واضح آرشیو وب فارسی:نامه نیوز:
حمام قدیمی سید کجاست؟
حمام قدیمی سید در محله صوفیان واقع شده است.
به گزارش نامه نیوز به نقل از خبرپو، از جمله بناهای عمومی، حمامها هستند که طبق بررسیهای انجام شده و اسناد تاریخی بیش از 30 باب حمام در بروجرد وجود دارد که در حال حاضر 11 باب از آنها سالم هستند.
حمام قدیمی سید در محله صوفیان واقع شده که از محلات اعیان نشین شهر محسوب میشده و خانوارهای معتبر و متمولی چون خاندان سادات طباطبائی در آنجا ساکن بودهاند.
وجود خانههای قدیمی متعدد، مقبره سادات طباطبایی، مسجد سید(بحرالعلوم) و… زمینه بالقوهای جهت احیاء و حفظ ارزشهای معماری و تاریخی موجود در آن را فراهم کرده است.
وسعت این بنای تاریخی قریب به 1100 مترمربع است و با توجه به ویژگیها، نوع و فرم معماری میتوان گفت که از معدود بناهای باقیمانده منسوب به دوره صفویه در بروجرد بوده و از ارزش بالایی برخوردار است.
بنا در گذشته در کنار گذر اصلی محله صوفیان به دروازه غربی شهر بوده و شامل حمام مردانه و زنانه در کنار هم است.
کف حمام در حدود 3.5 متر نسبت به معبر مجاور پایینتر است که از ویژگیهای اغلب حمامهای قدیمی شهر بروجرد است و دلیل آن مربوط به آبگیر بودن حمام و مسائل گرمایشی و سرمایشی آنهاست.
بخش مردانه که تا چندی پیش فعال بوده شامل یک راهروی ورودی، حمام سرد و گرم و یک بخش کوچک که در واقع نوعی گرمابه خصوصی کوچک برای افراد خاص محسوب میشده، است.
به دلایل مختلف در طول سالهای اخیر تغییراتی در بنا ایجاد شده ولی فرم و اصالت اولیه آن حفظ و قابل احیاء است و بخش سربینه از یک پلان چلپائی شکل تشکیل شده که هر ضلع آن بهعنوان رختکن محسوب و یک پوشش گنبدی به شکل کلنبو بر روی آن احداث شده است.
بخش گرمینه نیز دارای پلانی مشابه حمام سرد که دارای یک سقف گنبدی مشابه با حمام سرد به ارتفاع شش متر است که خزینه آن در قسمت شمال واقع و به شیوهای احداث شده که در کنار خزینه قسمت زنانه باشد و تأسیسات گرمایشی آن بهصورت مشترک بوده است.
حمام زنانه نیز مانند قسمت مردانه شامل یک راهرو ورودی، سربینه، میاندر(هشتی بین حمام گرم و سرد) و گرمینه است این بخش به علت عدم استفاده در سالهای گذشته اصالت فرم اولیه خود را حفظ و از نظر تناسبات و فرم معماری بسیار باارزش است.
قسمت سربینه بهصورت هشت ضلعی نامنظم است(پلان معروف به نگینی) که در هر ضلع یک ستون سنگی یک پارچه کار گذاشته شده و سپس با زدن تویزههایی مابین ستونها و دیوارهای جانبی پوشش گنبدی به ارتفاع شش متر از نوع کلنبو بر روی آن احداث شده است.
مابین فضای سرد و گرم، هشتی زیبائی وجود دارد که راه ارتباطی این دو فضاست؛ قسمت گرم نیز به لحاظ تناسبات معماری بسیار زیبا و شامل یک پلان همانند حمام سرد است که فاقد ستون است و در چهار ضلع اصلی آن چهار طاقنمای عمیق اجرا که در قسمت جلو دارای یک تویزه و تویزهای دیگر در قسمت عقب است و مابین آنها طاقی قرار دارد که دارای یک نورگیر کوچک در قسمت بالاست.
سیستم نورگیری و روشنایی آن بهگونهای است که در تمامی ساعات روز از نور کافی برخوردار است؛ تأسیسات گرمایشی(تیون یا آتشدان) بهصورت مشترک است و دارای یک آب انبار کوچک بوده که وسیله تأمین آب حمام بوده است.
آب این بنا و بهطور کلی تمامی آب انبارها، سردابهای عمومی و خصوصی شهر از طریق نهرها و قنوات بهخصوص نهر آبی به نام ماءشا که از شمال شهر جاری بوده، تأمین میشده است.
1393/1/2
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نامه نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 118]