واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: چهارشنبه ۱۲ شهریور ۱۳۹۳ - ۰۰:۰۱
یک کارشناس مسائل بینالملل گفت: تحولات پاکستان میتواند دوران گذری و تونلی برای رسیدن به دموکراسی بازتر، برقراری دموکراسی و دستیابی مردم به خواستههایشان باشد. مهدی مطهرنیا، استاد دانشگاه در گفتوگو با خبرنگار سیاسی خارجی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با اشاره به تحولات اخیر پاکستان و افزایش تنشها در این کشور خاطرنشان کرد: صاحبنظران گوناگون در مسائل پاکستان به این حوزه از زوایای گوناگون نگریسته و هر کدام به نوعی این معقولات را مورد توجه قرار میدهند. نقش ارتش پکستان در ساختار قدرت انکارناپذیر است او ادامه داد: معقولهای به نام نیروهای مسلح یا ارتش پاکستان در ساختار قدرت این کشور را هیچگاه نمیتوان نادیده گرفت. هرچند که رویکردهای نظامیگری مانند گذشته در خاورمیانه نمیتواند چهره آشکاری از خود نشان دهد ولی در زوایای پنهان فعالیتهای سیاسی گوناگون و کنشهای اقتصادی متفاوت در ساختار قدرت این کشورها ریشه دوانده است. فساد دولتی عامل صفآرایی نیروهای اجتماعی پاکستان در برابر قدرت سیاسی است مطهرنیا با بیان این که هرچه توان اقتصادی و سیاسی ارتش بالاتر میرود تأثیرگذاری آن بر محیطهای سیاسی و اقتصادی افزایش یافته و انعکاسهای گوناگون پیدا میکند خاطرنشان کرد: در عین حال باید بافت جمعیتی پاکستان نیز مورد توجه قرار بگیرد. زیرا جمعیت این کشور به گونهای است که استعداد فرقهگرایی و قومگرایی شدیدی را در خود نهفته دارد. علاوه براین شکافهای موجود سیاسی و اقتصادی که ناشی از فسادهای دولتی است و در آن ساختار و بافت قدرت نیز دست دارد موجب میشود تا گاهی نیروهای اجتماعی در برابر قدرت سیاسی صفآرایی کنند. این کارشناس مسائل بینالملل گفت: اکنون خاورمیانه نیز به سمت صفآرایی کلانتر در حال حرکت است. در این صفآرایی نیروهای اجتماعی و قدرتهای سیاسی رودرروی هم قرار میگیرند و گاه دیده میشود که میان نیروهای اجتماعی از یک سو و پایگاه قدرت از سوی دیگر نیز در داخل هر گروه شاهد شکلگیری شکافها و رویاروییهای تعریف شده هستیم. التهابپذیر بودن خاورمیانه گسل خطرناکی برای منطقه است وی با اشاره به تنشها و درگیریهای اخیر در پاکستان افزود: در وقایع امروز پاکستان ارتش و نیرویهای مسلح پاکستان فعال هستند و این فعالیت در سوگیریهای سیاسی و اقتصادی نیز خود را نشان میدهد و علاوه براین فساد اقتصادی ناشی از همین عملکرد در ساختار قدرت، بافت قدرت سیاسی را به سمت فساد و جذام درونی حرکت داده است. مطهرنیا گفت: همچنین تودههای مردم در پاکستان از نظر جمعیتی و بر اساس نگرشهای فرقهیی و قومی که دارند مستعد پذیرش هیجانات و التهابهای زیادی هستند و همین امر میتواند گسل خطرناکی نه تنها برای پاکستان بلکه برای خاورمیانه و بسیاری از کشورهای منطقه که تا کنون احساس ثبات میکردند به شمار بیاید. پیچیدگی ساختار قدرت در پاکستان مانع از شکلگیری ثبات در کشور است این کارشناس مسائل بینالملل در بخش دیگری از این گفتوگو با اشاره به عملکرد نواز شریف، نخستوزیر پاکستان خاطرنشان کرد: ساختار قدرت در کشورهایی مانند پاکستان بسیار پیچیده است زیرا نهادهای رسمی و غیررسمی در آن دخالت میکند به همین دلیل نه تنها نواز شریف بلکه سایر نخستوزیرهای پاکستان نیز از زمان ضیاء الحق تا امروز حتی نتوانستند ثبات معناداری در جهت ایجاد یک فضای مثبت برای تحرکات خود داشته باشند و نواز شریف هم از این قاعده مستثنا نیست. او ادامه داد: بنابراین باید بپذیریم کارنامه نواز شریف کارنامه معمولی است ولی حداقل نواز شریف به واسطه نزدیکی با دولتمردان عربستان توانسته است تا حدودی زمینههای کنترل فعالیتهای جناحهای تندرو سیستم امنیتی پاکستان که حامی طالبانیسم بودند را محدود کند. در غیر این صورت باید گفت که نخستوزیر پاکستان کارنامهای معمولی دارد که در آن با ضعف ناشی از عملکردهای گذشته و وی نتوانسته است در برای حل مسائل مهم کشور کاری انجام دهد و پس از این هم نخواهد توانست تواناییهای خاصی را از خود نشان دهد. پاکستان نمیتواند نیروهای مسلح خود را همانند گذشته بر مسند قدرت بنشاند مطهرنیا در رابطه با این که آیا جامعه فعلی پاکستان ظرفیت پذیرش حکومتی دموکراتیک و غیرنظامی را دارد یا خیر؟ گفت: وقتی در کنار پاکستان، ایران نظامی مبتنی بر جمهوریت و سوگیریهای اسلامی را از خود نشان داده و در چارچوب انتخابات تلاش میکند رییس دولت را از طریق رای مستقیم مردم مشخص کند، همچنین کشوری مانند افغانستان با تمام فراز نشیبها هم اکنون با وجود چالشهای متفاوتی که پیش رو دارد، تلاش میکند تا رییسجمهور خود را از طریق انتخابات روی کار بیاورد، در چنین شرایطی پاکستان نمیتواند نیروهای مسلح خود را همانند گذشته بر مسند قدرت بنشاند. بدترین شر ممکن برای حاکمان خاورمیانه تن دادن به دموکراسی حداقلی است وی ادامه داد: کشورهای خاورمیانه مانند بسیاری از کشورهای اروپای شرقی باید بدترین شر ممکن برای حاکمان را بپذیرند و آن شر تن دادن به دموکراسی حداقلی است که در آن انتخابات مشخص کننده نوع تقسیم کرسیهای سیاسی است. بنابراین نمی توانیم مسائل را در این زمینه به گونهای پیش ببریم که پاکستان هم بتواند از آن گریز داشته باشد. پاکستان باید این آزمون و خطا را پشت سر بگذارد تا بتواند کشوری متعلق به قرن بیست و یکم در حوزه تحولات بینالمللی باشد. مطهرنیا در پایان در رابطه با آینده پاکستان خاطرنشان کرد: یکی از سناریوهای محتمل در رابطه با آینده پاکستان این است که بافت قدرت در کشورهایی مانند پاکستان، مصر، سوریه و عراق به سمت ایجاد دموکراسی ارشادی با تحرکات رونده نیروهای سنتی در جهت حفظ جایگاه های قدرت آنها روبهرو است ولی این دوران گذری است که میتواند به عنوان تونلی برای رسیدن به دموکراسی بازتر در آینده و دستیابی ملتها به خواستههایشان باشد. انتهای پیام
کد خبرنگار:
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 47]