واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: شیخ فضل الله نوری؛ منادی مشروطه مشروعه تهران- ایرنا- یازدهم مرداد سالروز شهادت شیخ فضل الله نوری است. او که بی پروا در برابر انحراف نهضت مشروطه ایستادگی کرد و با شناخت اهداف استعمارگران، تلاش های زیادی را برای بنیان گذاری مشروطه مشروعه بکار بست.
شیخ فضل اللّه نوری، سوم دی 1222 هجری خورشیدی در منطقه ی کجور مازندران دیده به جهان گشود. پدرش از روحانیون مورد اعتماد و صالح آن روزگار بود.
وی پس از فراگیری تحصیلات ابتدایی و آموزش دوره ی سطح حوزوی برای افزایش اندوخته های علمی خود به نجف اشرف رفت و از محضر استادان بزرگی چون میرزا حبیب اللّه رشتی، شیخ راضی و میرزای شیرازی درس آموخت. او برای کامل کردن اندوخته های خویش همراه با میرزای شیرازی رهسپار سامرا شد.
این فریادگر مشروطه مشروعه فقه، اصول، رجال، کلام، حکمت و عرفان را به صورت کامل فراگرفت و به دلیل هوش بالا، یادگیری علم های گوناگون زمان و شرکت در درس استادان بزرگ به مقام اجتهاد دست یافت و در 1262 هجری خورشیدی برای تبلیغ معارف اسلامی به تهران بازگشت.
این عالم بزرگوار آثار زیادی را از خود به یادگار گذاشته است که از آن میان می توان به الدرر التنظیم، بیاض، فی قاعده ضمان الید، رساله فی المشتق، صحیفه قائمیه، رساله تحریم استطراق حاجیان از راه جبل به مکه معظمه، تحریم مشروطیت، حاشیه بر کتاب شواهد الربوبیه ملاصدرا و حاشیه بر کتاب فرائد الاصول شیخ انصاری اشاره کرد.
حاج شیخ عبدالکریم حائری، حاج حسین قمی، سید محمود مرعشی، سید اسماعیل مرعشی، ملا علی مدرس و میرزا ابوالقاسم قمی نیز از عالمانی هستند که از وجود شیخ فضل الله نوری بهره های فراوانی برده اند.
او از رهبران نهضت تنباکو و نخستین فردی بود که در این رویداد تاریخی از میرزای آشتیانی حمایت کرد و نماینده ی این قیام در تهران محسوب می شد و میرزای شیرازی پس از دریافت پیام شیخ فضل الله نوری درباره ی لغو قرارداد توتون و تنباکو، فتوای تاریخی خود را برای تحریم استفاده از آن، صادر کرد.
پس از پیروزی نهضت تنباکو، کشور شاهد دگرگونی ها و آشفتگی بسیاری بود و در واقع این دوره با شکل گیری انقلاب مشروطه و جریان های سیاسی بسیاری که هر کدام به نحوی در ایجاد اعتراض و اعتصاب در کشور تاثیرگذار بودند، همراه شد. از جمله این جریان ها می توان موضوع اهانت مسیو نوز بلژیکی به ساحت روحانیون و درخواست صدور فرمان مشروطیت را یادآوری کرد که سبب مهاجرت و تحصن رهبران روحانی همچون شیخ فضل الله نوری به قم شد.
این روحانی بزرگ هنگامی که دریافت، این نهضت در حال انحراف است به مخالفت با روشنفکران غرب زده برخاست و از نخستین افرادی بود که متوجه ی توطئه های استعمار برای اسلام ز دایی و حکومت الگو گرفته از غرب شد.
وی بنیان گذار روشی بود که آن را مشروطه ی مشروعه نامیدند زیرا مشروطه ی الگو گرفته از قانون، تمدن و فرهنگ غربی را قبول نداشت. او همچنین تلاش کرد تا احکام شرعی را به صورت قانون درآورد.
طلایه دار نهضت مشروطه کوشید تا با روشنگری و آگاه سازی مردم، توطئه های دشمنان را آشکار کند و برای این کار در سوم تیر 1286 هجری خورشیدی در حرم حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) به همراه گروهی از مردم تحصن کرد.
وی با انتشار نشریه ای به نام لایحه، هدف های خود را برای مردم جامعه آشکار ساخت. مجلس شورای ملی، پس از مهاجرت او به حرم و انتشار این روزنامه، نگران اوضاع به وجود آمده شد. به همین دلیل اعلام کرد که کلمه ی مشروطه نمی تواند مخالف با دین و احکام شرعی باشد و این گونه شیخ فضل الله نوری به همراه یارانش حرم را ترک کردند.
وجود انحراف در مشروطه و نقش استعمارگران سبب شد، پس از آن که مشروطه خواهان تهران را فتح و محمدعلی شاه را سرنگون کردند، گروهی با نام مشروطه و حمایت از این نهضت، منزل شیخ فضل الله نوری از رهبران مشروطه را محاصره و وی را دستگیر و پس از محاکمه به اعدام محکوم کنند.
سرانجام شیخ فضل الله نوری در 11مرداد 1288 هجری خورشیدی در میدان توپ خانه تهران به دار آویخته شد و پیکر این مجاهد نستوه را پس از 18 ماه به قم بردند و در حرم حضرت معصومه(س) به خاک سپردند.
جلال آل احمد در کتاب خدمت و خیانت روشنفکران درباره ی او می نویسد: «من نعش آن بزرگوار را بر سردار همچون پرچمی می دانم که به علامت استیلای غرب زدگی پس از 200 سال کشمکش بر بام سرای این مملکت افراشته شد.»
با الهام از: کتاب تاریخ مشروطه ایران
گروه اطلاع رسانی
پژوهشم**9165**2002**9131
11/05/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 34]