واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
پیپرین؛ مادهای شگفتانگیز در فلفل سیاه فلفل سیاه یکی از ادویههای پرکاربرد در کشورهای آسیایی است. ماده جالبی که در فلفل سیاه وجود دارد یک ترکیب آلی منحصر به فرد به نام پیپرین است. پیپرین یک آلکالوئید است که عامل ایجادکننده تندی آن به حساب میآید. از پیپرین خواص بیولوژیک فراوانی گزارش شده است از جمله اثرات ضدالتهابی، ضد درد، ضد افسردگی و ضد تشنج.
یک ایزومر دیگر از پیپرین به نام چاویسین نیز در فلفل سیاه وجود دارد که در طب سنتی برای دفع حشرات مورد استفاده قرار می گیرد. البته میزان پیپرین داخل فلفل سیاه بسیار اندک است و با روش های بسیار سخت و پرهزینه، با استفاده از تعداد قابل توجهی مواد شیمیایی استخراج می شود. شیمیدان ها برای سنتز آزمایشگاهی این ترکیب طبیعی و تعیین مواد اولیه، پیپرین استخراج شده را هیدرولیز کردند که دو محصول به نام پیپریدین و پیپیریک اسید تولید شد. سپس به کمک پیپریدین در محیط آزمایشگاه پیپرین سنتز شد اما روش سنتز نیز با توجه به جداسازی محصولات و خالس سازی پیپرین پرهزینه و دشوار بود. یکی از مشکلاتی که داروسازی نوین با آن رو به روست، افزایش توانایی زیستی bioavailability داروهاست. زمانی که یک داروی داخل وریدی تجویز شده باشد، توانایی زیستی آن تقریبا صد درصد است. با این حال، هنگامی که یک دارو از راه های دیگر (مانند دهان) وارد بدن می شود، توانایی زیستی آن کاهش می یابد؛ زیرا جذب ناقص انجام می شود یا به علت سوخت و ساز بدن جذب دارو کامل نیست. پیپرین می تواند توانایی زیستی بسیاری از داروها مثل باربیتورات ها، آتنولول، فنیتوئین، پروپرانولول، پیرازینامید، ریفامپیسین و آمپی سیلین را افزایش دهد. افزایش دهنده های زیستی ترکیبات بااهمیتی هستند، آنها از خود فعالیت های دارویی نشان نمی دهند، اما زمانی که در ترکیب با داروها استفاده می شوند، فعالیت مولکول های دارو را افزایش می دهند. چنین فعالیت جالبی را از پیپرین در درمان با داروهای ضد سل و جذام نیز مشاهده می کنیم. با استفاده از پیپرین، دوز داروهای ضدسل می تواند به نصف کاهش یابد. هنگامی که پیپرین در ترکیب با سیپروفلوکساسین قرار می گیرد، به طور قابل توجهی حداقل غلظت مورد استفاده از سیپروفلوکسساسین در درمان آنتی بیوتیکی کاهش می یابد و این به معنای کاهش عوارض جانبی این دارو در بیمار است. اکنون دانشمندان به دنبال مکانیسم های مختلف برای افزایش فعالیت های تقویت کننده زیستی از پیپرین هستند. علاوه بر افزایش توانایی زیستی داروها افزایش اثرگذاری زیستی مکمل های دارویی و غذایی نیز اهمیت فراوانی دارد. توانایی زیستی مواد مغذی نیز با وجود پیپرین بهتر می شود. پیپرین به افزایش میزان جذب مواد مغذی، مکمل های غذایی و دارویی کمک می کند. جذب مواد غذایی مانند قند، ویتامین B6، اسیدهای آمینه، بتاکاروتن، سلنیوم و آنتی اکسیدان کوئرکومین در حضور پیپرین افزایش می یابد. در آزمایش های پس از تجویز پیپرین مشاهده شده است جذب گلوگز در دستگاه گوارش خرگوش افزایش یافته. حتی به کمک پیپرین می توان اسید معده را کاهش داد و از افزایش آزاردهنده حرکت روده جلوگیری کرد. زمانی که مکمل پیپرین به مدت دو هفته برای افراد داوطلب مرد تجویز شد، جذب بتاکاروتن در آنها به میزان قابل توجهی افزایش یافت. بنابراین می توان انتظار داشت مصرف روزانه فلفل سیاه همراه با غذاها و داروها می تواند جذب و اثربخشی آنها را افزایش دهد. موضوع بسیار جالب دیگری که از پیپرین گزارش شده، اثر فوق العاده آن روی پوست و مو است. یکی از شایع ترین اختلالات پوستی، بیماری ای به نام ویتیلیگو است که بین فارسی زبانان به پیسی شهرت دارد. در این بیماری بخش هایی از پوست رنگدانه خود را از دست می دهد. درمان ویتیلیگو اغلب دشوار و ناامیدکننده است و شاید عوارض روحی آن بسیار آزاردهنده تر از عوارض جسمانی این بیماری باشد. البته مدت هاست روش درمانی با استفاده از امواج فرابنفش برای درمان بیماری ویتیلیگو انجام می شود. گزارش شده است تقریبا یک چهارم بیمارانی که تحت این روش درمانی قرار گرفته اند، پاسخ موضعی مناسبی دریافت کرده اند؛ اما همین تعداد اندک از بیماران نیز ممکن است با عوارض جانبی قابل توجهی روبه رو شوند که ناشی از قرار گرفتن پوست آنها در برابر اشعه زیان آور فرابنفش است. بنابراین تحقیقات روی درمان های رایج برای بیماری پیسی ادامه دارد. ضمن این که باید روش های بالینی جدیدی هم برای درمان این بیماری شناسایی شود. مطالعات بالینی متعددی نشان داده است مخازن فولیکول های مو منبع ملانوسیت در پوست است. این مخازن می تواند به کمک درمان های استاندارد دوباره رنگدانه دار شود. مناطق دایره ای کوچک که حاوی رنگدانه هستند، اطراف فولیکول های مو بزرگ شده و در نهایت به یکدیگر متصل می شوند. شواهد اخیر از آزمایش های محققان هندی نشان می دهد پیپرین دارای اثر تحریکی قوی در ملانوسیت ها در شرایط آزمایشگاهی است. آزمایش ها نشان داده است عصاره فلفل سیاه که دارای آلکالوئید پیپرین است، توانسته به میزان قابل توجهی ملانوسیت ها را پس از هشت روز درمان در محیط آزمایشگاهی تحریک کند. درمان موضعی موش با پیپرین یا مشتقات سنتزی آن، باعث تحریک توسعه رنگ پوست به صورت سطحی و حتی توسعه رنگ پوست داخل بدن پس از چهار هفته یا بیشتر می شود. تیرگی پوست در نواحی تحت درمان مربوط به افزایش تعداد ملانوسیت هاست. اگر پیسی با این روش درمان شود، به دلیل کاهش قرار گرفتن در معرض نور فرابنفش در مدت درمان، خطر ابتلا به سرطان پوست کاهش می یابد. در این مطالعات مساله جنسیت نیز در تحریک رنگدانه ها مهم تلقی می شود زیرا در موجودات نر اثربخشی این روش بهتر از موجودات ماده است. علاوه بر درمان بیماری پیسی، مساله ای که در این آزمایش ها توجه محققان را به خود جلب می کند، استفاده از پیپرین در تحریک رنگدانه های مو برای به تعویق انداختن سفیدی مو بخصوص در آقایان است. شاید در آینده نزدیک شاهد مواد آرایشی و بهداشتی باشیم که بر پایه استفاده از مواد طبیعی ساخته شده است و می تواند پیری مو را به تعویق بیندازد و سال های بیشتری جوانی موها را تثبیت کند. به نظر می رسد این موضوع برای مردم بخصوص آقایانی که علاقه ای به رنگ کردن موهایشان در میانسالی ندارند، جالب توجه و ارزشمند خواهد بود. (ضمیمه سیب) دکتر مهدیه انتظاری/ استادیار شیمی آلی دانشگاه آزاد اسلامی
جمعه 20 تیر 1393 1:05 بازدید:12
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 70]