واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:
چشم انداز توسعه روابط ایران و پاکستان - ماشاءالله شاکری * تهران - سفر امروز ( یکشنبه ) محمد نواز شریف نخست وزیر پاکستان به تهران باهدف توسعه روابط دوجانبه و تقویت همکاری های اقتصادی با جمهوری اسلامی ایران انجام شده است، اگرچه این سفر، نخستین سفر نواز شریف پس از روی کار آمدن دولت جدید این کشور در سال گذشته به حساب می آید اما روابط ایران و پاکستان سابقه طول طولانی دارد و به زمان تأسیس پاکستان در سال 1947 میلادی بازمی گردد.
در این سال ها تهران و اسلام آباد به دلیل برخورداری از اشتراکات فراوان درزمینهٔ مای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و حسن هم جواری مناسبات بسیار خوبی را داشته اند به نحوی که روابط دو کشور از قبل و بعد از انقلاب اسلامی در ایران تغییر چندانی نیافت و همواره شاهد روابط مستحکم و دوستانه با تکیه بر عنصر همسایگی دو کشور بوده است.
ازاین رو، سفر نواز شریف به ایران را می توان در راستای سفرهای روسا و مقامات قبلی پاکستان ارزیابی کرد که همگی به نحوی به دنبال گسترش روابط دو کشور در سطوح مختلف بوده اند.
برای نمونه آصف علی زرداری رییس جمهوری سابق پاکستان در طول تصدی این مسئولیت چندین سفر به تهران داشت که در آخرین مورد شاهد افتتاح خط لوله انتقال گاز ایران به پاکستان موسوم به خط لوله صلح بودیم.
انجام این سفر آن هم در شرایط کنونی از همه ابعاد سیاسی، اقتصادی و امنیتی برای هر دو کشور ایران و پاکستان حائز اهمیت است. ازنظر جمهوری اسلامی ایران دو کلیدواژه «توسعه» و «امنیت» در بحث رابطه با پاکستان از اهمیت فوق العاده برخوردارند زیرا امنیت در پاکستان نه تنها موجب توسعه در این کشور می شود بلکه توسعه، امنیت را نیز در این کشور همسایه به دنبال دارد.
ازاین رو نگاه جمهوری اسلامی ایران به پاکستان دو بُعد دارد و آنچه ما را به عنوان یک کشور همسایه و مسلمان در موضوع پاکستان رنج می دهد،گرفتاری این کشور در ناامنی ها است و رفع این مشکل می تواند راه توسعه را در این کشور هموارتر کند.
ازآنجاکه تهران و اسلام آباد زمینه های همکاری های همه جانبه از سیاسی و امنیتی تا اقتصادی و فرهنگی رادارند، نمی توان برای روابط این دو کشور چارچوب و حدومرزی قائل شد زیرا پاکستان درزمینهٔ انرژی برای ایران به منزله گذرگاه و بازار خوبی برای صادرات انرژی ازجمله گاز و برق است و از سوی دیگر پاکستان برای ورود به دروازه های اروپا و غرب راهی جز همکاری با ایران ندارد؛ازاین رو علاوه بر خط لوله انتقال گاز ایران به پاکستان، ایران می تواند صادرکننده برق به پاکستان باشد که با توجه به نیاز این کشور به انرژی ظرفیت هایی خوبی در این زمینه نهفته است.
برای تحقق این امر مقامات اسلام آباد ابتدا باید اثبات کنند که در عزم خود برای توسعه روابط با ایران جدی هستند و دنبال آن زیرساخت های لازم را برای صادرات گاز و برق فراهم کنند که علت این امر به تجربه تلخ این کشور برای برخورداری از گاز طبیعی ایران بازمی گردد؛ ایران بر اساس توافق، خط لوله انتقال گاز را تا مرزهای شرقی خود تکمیل کرده است اما از آن سوی مرز، پاکستان اقدامات لازم را برای تحقق صادرات گاز ایران انجام نداده است که زیان ناشی از آن به مردم ، صنایع و کشاورزی پاکستان بازمی گردد و نمی تواند منشاء تاثیرات اجتماعی برای مردم ایران باشد.
هرچند طرف پاکستانی ادعا می کند که تحریم های اعمال شده از سوی آمریکا و غرب مانع از انجام سازوکارهای لازم برای طراحی و احداث خط لوله گاز در داخل خاک این کشور شده است اما به نظر می رسد این اظهارات، قابل قبول نیست زیرا در همین ایام تحریم نیز ایران با برخی از کشورها ازجمله هند چین و برخی کشورهای اروپایی روابط تجاری و صادرات گاز داشت که مبالغ این قراردادها ده ها برابر بیشتر از خط لوله گاز ایران پاکستان بود.
ازاین رو به نظر می رسد این طرف پاکستانی است که باید سازوکاری را برای برخورداری از منابع گازی ایران برای خود دست وپا کند و اگر پاکستان از ایجاد یک مسیر در دریافت گاز ناتوان است ممکن است زمان به ضرر این کشور تمام شود زیرا مشتریان گاز ایران کم نیستند و سفر هیئت های متعدد اروپایی به ایران و نیز تحولات منطقه سبب شده بر تعداد مشتریان از ایران بیش ازپیش اضافه شود.
البته نمی توان زمینه های همکاری اقتصادی تهران و اسلام آباد را به موضوع انرژی محدود کرد زیرا موقعیت ژئو پولیتیکی ایران سبب شده تا زمینه های همکاری دو کشور در حوزه حمل ونقل اعم از دریایی، جاده ای و ریلی مهیا باشد و می توان گفت راه پاکستان برای ورود به بازار اروپا و غرب از ایران می گذرد.
با این اوصاف و توافق و تفاهم مسئولان عالی دو کشور، مشکل و چالشی در آینده روابط دو کشور دیده نمی شود و دو طرف به بازی برد - برد چشم دوخته اند اما فعالیت های بازیگران سوم که به استحکام روابط تهران و اسلام آباد علاقه مند نیستند را نمی توان نادیده انگاشت که سعی دارند بر این روابط اثر سوء بگذارند.
درمجموع امید می رود سفر نواز شریف و هیئت همراه با عزم جدی این کشور و احترام به تعهدات دولت قبل همراه باشد تا به حل مشکلات پاکستان نیز کمک کند.
*سفیر سابق جمهوری اسلامی ایران در پاکستان
سیام**2025
انتهای پیام /*
: ارتباط با سردبير
[email protected]
21/02/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 48]