تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1836109221
چهره پنهان نوعثماني‌گرايي در خلافت داعش
واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: چهره پنهان نوعثماني‌گرايي در خلافت داعش
گروه تروريستي داعش با تغيير عنوان خود از دولت اسلامي عراق و شام به دولت اسلامي، رهبر خود ابوبكر البغدادي را به عنوان اولين خليفه اين دولت اعلام كرد
گروه تروريستي داعش با تغيير عنوان خود از دولت اسلامي عراق و شام به دولت اسلامي، رهبر خود ابوبكر البغدادي را به عنوان اولين خليفه اين دولت اعلام كرد. اين اقدام داعش يك نوع پوست‌اندازي به شمار مي‌رود كه نه براي كشورهاي منطقه قابل قبول است و نه جامعه جهاني حاضر به پذيرش آن. زيرا ماهيت تروريستي داعش يا دولت اسلامي و خليفه‌گري آن بر كسي پوشيده نيست و معلوم است كه وجود يك دولت سرتاسر تروريستي فقط تهديدي براي امنيت منطقه نيست بلكه امنيت جامعه جهاني را تهديد مي‌كند. در اين ميان، موضوع قابل توجه در سكوت معنادار دولت تركيه است كه دولت اين كشور به جز مسئله كنسولگري خود در روزهاي اوليه حمله داعش به موصل، به طرز عجيبي در قبال جنايت‌هاي اين گروه در عراق سكوت كرده است. اين سكوت وقتي اهميت بيشتري پيدا مي‌كند كه به مدارك و شواهد متعدد از ارتباط دولت تركيه با داعش توجه و حمايت تسليحاتي- لجستيكي دولت رجب طيب اردوغان از داعش پيگيري شود.
آنكارا و حمايت از داعش
همين چند هفته قبل بود كه انتشار تصاويري از درمان ابومحمد، يكي از فرماندهان داعش در يكي از بيمارستان‌هاي دولتي استان هاتاي باعث شد تا نمايندگان مخالف دولت در مجلس خواستار پاسخگويي احمد داوداغلو، وزير امور خارجه تركيه در اين خصوص شوند. علاوه بر اين، قائم‌مقام حزب جمهوريخواه خلق هم در يك افشاگري حمايت سازمان جاسوسي تركيه، «ميت»، از جنگجويان داعش را برملا كرد و اينكه آنها مهمان اداره امور مذهبي تركيه به نام ديانت بوده‌اند. اين دست حمايت‌هاي مستقيم و غيرمستقيم آنكارا از داعش چيز تازه‌‌اي نيستند اما مسئله اصلي در انگيزه آنكارا از تروريست‌هاي داعش است با وجود اينكه داعش با پوست‌اندازي در جهتي به طور كامل غيرمتعارف حركت مي‌كند.
حمايت آنكارا از داعش يك دليل در عراق دارد و يك دليل در كل منطقه. دليل عراق از منظر حاكميت آنكارا قبل از هر چيز ريشه تاريخي داشته و به دوران گذشته در زمان بنيانگذار تركيه نوين بازمي‌گردد. موصل در شروع حكومت مصطفي كمال آتاتورك در سال 1923 جزئي از تركيه بود اما سه سال بعد، او در برابر قدرت بريتانيا مجبور به دادن اين منطقه به عراق شد. وقتي آتاتورك در سال 1926 موصل را ترك مي‌كرد اعلام كرد كه هر وقت تركيه قدرت بازپس‌گيري پيدا كند اقدام خواهد كرد. شايد اين جمله وصيت آتاتورك براي جانشينانش بود كه هر وقت فرصتي براي بازپس‌گيري موصل به دست آوردند، آن فرصت را ناديده نگيرند. سخنان عبدالله گل، رئيس‌جمهور تركيه در 8 فوريه 2007 هم نشاني از اين وصيت داشت. او در آن موقع گفت: «ما موصل را در سال 1926 به عراق متحد داديم و اكنون مي‌خواهيم عراقي متحد در پيش رو داشته باشيم.» فحواي اين جمله گل مي‌تواند اين باشد كه موصل تا زمان اتحاد و يكپارچگي عراق از آن اين كشور است و در صورت تجزيه به تركيه بازخواهد گشت. دولتمردان آنكارا به اين ترتيب تصور مي‌كنند كه تنها با تجزيه عراق است كه مي‌توانند وصيت آتاتورك را عملي كنند. روشن است كه حركت داعش سنگين‌ترين ضربه به وحدت و يكپارچگي عراق زده و اين كشور را به سوي تجزيه سوق مي‌دهد و اين امر درست همان چيزي است كه دولتمردان آنكارا منتظر آن هستند. به اين جهت است كه حمايت‌هاي مالي- تسليحاتي آنكارا از داعش توجيه مي‌شود و دليل مراقبت‌هاي پزشكي از مجروحان داعش در بيمارستان‌هاي دولتي تركيه معلوم مي‌گردد.
نوستالژياي نوعثماني‌گرايي
آخرين نظامي كه ادعاي خلافت اسلامي داشت امپراتوري عثماني بود كه با شكست در جنگ جهاني اول طومار چند صد ساله آن پيچيده شد. اكنون ادعاي خلافت اسلامي بار ديگر در حوزه سابق امپراتوري عثماني به گوش مي‌رسد اما نه از سوي ترك‌ها بلكه از سوي عرب‌ها كه يك فرد اهل بغداد را خليفه خود خوانده‌اند. مسلم است كه مشابهت‌هاي اين دو خلافت بسيار اندك است و اختلاف‌هايشان بسيار زياد اما يك جنبه قابل توجه اين ماجرا ايدئولوژي نوعثماني‌گرايي در ميان حاكميت آنكاراست كه از دو جهت فكري و منافع منطقه‌اي از اين خلافت حمايت مي‌كند. ايدئولوژي نوعثماني‌گرايي بر يك نوع نوستالژيا نسبت دوران خلافت عثماني يا زماني كه حوزه عربي خاورميانه تا حدود ليبي تحت تسلط تركان عثماني بود. اين ايدئولوژي و نوستالژياي آن در اوايل حكومت حزب عدالت و توسعه در آنكارا محل بحث و نظر بود و شاهد قضيه هم در سياستي بود كه اين حزب نسبت به كشورهاي همسايه و اين حوزه در پيش گرفته بود. اين سياست با ادعاي رساندن تنش به صفر از سوي دستگاه ديپلماسي آنكارا تحت رهبري احمد داوداوغلو معرفي شد كه در قالب تعامل سازنده و به حداقل رساندن تنش‌ها با كشورهاي همسايه و توسعه اين سياست در عمق خاورميانه به اجرا درآمد.
اين سياست آنكارا برنامه عملي نگاه به شرق آن بود كه موجب شد تركيه از زمان سقوط خلافت عثماني بار ديگر خود را به عنوان يكي از كشورهاي اصلي در حوزه خاورميانه معرفي كند. وقتي بهار عربي در تونس شروع شد و به مصر، ليبي و ديگر كشورهاي عربي سرايت كرد، سياست آنكارا هم به كلي تغيير كرد. تنش به صفر مبدل به تنش در حادترين شكل خود شد و آنكارا اين تغيير را نخست با شركت در ائتلاف نظامي عليه قذافي در ليبي انجام داد و بعد با حمايت از اخوان‌المسلمين مصر و معارضان سوري توسعه داد. در واقع، آنكارا در اين تغيير قصد سرعت بخشيدن به نوستالژياي خلافت عثماني خود را داشت تا با ايجاد حكومت‌هاي جديد در كشورهاي عربي قالب جديدي از آن خلافت را ايجاد كند. طرح آنكارا با سقوط حكومت محمد مرسي در مصر و استقام نظام سوريه در برابر حملات گروه‌هاي مسلح در عمل شكست خورد و اينك نوبت آن بود كه طرح خود را دوباره از جايي ديگر شروع كند.
خلافت داعش و نوعثماني‌گرايي
تحرك جديد تركيه را مي‌توان در ظواهر خلافت داعش دانست كه در مناطق شمال و بخش‌هاي غربي عراق به راه افتاده است. اگر تركيه نتوانست حكومت نيابتي در مصر يا سوريه ايجاد كند و ليبي به جاي يك حكومت نيابتي براي تركيه مبدل به سرزميني پاره‌پاره شد، سعي مي‌كند تا از وضعيت در اين منطقه از عراق براي چنين چيزي استفاده كند. بر كسي پوشيده نيست كه گروه داعش با نيروي 4، 5 هزار نفري خود نه مي‌توانست به سرعت بر اين منطقه از عراق تسلط يابد و نه مي‌تواند تسلط خود را با اتكاي به اين نيرو ادامه دهد. از اين رو است كه شكي در حمايت خارجي نمي‌ماند و گزارش‌ها مبني بر حمايت آنكارا دارد تا آنجا كه كنسولگري اين كشور در موصل اتاق اصلي عمليات داعش بود. اشغال كنسولگري و دستگيري كارمندان ترك تنها پوششي بود تا نقش كنسولگري در اشغال موصل به دست داعش را پنهان كند چنانكه واكنش داوداوغلو چنين چيزي را تأييد مي‌كند. او در همان ساعات اوليه اشغال كنسولگري با آرامش خاطر گفت جاي نگراني نيست چون چنين چيزي پيش‌بيني مي‌شد. اين حرف از سوي وزير خارجه تركيه به دليل سرعت تحولات عراق چندان مورد توجه قرار نگرفت اما اين نحو واكنش او با توجه به ماهيت تروريستي داعش نشان مي‌داد كه مسئله به هيچ صورت حمله و گروگانگيري نيست بلكه موضوع در نقش كنسولگري در ماجراست كه به اين صورت پنهان شد.
شايد آنكارا با حمايت از داعش و به احتمالي تجزيه عراق خيال بازگرداندن موصل را داشته باشد تا به وعده آتاتورك در 1926 عمل كند اما حمايت آن از خلافت عثماني چشم‌انداز ديگري از منافع دولت عدالت و توسعه را نشان مي‌دهد كه فراتر از چنين طمع ارضي است. تشكيل خلافت داعش در اين بخش از عراق در واقع امر تشكيل دولتي است كه به شدت متكي و محتاج به دولت خارجي است و در حال حاضر، حداقل آنكارا يك نكته اتكاي اصلي داعش است. به اين ترتيب، آنكارا با خلافت داعش از يكسو عراق را به تجزيه كشانده و از سوي ديگر، آنچه را كه نتوانسته در مصر يا سوريه به دست آورد با خلافت داعش كسب مي‌كند. دستاورد آنكارا حكومت نيابتي است تا حداقل نوستالژياي خلافت عثماني خود را در حوزه‌اي كوچك اما پراهميت محقق كرده باشد. بايد توجه داشت كه حوزه فعلي در دست داعش از شمال به تركيه، شرق به اقليم كردستان عراق و بخش‌هاي مياني عراق، از غرب به سوريه و اردن و از جنوب به عربستان مي‌رسد.
اين دامنه جغرافيايي باعث مي‌شود تا سلطه داعش درست در ميانه چندين كشور عربي باشد كه حكومت نيابتي آن به آنكارا اجازه توسعه نوستالژياي خود تا عمق حوزه خاورميانه را مي‌دهد. آنكارا به اين وسيله جبران شكست‌هايي را مي‌كند كه با وجود دخالت‌هاي گسترده در ديگر كشورهاي عربي متحمل شده و اين بار راه خود را نه از كشورهاي كناره درياي مديترانه بلكه از وسط و در سرزمين خشك عربي دنبال مي‌كند. هدف آنكارا در اين مسير بسيار بيشتر از منطقه بسيار محدود موصل است و بايد گفت هدفش متوجه كل منطقه عربي است تا نوعثماني‌گرايي خود را با نقاب خلافت داعش در اين منطقه پيش ببرد.
نویسنده : دكتر سيد نعمت‌الله عبدالرحيم‌زاده
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۱۰ مرداد ۱۳۹۳ - ۱۷:۴۰
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[مشاهده در: www.javanonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 34]
-
گوناگون
پربازدیدترینها