واضح آرشیو وب فارسی:جمهوري اسلامي: نوار ناكامي سعوديها فقط با عقلانيت پاره ميشود
اكنون چند سالي است كه رژيم سعودي، خارج از قاعده و به نوعي خارج از زمين بازي ميكند و عصبيت و خشم در رفتارهاي سياسي اين كشور كاملا نمود دارد، بطوري كه در آخرين مورد، ايران را به همراه عمان متهم كرده كه تلاش دارند شوراي همكاري خليج فارس را به انحلال بكشانند.
ناكاميهاي رژيم سعودي در سياستهاي منطقهاش، اكنون وارد سومين سال خود شده است. سياستهاي و برنامههاي اين در عراق، لبنان، مصر و درحال حاضر در سوريه، بطور كامل شكست خورده است؛ اگر چه گويا قرار نيست، از اين برنامهها و سياستهاي خارج از قواعد بازي بين المللي، دست بردارد.
بازي خارج ازقاعده اين كشور براي لبنان گران تمام شده و اكنون مدتهاست كه لبنانيها بخاطر اعمال نفوذهاي رياض، نتوانستهاند دولت فراگير تشكيل دهند. با اين حال، بندر بن سلطان و عوامل وي در لبنان توفيقي كسب نكردهاند و اين موضوع حتي از ديد حاميان غربي شان هم پنهان نمانده است.
عربستان، اگر چه براي خارج كردن رقيب جدي اش، يعني تركيه، در مصر تمام تلاش خود را بعمل آورد، اما زماني كه توانست محمد مرسي را از قدرت كنار بزند، تازه متوجه شد كه اين موضوع در سوريه نتيجه عكس داده و دولت نظاميان مصر، ديگر از مخالفان اسد حمايت نميكند و اين به معناي ناكامي رياض در بازي دو سر باخت قاهره بود.
در سوريه، اما ورق چنان برگشت كه سعوديها هنوز باور ندارند در منطقه چه اتفاقي در حال وقوع است. عصبانيت و پرخاشگريهاي سياسي رياض در نيويورك، با پس زدن كرسي موقت شوراي امنيت، در اعتراض به عدم حمله آمريكا به سوريه بروز يافت.
توفيقات ديپلماسي جمهوري اسلامي ايران در مذاكرات با 1+5 نيز سعوديها را به شدت برآشفته ساخت، بطوري كه به بزرگترين حامي بينالمللي خود يعني آمريكا، تاختند و حتي حاضر شدند با دشمن درجه يك اعراب يعني اسراييل هم نوا و هم صدا شده و تمام به ظاهر آبروي خود را در جهان عرب به حراج بگذارند.
و اما در عراق، القاعده فرزند حكومت سعودي، حكومتي كه هنوز دولت منتخب مردم عراق را به رسميت نشناخته و سفارت خود را در آنجا نگشوده است، همچنان ميتازد. اين گروه تروريستي كه در سوريه در بن بست قرار گرفت، بارديگر آماج بمب گذاريها را از شمال و شرق تا بغداد و جنوب عراق گستراند. آنها براي ايجاد رعب و وحشت در دل عراقيها، حتي تهديد كردند كه به بغداد حمله خواهند كرد و مركز عراق را به تصرف خود در خواهند آورد.
اگرچه تهديدهاي القاعده، با عمليات گسترده تروريستي و بمبگذاري در اماكن غيرنظامي، صدها نفر را در هفتههاي گذشته به كام مرگ فرو برد، اما عراق همچنان سرپاست و زندگي در بغداد جريان دارد.
به اين ترتيب، رياض در تمام حوزههايي كه سرمايهگذاري كرده بود، ناكام مانده است. شايد به دليل دامنه اين ناكامي هاست كه سراغ شيخ نشينهاي خليج فارس رفته است تا با تغيير ساختار شوراي همكاري، نفوذ خود را در جنوب خليج فارس گسترش دهد.
تبديل كردن شوراي همكاري به اتحاديه كشورهاي خليجي، طرحي است كه جزييات آن را فعلا همان شيخ نشينها ميدانند، اما موضوعي كه اختلاف را به خيمه شيوخ كشانده، حتما آنقدر مهم بوده كه سعوديها را براي بار چندم در ماههاي اخير عصباني كند.
روزنامه وابسته به سعوديها، "راي اليوم"، براي انحراف دادن موضوع، داستان سرايي كرده است و بحث را به زمان جنگ خليج فارس برده؛به زماني كه عمان پيشنهاد تشكيل ارتش 100 هزار نفري را تحت عنوان سپر جزيره به شوراي همكاري داده و عربستان با آن مخالفت كرده بود.
طرف عماني، اما دلايل نه چندان قابل پذيرشي را مطرح كرده، از جمله خلف وعده عربستان در ارائه كمك 10 ميليارد دلاري و يا سخت گيري براي كاميونهاي حامل بار از عمان به عربستان!
اما به نظر ميرسد ماجرا جاي ديگري است؛ جايي كه كاربران عماني شبكههاي اجتماعي مطرح كرده اند، عربستان تمايل دارد همسايگان خود را تحت كنترل داشته باشد.
در حقيقت كاربران عماني فضاي مجازي، خواسته يا ناخواسته ريشه اختلافات داخل خيمه را فاش ساخته اند؛ اينكه عربستان قصد دارد نقش برادر بزرگ در منطقه را ايفا كند؛بويژه آنكه بوي عادي سازي روابط ايران با غرب و حل مسايل هستهاي ايران، سعوديها را سراسيمه و برآشفته كرده است.
شايد به همين دليل است كه سعوديها از طريق الحيات، روزنامه ديگر وابسته به خود، ايران را متهم ميكنند كه قصد انحلال شوراي همكاري را دارد.
به هر حال موضوع خيلي نبايد پيچيده باشد؛ شايد حتي ديگر اعضاي شوراي همكاري هم از تشكيل چنين اتحاديهاي راضي نباشند. هنوز چيزي معلوم نيست. اما به نظر ميرسد، حتي اگر اين اتحاديه تشكيل هم شود، كاركردي بهتر و بيشتر از شوراي همكاري نخواهد داشت، بويژه آنكه ممكن است يك عضو موثر خود را هم از دست داده باشد.
اينگونه كه قابل مشاهده است، دولت رياض در اين بازي هم توفيق چنداني نخواهد داشت. كارشناسان مستقل مسايل منطقه باور دارند كه هرگونه ترتيبات سياسي و امنيتي در منطقه خليج فارس، بدون حضور دو قدرت اصلي آن، يعني ايران و عراق، راه به جايي نخواهد برد. بنابراين به نظرمي رسد نوار ناكاميهاي دولت سعودي تنها با نگاه واقع بينانه به مسايل منطقه و سياستهاي عقلاني پاره خواهد شد، ولاغير.
*محمدعلي حيدريهايي
چهارشنبه 20 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جمهوري اسلامي]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 31]