واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: جشن "گت چله" به قبل از تدوين تقويم بر ميگردد
سرپرست پژوهش مردم شناسي اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري مازندران گفت: آئين جشن شب يلدا به اندازه زماني كه مردم فصول را تعيين كردند، كهن است.
مريم اوصانلو در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، منطقه مازندران، با بيان اينكه شب چله، شب زايش خورشيد و آغاز سال نو ميترايي است، اظهار كرد: يلدا يا شب چله، شب اول زمستان و طولاني ترين شب سال است و فرداي آن با دميدن خورشيد روزها بزرگتر شده و تابش نور ايزدي فزوني مييابد، اين بود كه ايرانيان باستان، آخر پاييز و اول زمستان را شب زايش مهر يا خورشيد ميخواندند و به اين مناسبت جشن بزرگي برپا ميكردند.
وي ادامه داد: اين جشن در ماه پارسي، دي قرار دارد؛ جشني كه در اين شب برگزار ميشود يك سنت باستاني است. جشن يلدا يك جشن آريايي است و پيروان ميترائيسم آن را از هزاران سال پيش در ايران برگزار ميكردند. يلدا شب تولد ميترا يا مهر است. مردم گذشتههاي دور در اين شب براي درامان ماندن از خطر اهريمن، دور هم جمع ميشدند.
اوصانلو بيان كرد: از آيين شب يلدا يا شب چله، خوردن آجيل مخصوص، هندوانه، انار، شيريني و ميوه هاي گوناگون است كه همه جنبه نمادي دارند و نشانه بركت و تندرستي فراواني و شادكامي هستند. نكتهاي كه درباره 2 ميوه هندوانه و انار وجود دارد آن است كه اين دو ميوه گرد و سرخ فام نمادهايي از خورشيد هستند. در اين شب نيز مانند جشن تيرگان فال گرفتن مرسوم است كه به حافظ تفال ميزنند و يا حاضران با انتخاب و شكستن گردو و با پوكي و پري آن، از آينده ميگويند.
وي اظهار كرد: آيينهاي خاصي كه در شب يلدا وجود دارد نشان دهنده آن بوده كه سرزمين ايران داراي فرهنگي غني است كه مردمانش با ذوق، سليقه و طبيعت منطقهاي كه در آن زندگي ميكنند، براي برگزاري سنتهاي كهن آداب خاص خود را دارند.
سرپرست پژوهش مردم شناسي اداره كل ميراث فرهنگي مازندران يادآور شد: در گذشته آئينهايي در اين هنگام برگزار ميشده كه يكي از آنها برگزاري جشني شبانه و بيداري تا بامداد و تماشاي طلوع خورشيد تازه متولد شده بوده است؛ جشني كه از لازمههاي آن حضور كهنسالان و بزرگان خانواده به نماد كهنسالي خورشيد در پايان پاييز بوده است.
اوصانلو خاطرنشان كرد: در گذشته عقيده بر اين بود، افراد خانه ضمن جشن و سرور براي درامان ماندن محصولات از سرما دعا كنند و آتشي بايد در تمام شب بسوزد تا اهريمن مغلوب شود.
وي با اشاره به اينكه ايرانيان بر اين باور بودند كه در شب 30 آذر خورشيد با آنها قهر ميكند، گفت: به دليل اينكه خورشيد را مظهر همه چيز ميدانستند تا صبح به شب زنده داري ميپرداختند تا شايد خورشيد با آنها آشتي كنند و نحس بودن اين شب از بين برود و باور داشتند كه خورشيد مظهر قدرت است و ميتواند در شب يلدا پيروز شود و تا يك سال اقتدار خورشيد پايدار ميماند. به همين دليل شب يلدا را با شكوهي خاص و با استفاده از ميوههايي كه درون سرخ دارند به دليل سرخي خورشيد سپري ميكردند و تا صبح بيدار ميماندند تا قدرت خورشيد غلبه كند.
سرپرست پژوهش مردم شناسي اداره كل ميراث فرهنگي مازندران افزود: در اين شب خوردن تنقلاتي از جمله آجيل و ازگل خام و سوهان كنجدي مرسوم است.
اوصانلو با بيان اينكه شب يلدا در گويش مازندراني به "گت چله" معروف است، افزود: از باورهاي اين مراسم، خوردن هنداونه است كه سبب ميشود مردم در طول زمستان احساس سرما نكنند. همچنين در اين شب دختران دم بخت با پوشاندن صورت خود از 7 خانه چيزي ميگرفتند و بر اين باور بودند اگر كسي آنها را نبيند و نشناسد حتماً به آنچه نيت كردهاند خواهند رسيد.
كد خبرنگار: 49006
انتهاي پيام
چهارشنبه 27 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 91]