واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: ايران و عراق؛ رقبايي فراتر از سقف عربستان!
عربستان سعودي در نشست اخير اوپك در وين نقش يك توليدكننده متغير (تعيين كننده بازار) را بازي نكرده و سقف توليد نفت اين سازمان را بدون تغيير روي 30 ميليون بشكه نگه داشت.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، به نقل سايت البوابه، علي النعيمي وزير نفت عربستان اين موضوع را كه توليد نفت شيل در آمريكا تهديدي استراتژيك عليه اين كشور است، رد كرده است. وي همچنين تعهد ايران را مبني بر افزايش توليد نفت به چهار ميليون بشكه حتي در صورت رسيدن قيمت نفت به 20 دلار در هر بشكه را رد كرده است.
عربستان پايينترين هزينه توليد نفت و بالاترين ظرفيت مازاد را دارد و روزانه 10 ميليون بشكه نفت سبك عربي توليد ميكند. عربستان پيشتر به تنهايي اين توان را داشت كه به عنوان يك تعيين كننده در اوپك عمل كند و با افزايش توليد قيمتهاي نفت را پايين آورده و كشورهايي را كه سقف توليد اين سازمان را رعايت نميكنند، تنبيه كند. (همان استراتژي كه شيخ زكي يمني براي تنبيه نيجريه براي نقض سقف توليد اوپك و همچنين در واكنش به ميادين نفتي فراساحلي درياي شمال در دهه 1980 ميلادي اتخاذ كرد.)
اين در حالي است كه علي النعيمي اين گزينه استراتژيك را كه گذشتگان وي در اختيار داشتند، ندارد. مصرف داخلي عربستان به دليل اختصاص يارانههاي سنگين به بنزين و برق بالا رفته است. درحاليكه ميادين نفتي پير اين كشور به ويژه ميدان غوار در استان شرقي عربستان رو به كاهش گذاشته است. بنابراين اگرچه ديگر توليدكنندگان اوپك در حال توليد روزانه 900 هزار بشكه بالاتر از سقف توليد اوپك هستند، عربستان هيچ كاري براي مهار آنها نميتواند انجام دهد حتي در مواجهه با افزايش تقاضاي چين، كاهش قيمت سوخت جت و عرضه بيش از تقاضا توسط نيجريه، آنگولا و عراق. عربستان در حال حاضر براي تامين بودجه خود به نفت 90 دلار در هر بشكه احتياج دارد.
عربستان سعودي در حال حاضر با مناقشات ژئوپلتيك از يمن گرفته تا سوريه و عراق و لبنان در جهان عرب مواجه است. در هر صورت عربستان در واكنش به بهار عربي برنامه رفاه اجتماعي 138 ميليارد دلاري را اجرا كرد. "گزينه يمني" نيز ديگر براي عربستان وجود ندارد. تخمينهاي اوپك نشان ميدهد كه تقاضا براي نفت اين سازمان به ميزان 400 هزار بشكه در روز كاهش خواهد يافت. اين به معناي اين است كه بهاي نفت پايين خواهد آمد مگر اينكه عربستان به شكل يكجانبه توليد خود را كاهش دهد. همانند كاري كه در سال 2008 در واكنش به كاهش قيمت نفت برنت به زير 100 دلار و در بحبوحه بحران مالي جهاني انجام داد.
بزرگترين چالش عربستان در كوتاهمدت نفت شيل آمريكا نيست، بلكه افزايش قابل توجه توليد نفت عراق از زمان سرنگوني صدام است. آژانس بينالمللي انرژي پيشبيني كرده ظرفيت توليد اوپك با توجه به حضور مجدد عراق به عنوان يك صادركننده جهاني نفت پس از چند دهه جنگ، ناآرامي و تحريم به 36 ميليون بشكه خواهد رسيد. عراق در حال حاضر دومين صادركننده بزرگ نفت در اوپك پس از عربستان است. عراق همچنين يكي از متحدان ايران به حساب ميآيد، بنابراين عربستان به منظور بازكردن جاي خالي براي عراق، با ميل و علاقه توليد نفت خود را به ميزان 2.5 ميليون بشكه در روز كاهش نخواهد داد. همزمان با كشف ميادين نفتي فراساحلي در غرب آفريقا، نروژ، روسيه، برزيل و خليج مكزيك چشمانداز عرضه بيش از حد تقاضا و كاهش قيمتها، بيشتر شده است.
عربستان، قطر، امارات و كويت بهطور علني رضايت خود را از قيمتهاي 100 دلاري نفت برنت اعلام كردهاند، اما اگر عراق روي حق خود پافشاري كرده و سهميه اوپك را ناديده گرفته و توليد خود را افزايش دهد، اين صادركنندگان عربي قادر نخواهند بود بازار جهاني نفت را با ثبات نگه دارند. اين به معناي اين است كه عراق اوپك را ترك خواهد كرد. اين تصميم به معناي ورود يك ميليون بشكه نفت ديگر به بازار و كاهش شديد قيمتها است. به ويژه اگر صادرات نفت ليبي نيز از سرگرفته شود. عربستان سعودي به دليل تخصيص يارانه به برق و بنزين مورد نياز خودروها و محدوديت در بودجههاي دفاعي و امنيت ملي و همچنين اجراي برنامه رفاه اجتماعي پس از بهار عربي قادر نخواهد بود توليد نفت خود را زير 90 ميليون بشكه در روز بياورد. ماداميكه شوك عرضه در عراق، نيجريه، ليبي، سودان، سوريه و يمن وجود داشته باشد، اين امر مشكلساز نخواهد شد اما توافق هستهاي ايران و غرب يك متغير جديد در بازار نفت ايجاد كرده است. ايران انتظار دارد كه به محض لغو تحريمهاي بانكي، كشتيراني و بيمه توليد نفت خود را يك ميليون بشكه در روز افزايش دهد.
ايران در حال مذاكره با شركتهاي توتال، استات اويل، اني و شل براي عقد قراردادهاي توسعهي ميادين نفت و گاز خود در مرز عراق است. ايران هرگونه سقف توليد اوپك را كه در مسير افزايش توليد و كسب درآمد ارزي باشد ناديده خواهد گرفت و بنابراين اختلاف ايران و عربستان بازار جهاني نفت را پيچيده خواهد كرد.
انتهاي پيام
چهارشنبه 4 دي 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 47]