واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:
ضعف و سرنگونی؛ دورنمای ادعاهای داعش تهران- ایرنا- ادعای تشکیل دولت اسلامی از سوی گروه بعثی- تکفیری داعش با وجود ظاهر قدرت نمایانه خود، در بلندمدت می تواند به ضعف این گروه و سرنگونی آن بینجامد.
گروه تروریستی بعثی- تکفیری «دولت اسلامی عراق و شام» (داعش) هشتم تیرماه برقراری خلافت اسلامی را اعلام و «ابوبکر البغدادی» رهبر خود، را به عنوان باصطلاح نخستین خلیفه مسلمانان معرفی کرد.
به نوشته همان روز تارنمای شبکه خبری «بی. بی. سی»، «ابومحمد عدنانی» سخنگوی داعش، در پیامی اینترنتی گفت انتخاب البغدادی به عنوان خلیفه از سوی شورا صورت گرفته است و از این پس در اسناد این گروه به جای واژه «دولت اسلامی عراق و شام» از واژه «دولت اسلامی» استفاده خواهد شد.
این اقدام داعش پس از تصرف گذرگاه مرزی «بوکمال» در مرزهای سوریه و عراق صورت گرفته است که این گروه را بر مناطق واقع در مرزهای عراق و سوریه مسلط می کند و 2 شاخه داعش در عراق و سوریه را به هم پیوند می دهد.
** گروه های تروریستی و ویژگی فراسرزمینی بودن
شناخته شده ترین گروه تروریستی که با اتکا بر یک ایدئولوژی افراطی (تندروانه) توانسته است افرادی را به خود جذب کند و فعالیت های ویرانگرانه بسیاری انجام دهد، القاعده است که تا پیش از تشکیل داعش، مهم ترین گروه تروریستی به حساب می آمد.
القاعده یک گروه تروریستی فرامرزی است که گستره فعالیت آن مناطق بسیاری را در بر می گیرد و به یک سرزمین، محدود نمی شود.
به عبارت دیگر، یکی از ویژگی های القاعده پراکندگی سرزمینی و تحرک گسترده فرامرزی است. این ویژگی فرصتی را در اختیار القاعده قرار می دهد که بتواند خارج از چارچوب های رسمی سرزمینی ریشه های خود را در کشورهای گوناگون بگستراند.
این ویژگی هم فرصتی برای این گروه است و هم یک تهدید.
فرصت از این رو که محدود نبودن در یک سرزمین، این قابلیت را به القاعده می دهد که از امکان تحرک بالایی برخوردار باشد و چابکی خود را افزایش دهد اما همین ویژگی به پراکندگی این گروه منجر شده و فرصت سرکوبی آن به دست کشورهای گوناگون را فراهم می آورد.
**داعش و رویکرد سرزمین محور
گروه تروریستی-بعثی داعش در همسنجی با القاعده سعی کرده است رویکرد متفاوتی برگزیند و به دنبال آنچه احیای خلافت اسلامی می نامد، یک «شبه دولت» تشکیل دهد. به عبارت دیگر، داعشی ها تشکیل دولت به اصطلاح اسلامی در مرزهای سرزمینی مورد نظر خود را دنبال می کنند.
این اقدام داعش به یکی از تفاوت های میان این گروه با دیگر گروه های تروریستی مانند القاعده تبدیل شده که پیش از داعش به وجود آمده اند.
رهبران داعش تلاش دارند با تسخیر سرزمین هایی در منطقه شامات (سوریه، لبنان، اردن و عراق) دولت مورد نظر خود را تشکیل دهند و به گفته خود، مرزهای مصنوعی میان کشورهای اسلامی را از بین ببرند و یک دولت اسلامی یکپارچه متشکل از همه مسلمانان منطقه ایجاد کنند.
اقدام های داعش در تصرف بخش هایی از عراق و سوریه همراه بوده است با خشونت و جنایات بسیاری که در شهرهای مورد تصرف مرتکب شده اند.
از سوی دیگر، این گروه در مناطق اشغالی قوانین سخت گیرانه ای وضع کرده است که هیچ عقل سلیمی نمی تواند چنین قوانینی را بپذیرد و به آنها تن دهد.
این مسائل چالش هایی را برای گروه داعش به وجود آورده است.
**داعش و چالش های پیش رو
اقدام های خشونت آمیز داعش به فرار صدها هزار نفر از مردم مناطق اشغالی منجر شده و بسیاری از افراد مذهبی و سران قبایل نیز در برابر تندروی های این گروه ایستاده اند و در تدارک بسیج عمومی علیه وحشی گری های نیروهای داعش برآمده اند.
این امر در آینده (اگر داعش بتواند همچنان مناطق اشغالی را حفظ کند) چالش های زیادی برای این گروه ایجاد خواهد کرد؛ چرا که با شورش مدنی مردم روبرو خواهد شد و بقای آن به خطر خواهد افتاد.
از سوی دیگر، آنچه قوت گروهی مانند القاعده است، ضعف داعش به حساب می آید.
القاعده به عنوان یک گروه فرامرزی فاقد یک سرزمین شناخته شده است. این امر باعث شده است سرکوب این گروه با چالش های زیادی همراه باشد چرا که نداشتن سرزمین مشخص، چابکی بالایی به این گروه می دهد و شناسایی اعضای آن را مشکل می سازد.
با این همه، اقدام اعضای داعش در تصرف مناطق میان عراق و سوریه و اعلام حکومت اسلامی در آنجا هر چند شاید در نگاه نخست قوتی برای آنان به حساب آید، اما در بلندمدت به ضعف آنان تبدیل خواهد شد چرا که به راحتی می توان آنان را با حمله هوایی و لشکرکشی زمینی شکست داد و از مناطق اشغالی بیرون راند.
همچنین یکی از دلایل بنیادین که این گروه توانست چنین پیشروی سریعی داشته باشد، پشتیبانی برخی گروه ها و قبایل ناراضی در مناطق سنی نشین از دولت مرکزی بود اما ادامه وحشی گری های این گروه، افزایش نارضایتی های مدنی در مناطق سنی نشین را نیز به دنبال خواهد داشت و همین امر سرکوب این گروه را راحت تر می کند.
افزون بر این، در صورتی که گروه های سیاسی عراقی به توافقی برای حفظ یکپارچگی سرزمینی عراق دست یابند، روند سرکوب گروه داعش شدت می گیرد و عامل نارضایتی مردم از حکومت نیز کم رنگ می شود. در چنین فضایی، داعش به سختی می تواند مواضع خود را حفظ کند.
در کنار مسائل گفته شده در بالا، باید مخالفت دیگر گروه های تروریستی مانند القاعده با داعش و اختلاف زیرگروه های داعش با هم مانند گروه های بعثی با شبه نظامیان تندرو را نیز اضافه کرد که کار را برای داعش بسیار سخت خواهد کرد.
بنابراین می توان گفت هر چند در کوتاه مدت اعلام تشکیل آنچه داعش ˈدولت اسلامیˈ می خواند، به ظاهر وزن این گروه تروریستی را بالا می برد، اما در بلندمدت همین امر به یک ضعف برای این گروه تبدیل شده و می تواند به سرنگونی آن بینجامد.
از مهدی جوکار و اصغر یوسفی - گروه تحقیق و تفسیر خبر
پژوهش**م.ج**9278**1961**1358
انتهای پیام /*
: ارتباط با سردبير
[email protected]
14/04/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 18]