واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:
چشمه علی همچنان زلال و پاک شهرری- ایرنا- چشمه علی زلال و پاک در برابر حوادث و اتفاقات تاریخی همچنان به دشت ها و ساکنین جنوب پایتخت حیات می بخشد مکانی که بر اساس اظهارت برخی از باستانشناسان آن را منشا اسکان و پیدایش زندگی اجتماعی و مدنی میدانند.
به گزارش ایرنا،چشمه علی یکی از آثار تاریخی و باستانی این سرزمین کهن و تمدن ساز بشری که قدمتی هشت هزار ساله دارد، این چشمه در همسایگی ابن بابویه، برج طغرل، دژ رشکان و در زیر باروی ری واقع شده است.
آب زلال چشمه علی قرنهاست که از میان کوهی کم ارتفاع و صخره ای به طول تقریبی300 متر و ارتفاع 20 تا 30 متری از دل زمین جوشیده به بدون هیچ چشم داشتی نعمت الهی را به ساکنین جنوب پایتخت اهدا می کند.
نهرسورینی یا چشمه علی ظاهرا منسوب به خاندان سورنا یکی از سردار معروف عهداشکانیان است که بعدها در دوره صفویه به چشمه علی مشهور شده است.
قدمت چشمه علی به حدود هشت هزار سال پیش بر بازمی گردد، زمانی که نخستین اجتماع در کنار چشمه ای دایمی واقع بر بالای تپه ای گرد آمدند.
اما ایرانیان باستان این چشمه را سورنا می نامیدند؛ زیرا در کنار معبد آناهیتا قرار داشته و بعدها در دوره صفویه بنا به ارادت مردم ولایتمدار و مومن این خطه آن را به چشمه علی تغییر دادند.
*** نقش برجسته آیین تاج گذاری فتحلی شاه قاجار
درست بالای چشمه جوشان در محوطه تاریخی چشمه علی، نقش برجسته قجری از فتحعلی شاه در حال تاجگذاری بر صخره مسلط بر آب چشمه علی از ویژگی های منطقه است که روزانه صدها گردشگر داخلی و خارجی از آن بازدید می کنند.
سنگ نگاره فتحعلی شاه یا نقش برجسته چشمه علی واقع در شهرری یکی از کتیبه های فتحعلی شاه قاجار است که به دستور او احداث شده است.
این کتیبه بر روی دیواره چشمه علی قرار دارد. این چشمه در شمال شهرری و در کنار پارک چشمه علی و زیر باروی ری قرار دارد. فتحعلی شاه که زمان پیش از پادشاهی خویش را در شیراز گذرانده بود، با دیدن نقش برجسته های آن دیار، سه نفر به نام های حجارباشی، نقاش باشی و معمار باشی را مسوول ساخت این کتیبه به همراه کتیبه ای مشابه، در تنگه واشی فیروزکوه کرد.
یک باستان شناس و مدرس دانشگاه جامع علمی کاربردی روز یکشنبه در گفت وگو با ایرنا در خصوص هدف اصلی پادشاهان از حکاکی نقش برجسته ها در طول تاریخ اینگونه اظهارداشت: در گذشته وسایل ارتباطات جمعی به شکل امروزی نبوده و امکانات چاپ هم وجود نداشته و عموم مردم نیز بی سواد بودند، پس قاعدتا پادشاهان برای اطلاع مردم از اقدامات خود نظیر تاجگذاری، پیروزی در جنگ ها، شکار و انجام مراسم مذهبی به شکلی که قابل فهم باشد دستور به حکاکی نقش برجسته ها را می دادند.
ˈرضا نوری شاد مهانیˈ افزود: این نقش برجسته ها معمولا در مسیرهایی پر تردد و استراتژیک حک می کردند تا ضمن اطلاع رسانی به نوعی به نمایش گذاشتن اقتدار پادشاهان نیز بود.
وی با بیان اینکه بیشترین و زیباترین نقش برجسته های صخره ای متعلق به دوره ساسانیان است، اظهار کرد: ˈ در دوره قاجار پادشاه بی کفایتی به نام فتحعلی شاه ایران مجبور به امضای چند عهد نامه ننگین از جمله گلستان و ترکمنچای شدˈ.
او ادامه داد: این پادشاه قجری که حیثیت خود را از دست رفته می دید برای اینکه خود را در اذهان عمومی پادشاهی مقتدر نشان دهد به تقلید از پادشاهان ساسانی دستور به حجاری نقش برجسته ای از خود را داد که بالای چشمه علی در ری و تنگه واشی اشاره کرد.
وی ادامه داد: دراین نقش برجسته فتحعلی شاه برروی تخت نشسته و نوابین او نیز درکنارش هستند که اسامی تمام افراد در نقش برجسته دور تا دور این کتیبه قجری حک شده است.
این باستان شناس و مدرس دانشگاه افزود: نکته قابل توجه در این نقش برجسته این است که فتحعلی شاه خود را به صورت فردی لاغر با شانه های پهن و بسیار زیبا و خوش اندام حجاری کرده که درست برخلاف متون مورخین است.
وی ادامه داد: فتحعلی شاه فردی بسیار چاق و کوتاه اندام بوده که احتمالا برای ارضای کمبودهای خود چنین تصویری را حک کرده، ولی به هر حال این نقش برجسته قجری از فتحعلی شاه هم نتوانست عصر تاریک قاجار را تغییر دهد.
همچنین شهرستان ری به لحاظ موقعیت جغرافیایی در ناحیه دشت قرار گرفته و کوه بی بی شهربانو و آراد به عنوان مظهر استواری و تپه چشمه علی یکی از قدیمی ترین آثار باستانی شهرری به عنوان شاخص در علم باستان شناسی در زمینه گردشگری از اهمیت بالایی برخوردار است.
از دیگر آثار تاریخی می توان به حرم مطهر امام راحل، حرم مطهر عبدالعظیم حسنی(ع)، بقعه ابن بابویه، مدفن بزرگان و مشاهیر، برج نقاره خانه، برج اینانج (گورستان سلطنتی)، کاروانسرای شاه عباسی، کاروانسرای کنارگرد، مسجد افضلیه، قلعه قاچاقاچ؛ متعلق به دوران صفوی، دژ رشکان، برج طغرل؛ برج پادشاه اول سلجوقیان، بقعه جوانمرد قصاب، ˈاستودان گبرهاˈ متعلق به سه هزار سال پیش، امامزاده بی بی زبیده(س)، زندان هارون و ... اشاره کرد.
1724/1194
انتهای پیام /*
: ارتباط با سردبير
[email protected]
04/12/1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]