محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1845445759
حمایت از زنان مسوول خانوار محدود به تامین نیازهای مادی نشود/خانوارهای زن سرپرست جزء فقیرترین ها هستند
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:
جامعه شناس و پژوهشگر مسایل زنان: حمایت از زنان مسوول خانوار محدود به تامین نیازهای مادی نشود/خانوارهای زن سرپرست جزء فقیرترین ها هستند تهران - ایرنا - جامعه شناس و پژوهشگر مسایل زنان، خانوارهای زن سرپرست را جزء فقیرترین اقشار جامعه برشمرد و در عین حال تصریح کرد، حمایت از زنان مسوول خانوار را نباید به تامین نیازهای مادی و پولی محدود ساخت.
دکتر «ژاله شادی طلب» دانش آموخته جامعه شناسی از دانشگاه ایالتی آیوا آمریکا است و آثار متعددی در زمینه نقش زنان در فرایند توسعه، مشارکت اجتماعی زنان و فقر زنان مسوول خانوار و چگونگی توانمندسازی آنان تالیف کرده است.
وی در مطالعات پژوهشی خود، زنان سرپرست خانوار را به چهار گروه «دارای همسر»، «طلاق گرفته»، «بیوه» و «هرگز ازدواج نکرده» تقسیم کرده و اذعان می کند که به هر کدام از این گروه ها، نباید یک حمایت واحد ارائه شود.
شادی طلب یکی از منتقدان جدی بکارگیری واژه «زن بی سپرست» است زیرا بر این باور است که چنین عنوانی این قشر از جامعه را آسیب پذیرتر می کند.
این جامعه شناس و پژوهشگر مسایل زنان در گفت وگو با ایرنا، به تحلیل مشکلات و مسایل پیش روی زنان مسوول خانوار پرداخته که مشروح آن در پی می آید:
** سووال ـ چرا زنان سرپرست خانواده با وجود تحمل مسوولیت و هزینه های طاقت فرسای تامین معاش، خود را سرپرست خانواده معرفی نمی کنند؟
** جواب - ما یک مشکل فرهنگی داریم که بر مفهوم زنان سرپرست خانوار تاثیر گذاشته است. اینکه بگوییم زنان سرپرست خانوار و یا خانوارهای زن سرپرست، خود مساله مهمی است.
اگر زنی از همسر خود که در خانه حضور دارد و آزار ببیند در اینجا مفهوم بد سرپرست و اگر در خانه ای مردی حضور نداشته باشد عنوان بی سرپرست به کار می رود، و اگر دختری تنها زندگی کند و ازدواج نکرده باشد و خود مسوولیت زندگی را برعهده دارد به او می گوییم خود سرپرست، یعنی ما انواع عناوین «بد سرپرست»، «بی سرپرست»، «خود سرپرست» و «زن سرپرست خانوار» داریم.
نگاه فرهنگی به مساله جنسیت سبب شده، ما خانوارهایی که زن مسوولیت تامین زندگی را دارد به چند دسته تقسیم کنیم، و همین سایه نگاه فرهنگی و اینکه در خانواده مردی نیست و آن خانواده بی سرپرست است، باعث می شود که خود زنان باور نداشته باشند که می توانند به عنوان سرپرست خانوار معرفی شوند.
وقتی مرکز آمار از خانواده ای درمورد سرپرست آنان سووال کند، حتی اگر مردی به دلیل فراری، زندانی و یا معتاد بودن در خانه حضور ندارد، بنابر توافق اعضای خانواده، وی به عنوان سرپرست اعلام شود، آن خانوار را به عنوان خانوار «مرد سرپرست» معرفی می کنند، در حالیکه زن سرپرستی آن خانواده را برعهده دارد.
بنابراین ما یک روش «خود اظهاری» در تعییین زنان سرپرست خانوار داریم؛ به عنوان مثال وقتی مردی در خانواده ای بیکار است و زن آن خانواده هزینه زندگی را تامین می کند، وقتی از مرد در مورد سرپرست خانوار سووال می کنند، او خود را به عنوان سرپرست معرفی می کند به این دلیل که وجود یک مرد در خانواده ایجاد امنیت می کند، بنابراین زنان ترجیح می دهند که دیگران متوجه نشوند که در خانواده آنان مردی نیست و مرد غایب را به عنوان سرپرست معرفی می کنند.
در نتیجه، چنین مسایلی در تعاریف زن سرپرست خانوار اثر گذاشته است. مفهوم سرپرستی، یک بار ارزشی دارد، بنابراین وقتی می گوییم یک زن بی سرپرست است، این نام او را آسیب پذیرتر می کند.
بکار گیری عبارت «سرپرست» برای «خانوارها» به خاظر مفهوم ارزشی که دارد درست نیست و بهتر است از مفهوم «زنان مسوول خانوار» استفاده کنیم و قانونگذار نیز باید در بکارگیری این مفهوم اصلاحاتی انجام دهد و باعث ارتقا فرهنگ شود.
زنان سرپرست خانوار دارای زیر گروه هایی مشتمل بر «دارای همسر»، «طلاق گرفته»، «بیوه» و «هرگز ازدواج نکرده» هستند که هرکدام از این زیرگروه ها هم از نگاه خود و هم از نگاه جامعه مسایل بسیار جدی دارند.
زنانی که بیوه هستند و شوهر آنها فوت کرده، تقریبا 70 درصد زنان سرپرست خانوار را تشکیل می دهند و جامعه به آنان نگاه مثبت و ترحم آمیزی دارد.
اما زنی که از همسر خود جدا شده است، برخوردهای نامناسبی را باید تحمل کند حتی خانواده، او را مقصر می دانند، بنابراین بار سنگین طلاق بر دوش چنین زنانی است و آنان بعد از فرایند طلاق که نقش زن سرپرست خانوار را به عهده می گیرند، انتظار می رود که به خانه پدری برگردند و اگر برنگردند باید مطلقه بودن خود را پنهان کنند که در نتیجه تمام زندگی آنان از جمله روابط اجتماعی، شبکه های حمایتی و فرزندانی که با آنان زندگی می کنند وارد یک فرایند انزوای اجتماعی می شوند.
مشکل گروهی از زنان که هرگز ازدواج نکرده اند جدی تر است یعنی همه فکر می کنند آنها چه مشکلی دارند که ازدواج نمی کند و چنین افرادی چالش های دیگری دارند که یعنی باید همه را قانع کند که من می خواهم رشد کنم و بهترین فرصت ها را داشته باشم.
به عبارت دیگر، هر کدام از این گروه ها در فرایند تحقیقاتی مشخص می شود که با چه سختی هایی زندگی می کنند و چه با رسنگین روانی بر آنان تحمیل می شود.
سووال ـ آسیب های جدی رفتاری، اجتماعی، اخلاقی این قشر آسیب پذیر را تهدید می کند اما همچنان مشکلات این گونه زنان نادیده گرفته شده است. برای توانمندسازی آنان چه تدابیر و راهکارهای اصولی باید از سوی دولت و دیگر نهادها و سازمانهای خدمات اجتماعی انجام شود؟
جواب - اطلاعات موجود نشان می دهد که خانوارهای «زن سرپرست» جزء فقیرترین ها هستند. 43 درصد زنان سرپرست خانوار جز دو دهک پایین درآمد قرار می گیرند، بنابر این در اینکه این زنان از لحاظ درآمدی و اقتصادی فقیر هستند شکی نیست.
البته بنابر تحقیقات انجام شده در چهار زیر گروه زنان سرپرست خانوار، زنان دارای همسر و زنان طلاق گرفته بیشترین سهم فقرا و هرگز ازدواج نکرده ها کمترین سهم فقرا را دارند. جامعه این استنباط را دارد که زنان بیوه بیشترین سهم فقرا را دارند اما آخرین اطلاعات در سال 90 نشان می دهد که این باور صحت ندارد، بلکه بیشترین فقرا در گروه زنان دارای همسر است، علت آن است که مرد این گروه نه تنها کمکی به همسر نمی کند بلکه هزینه هایی را هم به خانواده تحمیل می کند. به عنوان مثال ممکن است آن مرد بیمار، از کار افتاده یا معتاد باشد در نتیجه چنین زنانی جزء فقرا به شمار می آیند.
در مقایسه بین چهار گروه زنان مسوول خانوار، بیوه ها، کمتر فقیر هستند، زیرا این زنان از سوی فرزتدان و اعضای فامیل و سازمان های خدماتی مورد حمایت قرار می گیرند، اما به گروه زنان طلاق گرفته و دارای همسر توجه زیادی نمی شود و مساله مهم دیگر آن است که در بین این گروه ها زنان دارای همسر در مرتبه اول، زنان طلاق گرفته در مرتبه دوم و بیوه ها در مرتبه سوم و هرگز ازدواج نکرده ها در مرتبه چهارم فقر قرار دارند.
روند حمایتی چه از طریق دولت و چه از طریق سازمان های غیر دولتی باید صورت گیرد، و در این روند نباید به این چهار گروه زنان مسوول خانوار یک حمایت واحد ارائه شود، به این دلیل که نیاز و شرایط فرهنگی هر کدام از آنان با دیگری متفاوت است.
در موضوع توانمندی، مسایل فرهنگی بر نهادهایی که امر توانمندی را انجام می دهند تاثیر می گذارد زیرا تصور می شود که توانمندی زنان محدود به چند کار انگشت شمار از جمله آشپزی، خیاطی و گلدوزی است.
در حدود دو ونیم میلیون خانوار زن سرپرست داریم و این روند افزایشی است، حال باید تامل کنیم که بازار تا چه حد کشش شغل های نظیر خیاطی و گلدوزی را دارد.
باید به نیازهای جدید جامعه از جمله «آی تی» و تجارت نیز توجه شود و می توان توانمندی زنان سرپرست خانوار را به چنین جهت هایی هدایت کرد.
حمایت از زنان مسوول خانوار فقط نباید مادی و پولی باشد، به عنوان مثال اگر در این خانوارها فرزندانی وجود دارد، آنان باید محور تمرکز وحمایت باشند چون تمام زندگی و نگرانی یک مادر فرزندان او هستند.
سووال - آیا اصل 21 و 29 قانون اساسی که اشاره به بیمه بیوه گان و زنان سالخورده و بی سرپرست و برخورداری از تامین اجتماعی دارد، توانسته کمکی به این قشر جامعه کند؟ آیا قانون حمایت اقتصادی می تواند پاسخگوی تمام نیازهای فردی و اجتماعی این قشر آسیب پذیر باشد؟
جواب - مفاهیم باید در قوانین اصلاح شود و از واژه زن بی سرپرست نباید مورد استفاده قرار گیرد. بکارگیری عبارت «زنان مسوول خانوار» احترام به کرامت انسانی است. اگر در عملکرد این قوانین چهار گروه زنان مسوول خانوار تفکیک شوند و استراتژی ها و برنامه ها بر اساس تفکیک این گروه ها باشد، در آن صورت می توان صحیح بودن سیاست ها را تجزیه و
تحلیل کرد.
سووال ـ با وجود تبعیض های جنسیتی و محدودیت های حقوقی در بیشتر زمینه های اجتماعی و اقتصادی زنان سرپرست خانواده در جهان و در ایران، آیا بررسی ویژگی های اقتصادی و اجتماعی آنان در مقایسه با مردان می تواند در بالا بردن توانایی، امکانات و تامین نیازهای این قشر موثر باشد؟
جواب - این بررسی و تحقیقات در ایران به کمک اساتید دانشگاه در نهادهای دولتی از جمله کمیته امداد امام(ره) و سازمان بهزیستی انجام شده است و مرکز آمار ایران با همکاری صندوق جمعیت سازمان ملل به تازگی کار تحقیقاتی در مورد خانوارهای زن سرپرست انجام داده است. همچنین شهرداری درمورد شناخت ویژگی های اقتصادی و اجتماعی این گروه از زنان دو کنگره برگزار کرده است. در واقعیت اینکه این کارهای مطالعاتی تاچه میزان مبنای سیاستگذاری ها قرار می گیرد، می توان گفت به این دلیل که خود دستگاه های ذیربط این تحقیقات را انجام می دهند، انتظار می رود از این بررسی ها نیز استفاده خواهد شد اما در بررسی این تحقیقات در سال 92 زنان مسوول خانوار یک گروه فرض شده اند و چهار گروه از یکدیگر تفکیک نشده است.
سووال ـ برخی محققان معتقدند، نبود گروه های مدنی، دینی، پیوندهای خانوادگی و شبکه های اجتماعی غیر رسمی ممکن است سبب افزایش میزان اشتغال زنان به کارهای غیر قانونی شود، دیدگاه شما در مورد این نظریه چیست؟
جواب - زن یا مردی که نتواند تامین معاش کند، ممکن است به کارهای غیرقانونی روی بیاورد. اما باید پرسید مقصر کیست؟ آیا آن زنی که برای تامین هزینه های زندگی مجبور به اشتغال در کارهای غیرقانونی شده است یا آن سیستم دولتی که نتوانسته آن نیازهای اساسی را بر اساس قوانینی که تصویب کرده تامین کند.
وقتی ما دنبال مقصر هستیم بطور قطع آن فرد مقصر نیست، آن سیستمی که نتوانسته زندگی آن زن را تامین کند مقصر است.
اگر دولت به نهادهای مدنی اجازه دهد که در تامین نیازهای این قشر آسیب پذیر به دولت کمک کنند، شاید این نهادها بتوانند خیلی از مسوولیتها را برعهده بگیرند، چنانکه امور خیریه در ایران سابقه طولانی دارد، بنابراین همین مراکز خیریه امروزه به نام نهادهای مدنی معرفی
شده اند یعنی این تفکر ایجاد شده غیر از پول دادن به افراد نیازمند می توان از طیق آموزش و کار آفرینی از آنان حمایت کرد.
سووال ـ زنان سرپرست خانواده به دلیل داشتن نقش های متعدد فرصت آموزش و تحصیل ندارند، و در مقایسه با دیگر زنان از تحصیلات کمتری برخوردارند. آموزش این قشر آسیب پذیر تا چه میزان می تواند مشکلات آنان را حل کند ؟
جواب - بسیار زیاد. بهترین نمونه زنان هرگز ازدواج نکرده است زیرا آنان اکثرا تحصیل کرده هستند و به همین دلیل فقر و آسیب روانی در این گروه از زنان کمتر است. باید برای زنان مسوول خانوار که تحصیلات کمتری دارند این فرصت ایجاد شود و آموزش ها باید بر اساس نیاز و علاقه آنان باشد.
سووال ـ یکی از مشکلات عمده در سرو سامان نیافتن وضعیت این زنان، تعدد مراکز تصمیم گیر و انجام فعالیت های موازی است. به نظر شما در فرآیند خودشکوفایی آنان در چارچوب توسعه اجتماعی چه اقداماتی باید انجام شود؟
جواب - اولین کاری که وزارت رفاه باید انجام دهد این است که تمام مراکزی که نقش حمایت از زنان مسوول خانوار را دارند را در این وزارتخانه به صورت واحد گرد آوری کند.
زنان مسوول خانواری را ممکن است داشته باشیم که به دلیل آشنایی با این گونه نهادها، از هر کدام پولی دریافت می کنند و ممکن است زنانی را داشته باشیم که شناختی نسبت به
این مراکز ندارند و علاقه ای نیز به این کار ندارند که اظهار نداری کنند، درنتیجه از این حمایت های محروم می مانند.
بنابراین وزارت رفاه بر اساس قانون، متولی زنان مسوول خانوار است و همه نهادها را باید زیر نظر خود بگیرد و از موازی کاری ها جلوگیری کند. وزارت رفاه می تواند بودجه ای را که در اختیار دارد به نهادهای مدنی دهد و در مقابل از آنها گزارش بخواهد.
سوال - چه نوع فرهنگ سازی در جهت تغییر نگرش جامعه نسبت به زنان مسوول خانوار در جهت ارتقای بهداشت روانی واعتماد به نفس آنان باید انجام شود؟ رسانه ها بویژه تلویزیون در تقویت خودگردانی و خودکار آمدی این گروه از زنان چه نقشی را می توانند داشته باشند ؟
جواب - رسانه ها بویژه صدا وسیما با پوشش وسیعی که دارد، می تواند در فرهنگ سازی و تغییر نگرش جامعه نسبت به زنان مسوول خانوار با بهره گیری از کارگردانان و تهیه کنندگان نقش موثری ایفا کند. صدا وسیما همچنین می تواند با مشورت با متخصصان علوم ارتباطات، پیام رسان خوبی باشد و از روش های کارآمدتری استفاده کند.
گفت وگو از: مهرنوش خرمی نژاد
اجتمام ** 1071
انتهای پیام /*
Contact the editor:
[email protected]
02/02/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 28]
-
اجتماع و خانواده
پربازدیدترینها