واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: عیار پاکیزگی در عصر اینترنت - دکتر محمد سلطانی فر* الگوی افتراق ها و دسته بندی های سیاسی و اجتماعی در جامعه ما آرام آرام در حال تغییر است. امروز تقابل گروه ها و افراد به مانند گذشته بین گروه های سنتی چپ و راست یا اصلاح طلب و اصولگرا نیست. مرزهایی که در حال پر رنگتر شدن است، تفاوت بین سنت و مدرنیته است.
این تضاد دیدگاه ها باعث شده که آقای روحانی که پایگاه سیاسی و فکری اش جناح راست سنتی تلقی می شد دیدگاه ها و افکارش در مختصات اصلاح طلبی اما نه با تعریف سیاسی آن ارزیابی و سنجیده شود. این فقط مختص به شخص روحانی نمی شود. حجت الاسلام ناطق نوری نیز یکی از بازیگران سیاسی است که امروز دیگر با مختصات راست سنتی سنجیده نمی شود. اما دلیل این تغییرات در دسته بندی گروه ها و بازیگران سیاسی و اجتماعی چیست؟
نقطه افتراق را در تفاوت بین سنت و مدرنیته یا بهتر بگوییم تفاوت در مواجهه با فناوری باید جست و جو کرد. تأثیر تکنولوژی های ارتباطی بر روندها و جریان های فکری در سطح نخبگان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و اقشار مختلف جامعه از واقعیاتی است که امروز بیش از گذشته در کانون توجه پژوهشگران ارتباطات قرار گرفته است. کسانی که با فناوری ارتباطی آشنا می شوند و آنها را بکار می گیرند دیگر نمی توانند به گذشته برگردند. محدود کردن و فیلتر کردن را بر نمی تابند و برای اقناع مخاطب در جست و جوی روش های دیگری هستند. یکی از شیوه های اقناع حضور در فضاهای ارتباطی است. اما این حضور به معنای رها کردن فرد در برابر سیل گسترده پیام های ارتباطی با بسته بندی های مختلف نیست. طرفداران توسعه و گسترش فناوری های ارتباطی به گسترش مجاری و فضاهای ارتباطی همراه با نظارت معتقدند. اما حضور همراه با نظارت به معنای مسدود کردن و محدود کردن اینترنت یا شبکه های اجتماعی نیست. این تجربه خطا بارها در کشورهای مختلف آزموده شده و نتایج منفی مخرج مشترک این تجربه ها بوده اند. اکنون دیگر هم از منظر تجربی و هم فلسفی و تئوریک، برخورد قهری و سلبی با فناوری های ارتباطی راهکاری است که اول از همه کنار گذاشته می شود. بسیاری از کشورهایی که در گذشته ای نه چندان دور محدود کردن اینترنت را تنها راه می دانستند اکنون در نیمه راه یا در بن بست مسیر طی شده برگشته اند و شیوه ای را بکار می گیرند که در کشورهایی که مهد همین فناوری هاست در حال آزموده شدن است.
«اینترنت پاک» فقط مسأله دلسوزان و دلواپسان ایرانی نیست. بسیاری از دولت ها و خانواده های غربی نیز نگران دسترسی های بدون کنترل نوجوانان و کودکان خود به این اقیانوس پر از پیام و اطلاعات هستند. نگران این هستند که فرزندانشان گرفتار طعمه هایی شوند که آنان را به کام تباهی برد. اما شیوه آنها برای ایمن کردن کاربران در این فضاهای گسترده، تشویق به محدود کردن و مسدود کردن نیست. مشوق های ارتباطی که آنان بکار می گیرند حمایت از سایت ها و فناوری هایی است که به اینترنت پاک معتقدند. آنها فضا های مجازی را محدود نمی کنند اما راه هایی را که دوست دارند فرزندانشان در این فضا در آن گام بگذارند هموار می کنند. شیوه استفاده از رسانه و فرهنگ آن را به آنها می آموزند. اکنون بسیاری از جوانان غربی با سواد رسانه ای با رسانه مواجه می شوند. این چیزی است که صدا و سیمای ما از بار مسئولیت آموزش آن به نوجوانان و جوانان شانه خالی کرده است. چیزی است که در آموزش و پرورش و آموزش عالی ما جایی ندارد. کم کاری های گذشته اگرچه اکنون نقطه آسیب ما شده است اما راه جبران بستن و محدود کردن نیست. سواد رسانه ای را باید بیاموزیم.
* استاد دانشگاه و مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها
17/06/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 33]