واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: تخريب خلاق در سياست خاورميانهاي اوباما
«الان 2003 نيست. الان 2006 هم نيست. اين رويكرد بسيار متفاوتي است نسبت به آنچه در گذشته داشتيم».
«الان 2003 نيست. الان 2006 هم نيست. اين رويكرد بسيار متفاوتي است نسبت به آنچه در گذشته داشتيم». ژنرال مارتين دمپسي، رئيس ستاد مشترك ارتش امريكا، با اين جملات سعي داشت تا در برابر خبرنگاران حاضر در پنتاگون توضيح دهد چرا امريكا حاضر نيست با اعزام نيرو به عراق نقش مؤثري در سركوب گروه تروريستي داعش داشته باشد. او در مورد راه حل مورد نظر امريكا در وضعيت فعلي عراق چيز تازهاي براي گفتن نداشت زيرا او هم مثل باراك اوباما، رئيسجمهور امريكا و ديگر مقامات اين كشور موضوع راهكار سياسي را پيش كشيد اما حرف تازه اين بود كه در چه صورت امريكا حاضر خواهد شد به داعش حمله كند. دمپسي گفت كه امريكا برنامهاي براي حمله نظامي به گروه شورشي در عراق ندارد «مگر اينكه شورشيان تهديدي عليه سرزمين امريكا باشند». اين حرف دمپسي نشان داد كه امريكا به طور كلي قصد حمله به داعش را ندارد چون مسلم است كه داعش به هيچ وجه تهديدي عليه خاك امريكا نيست. بايد توجه داشت كه داعش يا ديگر گروههاي تكفيري فعلي بر عكس القاعده تحت رهبري بن لادن، امريكا را هدف خود نميدانند بلكه هدف آنها معطوف به كشورهاي اسلامي و استيلا بر اين كشورها شده است. به اين جهت است كه اين گروهها تهديدي عليه خود امريكا نيستند و دمپسي با گفتن اين حرف به نوعي خط قرمز بر گزينه نظامي امريكا عليه داعش كشيده است. موضع دمپسي به طور كامل در جهت سياست خارجي اوباما است كه در سخنراني ماه مي خود در وست پوينت اعلام كرد. يكي از جملات محوري اوباما در آن سخنراني اين بود: «خويشتنداري به دقت سنجيده بايد بر سياست خارجي امريكا حاكم باشد». او با اين جمله هم خواست كارنامه نزديك به شش سال از سياست خارجه خود را توجيه كند و هم به منتقدانش جوابي دهد كه او را متهم به كوتاهي از منافع ملي امريكا ميكنند. او سال 2008 و با حمله شديد به جنگطلبيهاي دوران بوش وارد كاخ سفيد شد اما شايد كسي آن موقع فكر نميكرد كه رويكرد امريكا به اين حد تفاوت كند كه حالا دمپسي بر اين تفاوت تأكيد ميكند. اوباما تا زمان تشكيل يك ائتلاف حاضر نشد در ليبي و سقوط قذافي مشاركت كند و تازه اين مشاركت او هم بيشتر لجستيكي بود تا عمليات نظامي و او در مورد سوريه هم در آخرين لحظات پا پس كشيد. وضعيت مشابهي در قضيه اوكراين نيز ديده شده كه صداي منتقدان او از عدم اراده يا تخريب وجهه جهاني امريكا را بلند كرد. در هر حال، اوباما با اين جمله محور سياست خارجي خود را اعلام كرده و كارنامهاش نيز نشان ميدهد كه برخلاف اشتهاي سيريناپذير از جنگطلبي بوش، او تمايلي به اعزام نيرو و دخالت مستقيم نظامي ندارد مگر اينكه دخالت با هواپيماهاي بيسرنشين باشد. او تنها در استفاده از اين هواپيماها محدوديتي براي خود تعريف نكرده حتي اگر اينكه در استفاده از آنها زنان و كودكان نيز كشته شوند، اتفاقي كه بارها در شمال پاكستان پيش آمده اما در برابر يك گروه تروريستي وحشيتر از القاعده و ديگر گروههاي تروريستي حاضر به اعزام نيرو نيست و حتي در استفاده از آن هواپيماها هم ترديد دارد. روشن است كه خويشتنداري اوباما در عراق علاوه بر استراتژي او در سياست خارجي، به قصد او براي ساقطكردن دولت اين كشور نيز ربط دارد اما يك وجه ديگر در ارتباط آن با طرح «تخريب خلاق» است. حسن النجر، تحليلگر الجزيره، در مطلب تخريب خلاق خود از طرح صهيونيستي- امريكايي براي خاورميانه ميگويد. او به سندي به نام «طرح صهيونيستي براي خاورميانه» استناد ميكند كه در 1982 و توسط اودد اوينيون تنظيم شده است. اوينيون در اين سند از خاورميانهاي ميگويد كه كشورهاي آن كوچك و ضعيف شده تا اسرائيل بر آنها برتري يافته و بتواند در نهايت روياي نيل تا فرات خود را محقق كند. النجر در مطلب خود اين سند را به سخنراني كاندوليزا رايس در جولاي 2006 در تلآويو مرتبط ميكند كه او در آن سخنراني از مفهوم «تخريب خلاق»، Creative Destruction، براي نقشه امريكايي خاورميانه جديد استفاده كرد. اين مفهوم به معناي بيثباتي كشورهاي خاورميانه تا حد سقوط نظامهاي سياسي آن و رويش نظام سياسي جديدي در اين منطقه منطبق بر نقشه مورد نظر امريكا است. نگاهي به منطقه نشان ميدهد كه اين روند از شمال آفريقا تا عراق در حال اجرا است چنانكه نزديك به چهار سال از بهار عربي گذشته اما خاورميانه همچنان در آتش آشوب و بيثباتي ميسوزد و نماد روشن اين وضعيت در خلافت ادعايي داعش در عراق است. نميتوان «خويشتنداري به دقت سنجيده» اوباما را بيارتباط با «تخريب خلاق» رايس دانست حتي اگر اينكه اوباما استراتژي خود را به منظور ديگري تنظيم كرده باشد چون خويشتنداري او در عمل فضاي عمل به تخريب خلاق داده و باعث شده تا تخريب امريكايي- صهيونيستي به طور عيني در عراق اجرا شود. در هر صورت، وضعيت عراق و حتي ديگر كشورهاي منطقه از سوريه تا ليبي، مصر و يمن نشان ميدهد كه طرح تخريب خلاق در حال اجرا است و اين طرح در عمل نقش محوري در سياست خاورميانهاي اوباما دارد.
نویسنده : سيد رحيم لاري
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۱۵ تير ۱۳۹۳ - ۰۹:۳۲
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 43]