فضیلت خاتمی

واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:

فضیلت خاتمی تهران - ایرنا- سردبیر روزنامه شرق در سرمقاله روز شنبه نوشت:هرچند؛ رخداد های سالیان گذشته، از بی رغبتی سید محمد خاتمی برای بازگشت به عرصه قدرت رسمی حکایت داشت اما وداع با قدرت که جان مایه شفاف سخنان اخیر او بود؛ در فضای سیاسی ایران بازتاب گسترده ای یافته است.

فضیلت خاتمی

«داوود محمدی» در ادامه مطلب آورده است: منتقدان او شادمان شده اند و برخی، رویای پیروزی های انتخاباتی در غیاب حضور لیدر اصلاح طلبان را در سر می پرورانند. به راستی؛ آینده سیاسی خاتمی چیست و جایگاه او در تحولات آتی کشور کجاست؟
خاتمی از جمله چهره هایی است که اگر در کشور دیگری زاده می شد؛ گام در راه سیاست نمی نهاد و دنبال علایق فرهنگی و هنری خویش می رفت و «اندیشمندی» را به «سیاستمداری» ترجیح می داد اما شرایط خاص کشورمان از او «سیاستمداری ناگزیر» ساخته که با وجود میل به خروج از مدار سیاست، خود را وسط رقابت های نفسگیر سیاسی می یابد.
«سید»، شیفته قدرت نیست. نخستین مستند این برداشت؛ استعفای او از سمت وزارت ارشاد در خرداد سال 71 است.
خاتمی در استعفانامه اش از «ترجیح» خویش برای ادامه فعالیت، «بدون دغدغه مسوولیت اجرایی» سخن به میان آورده بود. وی در عمل نیز به این هدف گذاری پایبند ماند و پس از انتصاب به ریاست کتابخانه ملی ایران، به پژوهش مشغول شد تا اینکه اواخر سال 75 فرا رسید و جمعی از فعالان سیاسی کشور که بعدها به «اصلاح طلب» معروف شدند، پس از بررسی متعدد، «سید» کنج نشین اما ژرف اندیش را به عنوان گزینه نامزدی در انتخابات هفتم ریاست جمهوری برگزیدند که با پاسخ منفی و حتی تند و گزنده خاتمی مواجه شدند اما سرانجام اصرارها و به ویژه این استدلال که شانس پیروزی اندک است و هدف از به میدان آمدن، فقط استفاده از فرصت برای بیان دیدگاه هاست، موجب شد تا خاتمی در قامت نامزد انتخابات 76 پای به میدان رقابت گذارد.
پیروزی غافلگیر کننده و رای شگفت انگیز 20 میلیونی، کلید «پاستور» را به خاتمی داد تا اولین دولت اصلاح طلب ایران زمین را تشکیل دهد.
دولتی که با بحران سازی ها و فشارهای روزافزون تبلیغی و روانی رقیبان به پایان دوره رسید. در انتخابات سال 80 هم «سید»، علاقه ای به نامزدی مجدد نداشت و هنوز افکار عمومی، سیل اشک های جاری بر گونه خاتمی در روز ثبت نام را به یاد دارند و نیز تاکید او بر انگیزه حضورش که «میل مردم» بود و «ادامه راه».
نتیجه انتخابات 18خرداد 80، مکمل دوم خرداد 76 شد و رای 22میلیونی خاتمی با وجود هجمه تمام عیار مخالفان او، از شگفتی های سیاسی دیگری بود که منتقدان او را میخکوب و حیرت زده کرد.
دومین دولت اصلاحات هم با فراز و نشیب هایش به خط پایان رسید و خاتمی دوباره از مناصب و مسوولیت های اجرایی فاصله گرفت و به پیگیری پیشبرد نظریه «گفت وگوی تمدن ها» پرداخت که خود، بانی آن بود و استقبال جهانی را به همراه داشت اما این به معنای غافل ماندن خاتمی از تحولات داخلی نبود.
انتقادهای گاه و بیگاه او از کارنامه دولت احمدی نژاد و فضای سیاسی کشور، رقبایش را زیر فشار افکار عمومی قرار می داد زیرا پایگاه اجتماعی خاتمی، نه تنها حفظ شده بود بلکه افزایش هم یافته بود.
خاتمی، سال 88 هم نامزد انتخابات نشد اما از فعالان موثر انتخابات بود.
انتخابات 92 نیز در شرایطی برگزار شد که گمانه زنی ها از پیروزی خاتمی در صورت نامزدی و گذر از فیلتر شورای نگهبان خبر می دادند.
اما خاتمی؛ رویه خود را تغییر نداد و در نهایت؛ عزم خویش برای پرهیز از ورود به میدان رقابت را به اطلاع افکار عمومی رساند.
خاتمی؛ اما در کانون تلاش ها و رایزنی های سیاسی/ انتخاباتی باقی ماند و نقش مهمی در اجماع برای نامزدی روحانی و پیروزی نهایی وی ایفا کرد؛ به نحوی که روحانی با انتشار نامه ای خطاب به خاتمی، از «تدبیر و تلاش وی در عرصه انتخابات ریاست جمهوری تقدیر و تشکر» کرد.
پس از انتخابات هم خاتمی؛ با تاکید بر عدم سهم خواهی شخصی و جناحی از دولت «تدبیر و امید»، در زمره حامیان پایمرد او بوده است.
جمع بندی ویژگی های شخصیتی و مواضع خاتمی؛ گویای آن است که وی چشمداشتی به کسب قدرت شخصی ندارد و حتی از این مقوله، گریزان است اما برای پیشبرد افکار اصلاح طلبانه خویش، هرگز درنگ را جایز نمی داند و ضمن حضور فعال به عنوان کنشگر سیاسی، ناملایمات را نیز می پذیرد.
خروجی انطباق این ویژگی با سخنان اخیر خاتمی؛ آن است که وی همچنان از پذیرش مناصب و مسوولیت های اجرایی و نامزدی در انتخابات؛ امتناع خواهد ورزید اما به مثابه پرچمدار اصلاح طلبی، در صحنه باقی خواهد ماند و خواهد کوشید با روشنگری و رایزنی، نقش تاریخی خود در تحولات سیاسی ایران را ایفا کند.
قرارگرفتن در چنین جایگاهی؛ بر اعتبار سیاسی او و اعتماد عمومی مردم به وی خواهد افزود؛ زیرا در فضایی که برخی برای کسب یا حفظ قدرت؛ به هر شیوه ای متوسل می شوند؛ انصراف خودخواسته از شیرینی مناصب قدرت و همزمان، به جان خریدن دشواری های ادامه حرکت در چارچوب منافع ملی؛ فضیلتی است که از نگاه قدرشناس مردم پنهان نخواهد ماند. خاتمی با سخنان اخیر خود؛ موجب شد تا دیگر حتی پرشورترین حامیانش هم فکر رجوع به وی برای پذیرش نامزدی انتخابات ریاست جمهوری را فراموش کنند.
او در اندیشه پشتیبانی معنوی و فکری از نسل جدیدی از سیاستمداران لایق است که به مفهوم «چرخش نخبگان» معنا بخشند.
این همان کارکردی است که سیاست سازان نامداری همانند «ماندلا» و «واتسلاو هاول» برای خود تعریف کردند و با غلبه بر وسوسه «قدرت»، حضور در «سیاست» را فقط برای گسترش اندیشه شان برگزیدند.
اول**1104

انتهای پیام /*
: ارتباط با سردبير