واضح آرشیو وب فارسی:ايران: يادداشت اوكراين در تقاطع شرق و غرب
كيان راد
ويكتور يانوكوويچ، رئيس جمهور اوكراين براي خاموش كردن آتش خشم مخالفاني كه در كييف پايتخت كشور چادر زدهاند، گام درستي برداشت. او ديداري با سه رئيس جمهور قبلي كشور داشت تا از آنان مشورت بگيرد و راه حل مناسبي براي بحران بيابد. اما وي بلافاصله نيروهاي امنيتي را به ميدان استقلال كييف گسيل داشت تا معترضان را به كنج خانههايشان فراري دهند. فرمان حمله به مخالفان، ژست منطقي يانوكوويچ مبني بر مشاوره با اسلافش را خراب كرد و بحران را عميقتر كرد. روسيه گفته تا زماني كه تشنج سياسي تمام نشود، كمكهاي اقتصادي را به اوكراين نميرساند و جان كري، وزير خارجه امريكا به سخنگويي از جانب غرب از اعمال زور بر معترضان ابراز نفرت كرده و هشدار داده: «اين مسأله نه پذيرفتني است و نه با دموكراسي همخواني دارد.»
يانوكوويچ در انتخاباتي آزاد و دموكراتيك به رياست جمهوري رسيد اما دو هفته پيش زماني كه نيروهاي امنيتياش با باتوم و گاز اشكآور به جان مردم افتادند، به مشروعيت خود لطمه زد. معترضان از امتناع وي از امضاي توافقنامه اقتصادي با اتحاديه اروپا به خشم آمدهاند و در تحركي سياسي به خيابانها ريختهاند. پاسخ دولت نيز امنيتي بوده است. در واقع اوكراين امروز با چالشي سه وجهي شامل اقتصاد، اعتراض سياسي و درگير شدن نهادهاي امنيتي در بحران روبهروست. اين كلاف سردرگم زماني پديد آمد كه يانوكوويچ براي رفع نگراني و نارضايتي روسيه از امضاي توافقنامه اقتصادي اوكراين با اتحاديه اروپا تا زماني ديگر صرفنظر كرد. روسيه بزرگترين شريك تجاري اوكراين است و كييف پيشنهاد كرده اگر به جاي پيوستن به اتحاديه اروپا به يك بلوك اقتصادي منطقهاي به رهبري مسكو ملحق شود، 9 ميليارد يورو در صادرات گاز به اوكراين لحاظ ميكند.
اوكراين پيشنهاد وسوسهكننده ديگري هم دارد. چين اعلام آمادگي كرده بيش از 7 ميليارد دلار در اقتصاد اوكراين سرمايهگذاري كند. از اين رو، سياستگذاران و ناظران غربي به اتحاديه اروپا توصيه ميكنند كه بروكسل راهي براي كمك به اقتصاد ضعيف اوكراين پيدا كند و به جاي تهديد و فشار سياسي، كمكهاي مالي ارائه دهد. آنچه اوضاع اوكراين را پيچيدهتر ميكند، نقش نهادهاي بينالمللي است. ماههاست كه صندوق بينالمللي پول از اعطاي وامي 15 ميليارد دلاري به اوكراين براي بازپرداخت بدهيهاي داخلياش امتناع ميورزد. صندوق شروط سختي براي اوكراين از جمله افزايش بهاي گاز در داخل كشور و اتخاذ سياست رياضت در بودجه در نظر گرفته است. اين شروط بحران را شديدتر ميكند.
به نظر ميرسد آغاز گفتوگو و مصالحه ميان معترضان اوكرايني و دولت همزمان با ازسرگيري مذاكرات تجاري بين يانوكوويچ و اتحاديه اروپا، گامي بلند در جهت حل بحران باشد. ناظران غربي اتحاديه اروپا را ترغيب ميكنند تا از خود بپرسد چرا نبايد جاي روسيه را در اوكراين بگيرد. اما واقعيت آن است كه اوكراين به جاي آن كه مجبور شود از ميان غرب و روسيه دست به انتخاب بزند، بايد از هر دو كمك بگيرد. ضرورت انتخاب از ميان روسيه و غرب، اوكراين را به عرصه رقابت دو طرف تبديل كرده است اما مشاركت و همكاري با همسايگان شرقي و غربي ميتواند ابتكار مديريت روابط را به اوكراين بازگرداند. اما لازم است كه شرق و غرب نيز سرنوشت اوكراينيها را گروگان رقابت خود نكنند.
شنبه 23 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايران]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 30]