تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1817031018
خانواده آرمانى در اندیشه امام سجاد(ع)
واضح آرشیو وب فارسی:فارس:
خانواده آرمانى در اندیشه امام سجاد(ع)
خانواده در اندیشه امام سجاد علیه السلام یکى از مهم ترین نهادهاى جامعه مطلوب محسوب مى شود. به همین دلیل، امام علیه السلام با همه الگوهاى جایگزین خانواده و آزادى روابط جنسى در خارج از چارچوب خانواده مخالفت مى کند.
بخش دوم و پایانی وظایف والدین در قبال فرزندان 1. اظهار محبت در فرهنگ توحیدى، انسانى تربیت مى یابد که مظهر اسماء الهى در روى زمین است. براساس آموزه هاى دینى، انسانى مى تواند مظهر خداوند در امامت رحمت باشد که طعم شیرین محبت و مهربانى را چشیده باشد و خانواده تنها کانونى است که مى تواند این مسئولیت را بر عهده بگیرد. برقرارى رابطه عاطفى با فرزندان و اظهار محبت به کودکان، از جایگاه ویژه اى در نظام تربیتى امام سجاد علیه السلام برخوردار است. ابوحمزه ثمالى مى گوید: بر سرور و مولایم على بن الحسین علیه السلام وارد شدم. حضرت نشسته بود و کودکى بر زانوانش جاى داشت. امام علیه السلام دلباخته کودک مى نمود. پیوسته او را مى بوسید و نوازش مى کرد. کودک برخاست، سمت در رفت و به زمین افتاد. حضرت سراسیمه برخاست، او را از زمین بلند کرد و با پارچه اى، خون از پیکرش زدود و فرمود: فرزندم! تو را به خدا مى سپارم از اینکه به دار آویخته شوى.»(حسنى، 1397ق،ج2، ص 179) 2. حمایت حمایت مالى از فرزندان، یکى دیگر از وظایفى است که بر عهده والدین قرار داده شده است. بخشى از نفقه اى که پرداخت آن بر مرد لازم است، مربوط به هزینه فرزندان در کوچکى یا دوران نیازمندى است. از نظر اسلام، در صورت نیازمندىِ فرزندان و توانایى والدین بر تأمین مخارج آنان، والدین باید به کمک آنان بشتابند و اداره اقتصادى او را بر عهده گیرند. این قانون اقتصادى اسلام در خانواده نشان مى دهد که اسلام خانواده را در چارچوب خانواده هسته اى زن و شوهر نمى داند، بلکه خانواده گسترده اى از خویشاوندان درجه اول، یعنى فرزندان، فرزندان آنها و پدر و مادر را دربرمى گیرد. این نگاه به خانواده، روابط عاطفى و اجتماعى گسترده اى را به دنبال مى آورد. (سالارى فر، 1385، ص 60) امام سجاد علیه السلام نیز تأمین هزینه هاى زندگى فرزندان را وظیفه پدر مى داند و مى فرمایند: «بار خدایا! براى من و به دست من روزى شان را فراوان گردان.» (شیروانى، 1386، دعاى 29) 2ـ1. نقش فرزندى: نقش فرزندى به مجموعه وظایف و انتظارات الزامى یا ترجیحى اشاره دارد که براى هر فرزند در این جایگاه نسبت به والدین خود مقرر شده است.مهم ترین رابطه اى که ممکن است بین دو انسان تحقق یابد، رابطه فرزند با پدر و مادر است که نمایانگر وابستگى وجود فرزند به وجود والدین اوست. در اینجا نمى توان رابطه متقابل را ملاک ارزیابى افعال و رفتارها آنها با یکدیگر قرار داد؛ زیرا هیچ گاه فرزند قادر نیست بر پدر و مادر خود تأثیرى داشته باشد؛ مانند تأثیرى که پدر و مادر در پیدایش فرزند خود دارند. وجود فرزند، بستگى به وجود والدین خود دارد، ولى وجود پدر و مادر هیچ بستگى به وجود فرزندانشان ندارد. (مصباح، 1380، ج 3، ص 53) امام سجاد علیه السلام نیز با تأکید بر این مطلب مى فرمایند: «(من از آنچه والدینم در حق من انجام داده اند، ناخرسند نیستم، اى پروردگار من!) چراکه حق ایشان بر من واجب تر، و نیکى شان درباره من مقدم تر، و احسانشان به من بیش از آن است که به عدالت از آنان تقاص کشم یا با آنان معامله به مثل کنم.» (شیروانى، 1386، دعاى 24) صحیفه سجادیه رابطه مطلوب بین فرزندان و والدین را به بهترین شکل ممکن به تصویر کشیده است. هر رفتارى که از انسان سر مى زند، داراى پشتوانه اى شناختى و انگیزشى است. این مراحل در مورد رفتار با والدین، به خوبى در دعاى بیست و چهارم صحیفه سجادیه بیان شده است. 2ـ2. نقش خویشاوندى: در جامعه آرمانى، وظایف اعضاى خانواده محدود به درون خانواده نیست، بلکه در افراد خانواده در قبال خویشاوندان نیز مسئولیت دارند و در صحیفه و روایاتى از امام سجاد علیه السلام، به این وظایف اشاره شده است و مسلمانان به انجام آنها براى دستیابى به جامعه آرمانى، تشویق و ترغیب شده اند. امام سجاد علیه السلام با اختصاص دعاى بیست و ششم به دوستان و همسایگان، چگونگى تعامل افراد با همسایگان خود در جامعه آرمانى را بیان فرموده اند. ایشان همچنین به اهمیت روابط خویشاوندى، نقش حمایتى از نهاد خانواده و تأثیر آن در تحکیم پایه هاى خانواده اشاره نموده اند، که ما در این بخش، به دلیل جلوگیرى از طولانى شدن مطلب، از بیان تفصیلى آن خوددارى مى کنیم. 3. ویژگى هاى کارکردى نهاد خانواده خانواده مطلوب در بخش کارکردى نیز از مشخصه هاى خاصى بهره مى برد که موجب تمایز خانواده آرمانى مى شود. کارکرد در بیان کارکردگرایى، «اثرى» است که پدیده هاى اجتماعى از خود برجاى مى گذارند. این آثار، نتیجه و دستاورد «ساختارها» هستند. 1ـ3. مشروعیت بخشى به فرزندان: تأمین پدر شرعى براى فرزندان، ویژگى کارکردى دیگرى است که خانواده زن و شوهرى ایفا مى کند. در واقع، اهمیت این کارکرد به دلیل نتایج و آثار اجتماعى آن است که هویت بخشى به افراد، انتقال منظم ارث، و تداوم نظام خویشاوندى، از جمله مهم ترین آنها به شمار مى آیند. کودکان نامشروع، مشکلات فراوانى براى جوامعى که روابط آزادجنسى را تزویج کرده اند به وجود آورده و افزایش قابل توجه تعداد این فرزندان، موضوعى است که توجه بسیارى از جامعه شناسان را به خود معطوف کرده است. افزایش شمار فرزندان نامشروع، تا حدودى ناشى از تغییر نگرش ها و باورها درباره رابطه جنسى پیش از ازدواج و زندگى مشترک بدون ازدواج است. به نظر مى رسد اتخاذ تدبیرهایى در زمینه کاهش روابط جنسى خارج از چارچوب ازدواج، تنها راه حل معقول و منطبق با ارزش هاى اسلامى براى مشکل فرزندان نامشروع است. ابوحمزه مى گوید: خدمت امام على بن الحسین علیهماالسلام بودم که مردى خدمت آن جناب آمد و گفت: اى ابامحمد! من گرفتار زنان هستم؛ روزى زنا مى کنم و روزى روزه مى گیرم. آیا این روزه کفاره گناه آن روز مى شود؟ امام علیه السلام فرمودند: «محبوب ترین کارها نزد خداوند آن است که مردم از وى اطاعت کنند و معصیت ننمایند. زنا نکنید و روزه هم نگیرید.» امام باقر علیه السلامدر آنجا حاضر بود. دستش را گرفت و فرمود: «کار دوزخیان را مى کنى و امیدوار هستى وارد بهشت گردى!» (کلینى، 1365، ج 5، ص 541) فرزند متولدشده از زنا، پدر شرعى و قانونى ندارد و در نتیجه، از شبکه خویشاوندى و تربیت صحیح بى بهره خواهد بود. 2ـ3. جلوگیرى از انحرافات اجتماعى: کنترل اجتماعى، یکى از ویژگى هاى کارکردى مهم نهاد خانواده آرمانى است که از راه نظارت خانواده بر رفتار اعضا تحقق مى یابد. البته با توجه به رواج بینش هاى فردگرایانه و آزادى خواهانه در جوامع غربى، از نقش خانواده در کنترل مستقیم رفتار همسران به شدت کاسته شده است. کنترل مستقیم هریک از دو زوج بر رفتارهاى طرف مقابل، به ویژه رفتارهاى جنسى خارج از چارچوب ازدواج، امرى است که در بسیارى از فرهنگ هاى گذشته و حال به چشم مى خورد؛ هرچند به دلیل عواملى مانند قدرت بیشتر مردان و نقش هاى جنسیتى متفاوت زن و شوهر، این کنترل، بیشتر از جانب مردان نسبت به زنان اعمال شده است. خانواده، گذشته از کنترل مستقیم، به طور غیرمستقیم و از راه ایجاد فضایى همراه با آرامش و امنیت، جامعه پذیرى و ارضاى نیازهاى جنسى و عاطفى همسران نیز آنان را از گرایش به کجروى بازمى دارد.بى تردید ضعف نهاد خانواده، اگر یگانه عامل شیوع بى سابقه انحرافات جنسى تلقى نشود، بى تردید مهم ترین و اصلى ترین عامل است و جهان غرب هزینه بسیار سنگینى در برابر برخى آزادى هاى موهوم جنسى پرداخته است. (بستان، 1385، ص 35) در اندیشه امام سجاد علیه السلام نیز کنترل اجتماعى، به عنوان یکى از ویژگى هاى کارکردى مهم خانواده مورد توجه قرار گرفته و به نقشى که زن و مرد در نهاد خانواده در کنترل یکدیگر دارند، اشاره شده است. امام صادق علیه السلام مى فرمایند: «هرگاه یکى از دامادهاى امام سجاد علیه السلام به منزل وى مى رفت و بر حضرتش وارد مى شد، امام علیه السلام عباى خود را از دوش برمى گرفت و براى او پهن مى نمود تا روى آن بنشیند. سپس به داماد خود مى فرمود: «خوش آمدى؛ که تو هم تأمین کننده هزینه هاى خانواده خود و هم نگه دارنده ناموس خود از شرّ هواهاى نفسانى و اجانب هستى.» (رنجبر، 1380، ص 225) امام سجاد علیه السلام در این روایت، شوهر را به نقش کنترلى مرد بر رفتار زن، به ویژه رفتار جنسى وى اشاره مى کند. آن حضرت همچنین در رساله حقوق، به نقش کنترلى زن اشاره مى نماید و از وى در درون خانواده، به عنوان واقیه، به معناى نگهدار همسر یاد مى کند. زن مى تواند با پاسخ گویى به نیازهاى عاطفى و جنسى مرد، او را از گرایش به انحرافات جنسى بازدارد: «و اما حق همسرت ـ که با پیوند زناشویى زیردست تو شده ـ این است که بدانى خداى عزوجل او را مایه آرامش و راحتى، و همدم و نگهدار تو ساخته.» (حرانى، 1404ق، ص 362) راهکارهاى تحقق خانواده آرمانى امام سجاد علیه السلام براى تحقق و استحکام خانواده مطلوب، راهکارهایى هماهنگ و هم جهت با مبانى توحیدى بیان کرده اند که به برخى از آنها اشاره مى کنیم: 1. تقویت ایمان به طور کلى، ایمان، باورها و ارزش هاى مذهبى، از دو راه مهم بر ثبات و استحکام خانواده و تحقق خانواده مطلوب تأثیر مى گذارد: 1ـ1. معنا بخشیدن به زندگى و ایجاد حس رضایت: راه نخست، معنابخشى به زندگى و ایجاد حس رضایت در افراد و امیدوار ساختن آنان به آینده است که نتیجه آن، افزایش سازگارى افراد با ناملایمات و دشوارى هاى زندگى است. از آثار ایمان به خدا، تسلیم و رضا به مقدرات الهى است. فرد باید باور داشته باشد که همه رویدادهاى جهان، منوط به اذن خداوند و توانى است که او به اسباب و علل افاضه مى کند. افزون بر این، خداوند نه تنها به مصالح انسان آگاه تر است، بلکه بیش از آنها برایشان خیرخواه و سعادت طلب است. بنابراین، همه حوادث در جهت خیر و صلاح انسان ها روى مى دهد. تسلیم و رضا به حوادث جهان که براساس خواست خداست، براى انسانى که هم به امور ماوراى طبیعت باور دارد و هم به خداوند تعلق عاطفى دارد، امرى مطلوب خواهد بود، اما اگر تسلیم رضاى الهى نشود، وضعیت مشکل تر مى شود. سیره امام سجاد علیه السلام در زندگى به گونه اى است که نشان از رضامندى آن حضرت از خداوند در همه زمینه هاست. امام باقر علیه السلام فرمودند: «سخت مریض شدم. پدرم به من گفت: چه میل دارى؟ گفتم: مایلم آنچه خدا برایم خواسته بر خلاف آن درخواستى نداشته باشم. فرمود: احسنت! شبیه ابراهیم خلیل شده اى؛ چنان که جبرئیل به او گفت: حاجتى دارى؟ گفت: در مقابل خدا اظهارنظرى ندارم. او کافى است و او بهترین پشتیبان من است.» (مجلسى، 1364، ج 46، ص 67) 2ـ1. تقویت اخلاق و کنترل درونى: راه دوم تقویت و تحکیم مبناى اخلاقى فرد است که از نتایج آن، ایجاد یک عامل کنترل درونى است که از توسل شخص به اقدامات ظالمانه و خشونت در روابط خانوادگى جلوگیرى مى کند. با توجه به اینکه بسیارى از نزاع هاى خانوادگى و خشونت ها در رذایل اخلاقى افراد ریشه دارد، مى توان این ادعا را مطرح کرد که آراسته بودن زن و شوهر به فضایل اخلاقى، یکى ازمهم ترین عوامل ثبات وتحکیم خانواده است. واضح است که اگر زوجین از ویژگى هاى اخلاقى ارزشمندى مانند صداقت، وفادارى، اعتماد، خیرخواهى و انصاف برخوردار بوده، از امورى مانند خودخواهى، خودمحورى، تحقیر دیگران، توهین به آنها، حسادت، کینه توزى و دورویى مبرا باشند، بسیارى از تنش ها، بدرفتارى ها، خشونت ها و اختلافات ویرانگر، از ساحت زندگى خانوادگى رخت برخواهد بست؛ زیرا پاى بندى به اصول اخلاقى، نیرومندترین عامل کنترل درونى افراد است. از این رو، اسلام از میان معیارهاى متعدد گزینش همسر، به گونه اى کم نظیر بر تربیت اخلاقى فرد تأکید کرده است. (بستان، 1385، ص 219) ابوحمزه ثمالى گوید: امام باقر علیه السلام فرمودند: پدرم على بن الحسین علیهماالسلام مى فرمود: چهار چیز است که در هر کس باشد، ایمانش کامل است و گناهانش پاک مى گردد و خدا را دیدار کند، در حالى که از وى خشنود و خرسند باشد: هر کس که با خانواده خویش به خوش خلقى رفتار کند. (مفید، 1413ق، ص 229) این روایت، از وجود رابطه کلى بین رفتار اخلاقى (حسن خلق) و ایمان، و تأثیر و تأثر متقابل بین این دو خبر مى دهد؛ زیرا از دیدگاه اسلام، کارى از نظر اخلاقى ارزشمند است که به وسیله نیت با خدا مرتبط شود. چنین نیتى که رابطه با خدا را تحقق بخشد، از کسانى صادر مى شود که به خدا ایمان داشته باشند. متقابلاً، انجام کار اخلاقى نیز موجب ازدیاد ایمان خواهد شد؛ چنان که کار زشت نیز سلب ایمان را به دنبال مى آورد. 2. فرزندآورى بسیارى از مطالعات و تجربه هاى عینى نشان مى دهند که تولید فرزند، به عنوان بارزترین محصول پیوند زناشویى، در تحکیم و تثبیت خانواده نقش ممتازى ایفا مى کند، و در مقابل، عقیم بودن و ناکامى در تولید فرزند، به ویژه در صورت اشتیاق وافر دو زوج و وجود حساسیت هاى محیطى مشوق، در بسیارى از موارد، فروغ مهر و صفا را در روابط زناشویى ضعیف و پیوندهاى متقابل را سست مى گرداند. فرزندخواهى، به شدت متأثر از اوضاع اقتصادى و فرهنگى است، تا آنجا که در برخى جوامع، نازایى زن دلیل کافى براى طلاق وى قلمداد مى شود. در مقابل، در جوامع غربى با شمار زیادى از زوج هایى روبه رو مى شویم که فرزند را مانع پیشرفت فردى یا دستیابى به عشق و دیگر آرزوهاى شخصى مى انگارند. (بستان، 1390، ص 204) اگرچه خوددارى از داشتن فرزند، گرایشى است که با تأثیرپذیرى از فرهنگ غربى به وجود آمده است، با توجه به آموزه هاى دینى، به طور قطع فرزندان مى توانند تأثیرات مثبت و سازنده اى در زندگى والدین داشته باشند و بعد از والدین، مهم ترین رکن خانواده شمرده مى شوند. امام سجاد علیه السلام با بیان کارکردهاى مثبت فرزندآورى، کوشیده است فرزندان را به جاى آنکه عاملى براى سرخوردگى و نارضایتى والدین باشند، به عاملى براى افزایش رضایت خاطر آنان، و در نتیجه، تحکیم پیوند زناشویى تبدیل کند: الف) یادآورى ارزش ها و منافع دنیوى فرزندان براى والدین؛ مانند اینکه فرزندان موجب انس پدر و مادر و خارج شدن آنها از تنهایى اند و فرزندان یار و یاور پدر و مادر و یادگارهاى آنان پس از مرگ ایشان خواهند بود. (کفعمى، 1405ق، ص 164) ب) تأکید بسیار بر منافع اخروى فرزندان؛ مانند اینکه براى والدین، در نتیجه کارهاى نیک فرزند، پاداشى منظور مى گردد. (شیروانى، 1386، دعاى 25) 3. حصر روابط جنسى در چارچوب زناشویى یکى از عواملى که نقشى تعیین کننده در سوق یابى افراد به تشکیل خانواده، و در مرحله بعد در حفظ، ثبات و استحکام خانواده دارد، منحصر کردن ارضاى غریزه جنسى به چارچوب ازدواج مشروع است. در شرایطى که افراد جامعه به خانواده به عنوان مکان انحصارى ارضاى نیازهاى جنسى ننگرند، میزان تعهد عمومى نسبت به حفظ این نهاد اجتماعى به شدت کاهش مى یابد. براین اساس، اسلام یکى از راهکارهاى خود را براى تحکیم خانواده، حصر روابط جنسى در چارچوب زناشویى قرار داده و براى تحقق این راهکار، از اهرم هاى قانون گذارى، اجرایى و فرهنگى استفاده کرده است. در بعد قانون گذارى، با مرزبندى و تفکیک بین الگوهاى مشروع و نامشروع ارضاى جنسى، در جهت تحکیم خانواده گام برداشته است. از جنبه اجرایى نیز اسلام با اجراى سیاست هاى فرهنگى، حمایتى و تنبیهى، در جهت نهادینه کردن الگوى مشروع ارضاى جنسى و از میان برداشتن الگوهاى نامشروع در سطح جامعه کوشش کرده است. از حیث فرهنگى، اسلام با یادآورى و تأکید مستمر آثار سوء دنیوى و اخروى روابط نامشروع، کوشیده است قبح و ناپاکى این اعمال را در باور افراد رسوخ دهد تا از این طریق، از بى بندوبارى جنسى افراد در جامعه جلوگیرى کند. (بستان، 1390، ص 174) امام سجاد علیه السلام به دلیل پیامدهاى ناگوارى که آزادى روابط جنسى در پى دارد، ضمن مخالفت با هرگونه بى بندوبارى جنسى، به ارضاى نیاز جنسى از راه هاى مشروع و حلال سفارش کرده است.آن حضرت مى فرماید: «و اما حق عورتت، نگهدارى آن است از آنچه بر تو حلال نیست، و کمک و تقویت آن نگهداشت، با چشم پوشى (از نامحرم)؛ زیرا (چشم فروبستن) مددکارترین یاوران (در جلوگیرى از شهوت) است، و (با) بسیار یاد کردن از مرگ و تهدید نمودن خود از (عذاب) خداوند و ترساندن نفس از اوست، که عصمت و پاکدامنى و تأیید از خداست.» (حرانى،1404ق، ص 258) خانواده در اندیشه امام سجاد علیه السلام یکى از مهم ترین نهادهاى جامعه مطلوب محسوب مى شود. به همین دلیل، امام علیه السلامبا همه الگوهاى جایگزین خانواده و آزادى روابط جنسى در خارج از چارچوب خانواده مخالفت مى کند و ارضاى غریزه جنسى از طریق الگوهاى جایگزین را ضدخانواده، غیرمجاز و نامشروع مى داند و از تقوا و یاد مرگ، به منزله دو راهبرد مهم فرهنگى یاد مى کند. 4. تقویت روحیه غیرت ورزى غیرت ورزى جنسى، از اخلاق جنسى است که بروز و رشد آن، بیش از هر جاى دیگرى در محیط خانواده به چشم مى خورد. برخلاف دیدگاهى که غیرت را از مقوله حسادت و صرفا محصول عوامل فرهنگى، و ناشى از گرایش مردان به تملک زنان مى داند. (کلاین برگ، 1368، ص 165) امام سجاد علیه السلام فرمودند: «از سعادت آدمى آن است که تجارت و کسبش در کنار محل سکونت او باشد و رفقایش همه افراد صالح باشند و فرزندى داشته باشد که به او کمک کند و از ناراحتى مرد آن است که زنى داشته باشد که از وى خوشش بیاید، در عین حال آن زن به او خیانت کند.» (حرانى، 1404ق، ص 264) امام علیه السلام در این روایت، بى غیرتى و بى تفاوتى نسبت به همسرى که به شوهر خود خیانت مى کند را امرى ناپسند مى شمارد که نهاد خانواده را متزلزل مى سازد و موجب خسران مرد مى شود.دیگر راهکارهایى که امام سجاد علیه السلام براى تحقق و استحکام خانواده آرمانى بیان مى کند، عبارت اند از: آراستگى ظاهرى؛ تأمین هزینه هاى معیشتى؛ محدودیت روابط اجتماعى زنان و مردان؛ بهره گیرى از دعا و... . نتیجه گیرى در این نوشتار به بررسى خانواده آرمانى در اندیشه امام سجاد علیه السلام در دو بخش ویژگى ها و راهکارها پرداختیم:ویژگى هاى خانواده آرمانى در سه محور ازدواج، ساختار و کارکردها بررسى شد: 1. ازدواج: تقدس سنت ازدواج، انتخاب آگاهانه و همسان همسرى، سه ویژگى نهاد خانواده در این محور مى باشند. 2. خانواده: امام سجاد علیه السلام سرپرستى خانواده را با مرد مى داند و پذیرش آگاهانه نقش ها را ویژگى دیگر نهاد خانواده در این محور برمى شمرد. 3. کارکردها: مشروعیت بخشى به فرزندان و کنترل اجتماعى اعضاى خانواده، ویژگى هاى کارکردى این نهاد محسوب مى شوند. در بخش راهکارها، تقویت ایمان، فرزندآورى، حصر روابط جنسى در چارچوب زناشویى و تقویت روحیه غیرت ورزى، به عنوان راهکارهاى تحکیم و تحقق بیرونى خانواده آرمانى بیان شدند.این ویژگى ها و راهکارهاى بیان شده در اندیشه امام سجاد علیه السلام، مبتنى بر مبانى توحید و نشئت گرفته از وحى اند و زمینه پرورش انسان هاى خداپرست در درون نهاد خانواده و تشکیل جامعه آرمانى فراهم مى کنند. منابع ـ اچ ترنر، جاناتان، مفاهیم و کاربردهاى جامعه شناسى (1378)، ترجمه محمد فولادى و محمدعزیز بختیارى، قم، مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى قدس سره. ـ اهوازى، حسین بن سعید (1402ق)، الزهد، چ دوم، قم، حسینیان. ـ بستان، حسین (1385)، اسلام و جامعه شناسى خانواده، چ دوم، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. ـ بستان، حسین (1390)، خانواده در اسلام، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. ـ حرانى، ابن شعبه (1404ق)، تحف العقول، چ دوم، قم، جامعه مدرسین. ـ حسنى، هاشم معروف (1397ق)، سیرة الائمه الاثنى عشر، بیروت، دارالتعارف. ـ رشیدپور، مجید (1388)، عوامل استحکام خانواده، چ سوم، تهران، انجمن اولیاء و مربیان. ـ رنجبر، محسن (1380)، نقش امام سجاد در رهبرى شیعه، قم، مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى قدس سره. ـ ساروخانى، باقر (1380)، جامعه شناسى خانواده، تهران، سروش. ـ سالارى فر، محمدرضا (1385)، درآمدى بر نظام خانواده در اسلام، چ دوم، قم، هاجر. ـ شیروانى، على (1386)، ترجمه صحیفه کامله سجادیه، چ ششم، قم، دارالفکر. ـ صدوق، محمدبن على (1362ق)، الخصال، قم، جامعه مدرسین. ـ ـــــ ، (1406ق)، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، قم، دارالرضى. ـ طباطبائى، سیدمحمدحسین (1374)، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوى همدانى، قم، دفتر انتشارات اسلامى. ـ طبرسى، فضل بن حسن (1385ق)، مشکاه الأنوار فى غررالأخبار، نجف، حیدریه. ـ ـــــ ، (1370)، مکارم الأخلاق، چ چهارم، قم، شریف رضى. ـ عاملى کفعمى، ابراهیم بن على (1405ق)، المصباح، چ سوم، قم، رضى. ـ کلاین برگ، اتو (1368)، روان شناسى اجتماعى، ترجمه على محمد کاردان، چ دوم، تهران، اندیشه. ـ کلینى، محمدبن یعقوب (1365)، الکافى، چ چهارم، تهران، دارالکتب الإسلامیه. ـ مجلسى، محمدباقر (1364)، بحارالانوار، چ دوم، تهران، دارالکتب الاسلامیه. ـ محمدى رى شهرى، محمد (1389)، تحکیم خانواده از نگاه قرآن و حدیث، قم، دارالحدیث. ـ مصباح، محمدتقى (1380)، اخلاق در قرآن، چ چهارم، قم، مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى قدس سره. ـ مفید، محمدبن محمدنعمان (1413ق)، امالى، قم، کنگره شیخ مفید. ـ موریش، ایور (1373)، درآمدى بر جامعه شناسى تعلیم و تربیت، ترجمه غلامعلى سرمد، تهران، مرکز نشر دانشگاهى. سعید مقدم/ کارشناس ارشد جامعه شناسى دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام. منبع: ماهنامه معرفت شماره 181 پایان متن/
93/02/28 - 01:34
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 113]
-
اجتماع و خانواده
پربازدیدترینها