تبلیغات
تبلیغات متنی
رسانه حرف تو - مقایسه و اشتراک تجربه خرید
آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت
تاثیر رنگ لباس بر تعاملات انسانی
محبوبترینها
بررسی دلایل قانع کننده برای خرید صنایع دستی اصفهان
راه های جلوگیری از جریمه های قبض برق
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1804293753
بازار بزرگ تبريز
واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: بازار بزرگ تبريز
ج) بازار سنتي: از همان ابتدا با چند نهاد ديگر در ارتباط و تعامل مستقيم بوده است. تعليم و تربيت يكي از كاركردهاي اين نهاد يا مؤسسه است. معمولاً در كنار مسجدها و حتي در درون مسجد مكانهايي براي تدريس سطوح مختلف علمي فراهم آمده است. اين ارتباط و تعامل در مساجد قديمي بازار همچنان ادامه دارد.
اين نكته بسيار مهمي است كه همواره در طول تاريخ، تعليم و نيز تربيت از نظر گرداننده اصلي اقتصاد دور نمانده و همواره آن را در كنار خود داشته است. علاوه بر اينكه اهالي بازار يا بازاريان همواره و هنوز هم كار مادي يعني اقتصاد را با معنويت يعني دستورهاي مذهبي براي چگونگي خريد و فروش و منضمات و ملحقات آن يك جا ديده‌اند. بسياري از بازاريان قديمي به مكاسب و مكاسب محرمه، نه به صورت افواهي بلكه به صورت تعليم و كتابخواني نظر كرده و در اين جهت به تعلم پرداخته‌اند. علماي بازار كه برخي از آنها مرجع تقليد يا در حد آن بوده‌اند همواره و در هر زمان به سؤالها پاسخ داده و بازار را از راهنمايي خود برخوردار كرده‌اند.
بسياري از بازاريان در گذشته و نيز در زمان حاضر در حلقة درس مدرسان طراز اول كه در مسجدهاي مشهور بازار تدريس كرده‌اند و تدريس مي‌كنند، حضور داشته و تعليم گرفته‌اند و پس از مدتي مورد مشورت همكاران خويش در بازار واقع شده و به راهنمايي آنها پرداخته‌اند. بنابراين بررسي مدارس بازار و برنامه‌هاي آنها نيز در مطالعه بازار بايد مهم تلقي شود.
د) آداب و رسوم و مسائل مربوط به فرهنگ مردم: بازار علاوه بر آنكه به واسطه مشتريان خود با آداب و رسوم و فرهنگ عامه سراسر كشور آشناست در عين حال اهالي بازار برخي آداب و رسوم و باورهاي مردمي خود را دارند كه ما در كتاب مربوط به يزد بدان‌ها اشاره كرده‌ايم. چراغاني كردن راسته بازارها و سياه‌پوش كردن در ايام عزاداري از رسوم ثابت بازار است. چراغان كردن تا آن حد مهم است كه در برخي از راسته‌ها با وجود باريك بودن راه عبور و مرور چراغهاي زنبوري و پس از آن فلورسنت‌ها را در سراسر راسته وسط معبر مي‌گذارند.
گردآوري مجموعة آداب و رسوم و فرهنگ بازاري به ويژه مواردي كه بيش و كم فراموشي شده است، از اهميت بالايي برخوردار است، به خصوص از آن جهت كه بخشي از رفتار و كردار بازاريان و چگونگي مديريت بازار را تا حدود قابل توجهي روشن مي‌كند.
هـ) وجه سياسي: همة صاحب‌نظران وجه سياسي بازار را با اهميت شمرده و دربارة آن كم و بيش به تفصيل سخن گفته‌اند. اين وجه در دو زمينه بيش از صورتهاي ديگر، در تمامي ادوار تاريخ، خود را نشان داده است. براي نمونه تهران از مثالهائي است كه مي‌تواند الگوي شهرهاي ديگري كه داراي بازار مهم هستند، نظير يزد، تبريز و كرمان و... قرار گيرد.
دو زمينه‌اي كه به آن اشاره كرديم، يكي سخنرانيها و وعظ‌هايي است كه در محيط مساجد بازار انجام مي‌يافته است و ديگري فعاليت سياسي بازاريان است كه با دادن اعلاميه و بيانيه آغاز و به بستن چند روزه يا چند هفته‌اي بازار مي‌انجاميده است. اين دو زمينه كم و بيش با هم هستند. براي مثال به فعاليتهايي اشاره مي‌كنيم كه در تهران در جنبش تنباكو و پس از آن وقايع مشروطيت، ملي شدن صنعت نفت، پانزده خرداد و سال 57 قبل از انقلاب انجام يافته‌اند.
و) مديريت در بازار: مديريت بازاري نوعي خاص از مديريت است كه معمولاً در كتابها و مقالات مديريتي كمتر بدان اشاره مي‌شود. بودجه يا درآمد، هزينة هر صاحب حجره‌گاه به ميلياردها مي‌رسد، لكن همة ارقام آن در دفتر كوچكي يادداشت مانند در نزد صاحب حجره است. البته اين بدان معني نيست كه حجره دفتر روزانه و دفتر كل و حساب و كتابهاي خريد و فروش و بايگاني فهرستها و صورت خريد از صاحبان كالا و صورت فروش به مشتريان و حساب جداگانه هر كدام آنها را ندارد؛ اما آنچه معمولاً حرف آخر را مي‌زند، حافظه و دفتر يادداشت صاحب حجره است.
در حالتي كه حجره داراي شاگر معتمد است، حجره در زمان مسافرت كوتاه مدت و يا بلندمدت استاد و نيز به هنگام بيماري يا گرفتاري وي بسته نمي‌شود. از اين روست كه در بازار كمتر حجره‌اي بسته مشاهده مي‌شود و حجره‌هاي بسته معمولاً عزادار بودن صاحب حجره را حكايت مي‌كنند. اين مديريت با صرفه‌جويي فراوان و در كنار آن با امانت‌و درستي و سوءاستفاده كمتر يا هيچ از درآمد ـ هزينه روبروست و كمتر دعوايي بين طلبكار و بدهكاران حجره از اين بابت رخ مي‌دهد و حافظه و دفتر يادداشت، بحث دو طرف گفت و‌گو را با فاصله‌اي اندك ختم مي‌كنند. حجره و صاحب و شاگرد آن گاه تا حدي جلو مي‌روند كه حتي شاگرد به عنوان آقاسقل و يا نمايندة وي در حل و فصل مرافعات حضور مي‌يابد.
ز) اصناف بازار: صرف‌نظر از وجه مديريت اقتصادي، هريك از اصناف بازار از جهات ديگر اجتماعي و سياسي و مذهبي وفرهنگي، نقشهاي عمده مربوط به هريك از عناوين را بازي مي‌كنند. هر هيأت رئيسي دارد و ناظمي كه مسئوليت ادارة به قاعده جلسات هيأت با اوست از قديم عناويني چون ملك‌التجار، معتمد التجار، عمده‌التجار رئيس التجار، امين‌التجار،... القابي بودند كه به رؤساي صنف اطلاق مي‌شدند. تاريخ اصناف، شاكله هر صنف و مقررات و قواعد و آداب و رسوم خاص آنها و بسياري از مسائل از اين دست بايد پيش از فراموشي كامل بررسي و تدوين شود و روشن است كه جامعه شناسي بومي، مديريت، مسائل مربوط به گروه‌بندي‌ها و فرهنگ عامه و آداب و رسوم و مردم‌شناسي... به نتايج حاصل از اين مطالعه سخت نيازمندند.
ح) وجه اقتصادي: همواره بازار در توصيفها و تحليل‌ها بيشتر به عنوان صاحب قدرت در توزيع شناسانده مي‌شود و نقش توزيع از مقولة توليد و توزيع و مصرف بيشتر از آن بازار دانسته مي‌شود؛ اما اگر به تاريخ گذشته رجوع كنيم و حتي در حال حاضر ريشه‌هاي توليد و توليدكنندگان را در اقتصاد بررسي نماييم، درمي‌يابيم كه توزيع‌كنندگان عمده كه تاجر محسوب مي‌شوند، در فرايند توليد نقش قابل توجهي دارند و صرف‌نظر از تهيه كنندگي عمدة مواد اوليه و توزيع آن در نفس توليد نيز دستي دارند و قسمتي از فعاليت و سرمايه خود را در توليد به كار انداخته و از مركز توزيع به مركز توليد روي آورده و گهگاه بيشتر در دفتر مركز توليد خود استقرار يافته‌اند. در نتيجه در مطالعة بازار هنگامي كه مي‌خواهيم جنبة جامع‌الاطراف داشته باشد نبايد عامل توليد را در مطالعه عميق كنار نهاد.
ط) وجه مذهبي و آييني: از آنچه به اختصار تا كنون بيان كرديم به روشني ملاحظه مي‌شود كه بازار يكي از عوامل مهم و ستون فقرات نگاهباني سنتها و تا حدودي مراقبت از جامعه در برابر هجوم امور غيرمربوط و لطمه زننده به انسجام جامعه است.
مذهب و شعاير آييني نيز همين وظيفه را به عهده دارند و فعاليت بازار در اين زمينه و وجه مذهبي و شعايري آن چشم‌گير است. وجود اماكن مذهبي و زيارتي از قبل مسجد و مدرسه و امامزاده و تكيه و حسينيه گزارشگر انجام اين وظيفه‌اند. نظر به اينكه مجموعة اماكن مذهبي و آئيني گزارش به نسبت كاملي را از اين اماكن به دست داده‌اند و خواهند داد اين مقوله به طور جدا بررسي خواهد شد.
ي) معماري بازار: معماري بازار نيز بايد به عنوان فصلي خاص از معماري ايران مد نظر قرار گيرد و در اين زمينه حداقل تبريز، تهران، يزد و برخي ديگر از شهرها به طور قابل ملاحظه‌اي بررسي شوند. وظايف حجره و دكان و معماري آن از يك سو و وظايف تيمچه و سرا و كاروانسرا و قيصريه از سوي ديگر در گذر تاريخ بررسي گردند. حل برخي از مسائل كه در نظام شهري پيچيده است؛ مانند برق‌رساني و آب رساني و... و نيز مقابله با آتش و... بايد مرتبط با معماري بازار بررسي شود و حتي طاق بازار به عنوان يكي از عناصر اين معماري مورد مطالعه قرار گيرد. به اين سؤال بايد پاسخ داد كه نتايج برهم زدن معماري بازار و از ميان بردن تيمچه‌ها و سراها تا چه اندازه در هماهنگي وظايف بازار تأثير مي‌گذارد و به خصوص به اين پرسش نيز پاسخ داده شود كه اگر ساختار بازار برهم بخورد چه نتايجي از لحاظ اقتصادي به بار خواهد آورد.
ك) ورودي‌هاي بازار: ورودي‌هاي بازار و مقايسة آن با ورودي شهرها نكته‌هاي مهمي را از چگونگي شكل‌گيري شهرها و طرحهاي هادي و جامع آنها به دست مي‌دهند و انديشده بودن يا نبودن بازار را از همان ابتدا مي‌نمايانند. به عنوان مثال وقتي ورودي‌هاي بازار تهران را بررسي مي‌كنيم، ملاحظه مي‌نماييم كه اين ورودي‌ها تقريباً هميشه پاسخگو بوده‌اند و موجب ايجاد مشكلاتي در دسترسي به بازار يا به شهر نبوده‌اند.
تهية نقشهاي از اين ورودي‌ها در ابتدا و هم اكنون ممكن است ما را به دريافت برخي از طراحي‌هاي شهري راهبر شود. ما در اينجا بي‌آنكه فهرست نكاتي را كه در مطالعة كامل بازار بايد مد نظر باشد، مطرح كنيم مطلب را به پايان مي‌بريم و مي‌گوييم كه بيشتر آنچه در مقالة ايران‌شناسي نظام يافته آمده است بايد در اين بررسي مورد توجه قرار گيرد.1
ادامه دارد
پي نوشت:
1. حسن حبيبي، طراحي مقدماتي براي ايران‌شناسي نظام يافته، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسي، 1389.
چهارشنبه 4 دي 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اطلاعات]
[مشاهده در: www.ettelaat.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 36]
-
گوناگون
پربازدیدترینها