واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: فضاي مجازي وتهديدات پيش رو
در ماههاي اخير پس از افشاي جاسوسي اينترنتي امريكا از متحدان اروپايياش، يكبار ديگر موضوع آسيبهاي مترتب بر شبكههاي مجازي به موضوع روز نحوه تعامل قدرتها تبديل شده است. نگراني از ابعاد تهديد اين پديده به گونهاي بود كه شبكه بيبيسي به نقل از سران اروپا و چين و... از لزوم ايجاد يك شبكه مستقل دادهپردازي و انتقال اطلاعات خارج از حيطه نفوذ امريكا سخن به ميان ميآورد و اين در حالي است كه به لحاظ فرهنگي دغدغه آنها نسبت به نفوذ فرهنگي امريكاييها چندان زياد نيست اگرچه در حوزه برنامههاي ماهوارهاي تلاش كردهاند تا محدوديتهايي ايجاد كنند. در سالهاي اخير تحول شگرف در تكنولوژيهاي جديد ارتباطي سبب شده است كه فضاي مجازي اساسيترين نقش را در تبديل هويت انسان و تغيير سبك زندگي پيدا كند، ويژگيهاي فضاي سايبري همچون قيمت پايين ورود، گمنامي، آسيب پذيري و نامتقارن بودن، امكان نفوذ و... پديده انتشار قدرت را به وجود آورده است، بدين معني كه اگر تا كنون دولتها بازي قدرت را تنها ميان خود تقسيم كرده بودند، از اين پس بايد آن را با بازيگران ديگري همچون گردانندگان شبكههاي اجتماعي، شركتهاي خصوصي، گروههاي سازمان يافته تروريستي و جنايي و افراد تقسيم نمايند. اين تأثيرگذاري را از چند جهت ميتوان مورد ارزيابي قرار داد. نخست، مفهوم امنيت است، با تحول در عرصه فضاي مجازي ديگر نميتوان امنيت ملي را همانند گذشته در ارتباط با مسائل نظامي و مرزهاي داخلي و خارجي تعريف كرد، بلكه امروزه، خطر تغيير سبك زندگي و افت كيفيت زندگي شهروندان نيز نوعي تهديد براي امنيت ملي محسوب ميشود. دوم، از ميان رفتن بعد جغرافيايي در تهديدهاي سايبري است. در گذشته، تهديدهاي نظامي از محل جغرافيايي خاصي برخوردار بودند. در نتيجه، مقابله با آن دست كم از جهت شناسايي كار چندان دشواري نبود. سوم، گستردگي آسيبپذيريهاي ناشي از تهديدهاي فضاي سايبري است. اين تهديدها پراكنده، چندبعدي و چندسويهاند و چون در ارتباط با شبكههاي ارتباطي و زيرساختهاي حساس ميباشند، سطح آسيبرساني آنها بسيار بالاست. چهارم، اينكه اين تهديدها را صرفاً با شيوههاي سنتي همانند به كارگيري ارتش و نيروي پليسي نميتوان مهار كرد و براي مقابله با آنها تلاش دولتها به تنهايي كافي نيست بلكه افراد و شركتها نيز از آسيبهاي اين تهديدها بينصيب نخواهند بود و مهمتر آنكه محتواي اين فضا به دليل جذابيتهاي بصري و شهواني و... با استقبال جامعه هدف مواجه شده و ومقابله با آن دشوارتر ازديگر عرصه هاست. با توجه به نقاط قوت و فرصتهاي فضاي مجازي و آسيبهاي آن، در اسفند سال 90 مقام معظم رهبري «شوراي عالي فضاي مجازي كشور» را متشكل از شخصيتهاي حقيقي وحقوقي زير نظر رئيسجمهور ايجاد كردند تا با اشراف كامل و به روز نسبت به فضاي مجازي در سطح داخلي و جهاني و تصميمگيري نسبت به نحوه مواجهه فعال و خردمندانه كشور با اين موضوع از حيث سختافزاري، نرمافزاري و محتوايي در چارچوب مصوبات شوراي عالي و نظارت بر اجراي دقيق تصميمات در همه سطوح تصميم بگيرد. ايشان در مقدمه حكم خود به رئيسجمهور وقت مينويسند:گسترش فزاينده فناوريهاي اطلاعاتي و ارتباطاتي به ويژه شبكه جهاني اينترنت و آثار چشمگير آن در ابعاد زندگي فردي و اجتماعي و لزوم سرمايهگذاري وسيع و هدفمند در جهت بهرهگيري حداكثري از فرصتهاي ناشي از آن در جهت پيشرفت همهجانبه كشور و ارائه خدمات گسترده و مفيد به اقشار گوناگون مردم و همچنين ضرورت برنامهريزي و هماهنگي مستمر به منظور صيانت از آسيبهاي ناشي از آن اقتضا ميكند كه نقطه كانوني متمركزي براي سياستگذاري، تصميمگيري و هماهنگي در فضاي مجازي كشور بهوجود آيد. اكنون و به رغم گذشت دو سال از آن زمان اگرچه خدمات ارزشمندي در زمينه تهيه زيرساختهاي شبكه ملي ارتباطات و تهيه آيين نامهها و دستورالعملهاي لازم صورت گرفته است، اما در عرصه عمل وبه ويژه در ماههاي اخير، مواضع اعلامي و اعمالي مسئولان دولت چندان همخواني با سطح و گستره آسيبها و تهديدات مترتب بر اين عرصه ندارد كه سوگمندانه علت آن را بايد به عدم درك تهديدات و يا نفي ايستادگي وضرورت تسليم در برابر اين موج دانست كه همچون يك سونامي ميتواند در عرصه فرهنگي كشور خانمانسوز باشد. چندي پيش وزير ارشاد در گفتوگو با شبكه «الجزيره» انگليسي ميگويد:دير يا زود بايد محدوديت استفاده از «فيسبوك» برداشته شود. او ابراز اميدواري كرده همه ايرانيها بتوانند به اين «شبكه اجتماعي» دسترسي داشته باشند. به گزارش الجزيره او حتي ميگويد فكر ميكنم الان همه ايرانيها از اينها (توئيترو فيس بوك) استفاده ميكنند و بر اساس برخي آمارهايي كه ما داريم الان 4 ميليوننفر از ايرانيها عضو «فيسبوك» هستند و عملاً از اين سايت استفاده ميكنند. پيش از اين نيزدر تاريخ 17آبانماه علي جنتي در مورد برنامههاي اين وزارتخانه براي رفع فيلتر برخي سايتها و شبكههاي اجتماعي گفته بود: بايد با كميته تعيين مصاديق فيلترينگ صحبت شود تا نه تنها فيس بوك بلكه ساير شبكههاي اجتماعي نيز قابل دسترسي باشند و قيد غيرقانوني بودن براي دسترسي به آنها برداشته شود. در حوزه شبكههاي تلويزيوني نيز ايجاد پارازيت، ممانعت از دسترسي به شبكههاي ماهوارهاي و نصب ديش و رسيور نميتواند تاثيرگذار باشد. او در عين حال براين نكته نيز تأكيد كرده بود كه تصميمگيري روي اين موضوع در حوزه مسئوليت كميته تعيين مصاديق فيلترينگ است كه اين كميته مستقيماً زير نظر وزارت ارشاد نيست و اين وزارتخانه تنها يك نماينده در آن دارد. اگرچه تأكيد براين نكته ضروري است كه راه اصلي مقابله با اين روند اقدامات ايجابي در كنار اقدامات بازدارنده است، اما در حالي كه خود طراحان اين شبكهها بر آسيبهاي آنها اذعان داشته و در پي روشهايي براي مهار آن هستند، ناديده گرفتن و انتقاد آشكار از همين اقدامات بازدارنده حداقلي جز به ايجاد نافرماني مدني و زمينهسازي تقابل اجتماعي نخواهد انجاميد.
نویسنده : عباس حاجينجاري
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: 26 اسفند 1392 - 21:30
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 79]