واضح آرشیو وب فارسی:فارس: ايجاد بازار بورس در افغانستان؛ از رؤيا تا واقعيت
با گذشت ۱۲ سال از پايان نسبي جنگ و رفع نابسامانيهاي سياسي، اجتماعي و حتي اقتصادي، اكنون افغانستان به ايجاد بازار بورس نيز فكر ميكند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري فارس در كابل، افغانستان در دوازده سال گذشته از منظر سياسي، امنيتي، فرهنگي و حتي اقتصادي پيشرفتهاي زيادي داشته است، حال با سر و سامان گرفتن نسبي افغانستان، شماري از بازرگانان و اقتصاددانان افغان خواهان ايجاد بازار بورس در افغانستان هستند.
اما آيا افغانستان به حدي پيشرفت كرده است كه بتواند بازار بورس را در خود جاي دهد؛ آيا ايجاد اين بازار رشد اقتصادي را براي افغانستان به ارمغان خواهد آورد يا بحران كابلبانك را كه هنوز به صورت كامل حل نشده، دوباره تكرار خواهد كرد؟
نخست به بررسي بازار بورس و ايجاد اين بازار در كشورهاي پيشرفتۀ جهان ميپردازيم.
بازار بورس چيست؟
«Bourse» يك كلمۀ فرانسوي است. بازار بورس در واقع مكاني است كه هر فردي ميتواند با سرمايههاي واقعي و مالي خود سهام مشخصي از يك بخش سرمايهگذاري شده خريداري كند و در سود و ضرر آن شريك شود.
انواع بورس
1- بورس كالا: بازار بورس كالا در واقع بازاري است كه در آن خريد و فروش كالاهاي معين صورت ميگيرد و به طور منظم و دائم فعال است؛ در بورس كالا به صورت معمول مواد خام و مواد اوليه مورد معامله قرار ميگيرد و بورس هر كالا با همان نام كالاي مورد معامله ياد ميشود مانند بورس نفت، بورس ذغال سنگ و حتي بورس گندم.
2- بورس ارز: همانطوري كه از نام اين بورس مشخص است، در آن انواع ارزهاي مختلف جهان با هم مبادله ميشود، يعني هر فرد كه خواسته باشد پول يك كشور را در بدل پول كشوري ديگر ميفروشد و يا ميخرد و با كاهش و افزايش اسعار مختلف جهاني ميخواهند سودي بدست بياورند.
3- بورس اوراق بهادار: اين بورس، مكاني است كه در آن سهام، اوراق مشاركت و ... خريد و فروش ميشود.
بورس در آسيا
از سالها پيش بازار بورس، جايگاه خوبي در بازارهاي آسيايي نيز پيدا كرده و امروزه بيشتر معاملات در كشورهاي منطقه از جمله روسيه، چين، ايران و هند توسط بازار بورس صورت ميگيرد و بازارگانان هم ميتوانند به سهولت امكانات سرمايهگذاري را بدست بياورند و هم ميتوانند بخشي كه نيازمند سرمايهگذاري هستند، را نيز بررسي كنند.
ايجاد بازار بورس در افغانستان
مسؤلان بانك مركزي افغانستان ميگويند كه در برنامه پنج سال آينده اين بانك، ايجاد بازار بورس نيز گنجانيده شده و قرار است در آيندۀ نزديك اين بازار در افغانستان ايجاد شود.
در طول دوازده سال گذشته، افغانستان در تمام عرصهها پيشرفت خوبي داشته و توانسته است تا خود را در يك حالت تعادل نسبي از نظر اقتصادي قرار دهد، حال از همين رو فعالان جامعه اقتصادي افغانستان شرايط ايجاد بازار بورس در افغانستان را نيز به بررسي گرفتهاند.
اكثر كارشناسان افغان ايجاد بازار بورس را براي رشد اقتصاد افغانستان بسيار مفيد ميدانند و ميگويند كه در صورت ايجاد اين بازار، تمام مردم ميتواند حتي اندكترين سرمايه را هم سرمايهگذاري كنند.
با ايجاد بازار بورس هر فرد ميتواند با كوچكترين سرمايهاي هم متناسب به آن سرمايه، سهام خريده و از مفاد آن استفاده كند و همچنان اين سرمايهگذاريهاي كوچك براي سرمايهگذاران بزرگ بسيار مفيد خواهد بود و آنان نيز ميتوانند با در اختيار داشتن تمام اين سرمايههاي كوچك، فعاليتهاي اقتصادي وسيعي را راهاندازي كنند.
اما شماري ديگر، ايجاد بازار بورس را به ضرر افغانستان ميدانند، مانند «سيد مسعود» كارشناس مسائل اقتصادي افغان كه بر اين باور است، براي ايجاد بازار بورس، شرايط خاصي نياز است و جامعه بايد به سطح معيني از رشد اقتصادي رسيده باشد اما اقتصاد افغانستان تاكنون ظرفيت چنين اتفاقي را ندارد كه بتوان چنين بازاري را ايجاد كرد پس ايجاد بازار بورس در شرايط فعلي باعث خواهد شد تا اقتصاد افغانستان ضررهاي زيادي را متقبل شود.
با اين همه نظريات مثبت و منفي دربارۀ ايجاد بازار بورس در افغانستان، اما ميتوان با كنترل اوضاع و جلوگيري از سوء استفادۀ اشخاص از اين بازار، ايجاد بازار بورس را نقطه آغازي بر پيشرفتهاي بزرگ اقتصادي افغانستان ثبت كرد.
در تجارت مدرن، ريسك پيش شرط فعاليتهاي اقتصادي بزرگ است در حالي كه ايجاد اين بازار در كشوري مانند افغانستان كه هنوز هم تمام نابسامانيهاي سياسي و اقتصادي رفع نشده، خالي از ريسك نخواهد بود اما ميتوان با بررسي شرايط، زمينهها و روي دست گرفتن عوامل پيشرگيرانه در مقابل سوء استفادهها، ضريب ريسك آن را به حداقل رساند.
تصويب قانون بورس
ايجاد بازار بورس از حدود يك سال بدين سو برسر زبانهاست، اما براي جلوگيري از هرگونه سوء استفاده، بايد قانوني براي اين بازار تصويب شود تا شرايط هرگونه معامله در اين بازار مشخص گردد.
در جامعه سنتي افغانستان بسياري از افراد بانفوذ در تلاش براي هرگونه سوء استفاده براي سود بيشتر هستند اما با تصويب قانوني در اينباره و روي دست گرفتن اقدامات پيشگيرانه، ميتوان مانع سوء استفادهها و بحرانهاي فزونتر ديگر مانند بحران «كابلبانك» شد.
انتهاي پيام/.
چهارشنبه 4 دي 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 36]