واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان:
جمجمه خزندگان نسبت به دوزیستان دارایبخشهایاستخوانیبیشتریاست. ناحیه گیجگاهیجمحمه طیمراحل تكامل ، تنوع ساختاریقابل ملاحظه ایپیدا كرده است. نیایباستانیخزندگان فاقد هر گونه مدخل گیجگاهیبودند. به این وضعیت ابتداییكه در آن سطح جمجمه یكنواخت و بدون مدخل است آناپسید گفته می
شود. در خزندگان امروزیاین ویژگیمخصوص لاكپشتان است.[b]بعضی[/b]گونه ها داراییك سوراخ منفرد بالا گیجگاهیدر دو طرف جمجمه بودند كه به آن یوراپسید میگویند. خزندگان شبه پستاندار داراییك جفت مدخل زیر گیجگاهیبوده اند و جمجه آنها به نام سیناپسید خوانده میشود. خزندگان مزوزوئیك دارایجمجه ایاز نوع دیاپسید بوده اند كه در آن هر دو نوع مدخل هایبالا و زیر گیجگاهیوجود داشته است. این نوع جمجمه همچنین از ویژگیهایاغلب خزندگان معاصر به غیر از لاك پشت ها ست. سقف كاسه سر خزندگان بر خلاف دوزیستان كه پهن و گسترده است ، كمانیو برآمده است. در تعدادیاز مارمولك ها ، یك سوراآهیانه ایدر محل چشم صنوبرییا چشم سوم وجود دارد كه سایر خزندگان معاصر فاقد آن هستند. شبه خزندگان به غیر از مارها ، دارایدیواره استخوانیبین كاسه چشمینیز هستند. در لاك پشت ها و جانوران خویشاوند آنها ، استخوان كام فرعیشروع به پیدایش نموده است این عمل با افزایش طول گذرگاه هایبینیكه باعث راندن مجاریداخل بینیبه عقب دهان میگردند ، به وقوع میپیوندند. در تماسح ها استخوان كام فرعیبه خوبی
رشد كرده است ، اما در سایر خزندگان این چنین نیست. خزندگان تنها داراییك كندیل پس سریهستند. استخوان چهار گوش محكم به جمجه جوش خورده است. اما در مارها و مارمولك ها این استخوان متحرك است و تا حدیبه صورت لولا بین آرواره بالاییو پائینیعمل مینماید. لاكپشتان فاقد دندان اما دارایمنقاریشاخیهستند. سایرخزندگان دندان دارند ، این داندان ها معمولا به استخوان هایپیش آرواره ایوآرواره ایدر آرواره بالاییو دندانیدر آرواره پائینیمحدود هستند. اما ممكن است بر رویاستخوان هایكامی، ومر و شب پره اینیز وجود داشته باشد. آرواره پائینیدارایتعدادیاستخوان ، هم از نوع غشاییوهم از نوع جانشینیاست. میزان اتصال دو نیمه آرواره پائینیدر خزندگان مختلف متفاوت است ، چنانچه در لاكپشتان این اتصال محكم و در نتیجه آرواره به هم جوش خورده است. در حالیكه درمارها اتصال مزبور سست است و دو نیمه آرواره به وسیله زردپیهاییبه هم متصل اند. بعضی
از مارها به دلیل وجود اتصال سست بین دو نیمه آرواره پائینیو متحرك بودن استخوان چهارگوش ، قادرند آرواره های
خود را به مقدار زیادیاز هم باز نمایند و طعمه هاینسبتا بزرگیرا ببلعند.
[b]ستون مهره خزندگان بجز در مارها و مارمولك ها[/b]بدون دست وپا ، در بقیه تفاوت هایقابل ملاحظه ایدارند و به بخش هایگردنی سینه ایكمریخاجیو دمیتقسیم میشوند. كندیل پس سریمنفردیبه اولین مهره گردنی، به نام اطلس متصل میگردد. دومین مهره گردنی، آسه است كه دارایبرآمدگیجلوییبه نام زائده دندانیاست ، كه معتقدند همان جسم مهره اطلس است. مهره هایسینه ایدارایدنده هستند كه بجز در خزندگان بیدست وپا و لاكپشت ها در بقیه از سطح شكمیبه استخوان سینه میرسند. بین مهره هایسینه ایو دو مهره خاجی، مهره هاینسبتا قابل انحنایكمریواقع اند. تعداد مهره هایدمیبسیار متغییر است ، تمام مهره ها بجز مهره هایگردنیو دمیلاكپشت ها ، به صفحات پوستیلاك جانور جوش خورده اند.[b]بیشتر خزندگان دارا[/b]یجسم مهره ایپروسلوس اند ، بدین معنیكه اتصال مهره ها به یكدیگر ، به صورت اتصال بین برآمدگیكروییك مهره و فرو رفتگیكرویمهره دیگر است. در بعضیاز خزندگان وضعیت برعكس است ( اپیستوسلوس ) ، به طوریكه سطح جلوییجسم مهره برآمده و محدب و سطح عقبی آن فرو رفته و مقعراست.
منبع:سایت ایرانیان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 440]