واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری موج:
۲۷ تير ۱۳۹۳ (۰:۳۴ق.ظ)
تحولات عراق و معزلي به نام قاچاق نفت گروه اقتصاد سياسي
به گزارش خبرنگار خبرگزاري موج، عراق از جمله کشورهايي است که به شدت گرفتار پديده قاچاق نفت است. اين پديده به خصوص بعد از گرفتار آمدن اين کشور در آتش تروريستهاي تکفيري شدت بيشتري به خود گرفت؛ به طوري که هم اکنون گفته مي شود يکي از مهمترين منابع مالي گروه تکفيري داعش از طريق همين قاچاق نفت تامين مي گردد.
به طور دقيق تر اين پديده در عراق از زمان صدام حسين نهادينه شد. به گفته مقامهاي عراقي، رژيم بعث عراق در برنامه نفت در برابر غذاي سازمان ملل به صورت غيرقانوني چيز نزديک به 21 ميليارد و 300 ميليون دلار به دست آورد. امروز هم برخي گزارشها از وجود شبكههاي پيچيده و قاچاق هزاران بشكه نفت از عراق خبر ميدهد که به دليل فرسوگي پالايشگاهها و سيستمهاي شمارشي، تخمين دقيق مقدار آن ممکن نيست. روندي که به نظر ميرسد با افزايش تحرکات گروههاي تروريستي نظير داعش که در زمينه قاچاق نفت در سوريه نيز فعال هستند و تاکنون چندين بار تلاش کرده تا کنترل پالايشگاههاي نفت عراق از جمله بيجي را به دست بگيرند، افزايش چشمگيري خواهد داشت.
اما طي هفته هاي اخير بر اساس اعلام منابع خبري قاچاق نفت از اين کشور با همسويي نامبارک کردستان عراق و داعش همراه بوده است. مسوولين اقليم کردستان که تلاش داشته تا از وضع موجود در عراق به نفع استقلال بيشتر خود سود ببرد در افزايش اين پديده تاثير گذار بوده است. به عنوان مثال روزنامه انگليسي ديليتلگراف طي گزارشي در همين ماه (ژولاي – تير) نوشت: گروهک تروريستي داعش، روزانه يک ميليون دلار از فروش نفت خام به دست آمده از ميدانهاي نفتي سرقتي در عراق جمعآوري ميکند و آن را از طريق منطقه کردستان عراق به پالايشگاههاي کشورهاي ديگر قاچاق ميکند. کارشناسان صنعت نفت معتقدند که داعش قادر است به ازاي هر بشکه نفت خامي که اعضاي اين گروهک تروريستي از ميدانهاي نفتي اطراف موصل به فروش ميرسانند، ۲۵ دلار به دست آورد.اين گزارش ميافزايد که افراد واسطه در منطقه کردستان عراق اين نفت سرقتي را به پالايشگاههاي کشورهاي ديگر قاچاق ميکنند.
از سويي ديگر رويترز در گزارش 20 تيرماه اعلام کرد که نيروهاي کرد کنترل دو ميدان نفتي در شمال عراق را دست گرفتند و کارکنان عراقي آن را بيرون کردند.
اين تاسيسات در «کرکوک» و «باي حسن» قرار دارد و تسلط بر اين تاسيسات به شدت در روند مبادله قانوني نفت و صادرات اين کشور تاثير مي گذارد. جالب است بدانيم که اين دو حوزه نفتي روي هم رفته ظرفيت توليد روزانه 450 هزار بشکه نفت را دارند اما به دليل اختلاف هاي سياسي موجود ميان دولت مرکزي عراق با ترکيه و منطقه اقليم کردستان، برداشت نفت از آنها در ماه هاي گذشته به طور چشمگيري کاهش يافته است.
چندي پيش يکي از مقامات دولتي عراق در شبکه العراقيه نيز اعلام کرده بود که که اقليم کردستان عراق بيش از چهار ميليون بشکه نفت قاچاق را از بندر ˈجيهانˈ ترکيه توسط چهار نفتکش و با نرخ بسيار وسوسه کننده به بازارهاي شرق آسيا صادر ميکند و بر اساس اطلاعاتي نفت استخراج شده از اقليم کردستان توسط تانکرهاي نفتکش با قيمت ارزان به افغانستان و پاکستان نيز رسيده است.
هم اکنون روابط دولت نوري مالکي با اقليم خود مختار کردستان در نامناسبترين وضع خود به سر مي برد تنش ها ميان اين دو هر روز به مرحله تازه اي وارد مي شود و با نگاه به دورنماي ميانمدت و بلندمدت ميتوان گفت که وضعيت امنيتي فعلي ميتواند به ظهور بالقوه مشکلات بزرگتري را بر سر راه نفت عراق ايجاد کند.
اگر چه دولت عراق تا پيش از حملات داعش و اوضاع به نسبت آرامي که داشت همواره سعي مي کرد با اين پديده (قاچاق نفت) مقابله کند و اعضاي نيروهاي حافظ تأسيسات نفتي و تيم هايي از کميسيون درستکاري در جستجوي شبکه هاي قاچاق، براي کم کردن آمار قاچاق نفت فعاليت مي کردند اما هم اکنون اوضاع امنيتي عراق به گونه اي شده که روند مبادلات غير قانوني نفت تسهيل گرديده است.
در اين ميان برخي تحليلگران معتقدند منابع مالي عراق عمدتا از طريق ميادين نفت در جنوب اين کشور تهيه مي شود و تحولات سياسي و امنيتي عراق که عمدتا در شمال اين کشور در جريان است چندان نخواهد توانست اختلال اساسي در توليد نفت اين کشور ايجاد کند. اما در پاسخ بايد گفته شود که هرگونه اختلال عمده در فرآيند توليد نفت در عراق يا کاهش ميزان رشد مورد انتظار توليد نفت اين کشور در بلندمدت ميتواند عواقب بزرگي براي کشور عراق به همراه داشته باشد و حيات اقتصادي اين کشور را که وابسته به نفت است به خطر خواهد انداخت.
اين مساله حتي مي تواند به ضرر اقتصاد يکي از گردانندگان صحنه تحولات عراق يعني آمريکا نيز باشد. «آلن گرينسپن» رئيس سابق فدرال رزرو در سال ۲۰۰۲ گفته بود، «… همه رکودهاي اقتصادي که از سال ۱۹۷۳ تاکنون در آمريکا اتفاق افتادهاند در پي افزايش شديد قيمت نفت رخدادهاند، يعني از همان زمان که نفت به يکي از فاکتورهاي هزينهاي مهم در حيطه تجارت تبديل شد.» اظهارنظر «گرينسپن» قبل از «رکود بزرگ» سالهاي ۲۰۰۷-۲۰۰۹ صورت گرفت. اين رکود نيز به دنبال افزايش سه برابري قيمت نفت اتفاق افتاد.
آنچه مي توان در مورد تحولات عراق گفت، اين است که اين کشور گرفتار يکي از کم سابقه ترين اوضاع نامناسب سياسي اقتصادي خود شده است بطوري که ناامني، تقريبا تمام حوزه هاي جامعه را در برگرفته است. اخيرا بعد از رايزني ها و جلسات متعدد رييس مجلس اين کشور انتخاب شد و انتظار مي رود دولت جديد عراق به هر ترتيبي که است زمينه فروکش کردن ناآرامي ها و معزلات را فراهم کند. مقطع فعلي تاريخ عراق و خروج از بحران، نياز به جانفشاني مقامات سياسي و همدلي آنان خواهد داشت. بايد منتظر ماند و ديد که آيا پس از انتخاب رييس جمهور و نخست وزير، اوضاع اين کشور رو به بهبودي خواهد رفت؟!
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری موج]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 50]