محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1829693521
شور و شیرین طرح انتقال آب خزر به کویر مرکزی
واضح آرشیو وب فارسی:نامه نیوز:
شور و شیرین طرح انتقال آب خزر به کویر مرکزی
ساکنان پنجمین استان وسیع کشور در انتظار سیراب شدن هستند تا چرخ صنعت و کشاورزی صنعتی آنان با آمدن آب به کویر بچرخد. به گزارش نامه نیوز، روزنامه خراسان نوشت:
"کشاورزی صنعتی در کویر، با آب لب شوری که قرار است شیرین شود. آن هم در ماسه بادی". می بینی اراده و ابتکار و قدری تخیل چه کارها می کند؟! البته می دانم، طرح جدیدی نیست، هر از گاهی هم باز تازه می شود، هر چند که انتقال آب دریای مازندران به کویر مرکزی و حتی اتصال آن به خلیج فارس اولین بار حدود 20 سال پیش مطرح شد ولی کارشناسان و دلسوزان کشور و محیط زیست خوشحال بودند که فراموش شده است تا آن که در دولت دهم دوباره این تفکر با قدرت بیشتری ظهور یافت. تا آن جا که"احمدی نژاد"بیست و هشتم فروردین ماه 1391 با سفر به استان مازندران با این جمله"پروژه عظیم طرح انتقال آب به دشت مرکزی ایران را به حول و قوه الهی آغاز می کنیم"رسماً آغاز طرح را کلنگ زنی کرد.
هرچند امیدواری موافقان و صد البته نگرانی برخی کارشناسان با این اقدام رو به افزایش گذاشت ولی همچنان چشم ها به تصمیم دولت یازدهم در این باره دوخته شده بود. تا آن که دولت یازدهم بر سر کار آمد و . . .
همین چند روز پیش بود که قائم مقام وزیر نیرو با اعلام اینکه فاز اول مطالعه برای انتقال آب دریای خزر به سمنان انجام شده است، گفت: انتقال 200 میلیون مترمکعب آب برای مصارف شرب و صنعت در این طرح مدنظر قرار دارد.
"ستار محمودی"در گفت و گو با مهر با بیان اینکه طرح انتقال آب دریای خزر به سمنان در اواخر سال 88 مطرح شده بود، گفت: این طرح به نحوی بود که مطالعه و اجرای آن به صورت همزمان دنبال می شد که با هم شروع شوند. زمانی هم که وزارت نیرو، کار را دنبال می کرد بحث انجام یک فاز مطالعاتی مطرح بود.
قائم مقام وزیر نیرو با اشاره به اینکه بعدها کار دست به دست شد اظهارداشت: طرح انتقال آب دریای خزر به سمنان با هدف تامین آب شرب و نیاز صنعت به میزان 200 میلیون مترمکعب بوده است. با این حال در حال حاضر یک فاز مطالعاتی این طرح به اتمام رسیده است و برای تایید در اختیار شرکت مدیریت منابع آب ایران قرار گرفته است.
وی با تاکید بر وجود مباحث زیست محیطی درباره طرح انتقال آب دریای خزر به مرکز ایران دو ادعای عجیب را مطرح کرد: در این طرح ابتدا باید آب دریا شیرین و سپس منتقل شود. این روش اجرای طرح هم اکنون مورد تایید سازمان محیط زیست نیز است. . . به صورت کلی موضوع انتقال آب بین حوزه ها در تمام دنیا انجام می شود.
اما تنها یک روز پس از بیان این ادعاها، معاون دریایی سازمان محیط زیست اظهارات قائم مقام وزارت نیرو مبنی بر تأیید سازمان محیط زیست برای اجرای انتقال آب از خزر به سمنان را تکذیب کرد.
دکتر"محمد رضا کرباسی"در گفتگو با همین خبرگزاری در واکنش به اظهارات قائم مقام وزارت نیرو گفت: سازمان محیط زیست بارها مخالفت خود را با طرح انتقال آب از خزر به سمنان به دلیل آسیب های زیست محیطی که این اقدام برای اکوسیستم خزر دارد عنوان کرده و به هیچ عنوان تأییدیه ای برای اجرای هیچ یک از روش های اجرای این طرح صادر نکرده است.
وی با بیان اینکه اسراف و هدر دادن منابع آب برای کشور اسلامی ایران که از مناطق خشک کره زمین است، غیر قابل توجیه است اظهار داشت: وزارت نیرو با سرمایه سه میلیارد دلاری که برای این طرح هزینه می کند می تواند از هدر رفت میلیون ها متر مکعب آب در بخش کشاورزی با سرمایه گذاری در پروژه آبیاری تحت فشار جلوگیری کند.
امیدها و نگرانی ها
در این بین ساکنان پنجمین استان وسیع کشور در انتظار سیراب شدن هستند تا چرخ صنعت و کشاورزی صنعتی آنان با آمدن آب به کویر بچرخد. طرح ملی انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی ایران که از مصوبات دور سوم سفر رئیس جمهور قبلی و هیئت دولت به استان سمنان بود بالاخره پس از بررسی ها و تمهید مقدمات عملیات اجرایی آن در 28 فروردین 1391 با حضور رئیس جمهور در ساحل منطقه گوهر باران استان مازندران آغاز شد.
این در حالی است که تجربه اجرای طرح پر هزینه و وقت گیر انتقال چشمه روزیه به سمنان که پس از گذشت 14 سال از تاریخ شروع ، با هزینه ای حدود 7 برابر پیش بینی اولیه به بهره برداری رسید و استفاده کنندگان خانگی و صنعتی اش در سمنان و حومه حالا از کیفیت آن زیاد راضی نیستند ، مسئولان دولت دهم را برآن داشت تا پول طرح های مقطعی انتقال آب را در طرح هایی هزینه کنند که به زعم خودشان منبع تأمین آب مطمئن تری برای چند استان مستقر در حاشیه شمالی کویر باشد.
در این بین استاندار وقت سمنان مرداد ماه سال گذشته با تاکید بر ضرورت تعامل همه جانبه مسئولان دستگاه های اجرایی استان، خواستار فعالیت و مطالعه جدی دستگاه های اجرایی در مورد انتقال آب دریای خزر به استان سمنان شد و گفت: مدیران در برآورد مصرف آب انتقالی آینده نگر باشند و فقط شرایط فعلی را درنظر نگیرند. مسئولان استان اگر برنامه ای برای مصرف و هزینه آن نداشته باشند چگونه می خواهند به مردم پاسخ گو باشند؟ اگر استان سمنان توان و ظرفیت مصرف 180 تا 200 میلیون مترمکعب آب به این استان را داشته باشد، به طور قطع مسئولان کشوری، ظرفیت آب بیشتری برای این استان اختصاص خواهند داد.
همچنین"علیرضا خسروی"نماینده مردم سمنان، مهدی شهر و سرخه با اشاره به ضرورت انتقال آب دریای خزر به سمنان می گوید: استان سمنان به علت داشتن پتانسیل های فراوان در حوزه کشاورزی در صورت انتقال آب دریای خزر قادر به تامین یک سوم غله کشور است. بنابراین دولت همه تلاش خود را برای انتقال آب دریای خزر انجام می دهد .
وی می گوید: استان سمنان استان تولید کننده ای است و در صورت تامین آب دشت های گرمسار، باغ های شاهرود،مهدی شهر ، سرخه و... قابلیت کشت و تولید محصول را خواهد داشت.
این در حالی است که یک کارشناس مسئول در استانداری مازندران با ابراز نگرانی از اجرایی شدن این طرح می گوید:با وجود آن که در دستیابی به اهداف مورد نظر این طرح، تردیدهای جدی وجود دارد ولی گذشته از مفید بودن یا نبودن این کار، انتقال آب خزر و پایین نشستن آب باعث ناکارآمدی اسکله های موجود خواهد شد. همچنین ویلاها و ساختمان های کنار دریا را تحت الشعاع قرار داده و ارتباط آن را با دریا قطع خواهد کرد که دیگر حالت ویلایی خود را از دست می دهد. علاوه بر آن ساخت و سازهای بخش خصوصی و پلاژها وهتل های کنار دریا تحت الشعاع قرار می گیرد و موج گیرها و هزاران زیر ساخت دیگر موجودیت خود را از دست می دهد.
وی که نمی خواهد نامش درج شود اضافه می کند: جاده های کنار دریا که با صرف بودجه های کلان و انرژی فراوان ساخته شده و عامل جذب میلیون ها توریست برای گذر از دریا کنار بوده و هست نیز خالی می شود.
اقتصادی یا غیر اقتصادی؟
در این بین گذشته از تبعات زیست محیطی این طرح، برخی کارشناسان اقتصادی آن را اساساً طرحی بی فایده و حتی ضرر ده می دانند. از آن جمله است دکتر"حمید غفارزاده"کارشناس اقتصاد محیط زیست، استاد دانشگاه و مشاور پیشین برنامه محیط زیست خزر (CEP) و سازمان ملل متحد. وی می گوید: در باره کارکرد اقتصادی این طرح به شدت تردید دارم. همه می دانند که آب خزر لب شور است و نه برای کشاورزی مناسب است نه شرب. ظاهراً قرار است این مشکل را با نصب آب شیرین کن هایی رفع کنند ولی هم خود این دستگاه ها بسیار گران است و هم هزینه انرژی صرف شده برای آن.
وی توضیح می دهد: گذشته از شور شدن آب دریا، در صورتی که از انرژی گرمایی برای شیرین کردن آب استفاده شود، دمای آب سواحل مازندران افزایش خواهد یافت و این امر زیان های بسیاری برای اقتصاد مردم منطقه در پی خواهد داشت.
دکتر غفارزاده می گوید: حال باید آن سوی قضیه را هم دید. فرض بگیرید آب را هم با هزینه سنگین شیرین کردیم، حال با این آب قرار است در کدام خاک کشاورزی صورت گیرد؟ آیا در کویر مرکزی خاک مناسب وجود دارد؟ باید با خودمان صادق باشیم و کاری نکنیم که بعدها موجب پشیمانی و سرافکندگی شود.
مهندس"ظفرنژاد" پژوهشگر آب و توسعه پایدار در این باره می گوید: در ارزیابی هر طرحی 3 معیار باید مورد توجه قرارگیرد. نخستین معیار، تخصیص مؤثر است؛ به این معنا که آیا تخصیص اعتبار یک طرح مؤثر و کارآمد است؟ دومین معیار، باید مشخص شود که آیا دستیابی به اهداف مورد نظر با گزینه انتخابی، کمترین هزینه را دارد یا روش های بسیار کم هزینه و ارزان تر دیگری وجود دارد که می توان آن ها را اجرا کرد. سومین معیار نیز ارزیابی نسبت فایده به هزینه اجتماعی یک طرح است که شامل پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی طرح است که باید در یک سامانه جمع شود تا مشخص شود کدام مثبت و کدام منفی است و آیا در مجموع به نفع جامعه و کشور است؟
وی متذکر می شود: متأسفانه این سه مورد در سامانه تصمیم گیری آن گونه که باید درنظر گرفته نمی شود، در نتیجه طرح های فاقد هرگونه ارزیابی اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی اعتبار می گیرد و تنها در این میان شرکت های دست اندرکار منتفع می شوند.
ظفرنژاد تأکید می کند: مشکل اینجاست که گروه کم شماری مهندس در رده های بالا برای تمام کشور تصمیم می گیرند. نمونه این شیوه تصمیم گیری، فاجعه ای است که دریاچه ارومیه را به وضعیت بحرانی امروز مبتلا کرده؛ به طوری که اکنون زندگی و معیشت 6 میلیون شهروند در خطر است.براین اساس ضروری است در سامانه تصمیم گیری ها بازبینی شود تا از اتلاف سرمایه ملی و بروز بحران های زیست محیطی و اجتماعی جلوگیری شود.
دکتر"اسماعیل کهرم"، مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست نیز در این باره با تأکید بر این مطلب که سازمان حفاظت محیط زیست به هیچ عنوان با اجرای این طرح موافق نیست، می گوید: این یک کار عبث و بیهوده است. به عکس گفته قائم مقام وزیر نیرو، جابجایی آب در همه کشورها دیگر روال نیست و سال هاست که کشورها به جای جابجا کردن مشکل به فکر رفع آن هستند.
وی اضافه می کند: به فرض که تعداد زیادی هم آب شیرین کن زدیم و آب لب شور خزر را شیرین کردیم، هزینه این دستگاه ها و شیرین کردن آب چقدر است؟ هزینه آوردن خاک مرغوب آن هم میلیون ها تن به کویر مرکزی چقدر است؟ آیا در این خصوص تحقیقی شده؟ اگر هزینه تولید هر کیلو خیار با این روش 10 هزار تومان باشد که بعید هم نیست، آیا باز هم می صرفد؟
دکتر"حسین آخانی"استاد دانشگاه و مدرس منابع طبیعی هم بر این عقیده است که این طرح نه از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است و نه توجیه زیست محیطی دارد. اگر آب شورخزر برای آبیاری و کشاورزی کاربرد داشت سواحل کشورهایی مثل ترکمنستان و قزاقستان که کویری هستند از این آب استفاده می کردند و تا به امروز دست روی دست نمی گذاشتند.
اقتصادی تر است اگر . . .
در این بین "محمد درویش"، عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع راهکار اقتصادی بهتری دارد. به عقیده وی از آنجا که سمنانی ها سالانه بیش از یک میلیارد و یکصد میلیون مترمکعب آب را در بخش های سه گانه کشاورزی، شرب و صنعت مصرف می کنند؛ میانگین آب قابل دسترس هر سمنانی با حدود ۱۹۲۷ متر مکعب در سال، بیشتر از میانگین آبی است که سالانه هر ایرانی (حدود ۱۸۰۰ متر مکعب) در اختیار دارد.
نکته جالب تر آن که استاندار سمنان در اوج تبلیغات برای این طرح یعنی اواسط سال 1389 نسبت به هدررفت هنگفت آب در بخش کشاورزی استان ابراز گله مندی کرده و راندمان آبیاری را در این بخش ۳۵ درصد عنوان کرده است (که البته می تواند حتی اندکی خوشبینانه هم باشد).
به گفته درویش، استاندار وقت گفته است: اگر فقط حدود یک پنجم (۴۰ هزار هکتار) از اراضی کشاورزی استان را بتوان به سامانه های آبیاری تحت فشار مجهز کرد، آنگاه سالانه ۱۱۰ میلیون متر مکعب در این بخش صرفه جویی می شود؛ معنی این سخن استاندار آن است که چنانچه فقط تمامی اراضی را در بخش کشاورزی بتوان به این سامانه مجهز کرد؛ آن گاه آب مازادی که صرفه جویی می شود، به مراتب بیشتر از آن 200 میلیون متر مکعبی است که می خواهیم با صرف هزینه ای گزاف و تحمل تبعات زیست محیطی و حقوقی جبران ناپذیرش از دریای مازندران انتقال داده و شیرین کنیم و لابد پساب بسیار آلوده آن را هم در دشت کویر تخلیه سازیم.
وی تأکید می کند: آیا برای درک بهتر برخی مسئله ها بهتر نیست، منظر دیدمان را تغییر داده و اجازه دهیم صداهایی را بشنویم و تصاویری را ببینیم و مفاهیمی را درک کنیم که تاکنون اجازه شنیدن و دیدن و درک کردن به آن ها نداده بودیم؟
تبعات زیست محیطی
هرچند تجربه نشان داده که در این کشور مسائل زیست محیطی در اولویت های اول نیست ولی بد نیست کمی به تبعات زیست محیطی این طرح بپردازیم، شاید افاقه کند.
معاون دریایی سازمان محیط زیست با اشاره به آسیب های زیست محیطی که این انتقال آب برای محیط زیست خزر به بار می آورد به مهر می گوید: در صورت استفاده از آب شیرین کن ها میزان نمک دریای خزر در طول یک سال 32 میلیون تن افزوده می شود، که این میزان شوری برای اکوسیستم خزر فاجعه زیست محیطی به بار می آورد.
کرباسی پیش از این گفته بود، بر اساس توافق جدید با وزارت نیرو و با توجه به اینکه استفاده از آب شیرین کن ها در دریای خزر موجب افزایش غلظت نمک در این دریاچه به میزان 5/32 میلیون تن در سال می شود، قرار شده است تا زمانی که دستورالعمل های علمی برای این اقدام مصوب نشود، ساخت آب شیرین کن ها متوقف شود.
در حال حاضر میزان شوری آب دریای خزر 13 گرم نمک به ازای هر لیتر است و از آنجایی که قرار است 250 میلیون متر مکعب آب در سال از این دریاچه به سمنان منتقل شود( البته اخیراً به 200 میلیون متر مکعب کاهش یافته است)، لذا با توجه به اینکه به ازای شیرین کردن هر لیتر آب 13 گرم نمک به دریاچه بازگردانده می شود، در طول سال و برای 250 میلیون متر مکعب میزان نمک چیزی حدود 32.5 میلیون تن خواهد شد که برای اکوسیستم خزر چنین شوری فاجعه به بار می آورد.
کرباسی می گوید: در توافق اخیر قرار شد در وهله اول ضرورت این انتقال و جنبه های اقتصادی این اقدام در مسائل زیست محیطی که در پی این انتقال ایجاد می شود، بررسی شده و در نهایت اگر از تمام جوانب انتقال آب از خزر به سمنان مثبت ارزیابی شد، بایستی این انتقال بر اساس دستورالعمل علمی و بر مبنای تخلیه تلخ آب ها اجرایی شود.
معاون دریایی سازمان محیط زیست تصریح می کند: این دستورالعمل به صورت شفاهی برای مسئولان وزارت نیرو توضیح داده شد، اما اگر لازم باشد دستورالعمل کتبی برای تهیه حوضچه های تبخیر به گونه ای که نمک حاصل از شیرین کردن آب، جمع آوری شده و به دریای خزر تخلیه نشود، در اختیار این وزارتخانه قرار خواهد گرفت.
دکتر اسماعیل کهرم، مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست نیز با تأیید این گفته ها اضافه می کند: به طور خلاصه باید گفت با اجرای این پروژه، بزرگ ترین دریاچه آب شیرین جهان به یک دریاچه آب شور تبدیل می شود. با این اوصاف کل اکوسیستم آب شیرین آن از بین می رود و این یعنی یک فاجعه زیست محیطی.
مشکلات بین المللی
ولی مشکلات اجرای این طرح به همین جا ختم نمی شود. فراموش نکنیم که دریای خزر و بهره برداری از آن به 5 کشور حاشیه آن تعلق دارد و نه فقط یک کشور. بنابراین ممکن است چنین اقدامی با اعتراض دیگر کشورها مواجه شود. دکتر کهرم، مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست نیز چنین نگرانی دارد و می گوید: طبق کنوانسیون خزر هر اقدام تأثیر گذاری در باره این دریاچه باید با موافقت همه کشورهای همجوار باشد. از آن جا که اجرای این طرح تبعات زیست محیطی و اقتصادی شدیدی در پی دارد بعید نیست که کشورهای حاشیه دریاچه اعتراض کنند.
دکتر غفارزاده، مشاور پیشین برنامه محیط زیست خزر (CEP) و سازمان ملل متحد نیز در این باره می گوید: ما به عنوان یکی از امضا کنندگان کنوانسیون خزر موظفیم تأیید اجرای پروژه های تأثیرگذار در حوزه این دریاچه را از آن ها بگیریم.
دکتر"حسین آخانی"استاد دانشگاه و مدرس منابع طبیعی، نیز در این باره می گوید: دریای خزر، زیست بومی مشترک میان 5 کشور حاشیه این دریاست، به همین دلیل اگر ما از آب به این شکل استفاده کنیم این مجوز را به کشورهای دیگر می دهیم که آن ها هم به شیوه مشابه عمل کنند.
وی متذکر می شود: حتی ممکن است بخشی از آب خزر را به دریاچه آرال منتقل کنند که در نهایت باعث برداشت غیرقابل کنترل آب از خزر می شود، نتیجه چنین روندی، پسروی خزر خواهد بود که این پسروی معادل نابودی بنادر موجود در کشورهای اطراف خزر و از بین رفتن هزاران شغل مرتبط با شیلات و بنادر است.
پاسخ موافقان طرح
در این بین متقابلاً موافقان این طرح با تاکید بر ضرورت استفاده از تجربیات سایر کشورها و لزوم بررسی راهکارها و جنبه های مختلف آثار اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و به خصوص زیست محیطی، با نگاه مثبت به موضوع نگریسته و ضمن بیان مزایا و محاسن این پروژه، با اشاره به ابعاد مختلف آثار مطلوب آن در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت، اجرای آن را مقرون به صرفه و در نهایت به نفع کشور می دانند.
مهندس "ا-ه"کارشناس ارشد سازه های آبی که از جمله کارشناسانی است که در باره این طرح تحقیق کرده است شاید یکی از آگاه ترین افراد باشد برای پاسخ گویی به ایرادات مطرح شده به این طرح. وی می گوید:البته همان طور که پیش بینی می شد، این طرح با مخالفت های زیادی همراه بوده و هست ولی برای هر یک از این مخالفت ها پاسخی منطقی وجود دارد.
آن چه مسلم است، گروهی از کارشناسان معتقدند؛ این کار اثرات زیادی بر زیست بوم منطقه خواهد داشت و بر صدمات زیست بومی این طرح تاکید می کنند. آن ها می گویند، شوری آب دریاچه خزر 13 میلی گرم در هر لیتر است که قابل استفاده در کشاورزی و مصارف خانگی نیست و از این رو، صرفه اقتصادی هم ندارد. از طرفی چون خاک سمنان و مناطق مرکزی کلا ترکیبی از شن و خاک رس است، قابل کشت نیست. لذا اجرای این طرح نمی تواند کاربرد کشاورزی داشته باشد. پاسخ موافقان این طرح چیست؟ این کارشناس می گوید: اگر شوری آب حوزه های موردنظر درحد اعلام شده، بر کشاورزی و پوشش گیاهی اثر می گذارد، چرا بر جنگل ها و کشاورزی شمال کشور تأثیر منفی نگذاشته است؟ این طرح از یک سو منجر به تقویت منابع آب های زیرزمینی و جلوگیری از نشست زمین می شود و از سوی دیگر با افزایش میزان رطوبت و بارندگی، به تثبیت شن های روان و رفع غبار در مناطق کویری کمک خواهد کرد و در نتیجه بهینه سازی شرایط زیست محیطی در ابعاد مختلف از جمله پوشش گیاهی و جانوری و آب و هوای عمومی منطقه و تا حدی کشور را به همراه خواهد داشت.
وی در عین حال تأکید می کند: برای اطمینان بیشتر از نتایج کار، ابتدا دریاچه اول به طور آزمایشی آبگیری و در صورت اخذ نتایج موردنظر و اطمینان از بروز نیافتن پیامدهای احتمالی نامطلوب در بخش های مختلف به ویژه (زیست محیطی، دفاعی، امنیتی و...)، برای ادامه گسترش آن اقدام خواهد شد.
اما گروهی از صاحبنظران رشته زمین شناسی و ژئوفیزیک هم معتقدند؛ سنگینی آبی که به کویر منتقل خواهد شد، می تواند باعث فشار به گسل های منطقه شده و بروز زلزله های متعدد را به همراه داشته باشد.
این محقق در پاسخ به این انتقاد نیز می گوید: این نظریه با عنایت به بقایای فسیل های کشف شده در منطقه رد می شود چون منطقه قبلا هم زیر آب قرار داشته و برخی مناطق آن مانند دریاچه هامون در سال های اخیر خشک شده، لذا نگرانی چندانی در این زمینه وجود ندارد.
اما نگرانی برخی دیگر از کارشناسان این است که با توجه به این که دریای خزر بین 5 کشور روسیه، قزاقستان، ترکمنستان، ایران و آذربایجان مشترک می باشد، لذا انتقال آب این دریا توسط ایران، نه تنها می تواند با اعتراض کشورهای دیگر روبه رو شود و مشکل حقوقی ایجاد کند، بلکه سایر کشورهای منطقه را نیز ترغیب به اقدام مشابه خواهد کرد و بروز چنین رویکردی در ابعاد مختلف به ویژه از نظر شرایط محیط زیستی، برای منطقه فاجعه بار خواهد بود.
این کارشناس سازه های آبی در پاسخ می گوید: باتوجه به سهم ایران از آب های دریای خزر و باتوجه به پیش بینی های مطرح شده مبنی بر افزایش سطح آب دریای خزر در سال های آینده، نه تنها این طرح مشکل حقوقی ندارد، بلکه اجرای آن نوعی کمک به تثبیت وضعیت محیط زیست منطقه حاشیه خزر نیز تلقی می شود.
این محقق استدلال های دیگر خود را بر مثبت بودن این اقدام چنین مطرح می کند: استفاده بهینه از منابع موجود و قابل دسترس پس از اجرای طرح می تواند به توسعه برخی از شاخه های کشاورزی که از کمترین وابستگی به خارج و پایین ترین آسیب پذیری در برابر تحریم ها برخوردار است منجر شود. همچنین کمک به اشتغالزایی در زمینه های مختلف از جمله؛ حمل و نقل دریایی، توسعه زمین های کشاورزی و گسترش صنعت ماهیگیری و همچنین اشتغالزایی ناشی از افزایش جاذبه های توریستی و گردشگری و مشاغل مربوط به فرآیند احداث، بهره برداری و نگهداری راه های ترانزیتی و خطوط لوله و سایر موارد مشابه و تأثیر آن بر رفع محرومیت از بخش قابل توجهی از محروم ترین مناطق کشور و در نهایت ارتقای سطح معیشتی مردم منطقه و سایر نقاط کشور از دیگر مزایای این طرح است.
وی اضافه می کند:کمک به ایجاد تعادل در توزیع جمعیت و جلوگیری از پراکندگی و یا تمرکز غیرمنطقی جمعیت کشور از طریق توسعه عمرانی مناطق مذکور و مهاجرت مردم به مناطق مورد اشاره و در نتیجه توسعه امنیت پایدار از دیگر مواردی است که حاصل اجرای طرح است، زیرا بی شک احداث شهرها و شهرک های جدید و استقرار مردم در این مناطق می تواند مانع از نفوذ افراد نامطلوب به مناطق خالی از سکنه و به خصوص کاهش تردد کاروان های قاچاق کالا و مواد مخدر شود.
حال چه خواهد شد؟
با این اوصاف و بدون موضع گیری، اکنون این سوال مطرح می شود که آیا ممکن است این طرح جنجال برانگیز حتی بدون مجوز سازمان حفاظت محیط زیست اجرایی شود؟ مشاور پیشین برنامه محیط زیست خزر (CEP) و سازمان ملل متحد که می گوید پس از برنامه دوم توسعه، از نظر قانونی چنین تخلفی غیر ممکن است. ولی این بحث قانونی کار است، باید دید قانون می چربد یا زور.
مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست اما زیاد خوشبین نیست. دکتر کهرم می گوید: دولت بدون مجوز ما هم می تواند این طرح را اجرایی کند زیرا فقط آب های داخلی تحت نظارت ماست و آب های بین المللی از حیطه نظارت ما خارج است و دولت در باره آن تصمیم می گیرد. فقط امیدواریم دولت جدید به این بینش برسد که در آستانه انجام یک اشتباه بزرگ است.
نمی دانم من باید به چه چیز امیدوار باشم. فقط می دانم دیگر زمان آزمون و خطا نیست. در واقع فرصتی هم در کار نیست. بنابراین باید به دور از هرگونه پافشاری های غیر منطقی یا کارشکنی های کودکانه، با آگاهی کامل و البته دلسوزانه به اصل این طرح نگریست و فراموش نکرد که گاهی اگر لازم باشد باید موچین را زمین گذاشت و از خیر درست کردن ابرو گذشت.
1392/10/5
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نامه نیوز]
[مشاهده در: www.namehnews.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 70]
-
گوناگون
پربازدیدترینها