تور لحظه آخری
امروز : پنجشنبه ، 12 مهر 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):بهترين سخن، كتاب خدا و بهترين روش، روش پيامبر صلى‏لله‏ عليه ‏و ‏آله و بدترين ام...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1820077568




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

توابين پس از عاشورا به دنبال شهادت بودند / دفاع از ولايت، بصيرت و زما‌ن‌شناسي لازم دارد


واضح آرشیو وب فارسی:باشگاه خبرنگاران جوان: توابين پس از عاشورا به دنبال شهادت بودند / دفاع از ولايت، بصيرت و زما‌ن‌شناسي لازم دارد
جاماندگان قافله كربلا كه هستي را بر خود تنگ مي‌ديدند، قيام‌هاي متعددي را انجام دادند كه قيام توابين يكي از آن‌هاست اما توابين، تنها به دنبال كشتن قاتلان حسين(ع) يا كشته شدن خودشان بودند و در زمان لازم براي دفاع از ولايت اقدام نكردند.
به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران قم، قيام خونين امام حسين (ع) و در پي آن نهضت تبليغي اهل بيت(ع) به رهبري امام سجاد(ع) و زينب كبري(س)، روح بيداري، آزادگي، ظلم‌ستيزي، مقاومت و ايثار و جانفشاني در راه حق را در جامعه دميد و بخش وسيعي از جامعه اسلامي را كه در خواب غفلت به سر مي‌بردند، بيدار كرد.

اين حادثه، به ويژه خواص جامعه اسلامي را كه از قافله كربلا عقب مانده و نتوانسته بودند رسالت سنگين خود را به درستي ايفا كنند و در شرايط حساس و بحراني امام خود را تنها گذاشته بودند، به خود آورده و موجب توجه آنها به تقصير و اشتباهشان شده بود. شيعيان عراق به دليل عدم تصميم‌گيري مناسب و اقدام به موقع، از حركت اصلاحي امام حسين(ع) جا مانده بودند.

سكوت و اقدام نكردن به موقع شيعيان كوفه باعث شد كه حركت‌هاي پس از عاشورا نتيجه چنداني نداشته باشد هر چند برخي از آن انقلاب‌ها دل اهل بيت را شاد كرد و انتقام خون‌هاي ريخته شده را گرفت.

اگر انتخاب عراق از سوي امام حسين(ع) و پافشاري بر آن را بر اساس معادله‌هاي معقول و محاسبه عقلاني اوضاع و شرايط مناسب عراق ارزيابي كنيم، بي‌گمان سيل نامه ‌نگاري‌هاي مردم عراق به امام و بيعت گسترده آنان با نماينده امام، يعني مسلم بن عقيل از جمله شرايط زمينه‌ساز براي انتخاب عراق بوده است. گرچه در جمع نامه‌نگاران به امام گروه‌هاي مختلف سياسي با انگيزه‌هاي گوناگون وجود داشتند، اما طلايه‌دار نامه‌نگاري و دعوت از امام، شيعيان مشهور عراق بودند؛ كساني كه در كربلا كم‌ترين حضور را داشتند.

نهضت توابين به رهبري سليمان بن صُرد خزاعي سرحلقه قيام‌هاي شيعي عراق و از شاخص‌ترين پيامد‌هاي اجتماعي واقعه عاشوراست. منطق قيام توابين جبران اشتباه تاريخي آن‌ها در ياري نكردن امامشان است؛ و عدم حمايت از امام را گناهي مي‌دانستند كه تنها با كشتن قاتلان امام يا كشته شدن خودشان قابل جبران است.

با اين مقدمه نخستين پرسش درباره توابين، علت عدم حضور آن‌ها در كربلاست. اين پرسشي است كه در مورد ديگر خواص شيعه، مانند محمد حنفيه، عبدالله بن عباس و عبدالله بن جعفر همواره مطرح بوده و پاسخ‌هاي متفاوتي به آن داده شده است.

سليمان بن صرد و كربلا
درباره علت عدم حضور سليمان بن صرد در حادثه عاشورا چند احتمال مطرح است كه خلاصه آن را بيان مي‌كنيم:

نخست، آنكه سليمان و ساير بزرگان شيعه از آغاز شكل‌گيري نهضت امام حسين(ع) و ورود مسلم بن عقيل به كوفه، در زندان عبيدالله بن زياد گرفتار بودند. اين احتمال گرچه معقول به نظر مي‌رسد و سليمان و يارانش را از هر گناهي تبرئه مي‌كند، اما در هيچ يك از منابع اصيل تاريخي بر آن تأييدي نمي‌توان يافت. گذشته از اين كه با ورود مسلم، اكثر شيعيان و سران آن‌ها با مسلم بن عقيل بيعت كردند و همين بيعت باعث شد مسلم، امام(ع) را از آمادگي كوفه آگاه سازد. از اين رو بعيد است كه آن‌ها در زندان بوده باشند.

دوم، آنكه با توجه به تدابير شديد امنيتي از سوي عبيدالله موانعي براي رسيدن شيعيان به كوفه پديد آمده بود و سليمان و يارانش نتوانستند خود را به امام برسانند. اين احتمال نيز با رسيدن به موقع شيعياني مثل حبيب بن مظاهر به كربلا منتفي است و حضور حبيب در كربلا دليل محكمي است بر امكان حضور شيعيان در كربلا.

سوم، عدم پيش‌بيني شهادت امام حسين(ع) و احتمال عدم جنگ و درگيري ميان امام و سپاه يزيد احتمال ديگري است كه برخي مطرح كرده‌اند كه اين خود عذري بدتر از گناه است، زيرا مجموع شرايط حاكم بر كوفه و سخت‌گيري‌هاي شديد امويان و شهادت مسلم و هاني و قيس و عبدالله بن يقطر و ديگران و تجهيز سپاه چند هزار نفري براي رويارويي با امام حسين(ع) هر صاحب بصيرتي را به وقوع حادثه‌اي بزرگ و خونين آگاه مي‌ساخت و بنابراين بيداري و تحرك بيشتري را از خواص شيعه كوفه طلب مي‌كرد.

نتيجه
با توجه به اعتراف صريح سران توابين به اشتباه خود در ياري نكردن امام و اظهار پشيماني از ضعف عملكرد خود در جريان كربلا و دچارشدن به عذاب وجدان شديد در تنها گذاشتن امام كه جز با كشته شدنشان از آن رهايي نمي‌يافتند و همچنين سابقه عهد‌شكني آن‌ها با امامان قبل، مي‌توان به اين نتيجه رسيد كه سليمان و يارانش كه خواص شيعه كوفه به شمار مي‌آمدند، در ياري رساندن به امام كوتاهي كردند و امام خويش را تنها گذاشتند.

نهضت توابين به‌رغم دستاوردهاي اندك خود بيشتر به حركتي احساسي و عاطفي شبيه بود تا حركت اصلاحي اثرگذار اجتماعي. با توجه به سخنان سران توابين مي‌توان گفت كه نهضت توابين يك واكنش روحي و رواني برخاسته از احساسي مقدس بود، اما اين نهضت، به علت عدم بصيرت لازم و عدم كارايي نظامي رهبران آن، دستاوردي نداشت. به تعبير ديگر آن‌ها براي شهادت قيام كرده بودند و هدف آن‌ها خلاصي از عذاب وجداني بود كه گرفتار آن شده بودند.

رفتار و حركت آنان اگرچه خوب بود ولي صلاحي به دنبال نداشت. رفتار صالح رفتاري است كه علاوه بر خوب بودن، در زمان و مكان مناسب نيز واقع شود. حركت توابين اگر همراه امام حسين(ع) بود شايد سرنوشت عاشورا گونۀ ديگري رقم مي‌خورد.

بنابراين نمي‌توان حركت توابين را حركتي كاملاً موفق و مورد تأييد ارزيابي كرد. بي‌ترديد اگر سليمان و نزديكان او با بينش و بصيرت بالا و برنامه و سازمان‌دهي بهتر عمل مي‌كردند سرنوشت شيعيان به گونه‌اي ديگر رقم مي‌خورد.

ديدگاه مختار درباره سليمان بن صرد
به نظر مي‌رسد كه اگر قضاوت مختار بن ابي‌عبيده ثقفي را درباره سليمان بن صرد بپذيريم به پاسخ بسياري از پرسش‌ها و ابهام‌ها درباره سليمان دست خواهيم يافت. مختار كه در آستانه قيام توابين به كوفه آمده بود و شاهد شكل‌گيري و آغاز نهضت توابين بود شيعيان را از شركت در سپاه سليمان بر حذر داشت و درباره سليمان اين گونه اظهار نظر كرد كه «لا علم له بالحروب و السياسه؛ سليمان فاقد دانش و بصيرت سياسي و نظامي است».

ديدگاه مختار بن ابي‌عبيده درباره سليمان كه در جريان قيام توابين معنا و مفهوم يافت، بيانگر اين حقيقت تلخ درباره سليمان و هم‌رديفان اوست كه خواص كوفه به‌‌رغم ايمان و اعتقادشان به امامت و سابقه درخشان برخي ايشان در دفاع از ولايت؛ از بصيرت سياسي، شجاعت، زمان‌شناسي، اقتدار و ثبات در تصميم و عمل بي‌بهره بودند و همين امر باعث شد تا درباره حضور به موقع خود در كربلا دچار ترديد و اشتباه شوند، همچنان‌كه موجب شد براي جبران آن اشتباه نيز ناموفق باشند./س

دوشنبه 2 دي 1392





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: باشگاه خبرنگاران جوان]
[مشاهده در: www.yjc.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 51]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن