واضح آرشیو وب فارسی:نامه نیوز:
عروس باغهای ایرانی در حجله کویر
باغ فین کاشان همان عروس باغهای ایرانی چون بهشتی سرشار از زبیایی در حجله کویر خودنمایی میکند.
به گزارش نامه نیوز به نقل از فارس، اکنون که چند روز از تولد بهار میگذرد و همگان برای شادباش زایش طبیعت سیسمونی سفر را مناسب میبینند شایسته است تا مناطق مختلف این سرزمین هزار رنگ تکهای از بوم هنر خود را به قاب دیدگان دوستداران عالم سیاحت عرضه کنند.
در این میان کاشان سخنهای فراوانی برای گفتن دارد و هر ساله میدان مغناطیس هنرش، شیفتگان بسیاری را به سوی خود جذب میکند.
اما اجازه دهید از بین تپه آثار باستانی هزار ساله تا خانههای تاریخی گوناگون به سراغ معرفی مکانی مشهور برویم و سزاوار است برای شناخت آن نخست به سراغ شناسنامه آن رفته و صفحاتش را با هم ورق بزنیم؛
«نامش باغ فین و شهرتش عروس باغهای ایرانی است صادره از کاشان و تاریخ تولد آن به دوره صفویه برمیگردد البته در صفحه توضیحاتش تاریخ نخستین متولد شدنش را دوره آل بویه نگاشتهاند؛ در صفحه دوم در مییابیم که پس از قریب هشت دهه زندگی با نام «عروس باغهای ایرانی» نزدیک به چهار سال است در سرای دامادی به نام «یونسکو» زیست میکند».
در ادامه کمی هم با فرزندان این بانوی زیبای کویری آشنا شویم؛
«شتر گلوی عباسی نخستین ساختمانی است که در هنگام ورود به باغ فین توجه افراد را به خود جلب میکند که به دستور شاه عباس بزرگ ساخته شده است. در مقابل این بنا حوض وسیعی دیده میشود و در پشت آن نیز حوضچهای قرار دارد که از کف آن آب فوران میکند، احداث این بنا دو طبقهای به گونهای است که از هر طرف باغ میتوان به آن وارد شد.
از دیگر بخشهای مجموعه باغ فین کاشان، شترگلوی فتحعلی شاهی است که در جنوب باغ به دستور فتحعلی شاه ساخته شده و شامل شترگلو و صفه مجاور و دارای دو حیاط خلوت در قسمت شرق و غرب آن است که کف صفه کاملا از سنگ مرمر مفروش و سقف آن به طرز جالبی نقاشی شده که هنوز قسمتهایی از آن قابل مشاهده است.
اندرونی کریمخانی و اتاق شاهنشین مجموعه مسکونی باغ فین است که در جنوب باغ و در مغرب شترگلوی فتحعلی شاهی قرار دارد که به دستور کریمخان و به همت آقاسلیم آرانی حاکم وقت کاشان ساخته شده و شامل چند اتاق تودرتو و حیاط و باغچهای کوچک است که اقامتگاه 40 روزه امیرکبیر بوده است و در مقابل اتاق شاهنشین حوضچه زیبایی است که دارای منافذ متعدد و منظمی است که آب چشمه سلیمانیه که در بالای باغ فین واقع شده به طرز جالبی در آن فوران میکند.
از دیگر بناهای موجود در این باغ حمام بزرگ سلطنتی، بنا شده به دستور فتحعلی شاه در مجاورت حمام اولیه، عمارت خلوت کریمخانی بنا شده به دستور کریم خان زند و واقع در ضلع جنوبی باغ، کوشک صفوی واقع در مرکز باغ، حمام کوچک و عمارت سردر بنا شده در دوره صفویه و همچنین موزه ملی فعلی واقع در مکان بنای تخریب شده خلوت نظامالدوله است».
راستی در صفحه آخر هویتنامه این یادگاری تاریخ، ردپای ثبت چند شبه فوت را میبینی غرش زلزله سال 1573 میلادی، غفلت افشارها، هنرمندی مشاطهگران و مبدعان تعویض درختان جوان با شاهدان تاجگذاری شاه اسماعیل صفوی و نم بیتوجهی اردبیهشتماه 91 عباراتی هستند که در بخش توضیحات آخرین صفحه این فرزند کویر مشاهده میشود.
اما این صفحات تمام باغ فین نیست؛ جویهای آب با فوارههای چشمنوازی که به هوش بشری مینگرند، اشکال مختلف آب در استخرهای راکد، آب فراوان و جریان آن در جویهایی با کاشی فیروزهای، با درختانی با سایههای گسترده یادگاریهای ارزشمندی از غیاثالدین و شیخ بهایی بزرگ است.
اما فراتر از این زیباییها، رخدادی که توانست نام باغ فین را در کتابهای تاریخ جاودانه سازد شهادتش بر شهادت استکبارستیزی آزادیخواه است؛ امیری که بر خلاف امیران آن روزگار در مقابل بیگانگان کبیری ایران را فراموش نکرد تا مادامی که تیغ استبداد با دست استعمار شاهرگ وطندوستیاش را نشانه گرفته و خونش را غسل پروازش بکند.
بگذارید کمی هم از لنز دوربین مخاطبان این شاهکار طبیعی با شما سخن بگویم:
این یاقوت سبز دل کویر! روزگارانی است که دلهای فراوانی از جویندگان شکوه و معنای مشرقیان تا چشمان مشتاق زیبایی و جلوه مغربیان را به تسخیر خود درآورده است.
نه تنها عارفان مشرقی چون مفضلبن سعد مافروخی مبهوت حیات و نشاط تو شده و حتی از درک سرچشمه آبهای روانت نیز احساس عجز کردهاند بلکه اهل طریقی از مغربزمین مانند دونالد ویلبر نیز از جمال باغها و قامت سروهایت انگشت حیرت به دهان میگذارد آن هنگام که در کتاب باغهای ایرانی و کوشکهای آن مینگارد «وقتی مسافر به شهر تاریخی کاشان نزدیک میشود میتواند در سمت راست جاده، باغ فین را با سروهای زیبایش مشاهده کند، با بازدید از این نقطه میتوان گفت که مهمترین نقطه این شهر را دیده است».
از حسن نراقی آشنا تا فلان غریبه، خلوص چشمه سلیمانیهات را میستایند و بر صافی و پاکی آن غبطه میخورند چراکه میدانند این جوشش چشمه در حقیقت همان آبدیدگان سلیمانی است.
لازم نیست، یاقوت حموی تاریخدان برجسته بغدادی از خلق و خوی نیکوی مردمانت تعریف کند حتی اگر هم فیگوئروآیی اسپانیایی باشد شیفته اخلاق نیکوی آدمیان شهرت میشود آنجا که مینویسد «شهر کاشان همواره مورد توجه پادشاهان ایران بوده است، نخست از این جهت که اهالی آن بسیار صدیق و خوشمشربند و دیگر به خاطر آنکه مرکز تولید پارچههای ابریشمی و به خصوص قالیهای بسیار ظریف و مرغوبی است که در سراسر جهان نظیر ندارد و از این طریق ثروت سرشاری را جلب میکند.»
آنچه گفته شد به نیت یک تبلیغ غلوآمیز یا از روی یک تعصب منطقهای نیست بلکه آن چیزی است که در سینه تاریخ، صندوقچه خاطرات مورخان و آلبوم عکس مشاهدات جهانگردان جای گرفته و ایرانیان خوشسلیقه را بیش از پیش به چشیدن این خورشت لذیذ هنر، معماری و فرهنگ ایران زمین ترغیب میکند.
عروس باغهای ایرانی در حجله کویر منتظر شیفتگان زیبایی است.
1393/1/15
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نامه نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 143]