واضح آرشیو وب فارسی:فارس: سوزاندن گازهای همراه نفت/ ۴
روش صحیح تامین مالی طرحهای جمع آوری گازهای همراه چیست؟
در حالی که وزارت نفت توانایی تامین مالی طرح NGL خارک را ندارد و به استفاده از منابع صندوق توسعه ملی برای تکمیل این طرح روی آورده، بی توجهی به تدوین سازوکارهای لازم جهت حضور بخش غیردولتی و اصرار به استفاده از راهکارهای پرهزینه و زمانبر، منطقی به نظر نمی رسد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، گازهای همراه نفت یکی از محصولات جانبی تولید نفت هستند و همراه با نفت خام از میادین نفتی برداشت می شوند. متاسفانه در کشورمان سالهاست که حدود 40% گازهای همراه تولیدی، سوزانده شده و به هدر می روند.طبق آمارهای وزارت نفت، حجم گازهای همراه سوزانده شده در سال 91 برابر 25.2 میلیون متر مکعب در روز بوده است. اگر ارزش گاز همراه را معادل با ارزش گاز صادراتی به ترکیه یعنی 45 سنت هر متر مکعب در نظر بگیریم، خسارت ناشی از سوزاندن این گازها در سال 91 معادل 4.1 میلیارد دلار بوده است که تقریباً معادل دستاورد توافق ژنو است و اگر نرخ تسعیر هر دلار آزاد را برابر 3000 تومان درنظر بگیریم، می توان حدود 3.5 ماه یارانه نقدی مردم کشورمان را از این محل تامین کرد. این نکته لازم به ذکر است که حجم گازهای همراه سوزانده شده در کشور تا پیش از تشدید تحریم ها و کاهش شدید تولید نفت (تا سال 90) حدود 37 میلیون متر مکعب در روز بود و خسارت ناشی از آن معادل 6.1 میلیارد دلار بود. هرچند شواهد حاکی از آن بود که وزارت نفت توجه زیادی به تسریع در اجرای طرح های جمع آوری گازهای همراه را با وجود ارزش اقتصادی قابل توجه این گازها ندارد بخصوص اینکه وزیر محترم نفت، نه در برنامه های خود که مرداد 92 به مجلس شورای اسلامی تقدیم شد و نه در طول حدود یک سال گذشته در مصاحبه ها و سخنرانی ها خود هیچ اشاره ای به این موضوع نکرده بود ولی هفته گذشته خبری منتشر شد که حاکی از تلاش وزارت نفت جهت تکمیل بزرگترین طرح جمع آوری گازهای همراه در کشور یعنی طرح NGL خارک بود. علی عظیمی، مجری طرح NGL خارک اعلام کرد که اخیراً 600 میلیون دلار از محل صندوق توسعه ملی به اجرای این پروژه اختصاص یافته است. ایشان با اشاره به پیشرفت 43 درصدی این طرح، از تمدید 18 ماه مهلت اجرای آن خبر داد. هرچند تلاش وزارت نفت جهت تامین منابع مالی لازم برای تکمیل این طرح قابل تقدیر است اما موضوع اینجاست که اتمام تکمیل طرح NGL خارک تا پایان سال 94 (پایان مهلت 18 ماهه جدید) بسیار بعید است زیرا اولاً، روند اجرای این طرح بسیار کند است. کافی است نگاهی به تاریخچه اجرای این طرح بیاندازیم. اجرای طرحی برای جمع آوری گازهای همراه منطقه خارک از اوایل دهه 70 در دستور کار وزارت نفت قرار داشت، نهایتاً قرارداد اجرای این طرح در سال 85 امضا شد و طبق زمانبندی قرار بود تا سال 89 به بهره برداری برسد و اکنون بعد از گذشت 8 سال از زمان امضای قرارداد، به پیشرفتی کمتر از 50 درصد رسیده است و ثانیاً، این طرح همچنان با مشکلات جدی در تامین منابع مالی مواجه است. کافی است به این موضوع توجه کنیم که براساس اظهارات مجری طرح NGL خارک، باید 824 میلیون یورو (حدود 1.1 میلیارد دلار) دیگر در این طرح هزینه شود. با توجه به تخصیص 600 میلیون دلار از محل صندوق توسعه ملی، مشخص نیست که برنامه وزارت نفت برای تامین 500 میلیون دلار باقی مانده چیست و این منابع مالی قرار است از چه منبعی و چه زمانی به این طرح تزریق شود؟ با این وجود، وزارت نفت اجرای 9 طرح NGL دیگر با سرمایه گذاری 11 میلیارد دلاری را برای جمع آوری گازهای همراه به طور همزمان در دستور کار قرار داده است. حال سوال اساسی اینجاست که وقتی وزارت نفت توان تامین مالی مهمترین طرح جمع آوری گازهای همراه در حال ساخت کشور را ندارد و با توجه به اینکه توسعه فازهای پارس جنوبی و توسعه میادین نفتی را اولویت کاری خود می بیند، تمایلی نیز جهت انجام این کار با استفاده از منابع داخلی خود ندارد و نهایتاً به استفاده از منابع صندوق توسعه ملی برای تکمیل آن روی می آورد، اصرار این وزارتخانه مبنی بر استفاده از راهکارهای پرهزینه و زمانبری مانند طرح های NGL آنهم با سرمایه گذاری دولتی جهت جمع آوری گازهای همراه چه منطقی دارد؟ آیا با روند بسیار کند اجرا و تامین مالی طرح هایی مانند NGL خارک، NGL سیری و طرح آماک برای جمع آوری گازهای همراه می توان به بهره برداری از 9 طرح NGL جدید تا سال 1400 امیدوار بود؟ به نظر می رسد ضرورت دارد که وزارت نفت با توجه به تجربیات دو دهه اخیر در اجرای طرح های جمع آوری گازهای همراه و بخصوص طرح های NGL، سازوکارهای لازم را برای حضور سرمایه گذاران غیر دولتی در تامین مالی طرح های جمع آوری گازهای همراه فراهم نماید. همچنین وزارت نفت باید به جای تمرکز بر اجرای طرح های پر هزینه و زمان بری مانند طرح های NGL (که عمدتاً سال ها نیز روی کاغذ باقی می مانند)، به صورت جدی استفاده از راهکارهای کم هزینه و سریعی مانند تولید برق از گاز همراه را مورد بررسی قرار دهد و همچنین سازوکارهای لازم برای حضور بخش غیردولتی در اجرای این راهکارها را فراهم نماید زیرا در حال حاضر برای اجرای این راهکارها، سرمایه گذاران غیردولتی زیادی وجود دارند. محمود سحابی-کارشناس انرژی انتهای پیام/م
93/04/15 - 10:35
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 35]