واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: نقدی بر کتاب «نیایشهای مولانا»؛ اندرحکایت گم کردن سوراخ دعا! در مقدمه کتاب که نوشتهای است از دکتر توفیقسبحانی به اسنادی اشاره شده است که خواندن این اوراد را توسط حضرت مولانا تایید میکند و صد البته که اگر سندی خطی باشد یا غیرخطی، معتبر باشد یا نامعتبر، به حکم عقل میتوان دریافت که زندگی مولانا با قرآن و ادعیه پیوندی محکم داشته است. به گزارش آخرین نیوز به نقل از گروه مجلات همشهری، کتابسازی حرفه جدید دنیای مدرن است و شاید حرفه سومین جهان کتاب نَخوان! اگر زمان دقیقش را بخواهید، دقیقا از آن روزی که دیگر مجبور نبودیم از پاپیروس استفاده کنیم یا برای نشر کتاب به دنبال انگشت شمارانی بگردیم که هم سواد خواندن داشته باشند و هم خط خوش و درست از همان زمانی که مرزی نامرئی ما را در سکوی سوم جهانی قرار داد، بهساخت چیزی پرداختیم که تنها نام و شکلی از کتاب گرفته بود!«نیایشهای مولانا» نام کتاب تازه ساختی است، که ساختنش خوش مینماید! چرا که شکل و شمایلی بسیار کتاب گونه دارد و از نامهای بزرگ و دیر آشنایی چون بهاءالدینخرمشاهی و دکتر توفیق سبحانی برای فریبندهتر شدن آن استفادهشده است. در واقع هدف این کتاب جمعآوری نیایشها و اوراد مولانا بوده که در جهت آن چند سوره کامل همچون: یس، ضحی و... ، چند آیه از آل عمران و بقره و... به صورت دنبال هم و نامرتب و چند دعا نظیر دعای حضرت داوود و... آمده است!در« فرهنگ عمید» در مقابل کلمه نیایش آمده: دعا از روی تضرع و زاری. (ص1177، انتشارات امیر کبیر) و در مقابل کلمه دعا نوشته شده: کلماتی که در اوقات مختلف در مقام استغاثه از خداوند طلب آمرزش یا درخواست خیر و برکت و برآورده شدن نیاز بخوانند. (ص607) اما آنچه درکتاب نیایشهای مولانا آمده در واقع گزیدهای از آیات قرآن و مفاتیح است که پیش از مولانا، پیغمبر اسلام(ص) و معصومین علیهمالسلام و بسیاری از بزرگان فضیلت آن را برشمرده و به خواندن آن توصیه کردهاند.
بدون شک مولانا یکی از بزرگترین و کاملترین عرفای جهان است. مردی که نوای حلقه درس و مریدان او تا به امروز در گوشها زمزمه میشود. اما آیا او که سالها عمر خود را صرف مثنویمعنوی کرد، نمیتوانست کتابی بنگارد تحتعنوان «نیایش» یا مثلا «گزیده اورادی که باید بخوانید!»مولانا به جای آنکه توصیه کند روزها این اوراد را بخوانید یا در قطع جیبی کتابی بسازد با هر نامی، دست سالک را میگیرد و گام به گام همراهش میشود تا در تجربه «فنا»یی شریکش کند که نفَسَش ذکر و نیایشِ حق باشد. از نیستان نیستی تا یکی شدن با ذات حق نیایش مولاناست. مثنوی معنوی اثر والای وی کلمه به کلمه به صورت تضمینی، تلمیحی، تلویحی و تمثیلی نشان و رد پای کلام آسمانی است: مقریای میخواند از روی کتاب ماوا کن قورا ز چشمه بندم آب(دفتر دوم، بیت 1633، تلمیح به آیه 30 سوره ملک) و زیباترین نیایشها در شیواترین کلام او متجلی شده است: ای که خاک شوره را تو نان کنیوی که نان مرده را تو جان کنیای که جان خیره را رهبر کنی وی که بیره را تو پیغمبر کنی (دفتر پنجم، بیت 783 و 784 اشاره به آیه 7 سوره ضحی) صرف نظر از دیگر آثار مولانا اعم از نظم و نثر، مثال ابیات فوق در مثنوی گرانسنگ حضرتمولانا بسیار است و البته مجال ما برای ذکر شواهدِ بیشتر مجالی است محدود. در مقدمه کتاب که نوشتهای است از دکتر توفیقسبحانی به اسنادی اشاره شده است که خواندن این اوراد را توسط حضرت مولانا تایید میکند و صد البته که اگر سندی خطی باشد یا غیرخطی، معتبر باشد یا نامعتبر، به حکم عقل میتوان دریافت که زندگی مولانا با قرآن و ادعیه پیوندی محکم داشته است. بنابراین برای اثبات چنین امر بدیهی به سند و مدرک و قسم و آیه نیازی نیست. تنها نکتهای که نه حکم عقل آن را بر میتابد و نه به حکم جان پذیرفتنی است، ضرورت نوشتن چنین مقدمهای بر چنان کتابی است چراکه بر همه معلوم و روشن است انسی که مولانا با آیات و روایات داشته است. چنانچه خود میفرماید: من بنده قرآنم، اگر جان دارم من خاک در محمد مختارمگر نقل کند جز این کس از گفتارم بیزارم از او وز این سخن بیزارمو خلاصه آنکه کتاب نیایشهای مولانا با اسامی و عناوین متعددی که روی جلد آن آمده، یکی از بهترین محصولات کارخانه کتابسازیمدرن است که به قیمتی گزاف به فروش میرسد. شاید اگر به جای این عنوان غلطانداز، نام دیگری برای این اثر انتخاب میشد، مساله به گونهای دیگر و از منظری دیگر مورد بررسی قرار میگرفت. چرا که قصد اصلی از جمعآوری این کتاب در واقع آگاهی دادن به مخاطب درباره سورهها و آیات و ادعیهای است که مولانا بیشتر از دیگر آیات و اوراد میخواندهاست اما عنوان انتخاب شده برای این کتاب این تصور غلط را ایجاد میکند که گویی قرار است مخاطب با نیایشها و دعاهایی مواجه شود از خود مولانا و وقتی اشتباه یک کتاب از انتخاب عنوان آن شروع شود، چقدر میتوان به آن اعتماد کرد؟
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 382]