واضح آرشیو وب فارسی:فارس: شور مردم پاكستان در آيين گراميداشت عزاي حسين(ع)+تصاوير
پاكستانيها در ايام سوگواري سالار شهيدان سنتهاي عزاداري جالب و منحصر به فردي دارند كه برخي از آنها شباهتهاي زيادي به آيينهاي عزاداري در ايران دارد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري فارس در اسلامآباد، با فرا رسيدن محرم مناطق شيعه نشين پاكستان سرتاسر سياه پوش ميشود و آيينهاي مختلفي طبق آداب و رسوم هر منطقه در اين ايام برگزار ميشود.
علاوه بر مراسم سخنراني، روضه خواني، نوحه خواني و سينه زني كه در تمام مناطق شيعه نشين پاكستان برگزار ميشود، «تعزيه» خواني كه «شبيهسازي» نيز به آن گفته ميشود در بين مردم اين كشور از اهميت ويژهاي برخوردار است.
«تعزيه» خواني در مراسم عزاداري امام حسين از گذشتههاي دور در بين شيعيان پاكستان رواج و اهميت زيادي داشته است.
شيعيان در مناطق مختلف پاكستان، به گونههاي متفاوت مراسم تعزيه خواني را بر پا ميكنند و نوع اجراي اين مراسم مشتركات فراواني با مراسم تعزيه خواني در ايران دارد.
براي اولين بار در زمان «امير تيمور» بود كه تعزيه خواني در پاكستان رواج يافت و از آن دوران تاكنون به روشهاي متفاوت همه ساله اين سنت در اكثر شهرهاي پاكستان برپا ميشود.
طبق نوشته «كيومرث اميري» در كتاب «سرزمين و مردم پاكستان»، امير تيمور گوركاني هر سال در ماه محرم به زيارت امام حسين(ع) ميرفت و در حرم مطهر امام بسيار ميگريست. در دوران حكومت وي در ماه محرم به هند حمله شد و او نتوانست براي زيارت به كربلا برود.
پس از مشورت با اطرافيان دستور داد تا شبيه ضريح مبارك امام حسين(ع) را از چوب بسازند.
پس از اينكه ضريح ساخته شد، تيمور مراسم تعزيه را در اطراف اين ضريح چوبي برگزار كرد. از آن پس، اين ضريح ماند و سالهاي ديگر سوگواري در ايام محرم در كنار آن برگزار ميشد.
برخي از نويسندگان نيز نوشتهاند كه سنت تعزيه خواني از دوران صفوي كه هم زمان بود با دوران امير تيمور گرگاني در شبه قاره هند، در ايران رايج شد و به تدريج به ساير مناطق شيعه نشين هم رواج يافت كه بيش از همه اين سنت در هند و پاكستان مورد استقبال قرار گرفت.
ولي آنچه كه مسلم است، سنت تعزيه خواني از گذشته بسيار دور در ميان مردم پاكستان رواج داشته است و تا به امروز هم همچنان اين سنت پر شور برگزار ميشود.
در حال حاضر، تعزيه خواني و شبيه سازي در پاكستان، آنگونه كه از داستان امير تيمور نقل ميشود، محدود نمانده است و نوع آيينهاي تعزيه خواني تقريبا همانند چيزي است كه اينك در كشورما بر پا ميشود.
اوج تعزيه خواني در پاكستان در ايام تاسوعا و عاشوراست كه در اين ايام تعزيههاي ويژهاي بر پا ميشود.
*ذوالجناح و گهواره حضرت علياصغر (ع)
طبق نوشته كيومرث اميري، تعزيه حضرت علي اصغر (ع) يكي از مراسمهاي روز عاشورا است كه مردم پاكستان در اين روز گهواره حضرت علي اصغر (ع) را شبيه سازي ميكنند.
در روز عاشورا، اين گهواره در معرض ديد عموم قرار ميگيرد و عزاداران حسيني به نيت تبرك دستي بر آن ميكشند و آن را ميبوسند و در كنار اين گهواره، روضه خوانان و نوحه خوانان روضه حضرت علي اصغر را ميخوانند و ميگريند.
شبيه سازي ذوالجناح كه نام اسب حضرت امام حسين(ع) است، معروفترين تعزيهاي است كه در روز عاشورا بر پا ميشود.
شيعيان پاكستان در روز عاشورا، اسبي را كه معتقد هستند از همان نژاد اسب امام حسين در فاجعه كربلاست، آماده، آرايش و تيمار ميكنند.
با مشاهده اين اسب خاطرات عاشورا و تنهايي امام حسين در اذهان مردم زنده ميشود و آنها گريه و زاري ميكنند.
با فرا رسيدن ظهر عاشورا مردم عزادار سينه ميزنند، ذوالجناح را ميبوسند و آن را مخاطب قرار ميدهند كه بگو اي ذوالجناح، امام حسين را كجا پياده كردي؟ چرا تنها برگشتي؟ چرا با امام حسين نزد اهل بيت بر نگشتي؟
طبق بررسي كه كيومرث اميري انجام داده است، داستان انتخاب پرورش ذوالجناح امام حسين(ع)هم جالب و خواندني است.
پس از انتخاب ذوالجناح از بين اسبهايي كه بعضي از مردم آن را از نژاد اسب امام حسين ميدانند، آن را پرورش و تعليمات ويژهاي ميدهند تا زمان مراسم تعزيه خواني كاملا آماده باشد.
همچنان پس از مراسم تعزيه خواني، كسي موظف ميشود كه ذوالجناح را در مكاني مناسب و مخصوص نگهداري كند.
در بعضي از مناطق پاكستان، مردم اراضي خود را وقف ذوالجناح ميكنند و خوراك و ديگر مخارج ذوالجناح از اينگونه موقوفات تامين ميشود.
چنانچه زائرين مرقد مطهر امام حسين چنين اسبي را با خود به كربلا ببرند، در بازگشت، احترام بيشتري خواهند يافت.
* شبيهسازي «سفينه النجاه»
يكي از سنتهاي ديگر مردم پاكستان در ايام محرم كه بيشتر در ميان شيعيان شهرهاي «كراچي»، «ماتان» و «لاهور» رايج است، ساخت «كشتي» است كه به «سفينه النجاه» معروف است.
شيعيان پاكستان در ايام محرم با استناد به حديث پيامبر اسلام كه امام حسين را«كشتي نجات» معرفي كردهاند، در مقابل در ورودي حسينيهها، يك كشتي كوچكي ميسازند و علم سياهي مزين به اسماي مبارك اهل بيت و همان حديث پيامبر اسلام را بر آن نصب مي كنند.
مردم اين سفينه را شبيه كشتي نجات بخش حضرت نوح ميدانند و به آن تبرك ميجويند، ميبوسند و در كنارش ميگريند.
*نذري دادن
برگزاري مراسم عزاداري امام حسين (ع) در پاكستان از اهميت زيادي برخودار است و شيعه و سني با حضور گسترده در مراسم و دادن نذري ارادت خود را به آن حضرت نشان ميدهند.
سياه پوش شدن خيابانها و نصب پرده و بنر با شعارهاي عاشورايي نشان دهنده اهميت ايام عزاي حسيني بين مردم پاكستان است.
در اين كشور برنامه عزاداري از صبح آغاز شده و تا پاسي از شب ادامه دارد.
به طور معمول در ايام محرم عزاداران وعدههاي غذايي خود را در خانه نميخورند و ترجيح ميدهند از سفرههاي نذري مراسم عزاداري استفاده كنند.
روشن كردن چراغهاي روغني و شمع نزديك علم حضرت عباس (ع) و حاجت خواستن از آن حضرت، تزيين تابوت شهداي كربلا و زنجير بستن به دستها به ياد اسراي كربلا نيز از ديگر رسوم جالب مردم پاكستان در مراسم عزاداري است.
اين در حالي است كه سبك خاص سينهزني مردم پاكستان جلوههاي خاصي به سوگواريهاي مردم اين خطه ميبخشد.
فرهنگ حسيني تأثير عميقي بر مردم پاكستان و حتي سياستمداران اين كشور داشته و مقامات پاكستاني هميشه در ايام سوگواري سالار شهيدان عشق و ارادت خود را به اين امام بزرگوار اعلام كردهاند.
انتهاي پيام/خ
يکشنبه 1 دي 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 43]