تور لحظه آخری
امروز : چهارشنبه ، 11 مهر 1403    احادیث و روایات:  امام علی (ع):هيچ آيينى، با نادانى رُشد نمى كند.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1819939981




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

نقدی بر توسعه شیلات کشور


واضح آرشیو وب فارسی:فارس:
نقدی بر توسعه شیلات کشور
به ادعای بسیاری از کارشناسان محیط زیست و شیلاتی کشور، روند توسعه نه تنها در برخی شاخه ها شیلاتی کشور و به خصوص ماهیان سردابی باید متوقف بلکه از تعداد مزارع موجود نیز باید کاسته شود.

خبرگزاری فارس: نقدی بر توسعه شیلات کشور



در کشورهای با ساختارحکومتی سبز اندیش، توسعه اقتصادی به تنهایی از اولویت چندانی برخوردار نیست و لزوم هماهنگی و موازی گری با مفاهیم جدید توسعه ای از جمله توسعه پایدار و نوع تکامل یافته آن یعنی توسعه مسئولانه بسیار محسوس و ضروری است. تا دهه گذشته، کلیه کشورها و به خصوص آنهایی که گام های توسعه ای را سریعتر از بقیه برداشته بودند، تنها به تولید هر چه بیشتر در کوتاهترین زمان ممکن می اندیشیدند که عاقبت آن چیزی جز ناهنجاری های اقلیمی و زیست محیطی، آلودگی منابع، فقر بیشتر و گسترش هر چه بیشتر لجام گسیختگی فرهنگی را عاید بشریت نکرد. تغییرات اقلیمی کره زمین، گرم شدن هوا و آب، بروز پدیده های بسیار نادر همچون گردبادهای شکننده، تورنادوها، سیلابهای افسار گسیخته، بارش‌های بی‌امان سیل آسا و خشکسالی های پیاپی و در ادامه ذوب شدن هر چه سریعتر یخهای قطبی و عواقب آن که به نظر می‌رسد کمتر کسی است از آنها بی خبر باشد. کمبود آبهای سالم زنگ خطری است در جهان قرن آینده و آب مایه حیات هیچ جایگزین دیگری نخواهد داشت که با آلودگی آن حیات سبز از تولید باز خواهد ایستاد و متعاقب آن زندگی تحت شعاع قرار خواهد گرفت. توسعه در کشور ایران به خصوص بعد از انقلاب اسلامی و در پایان هشت سال دفاع مقدس، در دهه سازندگی شتاب بسیار سریعی به خود گرفت. آمار دهه گذشته از وضعیت اقتصادی ایران حکایت از رشد بی امان توسعه ای در بخش های مختلف صنعت، کشاورزی و مصرف را نشان می دهد۸. توسعه کشاورزی در حدی بوده که در سال ۱۳۸۶ تولیدات کشاورزی از ۲۰ میلیون تن در سال به بیش از ۱۰۰ میلیون تن۱۵ و تولید مواد پروتئینی از ۳/۳ میلیون تن به بیش از ۱۲ میلیون تن رسید و پس از آن نیز افزایش چشم‌گیری داشته است. در حدی‌که کشور پس از ۴۰ سال، مجدداً‌ در سال ۱۳۸۳ با تولید ۱۵ میلیون تن گندم به خودکفایی در این محصول استراتژیک۱۶ رسید. در حوزه آبزی پروری و ماهیگیری(شیلات) نیز روند توسعه بر اساس آمار ارائه شده سازمان مربوطه از شتاب باور نکردنی برخوردار بوده است. از سال ۱۳۸۱ میزان کل صید و آبزی پروری (۴۰۱۶۷۰ تن) تا سال ۱۳۹۱ (۸۳۸۸۹۲ تن) بیش از دو برابر شده و این در حالی است که طی این مدت در آبهای شمال کشور نه تنها شاهد افزایش صید نبوده ایم بلکه با کاهش ۵درصدی همراه بوده است، میزان صید در آبهای جنوب کشور یک و نیم برابر شده که بیشترین فشار بر سطح زیان درشت بوده است (از ۱۳۳۲۸۵ تن به ۲۳۵۸۳۰ تن) و میزان آبزی پروری در کشور چهار برابر افزایش نشان می دهد ( از ۸۹۸۲۷ تن به ۳۳۸۸۷۷ تن). تعداد شناورهای به کار گرفته شده در سال ۱۳۸۱ ۱۱۱۶۸ ناوگان بوده، حال آنکه در سال ۱۳۹۱ این رقم به ۱۱ هزار و ۵۸۶ ناوگان افزایش یافته است. ماهی قزل آلای رنگین کمان به عنوان تنها ماهی سردابی کشور از ۱۶ هزار و ۲۶ تن در سال ۱۳۸۱ به ۱۳۱ هزار تن در سال ۱۳۹۱ ( تقریبا ۹ برابر) که سهم استانهای چهار محال بختیاری ۱۳درصد، مازندران و لرستان هر کدام ۱۰درصد، کرمانشاه و کهکیلویه و بویر احمد هر کدام حدود ۸ درصد و آذربایجان غربی و فارس هر کدام ۶درصد بوده، ماهیان گرمابی از ۵۴ هزار و ۸۰۱ تن در سال ۱۳۸۱ به ۱۵۴ هزار و ۵۶۵ تن در سال ۱۳۹۱ ( تقریبا سه برابر) که سهم خوزستان و مازندران هر کدام ۳۰ درصد و پس از آنها گیلان(۲۵درصد) و گلستان (۱۳درصد) بوده است. برداشت از منابع طبیعی و نیمه طبیعی از ۱۳ هزار و ۱۰ تن در سال ۱۳۸۱ به ۴۲ هزار و ۳۶۳ تن در سال ۱۳۹۱ ( تقریبا سه برابر) افزایش تولید نشان می دهند. بیشترین توسعه در بخش ماهیان زینتی ( صفر در سال ۱۳۸۱ و ۱۴۸ میلیون قطعه در سال ۱۳۹۱) به ترتیب مربوط به استانهای اصفهان( ۳۵درصد) تهران (۲۸درصد) و قزوین (۱۳درصد) بوده است. تعداد مزارع پرورش ماهیان سردابی از سال ۱۳۸۱ ( ۴۶۱ مزرعه) تا سال ۱۳۹۱ (۱۹۰۷ مزرعه) و تعداد مزارع پرورش ماهیان گرمابی از ۳۸۰۲ (سال ۱۳۸۱) به ۱۴ هزار و ۲۹۵ (سال ۱۳۹۱) هر کدام چهار برابر شده است۱. حال آنکه به خصوص ماهی قزل آلا بهترین منابع آبی کشور یعنی سرچشمه ها، رودخانه ها و چاه ها را هدف قرار داده است و هر گونه افزایش تولید به معنی افزایش تولید آلودگی این آبهای شیرین، سرد، جاری و با کیفیت خواهد بود. بار آلودگی ناشی از دفعیات، آنتی بیوتیک ها و سایر داروهای شیمیایی، استفاده از غذاهای کم کیفیت صنعتی و به خصوص (با توجه به قیمت بالای غذاهای صنعتی با کیفیت)، استفاده از غذاهای دست ساز بشدت باعث آلودگی آبها شده و قطعا در آینده ای نه چندان دور، در نبود مدیریت مسئولانه، آب جاری با کیفیتی وجود نخواهد داشت که تولیدی را در پی داشته باشد و در آن شکل از توسعه اقتصادی این زیر بخش نیز خبری نخواهد بود. توسعه تولید کپور ماهیان یا ماهیان گرمابی با توجه به نیاز سیستم پرورشی خود با افزایش مصرف کودها ( حیوانی و شیمیایی)، مواد شیمیایی (آهک) و انواع سموم همراه بوده و این موضوع نه تنها به آلودگی اکوسیستمیک انجامیده بلکه میزان تجمع زیستی این مواد در پیکره این آبزیان پرورشی را با رشد معنی داری همراه نموده است. پرورش میگو خوشبختانه به دلیل استفاده از آبهای آزاد و یا شاید توسعه کمتر ( از ۵۹۶۰ تن در سال ۱۳۸۱ به ۱۰۱ هزار و ۵۲۵ تن در سال ۱۳۹۱ افزایش یافته است) چندان مخاطرات زیست محیطی را به همراه نداشته ولی ارتقای سیستم پرورشی از نوع غیر متراکم به نوع متراکم، بروز بیماری هایی چون بیماری ویروسی لکه سفید و ..... را برای این صنعت به ارمغان آورده است. صید آبزیان تجاری به نسبت افزایش تلاش صیادی هر روز کمتر و کمتر می شود و از این رو فشار صیادی بدنبال جبران از دست رفته ها، طول استاندارد صید آبزی را بشدت کاهش داده، اجازه تولید مثل طبیعی از آبزیان گرفته شده است و این نیز به معنای نابودی در زیر بخش مربوطه خواهد بود. علاوه بر آن روش های مخرب صید که در راستای سیاست هر چه بیشتر بهره برداری ( توسعه اقتصادی) صورت می گیرد نه تنها به ذخایر زیستی بلکه به اکوسیستم های آبی آسیب های جدی وارد کرده، ماوی و مسکن مرجانها، اسفنج ها و بطور کلی ساختار کف دریاها را تخریب و این خود به نابودی سریعتر کمک کرده است. ناوگان صیادی در راستا بهره برداری حداکثری، مدتهای طولانی را بدنبال گله های صید در دریاها سپری کرده و تا مخازن سردخانه ای خود را پرنکنند به ساحل باز نخواهند گشت و در این فرایند طولانی مدت بشدت از کیفیت صید کاسته شده، بطوریکه صید زیر بار پر فشار تناژ و در آب شدگی یخ پودر شده سردخانه ای، در خون‌آبه خود غرق شده بار باکتریایی آن افزایش یافته و زمینه ایجاد هیستامین بافتی در آنها فراهم و افزایش خواهد یافت. سخن پایانی استفاده از مکانیزاسیون به منظور افزایش تولید در واحد سطح بسیار حائز اهمیت است. تجدید نظر بر تولیدات کارخانه های غذای آبزیان و حذف کارخانه هایی که غذاهای بی کیفیت تولید می کنند، جلوگیری قانونی از تولید غذاهای دست ساز مزرعه‌ها (اخذ تاییدیه برای محصول تولیدی هر مزرعه که درآن چنانچه از غذاهای دست ساز استفاده شود این تاییدیه صادر نخواهد شد)، اجبار به بیمه گذاری آبزی پروری اعم از محصول و مزرعه در تمام مراحل از تخم چشم زده تا مزارع حد واسط، پرواری و نهایتا مولد سازی باید کاملا رعایت شود. در حوزه ماهیان گرمابی بنظر می رسد ضمن استفاده از مکانیزاسیون، رویکرد تولید ارگانیک ضروری است و قطعا برای هر گونه توسعه، مطالعات GIS ضروری است. در حوزه میگو باید به موضوع پساب خروجی توجه جدی صورت گیرد. بهره گیری از پروبیوتیک ها به خصوص باکتری هایی که در جلوگیری از تعویض آب نقش ایفا می‌کنند، بهره گیری از بهترین غذاهای تولیدی در این صنعت و مجددا تاکید به استفاده از مکانیزاسیون در آن کاملا توجیه سبز خواهد داشت. در حوزه صید و صیادی، ضمن حذف روش های صید مخرب چه از آبهای داخلی و چه از آبهای آزاد، با برآورد دقیق ذخایر موجود، رعایت فصول صید بر اساس تدوین زمان بندی تحقیقات و تولید مثل طبیعی آبزیان ضروری است. استفاده از ترالرها باید بسیار محدود شود. چشمه های تور باید استاندارد شده و با قاطعیت از استفاده چشمه تورهای غیر استاندارد جلوگیری شود. روش های ارزش افزوده برای صید مهمترین پارامتر در کاهش فشار صیادی خواهند بود. به عبارت بهتر و به عنوان مثال در صید سطح زیان درشت چنانچه از روش Long Liner و یا روش های استاندارد دیگر استفاده شود، بطور همزمان خونگیری ساقه دمی و قرار گیری در برفاب یا یخ آب به منظور کاهش سریع دمای بدن صورت گیرد، و تا حد مجاز سردخانه ذخیره سازی صورت گیرد، بطوریکه صید در تازه ترین شکل ممکن به ساحل منتقل شود و سپس با روش های فرآوری یا عمل آوری بهترین و تازه ترین نوع محصول به بازار عرضه شود، قیمت فروش هر کیلو معادل قیمت فروش ۱۰ کیلو صید با ساختار فعلی خواهد بود که از این طریق دو منفعت عمده بدست خواهد آمد، اول: کاهش هزینه های صید اعم از مصرف سوخت، استفاده طولانی از شناور، کارگر و غیره و دوم کاهش ۱۰ برابری فشار صید به قبل از این مدیریت مسئولانه به منظور منفعت طلبی بیشتر صورت می پذیرفت چرا که در این روش با ارزش افزوده به غریزه منفعت طلبی که جزو لاینفک سرمایه گذاری در کشور ماست پاسخ مثبت داده خواهد شد. البته اخذ تصمیمات قانونی و اجبار به رعایت آنها، سهمیه بندی و نظایر آن لازم اجراست. تجهیز سردخانه شناورهای صیادی به سیستم های برودتی انجمادی( جلو گیری از استفاده از یخ پودر شده در صیادی های طولانی مدت، جلوگیری از روش های مخرب زیست محیط و ....) که بصورت جزیی بدانها اشاره شد، همگی از ضروریات مدیریت مسئولانه در حوزه ماهیگیری و صیادی است. منابع ۱- آمار سالانه سازمان شیلات کشور- سال ۱۳۹۱-۱۳۸۱ ۲- روزنامه کیهان – تاریخ ۲۶/۱۰/۹۲ ۳- روزنامه قدس تاریخ ۲/۲/۸۹ ۴- روزنامه همشهری شماره ۳۷۰۴ تاریخ ۱/۳/۸۴ ۵- روزنامه جمهوری اسلامی شماره ۷۱۲۶ تاریخ ۱۴/۱۱/۸۲ ۶- روزنامه کیهان شماره ۱۷۷۸ تاریخ ۲۷/۷/۸۲ ۷- روزنامه شما ، شماره ۴۱۲ تاریخ ۳۱/۲/۸۴ ۸- روزنامه اقتصاد شماره ۳۱۲۸ تاریخ ۱/۴/۸۴ ۹- دنیای اقتصاد شماره ۶۷۹ تاریخ۱/ ۴/ ۸۴ ۱۰- روزنامه کیهان شماره ۱۸۲۴۱ تاریخ۷/ ۳/۸۴ ۱۱- روابط عمومی وزارتخانه‌ها و سازمانهای ذیربط ۱۲- سایتهای اینترنتی وزارتخانه ها و شرکتهای خصوصی ۱۳ – نقل از سایت شبکه ایران ۱۴ – نقل از سایت شرکت آب و فاضلاب ۱۵ – دولت و حکومت در ایران- شاپور رواسانی- صفحه ۲۱۰ تا ۲۱۱ ۱۶ – ایران دیروز، امروز، فردا- محسن نصری- نهاد نماینگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها- صفحه ۱۳۳ تا ۱۳۴ دکتر محمود حافظیه، متخصص شیلات و آبزیان و استاد دانشگاه منبع : سیاست ما 

93/07/14 - 01:00





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 84]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


اقتصادی

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن