واضح آرشیو وب فارسی:عصر ایران: ايران و آمريكا و منافع مشترك منطقه اي
اين تماس تلفني را مي توان نشانه اي از ورود سياست خارجي ايران به مرحله جديد دانست. مرحله اي كه در آن ايران و آمريكا علاوه بر ميانجي ها و كانال هاي غيرمستقيم، اين بار به طور مستقيم و علني، با يكديگر تماس برقرار مي كنند و نظرات متفاوت و اختلاف نظر خود را مطرح مي كنند.
عصر ايران ؛ رضا غبيشاوي - محمدجواد ظريف وزير امور خارجه ايران چند روز قبل از گفتگوي تلفني با همتاي آمريكايي اش جان كري سخن گفت. موضوع گفتگو تبادل نظر درباره اضافه شدن شخصيت هاي حقيقي و حقوقي جديد به فهرست سياه تحت تحريم واشنگتن بود. در اين مكالمه تلفني ايران نارضايتي خود را نسبت به اين اقدام كابينه آمريكا اعلام كرد ، بعد از آن بود كه مواضع كاخ سفيد اندكي بهبود يافت و اوباما اعلام كرد كه هر گونه تحريم جديد كنگره عليه ايران را وتو مي كند.
اين تماس تلفني را مي توان نشانه اي از ورود سياست خارجي ايران به مرحله جديد دانست. مرحله اي كه در آن ايران و آمريكا علاوه بر ميانجي ها و كانال هاي غيرمستقيم، اين بار به طور مستقيم و علني، با يكديگر تماس برقرار مي كنند و نظرات متفاوت و اختلاف نظر خود را مطرح مي كنند.
اين در حالي است كه پيش از اين ، دو طرف حداكثر از طريق كانال هاي غيرمستقيم ارتباط برقرار مي كردند و درخواست ها و مطالبات خود را مطرح مي كردند.
اين ارتباطات مستقيم و علني ايران و آمريكا در حالي شكل گرفته است كه دو كشور هم اكنون در منطقه، داراي منافع مشتركي هستند به طوري كه شايد بتوان گفت پس از سال ها دو كشور دوباره با منافع مشترك و گسترده اي در كشورهاي منطقه روبه رو شده اند. اين در حالي است كه قدرت منطقه اي رقيب ايران يعني عربستان سعودي و كشورهاي همسو، مخالف اين رويكرد تهران و واشنگتن هستند.
در حال حاضر عربستان سعودي و شماري از كشورهاي عربي، آمريكا را به دليل رويكردهاي فعلي اش در منطقه تحت فشار قرار داده اند و خواهان تغيير اين رويكرد واشنگتن در منطقه هستند.
به نظر مي رسد حال كه ايران و آمريكا پس از سال ها با منافع مشترك منطقه اي روبه رو شده اند مي بايست با استفاده از موقعيت فعلي، منافع ملي خود را بيش از پيش تقويت كنند.
در اينجا ، برخي از حوزه هايي كه ايرن و آمريكا داراي اشتراك منافع هستند را اجمالاً بررسي مي كنيم.
عراق
ايران و آمريكا هر دو در رويكردي مشترك، از ادامه كار دولت فعلي در عراق حمايت مي كنند. از برقراري امنيت دراين كشور پشتيباني مي كنند و خواهان برگزاري دوره بعدي انتخابات پارلماني درعراق و انتخاب دولت هاي بعدي اين كشور در چارچوب هاي توافقات موجود هستند. در مقابل، عربستان سعودي و كشورهاي همسو به دنبال سرنگوني حكومت كنوني و ساختار فعلي قدرت در عراق و روي كارآمدن سيستم حكومتي در عراق براساس اولويت بخشيدن به حكمراني اقليت سني بر اكثريت شيعه هستند.
لبنان
به نظر مي رسد ايران و آمريكا هر دو درباره امنيت لبنان توافق نظر دارند. براساس نظر مشترك ايران و آمريكا، امنيت در لبنان و عدم درگيري حزب الله لبنان وه اسرائيل، مهمترين اولويت و مهم تر از اين است كه كدام حزب و جناح در لبنان ، كابينه را تشكيل مي دهد. اين در حالي است كه در طرف مقابل، يعني عربستان سعودي و گروه كشورهاي عربي همسو، به دنبال تضعيف حزب الله لبنان و تشكيل كابينه اين كشور به دست جناح همسو با خود يعني 14 مارس هستند.
سوريه
با وجود اختلاف نظر گسترده ميان ايران و آمريكا درباره تحولات سوريه، اما هر دو كشور، داراي نظرات مشترك و استراتژيكي در باره اين موضوع هستند.
به عنوان مثال، ايران و آمريكا هر دو اتفاق نظر دارند كه نبايد عليه سوريه حمله نظامي خارجي صورت بگيرد. هر دو اتفاق نظر دارند كه در سوريه هم اكنون فعاليت گروه هاي افراط گراي اسلامي روبه افزايش است و اين موضوع مي تواند امنيت و ثبات كل منطقه را به خطر بياندازد.
تهران و واشنگتن هر دو معتقدند در ميان شرايط فعلي و گزينه هاي واقعي و امكان پذير در صحنه سوريه، پيروزي بشار اسد رئيس جمهور اين كشور بهترين گزينه است گرچه طرف ايراني اين اتفاق را در كل، بهترين گزينه مي داند و طرف آمريكايي چنين اتفاقي را گزينه بهتر در ميان وحشتناك ترين گزينه ها مي داند.
در طرف مقابل عربستان سعودي و بسياري از كشورهاي عربي به علاوه تركيه معتقدند "اصل" ، كناره گيري بشار اسد از قدرت با هر هزينه اي است. آنها معتقدند بشار اسد با هر هزينه اي از جمله حمله نظامي خارجي يا به دست گروه هاي تندروي اسلامي بايد بركنار شود.
فلسطين
گرچه ايران هميشه روند صلح ميان فلسطين و اسرائيل را محكوم به شكست مي داند اما در چند ماه اخير و با وجود ازسرگيري مذاكرات صلح ميان دو طرف، برخلاف گذشته گروه هاي فلسطيني مانند جهاد اسلامي يا حماس، اقدامي را براي به هم زدن روند مذاكرات انجام نداده اند.
همچنين در چند ماه اخير، حماس از شليك موشك به سمت اسرائيل خودداري و از اقدامات ضداسرائيلي ديگر گروه هاي فلسطيني از خاك منطقه غزه نيز جلوگيري كرده است.
افغانستان
در كنار همه اين موضوعات، ايران و آمريكا درباره برقراري امنيت و ثبات در افغانستان نيز اشتراك نظر دارند. به ويژه كه نظاميان خارجي به رهبري آمريكا تا چند ماه آينده از خاك افغانستان خارج خواهند شد و در اين ميان واشنگتن به شدت درباره قدرت گرفتن دوباره طالبان در افغانستان نگران است كه مشابه نگراني ايران است. همكاري ايران و آمريكا مي تواند در زمينه برقراري امنيت در افغانستان موثر واقع شود و اين كشور را از ناامني و بي ثباتي دور كند.
شنبه 30 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: عصر ایران]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 78]