افزايش بهاي نفت موجب بزرگ شدن دايره فقر شده است؛ سوداي شكسته عدالت

واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: افزايش بهاي نفت موجب بزرگ شدن دايره فقر شده است؛ سوداي شكسته عدالت

گروه اقتصاد:‌ گراني نفت زياد هم بد نيست. اين شايد يك واقعيت بسيار تلخ باشد و موجب حيرت تحليلگران اقتصادي شود؛ چون تا امروز تجربه ثابت كرده است كه گراني نفت بدترين اتفاق براي اقتصاد جهاني است.اقتصاد جهاني به اين مفهوم كه كره خاكي به دو قسمت (توليدكنندگان نفت و مصرف‌كنندگان نفت) تبديل شده است و گراني نفت ساكنان هر دو نيمكره را با سختي‌هاي بدمزه مواجه مي‌كند.

باور كنيد اين يك واقعيت است، براي همين پيشنهاد مي‌كنيم خيلي هم عجله نكنيد و گراني نفت را محكوم نكنيد. چند وقت پيش ديويد وو، از تحليلگران به خبرنگاران مي‌گفت كه بالا‌ رفتن بهاي نفت تا 147 دلا‌ر با مشقت‌هايي كه براي اقتصاد جهاني داشت از يك منظر اتفاق خوبي بود و آن هم اينكه حالا‌ ديگر به خوبي مي‌توان انديشه‌هاي اقتصادي را در الك قرار داد و بين آنها تمايز ايجاد كرد. به نظر مي‌رسد حق با اين تحليلگر اقتصادي باشد.

گراني نفت با شفافيت زيادي نشان داد كه نفتي‌ها مي‌توانند با چشماني بسته اقتصاد خود را با بهاي نفت دار بزنند و عين اين واقعيت در بسياري از كشورهاي نفتي ديده مي‌شود. به عبارتي مي‌توان گفت، بالا‌ رفتن بهاي نفت هر چند كه شاخص‌هاي زيادي را در اقتصاد جهاني با سقوط و شرايطي ناهنجار مواجه كرده است اما از سوي ديگر بيشتر از هر زمان ديگري مزه وحشتناك بينش نفتي را در كشورهايي با اقتصاد تك‌محصولي يا نفتي نشان داده است. از اين منظر به نظر مي‌رسد ساده‌تر بتوان پذيرفت كه گراني نفت خيلي هم اتفاق بدي نيست بلكه مي‌تواند براي تاريخ اقتصاد جهاني يك پيروزي باشد به شرط آنكه نفتي‌ها و غيرنفتي‌ها بعد از اين گراني به اين نتيجه فكر كنند كه بايد راهي براي خداحافظي هميشگي با بينش نفتي طراحي كنند. توسعه‌يافته‌ها مي‌گويند بايد در همه جا از استفاده كرد. شك نكنيد كه حق با آنها است. رابين هود خطي از ميان انباشت غير مولد سرمايه تا طبقات فقير اجتماع خود رسم كرده بود و از اين طريق سعي داشت كه فقر را براي مدت‌زمان زيادي به بايگاني بفرستد حالا‌ در نظر بگيريد با روياي رابين هودي مي‌توان كاري كرد كه نقش طلا‌ي سياه ارتقا يابد. به نظر مي‌رسد در قدم نخست بايد دولتي‌ها را از ارباب‌منشي يا پدرخواندگي نفت دور كرد. در حال حاضر و بعد از گراني نفت بدون شك هيچ انديشه‌اي موافق حضور دائمي دولتي‌ها در سفره‌هاي نفتي نيست.

بر اين اساس مي‌توان دوباره محكم گفت كه در مرحله نخست بايد دولتي‌ها از سفره‌هاي نفتي خداحافظي كنند در غير اين صورت هر چقدر بهاي نفت بالا‌ برود باز هم اتفاقي در بهينه‌سازي اوضاع اقتصادي فقرا رخ نمي‌دهد. در واقع فقرا در غلتك نفت گرفتار شده‌اند. آنها به خوبي شاهد بالا‌ رفتن منحني درآمد‌هاي نفتي هستند ولي از سوي ديگر روزانه ضربه بيشتري را از ناحيه فقر متحمل مي‌شوند. اين موضوع اما بدون شك نتيجه مديريت‌هاي نفتي يا همان دولت‌هاي نفتي است، چون چنين تصوير تلخي در برخي از كشورهاي نفتي وجود ندارد. نروژي‌ها شايد بهترين مثال براي اين ماجرا باشند. آنها با دستيابي هر چه بيشتر به درآمدهاي نفتي، اوضاع اقتصادي بهتري را براي اقشار اجتماعي هديه مي‌آورند. البته گروهي از مديران نفتي در كشورهاي حاشيه خليج فارس مي‌گويند كه چون نروژي‌ها بعد از توسعه به نفت رسيدند توانسته‌اند اقتصاد خود را از حوزه آسيب‌هاي نفتي دور كنند اما باور كنيد اين يك گريز از مركز يا فرار از واقعيت است. شايد استدلا‌ل صحيح اين باشد كه چون نفت نتوانست توسعه نروژي را از مسير خود منحرف كند بايد باور كرد كه عقلا‌نيت جايي ويژه در هيات مديره نفتي اقتصاد آنها داشته است. به هر حال نفت گران بلا‌ي جان عدالت شده است و شرايط موجود نياز به رابين هود دارد يعني همان كاري كه توسعه‌يافته‌ها انجام مي‌دهند. كشورهايي كه روي دوش روياي سرمايه‌داري سوار شده‌اند و با شعارهاي زيباي سوسياليست مي‌جنگند اما با وضع غول‌هاي بزرگ نفتي را مجبور كرده‌اند تا از درآمدهاي بادآورده خود بخشي را نيز براي فقرا هزينه كنند.چند وقت پيش كميسر امور مالياتي اتحاديه اروپا از وضع ماليات‌هاي رابين هودي بر شركت‌هاي نفتي اروپا استقبال كرد و گفت: ‌ اين شرايط را حالا‌ مقايسه كنيد با جايي مثل ونزوئلا‌. هوگوي ونزوئلا‌يي در چند سال گذشته بهترين شرايط نفتي را تجربه كرده است و همواره نيز با اتكا به شعارهاي سرخ قديمي، عدالت را در بوق كرده است اما گزارش‌هاي رسيده از كاراكاس نشان مي‌دهد كه امروز فقر بيش از هر زمان ديگري اهالي ونزوئلا‌ را تهديد مي‌كند. در جاهاي ديگر نيز البته وضع به همين صورت است. يعني نقاطي كه با شعارهاي تند در مورد عدالت، سكان نفت را در اختيار مي‌گيرند و بر اين باورند كه نفت را بايد چاشني سفره‌هاي فقرا كرد اما در نهايت وقت زيادي از زندگي فقرا صرف مبارزه با فقر مي‌شود. تازه اين اول ماجرا است.‌ يك كارشناس ارشد انرژي معتقد است كه كاهش قيمت نفت طي روزهاي اخير كاملا‌ موقتي است و اين روند طي هفته‌هاي آينده ادامه نخواهد داشت. ‌ به گزارش پايگاه اينترنتي نيوز اوكي، مدير موسسه انرژي كانتيننتال ريسورس گفت: به نظر مي‌رسد كاهش قيمت نفت در بازارهاي جهاني به علت كاهش فعاليت‌هاي سفته‌بازي است و روند كاهش قيمت نفت در روزهاي آينده ادامه نخواهد يافت.

به اعتقاد هام، كمبود عرضه و رشد تقاضا موجب افزايش قيمت نفت طي ماه‌هاي آينده به‌خصوص فصل زمستان خواهد شد. اين تحليلگر نفتي ادعاي فوق را زماني مطرح كرد كه طي سه روز گذشته به طور بي‌سابقه‌اي بهاي نفت تا نزديك 20 دلا‌ر كاهش يافت. اتفاقي كه در چند سال گذشته بي‌سابقه بوده است. اما به نظر مي‌رسد كه اگر تحليل‌هاي كارشناسي را باور كنيم بايد گفت كه نفت دوباره خود را بالا‌ مي‌كشد و يك بار ديگر فقرا در كشورهاي نفتي بايد كمربندهاي خود را محكم كنند. شايد حالا‌ بتوان آماده باش داد. يعني تجربه عقلا‌نيت نفتي نشان داده است كه هر گاه بهاي نفت تا حد بي‌سابقه‌اي بالا‌ مي‌رود وضع معيشت بسياري از اقشار اجتماعي در كشورهاي نفتي دچار سقوط مي‌شود. اين تجربه مي‌تواند مبناي خوبي براي صدور فرمان آماده باش براي فقرا باشد. منتها اتفاق بدي كه در اين ميان رخ مي‌دهد شوخي با آرمان‌هايي از اقتصاد است كه در بخش چپ انديشه اقتصادي جا گرفته است. در واقع عدالت و رفع فقر تمثيل‌هايي است كه مديران نفتي در اوج گراني نفت انتخاب مي‌كنند ولي در نهايت مسيري كه مي‌روند كار را به جايي مي‌رساند كه همين تمثيل‌ها دچار مرگ زودرس مي‌شود. به عبارتي ميان روياي آنها با مسير‌هاي عبور اهداف فاصله‌اي بزرگ وجود دارد، براي همين بايد دعا كرد كه هر چه زودتر رابين هود راهي تا ميان انديشه‌هاي نفتي باز كند در غير اين صورت دنياي فقرا تلخ‌ترين خاطره بشر را رقم خواهد زد. آيا رابين هود كمان را مي‌كشد؟

انتهاي خبر // روزنا - وب سايت اطلاع رساني اعتماد ملي//www.roozna.com
------------

------------
يکشنبه 30 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]

[مشاهده در: www.iribnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 125]