واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:
فتح تهران، شکوفایی دگربار مشروطیت تهران- ایرنا- یکصد و پنج سال پیش، دلاورمردان مشروطه خواه در نبرد با نیروهای حکومت قاجار موفق به فتح تهران شدند. آزادسازی پایتخت از تصرف مستبدانی که تلاش می کردند تا حق و حقوق مردمان ایران را نادیده بگیرند، نماد شکوفایی دوباره ی مشروطیت و جلوه ای از مبارزه در راه برپایی عدالت راستین بود.
انقلاب مشروطه نماد تلاش مردم مبارز ایران در راه رسیدن به عدالت، آزادی و رهایی از استبداد بود که با کوشش استقلال طلبان میهن، سرانجام با امضای مظفرالدین شاه بر اجرای فرمان مشروطه در 14 مرداد 1285 هجری خورشیدی به پیروزی رسید و نور درخشان امید در سراسر این سرزمین کهن تابیده شد. اما همواره افرادی بودند که با این انقلاب به مخالفت می پرداختند، محمد علی شاه فردی خودکامه و مستبد و از جمله کسانی بود که پس از درگذشت پدر و تکیه زدن بر تخت سلطنت ، آشکارا در برابر قانون اساسی و مجلس شورای ملی قرار گرفت و به رویارویی با انقلابیون پرداخت.
او در نخستین اقدام به هنگامه ی جشن تاجگذاری نمایندگان کشورهای خارجی و اشراف را دعوت کرد اما هیچ کدام از نمایندگان مجلس شورای ملی را برای این مراسم فرانخواند و این گونه سبب دلخوری نمایندگان شد.
شکل گیری اختلاف میان مشروطه طلبان و دخالت های آشکار روسیه و انگلیس در کشور، سبب نفوذ استبداد و ایجاد تفرقه میان مبارزان شد. بدین صورت شاه قاجار که در پی ضربه زدن به مشروطه بود نهایت استفاده را از این فرصت برد و با همدستی کلنل لیاخوف سردار روسی نقشه های خود را اجرا کرد.
شِشُمین پادشاه قاجاریه با انتخاب میرزاحسین پاشاخان امیربهادر به وزارت جنگ و لیاخوف روسی در مقام فرمانداری نظامی تهران، ناحیه های مهم پایتخت را به کنترل خویش و نیروهای قزاق در آورد.
سرانجام در خرداد 1287 هجری خورشیدی نبردی بزرگ میان نیروهای قزاق روس و مشروطه خواهان آغاز و در دوم تیرماه همان سال ساختمان مجلس به توپ بسته شد و بسیاری از مشروطه طلبان کشته و گروهی دیگر در باغشاه به فرمان محمدعلی شاه اعدام شدند.
بدین شکل نخستین مجلس انحلال یافت و دوره ی استبداد صغیر آغاز شد. پس از به توپ بستن مجلس و کشته شدن شماری از مشروطه خواهان، مردم شهرهای گوناگون کشور در برابر این اقدام واکنش نشان دادند و قیام هایی در تبریز، اصفهان، مشهد،گیلان و ... شکل گرفت.
جنبش مردم گیلان با رهبری سپهدار تنکابنی و نیروهای بختیاری به رهبری سردار اسعد بختیاری برای آزادسازی تهران در روزهای نخست تیر 1288 هجری خورشیدی روانه ی این شهر شدند و سرانجام دلاورمردان انقلابی با نبردی پیروزمندانه با نیروهای قزاق در 22 تیر همان سال توانستند تهران را فتح کنند و مُهر پایان بر استبداد صغیر بزنند.
هنگامی که نیروهای حکومت شکست خوردند، محمد علی شاه و نیروهای قزاق به سفارت روسیه پناهنده شدند. فاتحان تهران در نهایت با تشکیل مجلس عالی، محمد علی شاه قاجار را از سلطنت برکنار کردند و احمد میرزا فرزند او را به شاهی برگزیدند.
این شورا در نامه یی به محمدعلی شاه قاجار نوشت: «... مقتضیات وقت و شدت هرج ومرج مملکت و انزجار قلوب ملت از اداره آن اعلیحضرت ضرورت بهم رسانیده که آن اعلیحضرت از زحمات بار سنگین سلطنت خود را معاف فرمایند، برطبق همین ضرورت امروز که ۲۷ جمادی الثانی ۱۳۲۷ است در سفارت محترمه دولت بهیه روس پناهنده شده بالطبع شخص همایونی خود را از این زحمت فارغ فرمودند علیهذا مجلس عالی فوق العاده امروز ۲۷ جمادی الثانی ۱۳۲۷ در بهارستان تشکیل یافته اعلیحضرت قویشوکت اقدس سلطان احمد شاه خلدالله ملکه و سلطانه را به شاهنشاهی ایران پذیرفته و تا تشکیل پارلمان موقتاً حضرت مستطاب اشرف عالی آقای عضدالملک دامت شوکته را بسمت نیابت سلطنت اختیار نمود...»
مجلس عالی، عضدالملک و سردار اسعد بختیاری را به مقام نایب السلطنه و وزیر داخله برگزید و سپهدار تنکابنی و یفرم خان را وزیر جنگ و حافظ شهر تهران اعلام کرد.
هدف های مشروطه خواهان از فتح تهران شامل مواردی همچون برکناری محمد علی شاه از سلطنت، بازگشایی مجلس شورای ملی(مجلس دوم) و برقراری قانون اساسی بود. فتح تهران سرآغازی بر شکوفایی دگربار مبارزه های مردم ایران زمین در راه رسیدن به استقلال، آزادی و عدالت محسوب می شود که گشاینده ی فصلی نو در تاریخ این مرزوبوم است.
با الهام از: کتاب مشروطیت ایران
گروه اطلاع رسانی
پژوهشم**م.ش**2002**9131
انتهای پیام /*
: ارتباط با سردبير
[email protected]
22/04/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 23]