واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
پیری؛ کابوس زنان هرچند امروزه جراحیهای زیبایی بین مردان نیز طرفدار دارد و همچنین بسیاری از آقایان از وسایل بهداشتیای که پوست آنها را جوانتر نگاه میدارد استفاده میکنند، اماکما فیالسابق، اغلب جراحیهای زیبایی روی زنان انجام میشود و بانوان استفادهکننده اصلی لوازم بهداشتی و آرایشیای هستند که سن فرد را جوانتر نشان میدهد.
اما علت این موضوع چیست؟ چرا بانوان خیلی بیش از مردان در اندیشه و اضطراب گذشت زمان و آغاز پیری هستند؟ پاسخ به این سوال، بسته به نوع انسان شناسی ما، متفاوت است. برخی تبرج و زیبانمایی را ذاتی زنان می دانند. این نگاه به زن، امروزه در جهان آنچنان شایع شده که حتی شاید بیش از همه، بین هنرمندان و اقشار تحصیل کرده مشهود است. جشن ها و برنامه های مهم هنری و فرهنگی، به «شوی لباس» بانوان مبدل می شود حال آن که مردان عموما دارای لباس یک شکل و رسمی هستند. حتی در بین افراد مذهبی نیز هستند کسانی که چنین دیدی به زنان دارند، با این تفاوت که دین و شرایع را، محدودکننده تماشاگران این تبرج می دانند.
اما در مقابل این انسان شناسی، نگرشی دیگر نیز نسبت به انسان وجود دارد که زن را همچون مرد، دارای روحی شریف و ارزشی والا می داند. بر اساس این نگرش، زیبایی های ظاهری انسان، چه در وجود مردان و چه در بین زنان، بخشی غیرذاتی و عارضی از وجود انسان است و کرامت وجود انسان، تابع بخشی دیگر از وجود اوست، که همان روح یا شخصیت استثنایی انسان است. بر اساس این نگرش، کرامت زن و مرد، با از دست رفتن زیبایی های ظاهری دوران جوانی، پابرجاست. این نگاه، با ذات و جوهره مذهب؛ که برخی متشرعین ظاهربین از آن غافلند، نیز سازگار است. بویژه دین اسلام، همواره نسبت به کرامت انسانی زن، آگاهی می دهد و در خطاب و یادآوری حقوق زنان، برای آنها به عنوان انسان، احترام قائل است. زن، نه به واسطه زیبایی های ایام شباب، بلکه به واسطه صفات انسانی، در دین اسلام، محترم شمرده می شود. همچنین دین اسلام در توصیه به مردان در هنگام ازدواج برای انتخاب همسر، به صفاتی تاکید می کند که عمدتا صفات مادری است و نه صرفا صفات همسری.
تاکید بر خصیصه مادری یک زن، چیزی است که امروزه رو به فراموشی است. اگر به اهمیت صفات مادری دقت کنیم، پاسخ سوالی را که در ابتدای این نوشتار بدان اشاره کردیم، خواهیم یافت. هر زنی، پس از بلوغ، دو نقش طبیعی به عهده دارد. ممکن است یک زن، در جامعه دارای نقش های فراوانی باشد، مثلا پزشک شود یا پرستار یا معلم یا سیاستمدار، یا حتی یک نظامی. این نقش ها، نقش هایی است اکتسابی که یک زن می تواند، بسته به امکانات جامعه ای که در آن زندگی می کند، آنها را به عهده بگیرد. اما دو نقش وجود دارد که طبیعت آن را به زن سپرده است؛ نقش همسری و نقش مادری. در میان این دو نقش، نقش مادری، یک نقش استثنایی است، چرا که نقش همسری را، مردان نیز، در قبال زنان عهده دارند، اما نقش مادری، نقشی مختص به زنان است. آری امروزه علم نشان داده که یاخته های جنسی زن و مرد، به یک اندازه در ایجاد کودک موثرند، ولی نقش مادری را نمی توان صرفا به نقش یاخته های جنسی مادر، فروکاست. مادری چیزی فراتر از این است. کار مادر پس از به وجود آمدن نطفه فرزند؛ یعنی زمانی که عملا نقش طبیعی پدر به پایان رسیده است، شروع می شود. مادر نه تنها نه ماه، فرزند را درون خود «می پرورد» بلکه پس از تولد نیز با شیره وجودش، شاکله کودک را استوار می کند. شاید نقش مادر را از این نظر، تنها بتوان با نقش «زمین» در پیدایش گیاهان و میوه ها مقایسه کرد. با این قیاس، آنچه یک مادر خوب می باید داشته باشد، نه کمری باریک و ابروانی کمان و بینی قلمی و... است بلکه مادر همچون یک زمین خوب، باید قوی، آرام و آرامش بخش باشد.
اما چرا امروزه این صفات زنانه اهمیتی ندارند، بلکه زنان همواره در اضطراب و نگرانی حفظ صفاتی هستند که تنها به نقش «همسری» آنها مربوط است. آیا جز این است که زنان امروزه خود را با هنجارها و معیارهایی که ساخته نیازهایی مردانه است، تطبیق داده اند و زندگی در جهان مردانه را پذیرفته اند؟ اگر یک زن تمام کارکرد و نقش وجودی خود را در تامین نیازهای جنسی «مرد» بداند، طبیعی خواهد بود که هر روز در اضطراب و نگرانی از دست رفتن لوازم این کارکرد؛ یعنی زیبایی ظاهری، جوانی، پهن شدن دور کمر، چروک های زیر چشم و.... سپری کند. فرار از پیری، برای عمده زنان، یک امر لذت بخش نیست، بلکه تحمل رنج و عذابی است برای لذت رساندن به جنس مخالف. متاسفانه این رنج و عذاب گاه به وقوع حوادثی تلخ و غیرقابل جبران منجر می شود. برای مثال زنانی که به عنوان مدل لباس فعالیت می کنند، گاه آنقدر مجبور به تحمل رژیم های غذایی سختگیرانه برای حفظ ظاهر مورد پسندِ مردانه هستند که بعضا کارشان ـ به خاطر سوء تغذیه ـ به بیمارستان و حتی قبرستان منتهی می شود. این اتفاق برای یک زن، که تنها نقش خود را حفظ صفات مردپسند می داند، طبیعی است، چه اگر چنین زنی، از این صفات محروم شود، وجودش دیگر بهایی نخواهد داشت اما صفات مادری، چیز دیگری است، چیزی که دنیای ما رفته رفته آن را فراموش می کند
حال آن که فراموشی نقش مادری زنان، نه صرفا به رنج و عذاب جوان نمایی زن، بلکه به مرگ تدریجی نسل «انسان» منجر خواهد شد.
چهارشنبه 23 بهمن 1392 3:20
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 105]