روز درختکاری، بهانه ای برای پاسداشت حقوق شهروندی - پایگاه علمی خبری تحلیلی مدیریت شهری و شوراهای اسلامی استان مازندران

واضح آرشیو وب فارسی:مازندشورا : مازندشورا: یادداشت روز - خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)منوچهر جهانیان - رئیس دانشکده علوم گردشگری دانشگاه علم و فرهنگمازندشورا : در دنیای صنعتی و هیاهوی زندگی شهری بسیاری از صاحبنظران معتقدند که پدیده آلودگی در مناطق شهری، از رهاوردهای انقلاب صنعتی، توسعه صنعتی و ازدیاد مراکز شهری می باشد. از سوی دیگر استفاده بی رویه از منابع انرژی فسیلی و مواد شیمیایی زیان آور، بر شدت این آلودگی افزوده است. اما باید توجه داشت که امروزه کلان شهرهای بسیاری در سراسر جهان وجود دارد که با وجود فعالیت های صنعتی و ازدحام جمعیت، باز هم میزان آلودگی محیط زیست آنها به مراتب کمتر از تهران و کلان شهرهای ما از جمله اهواز، اصفهان، اراک، کرمانشاه، ایلام و ... است. براساس مطالعات و پژوهش های صورت گرفته یکی از دلایل افزایش آلودگی علاوه برموارد مورد اشاره عدم توجه کافی به مساله محیط زیست و اثرات زیست محیطی می باشد که کمتر بدان پرداخته شده است. در پی مطالعاتی که برای نخستین بار برای کاهش معضل آلودگی هوا در کشور انجام شد، برنامه ای تحت عنوان «برنامه جامع مبارزه با آلودگی هوای تهران» در سال ۱۳۷۹ طراحی و به تصویب رسید تا بر طبق آن، هوای تهران ظرف مدت ده سال، به وضعیت مناسب و مطلوب دست یابد. این طرح مشتمل بر هفت محور بود، استانداردسازی خودروهای جدید و از رده خارج کردن خودروهای فرسوده، معاینه فنی خودروها، بهبود کیفیت سوخت، گسترش و ارتقای حمل و نقل عمومی، مدیریت ترافیک و آموزش همگانی. این طرح با همکاری وزارت صنایع، وزارت نفت، سازمان حفاظت محیط زیست، شهرداری تهران و پلیس راهنمایی و رانندگی به مورد اجرا در آمد. پس از آن در سال ۱۳۸۶ «طرح جامع حمل و نقل و ترافیک تهران» تصویب شد که در راستای اهداف طرح جامع تهران و برنامه چهارم توسعه فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی کشور بود. این طرح با چشم اندازی ۲۰ ساله، آینده و تحولات مطلوبی را برای شهر تهران و کلان شهرها متصور بود و همانند طرح قبلی به ارتقای کیفیت حمل و نقل، از رده خارج کردن خودروهای فرسوده، تولید خودروهای دوگانه سوز اشاره داشت و علاوه بر آن بر موارد دیگری نیز تاکید داشت، از جمله گسترش فضاهای سبز اطراف معابر، ایجاد معابر پیاده رو در مناطق تجاری شهر و وضع عوارض جدید برای خودروها متناسب با مصرف سوخت و انتشار آلودگی اما همان گونه که مشاهده می کنیم، هیچ یک از این راهکارها تاکنون پاسخگوی معضل آلودگی هوای شهر تهران و کلان شهرها نبوده است. باید توجه داشت که در این میان آنچه بیش از همه مورد آسیب و تخریب قرار گرفته است طبیعت و منابع و مواهب طبیعی بوده است، طبیعتی که خود عامل تعدیل کننده و کاهش دهنده آلودگی هواست. درختان و گیاهان و چشم اندازهای طبیعی نیز همانند انسان در معرض خطر آلودگی هستند. گیاهان توانایی جذب آلاینده ها به ویژه کربن را دارند که خود می تواند تاثیر قابل توجهی بر کاهش آلودگی هوا داشته باشد. با توجه به طرح کاهش آلودگی هوا که قرار بود از سال ۹۱ در هشت کلان شهر کشور اجرا شود، توسعه فضای سبز یکی از بندهای عمده بود که انجام آن برعهده شهرداری گذاشته شد. بر اساس این طرح سالانه می بایست یک متر مربع بر سرانه فضای سبز در کلانشهرهای کشور به ویژه شهر تهران افزوده می شد. اما آیا واقعا چنین امری تحقق یافته است؟ آنچنان که کارشناسان اظهار داشته اند، سرانه فضای سبز در حوزه درون شهری تهران ۳ /۱۵ متر مربع است و این در حالی است که سرانه مطلوب و ایده آل فضای سبز بین ۲۰ تا ۲۵ متر مربع است و تا به امروز نیز هنوز شاهد قطع بی رویه و غیرمجاز درختان در سطح شهر و در نواحی پیرامونی هستیم. به چشم اندازهای اطراف تهران که می نگریم جز کوه و بیابان غبارگرفته چیزی دیده نمی شود، نه خبر از درخت است و نه سرسبزی و چشم اندازهای طبیعی. کاهش چشمگیر تعداد درختان چه در حوزه درونشهری و چه در اطراف شهر و نیز کاهش سالانه فعالیت های باغی و زراعی در اثر مهاجرت روستاییان به کلان شهرها و تخریب مزارع و باغ ها پیرامون شهر برای احداث خانه های دوم ساکنان شهری از عمده دلایل افزایش آلودگی می باشند. آنچه مسلم است توسعه صنعتی و شهرنشینی، رهاوردها و اثرات مخرب زیست محیطی اجتناب ناپذیری با خود به همراه دارد اما همه اینها نباید دلیلی باشد برای نادیده گرفتن نقش درختان و گیاهان و ادامه روند گیاه زدایی از فضاهای شهری باشد. درختان تاثیر بسزایی در پالایش محیط زیست دارند و کارکرد آنها به مراتب از گلدان ها و درختچه های موقت، بهتر و موثرتر است. بنابراین باید برای جلوگیری از قطع درختان و کاشت درختان جدید، از نوع و گونه مناسب، تدابیری اندیشیده شود و اقدامات سریعی صورت پذیرد. در حال حاضر به نظر می رسد که سازمان ها و دستگاه های اصلی متولی به وظایف و مسئولیت خود در این حوزه بر اساس شرح وظایف و ساختار خود کمتر به ایفای نقش در این حوزه می پردازند. از جمله سازمان های متولی اصلی کیفیت محیط زیست، سازمان حفاظت از محیط زیست است که باید در دو حوزه طبیعی و انسانی، عهده دار شناسایی به موقع علل و عوامل و رفع و کاهش آلودگی محیط زیست باشد. از دیگر سازمان ها می توان به سازمان زیباسازی شهرداری تهران، منابع طبیعی و سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری اشاره کرد. و در نهایت، توسعه فضاهای سبز و درختکاری و احیای باغات و جنگل های اطراف کلان شهرها، نه تنها در پاکیزگی هوا تاثیر چشمگیری دارد بلکه بر جذابیت دیداری شهرها و افزایش پتانسیل های گردشگری آنها نیز خواهد افزود و این همه باید از سطح شعار و طرح و برنامه فراتر رفته و به طور جدی مورد اقدام قرار گرفته و نتایج عملی و ملموس آن مورد بررسی قرار گیرد و هر ساله روز درخت کاری فقط در حد شعار و کاشتن چندین و چند اصله نهال نباشد، بلکه با جدیت بهانه ای باشد برای توجه خاص و معطوف نمودن نگاه ها به کاشتن نهال و درختکاری و توسعه فضای سبز به عنوان یکی از بدیهی ترین اصول حقوق شهروندی و فراهم آوردن محیطی سبز و مطلوب زندگی انسان ها. امیداست با یک عزم جدی و ملی، روز درختکاری بهانه ای باشد برای توجه به آموزش، فرهنگ سازی و مواظبت و صیانت و احیای منابع طبیعی و محیط زیست و توسعه فضای سبز در تمامی نقاط شهری، پیرامونی و روستایی در جهت کاهش آلودگی و شادابی محیط زندگی و سرزندگی انسان برای رشد و توسعه کشور و تلاش در این عرصه که نیازمند همکاری و تعامل و از خودگذشتگی می باشد. انتهای پیام

پنجشنبه ، ۱تیر۱۳۹۶

[مشاهده متن کامل خبر]

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مازندشورا ]

[مشاهده در: www.mazandshora.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 69]