محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1830570158
کتاب کودک و نوجوان نیازمند نگاهی نو
واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری پانا: به بهانه ی برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب تهران؛ کتاب کودک و نوجوان نیازمند نگاهی نو خبرگزاری پانا: فقر فرهنگی، مشکلات اقتصادی، سیاستگذاری های نادرست فرهنگی گذشته و چالش های صنعت نشر، کودکان و نوجوانان را آنطور که باید و شاید از ویژگی های بی پایان کتاب بهره مند نکرده است؛ بهره ای که شاید کسی جز کتاب توانایی بخشیدنش را نداشته باشد.
۱۳۹۳ شنبه ۲۰ ارديبهشت ساعت 12:07
زمانی بهترین یار و همراه نوجوانان بود، آموزگار خموش و پنددان بی زبانی که می پروراند و بالنده می کرد. دست در دستانش که می نهادی تو را به دنیای خود راه می داد و چونان مادر، درس زندگی می آموخت. کتاب؛ این همدم قدیم و ندیم شفیق هنوز هم بهترین یار است، اگر مشکلات نشرش برطرف شود و مسیر حرکتش هموار.
تضعیف نقش کتاب در نظام تربیتی کودکان و نوجوانان که زنگ خطر آن مدت ها است به صدا درآمده است، ما را بر آن داشت چالش های کتاب کودک و نوجوان و راهکارهای رفع آن را در گزارشی بررسی کنیم.
***وضعیت کتاب و کتابخوانی کودکان و نوجوانان
در زمان حاضرکتاب و کتابخوانی در کشور ما وضعیت نابسامانی را تجربه می کند؛ بررسی سرانه ی مطالعه یا سرانه ی شمارگان (تیراژ) کتاب این ادعا را اثبات می کند.
در سال های گذشته آشفتگی در آمار و ارقام اعلانی رسمی، دامان سرانه ی مطالعه را هم گرفت و نهادهای مسوول در این زمینه آمارهای متناقضی را اعلام کردند؛ طیف رقمی بسیار وسیع 2 تا 76 دقیقه که برای این شاخص اعلام شد، بیش از پیش اعتبار آن را زیر سوال برد.
در چنین شرایطی کارشناسان برای نشان دادن وضعیت نامطلوب کتاب بر نرخ سرانه ی شمارگان آن استناد می کنند. «مصطفی رحماندوست» شاعر و نویسنده ی کتاب کودک و نوجوان در گفت و گو با گروه پژوهش های خبری ایرنا با مقایسه ی جمعیت تقریبی کودکان و نوجوانان کشور با تعداد کتاب های منتشر شده در طول یک سال، مدعی شد که برای هر کودک و نوجوان در ایران تنها یک کتاب در سال منتشر می شود.
این آمار نگران کننده هر شنونده یی را به تفکر وامی دارد که چه بر سر کتاب و کتابخوانی ما آمده است و برای پایان بخشیدن به این وضعیت چه باید کرد؟
***چالش هایی که کتاب با آن دست و پنجه نرم می کند
بسیاری از چالش های کتاب کودک و نوجوان از کم رونق شدن بازار نشر ناشی می شود. در فرایند طبیعی تولید هر کالایی، نیاز جامعه، آهنگ تولید را تنظیم می کند. کاهش تقاضای بازار در سال های گذشته، بازار نشر را از خود متاثر کرده است. رحماندوست در ادامه ی گفت و گوی خود با ایرنا، نبود احساس نیاز و تقاضای موثر در جامعه نسبت به کتاب را از معضل های جدی در این حوزه دانست.
از دید این شاعر و نویسنده عملکرد ناکارآمد خانواده ها و نهادهایی چون آموزش و پرورش در ایجاد علاقه به مطالعه و ترویج فرهنگ کتابخوانی میان کودکان و نوجوانان میزان تقاضای بازار کتاب را کاهش داده است.
رحماندوست بر این باور است که نداشتن برنامه ی زمانی مشخص در خانواده موجب می شود کودک و نوجوان در استفاده از کالاهای فرهنگی متنوع و جدید افراط کنند و بیش از پیش از خواندن کتاب رویگردان شوند.
همچنین وضعیت اقتصادی خانواده ها و افزایش قیمت کتاب در سال های گذشته بر میزان تقاضای بازار تاثیر گذاشت. «بیوک ملکی» شاعر کودکان و نوجوانان در گفت و گو با گروه پژوهش های خبری ایرنا وضعیت اقتصادی وکاهش قابل توجه قدرت خرید مردم در سال های گذشته را موجب حذف کتاب از سبد خرید خانواده ها دانست.
ملکی با تاکید بر نقش برخی شاعران و نویسندگان در کم شدن تقاضای بازار، تصریح کرد: حرفه یی و به روز نبودن برخی نویسندگان و شاعران و نا آشنایی آنان با دنیای امروز کودکان و نوجوانان موجب کاهش جذابیت آثار آنان و کاهش تقاضای کتاب شده است.
مشکلات اقتصادی از دیگر عوامل بنیادینی است که در سال های گذشته کیفیت کار ناشران را زیر تاثیر قرار داده است. تورم اقتصادی در سال های گذشته دامن صنعت چاپ و نشر را هم گرفت و با افزایش قیمت مواد اولیه و عوامل فنی تولید چون کاغذ، مقوا، فیلم، زینک، دستگاه چاپ و رنگ و... هزینه ی تولید کتاب را افزایش داد و موجب کاهش شمارگان کتاب شد.
ملکی در ادامه از کاهش روزافزون شمارگان کتاب به عنوان یک فاجعه یاد کرد و گفت: با توجه به رشد جمعیت این روند باید افزایش پیدا می کرد ؛ به این معنا که اگر در سال های نخست انقلاب شمارگان یک کتاب به 50 هزار جلد می رسید در زمان حاضر باید حداقل به 100 هزار جلد می رسید. در گذشته بسیاری از ناشران فقط 500 یا 600 جلد از کتاب خود را هدیه می دادند، اما امروزه برخی کتاب ها با شمارگان 100 جلد منتشر می شوند.
مشکلات اقتصادی ناشران در سال های گذشته موجب تشدید پدیده ی تجاری شدن بازار کتاب و گسترش کتاب های بازاری و سطحی در حوزه ی کودک و نوجوان شده است.
گردش مالی پایین در عرصه ی نشر کتاب در کشور ما موجب شده است که چرخ صنعت نشر به سختی بچرخد؛ این در حالی است که گردش مالی در این حوزه در کشورهای پیشرفته به گونه یی است که همه ی دست اندرکاران تولید کتاب یعنی ناشر، نویسنده و تصویرگر از بهره ی اقتصادی آن منتفع می شوند.
این در حالی است که برخی کارشناسان معتقدند در کشور ما هنوز فعالیت های مرتبط با نشر وارد مرحله ی صنعتی نشده است. رحماندوست در این ارتباط گفت: نشر ما هنوز با چالش های ناشی از صنعتی نشدن دست و پنجه نرم می کند؛ در چنین شرایطی مشخص نیست مولف، مترجم، تصویرگر و ناشر از نظر اقتصادی چه وضعیتی دارند. صنعتی نشدن نشر در کشور ما موجب شده ناشر و نویسنده به ناچار به سمت سلیقه ی توزیع کننده (که خواهان کتاب های بازار پسند است) تمایل پیدا کنند و سفارشی نویسی رواج پیدا کند.
«عرفان نظرآهاری» نویسنده و شاعر کودک و نوجوان چندی پیش در گفت و گو با یکی از رسانه های داخلی در مورد رواج سفارشی نویسی در حوزه ی کودکان و نوجوانان گفت: برخی نویسندگان به خاطر نبود امنیت کاری به ناچار از اصول خود عدول کرده و سفارش هایی را قبول می کنند که نه تخصصی در آن دارند و نه به آن علاقه مندند و فقط به خاطر این که کاری از خود به چاپ برسانند و درآمدی داشته باشند، قبول می کنند. همه ی این مسایل در درازمدت آسیب های جبران ناپذیری را به دنیای کودک و نوجوان ما وارد خواهد کرد.
در چنین شرایطی برخی ناشران به خاطر صرفه ی اقتصادی به سمت انتشار کتاب های ترجمه ی کم کیفیت متمایل می شوند. انتشارکتاب های ترجمه به خاطر نبود قانون حق نشر (کپی رایت) در کشور، بی نیازی از تصویرگری و تنظیم و ... برای ناشران بازده اقتصادی بیشتری دارد.
رحماندوست بر این باور است که پدیده ی کتاب بازاری در میان کتاب های ترجمه شده هم رواج پیدا کرده است، اما نباید همه ی کتاب های ترجمه شده را با این دید نگریست و برعکس کتاب های ترجمه، بیشتر جذابیت و کیفیت بالایی دارند و می توانند با ایجاد رقابت در بازار، به تدریج کیفیت آثار تالیفی را ارتقا دهند.
برخی کارشناسان هم از ناکارآمدی نظام توزیع به عنوان یکی از چالش های کتاب کودک و نوجوان یاد می کنند. از نظر آنان توزیع ناقص و ناکارآمد کتاب امکان دسترسی مخاطبان به کتاب را از بین می برد و خود موجب کاهش تقاضا می شود.
«حسین فتاحی» نویسنده کودک و نوجوان به تازگی در گفت و گو با یکی از رسانه های داخلی از ناکارآمدی نظام توزیع به عنوان یکی از عمده ترین مشکلات نشر و موثرترین عامل در پایین بودن سرانه ی مطالعه یاد کرد و گفت: علت اصلی شمارگان کتاب را نباید در سرانه ی پایین مطالعه جست و جو کرد بلکه به جای آن باید درمانی برای درد کهنه توزیع در نظر گرفت و شیوه ی توزیع را به روز کرد.
افزون بر چالش های سخت افزاری که یاد شد، کتاب کودک و نوجوان در سال های گذشته از چالش های نرم افزاری نیز رنج برده است. سیاست های کلان فرهنگی دولت در سال های گذشته بیش از پیش به کتاب کودک و نوجوان آسیب زد.
ملکی در ادامه گفت: مسوولان فرهنگی پیشین از افراد خاصی به عنوان شاعر و نویسنده حمایت کردند و بقیه ی فعالان این حوزه در عمل کنار گذاشته شدند. در آن دوره نویسندگان منتقد به راحتی حذف می شدند و در مسیر حرکتشان مزاحمت ایجاد می شد و آرامش و امنیت کاری از آن ها گرفته می شد.
همچنین سیاست های فرهنگی دولت موجب شد ناشران در سال های گذشته از چاپ دوباره ی آثار نویسندگان برجسته اجتناب کنند. به گفته ی ملکی از نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بالا بودن تعداد عنوان های چاپ نخست برای یک ناشر امتیاز محسوب می شود. از این رو ناشران طی سال های گذشته با توجه به ظرفیت های محدود خود، کتاب های چاپ نخست را در اولویت قرار دادند و بدین ترتیب آثار باکیفیت و ارزشمند کنار گذاشته شدند. در چنین شرایطی انگیزه ی نویسنده ی جدی برای تالیف کتاب های پرمحتوا رنگ باخت.
***جمع بندی
امروزه تاثیر کتاب خواندن بر رشد و بالندگی کودکان و نوجوانان واقعیتی اثبات شده است؛ تا جایی که روانشناسان و متخصصان تربیتی از شیوه یی به نام «کتاب درمانی» برای رفع اختلال های رفتاری و روانی کودک و نوجوان کمک می گیرند.
ملکی در تقویت قدرت اندیشه و تفکر در کودکان و نوجوانان گفت و رحماندوست هم با اشاره به این مهم، دست یابی به اهداف سند چشم انداز بیست ساله و سازندگی کشور را در گروی تربیت نسلی کتابخوان و اهل مطالعه دانست.
از این رو برای ساختن آینده ی کشور باید مشکلات کتاب و کتابخوانی را برطرف کرد. از آنجا که چالش های نشر کتاب کودک و نوجوان از عوامل متعددی ریشه می گیرد، التیام دردهای آن نیز نیازمند راهبردی کلان و چندوجهی است.
کارشناسان بر این نظرند که دولت باید با بازنگری در سیاست های کلان فرهنگی و تدوین راهبردی ملی و برنامه ریزی در صدد رفع مشکلات کتاب و کتابخوانی برآید. دولت برای بهبود وضعیت نشر و توزیع و ارتقای کمی و کیفی کتاب های کودک و نوجوان، ناگزیر به حمایت از صنعت نشر است.
از سوی دیگر دولت باید اصلاح الگوهای تربیتی و آموزش به خانواده ها را به منظور ایجاد انگیزه و علاقه به مطالعه در کودک و نوجوان و نهادینه کردن فرهنگ مطالعه در دستور کار خود قرار دهد. همچنین اجرای برنامه های مبتنی بر ترویج فرهنگ مطالعه در نظام آموزش و پرورش نیز لازم و ضروری است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری پانا]
[مشاهده در: www.pana.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 119]
-
گوناگون
پربازدیدترینها