تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
چرا پاسارگاد به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی ایران شناخته می‌شود؟
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1817666659
سازمان برنامه کوتاهی کرد
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: سازمان برنامه کوتاهی کرد تهران- ایرنا- روزنامه شرق گفت و گو یی را با عیسی کلانتری، وزیر کشاورزی هاشمی درباره کامیابی‌ها و ناکامی‌های دولت سازندگی منتشر کرد و نوشت: او وزیر کشاورزی در دولت‌های اول و دوم اکبر هاشمی‌رفسنجانی بوده است که به دلیل ادغام دو وزارتخانه کشاورزی و جهاد سازندگی کار وزارت را رها کرد.
در این گفت و گو می خوانیم: عیسی کلانتری، مشاور معاون‌اول رئیس‌جمهور در امور آب، کشاورزی و محیط زیست و دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه است. او وزیر کشاورزی در دولت‌های اول و دوم اکبر هاشمی‌رفسنجانی بوده است که به دلیل ادغام دو وزارتخانه کشاورزی و جهاد سازندگی کار وزارت را رها کرد. کلانتری از سال 1381 با تشکیل «خانه کشاورزی» به عنوان یک تشکل سیاسی بخش کشاورزی، دبیر کل آن شده و تاکنون در این سمت فعالیت می‌کند. «شرق» به بهانه درگذشت مرد سازندگی ایران با او گفت‌وگو کرده است. کلانتری همچنان از سیاستهای دوران هاشمی دفاع می‌کند و معتقد است اقدام ناهماهنگ سازمان برنامه وقت، باعث شسکت سیاستهای تعدیل ساختاری شد.زمانی که آقای هاشمی‌رفسنجانی رئیس‌جمهوری شد، سیاستهای اقتصادی متفاوتی نسبت به آنچه پس از انقلاب در دولت‌ها رفتار شده بود، در پیش گرفتند. به نظر شما چه نکته‌ای به آقای هاشمی این شجاعت را داد که بتواند سیاستهای متفاوتی را اتخاذ کند؟به‌گمان من مهم‌ترین عامل وجود این توانایی در آقای هاشمی، جهان‌دیده‌بودن ایشان بود. آقای هاشمی پیش از ریاست‌جمهوری همه کشورهای غرب را دیده بودند. نگاه او به مسائل توسعه‌ای کشور و مسائل مربوط به پیشرفت بسیار مترقی و جدید بود. او مفهوم انقلاب اسلامی را درک کرده بود و نگرش متفاوتی نسبت به پیشرفت اقتصادی داشت؛ از همین‌رو منافع ملی برایش بسیار مهم بود. با توجه به اینکه ایشان اعتقاد داشت ایران اسلامی باید الگوی اقتصادی کشورهای دیگر شود و یک کشور عقب‌مانده هرچقدر هم نگرش انقلابی قوی داشته باشد، نمی‌تواند الگوی دیگران شود، سعی کردند در آن راستا گام بردارند... .پرسش من به‌شکل مشخص درباره سیاستهای اقتصادی دولت آقای هاشمی‌رفسنجانی بود... .من هم می‌خواهم به همین نکته برسم؛ چون نگاه او به اقتصاد، نگاهی توسعه‌گرایانه بود، پس معتقد بود کشور به‌حتم باید به سوی سیاست‌هایی برود که کشور را ثروتمندتر و توسعه‌یافته‌تر کند. اتفاقا آقای هاشمی دنبال ریشه‌کنی فقر بود. سیاست‌هایی که به شکلی اجتناب‌ناپذیر در دوره جنگ تحمیلی برای اقتصاد اتخاذ شده بود، نمی‌توانست در دوره پس از جنگ ادامه پیدا کند؛ چراکه آن سیاست‌ها در عمل مختص دوران جنگ و مبارزه بود. به‌هر روی آن سیاست‌ها برای زمانی در نظر گرفته شده بود که جنگ منابع کشور را می‌بلعید. به‌همین دلیل آقای هاشمی تصمیم گرفت تجدیدنظری جدی در سیاستهای اقتصادی کند. او باور داشت که باید به دنبال سیاستهای خاصی برود و به باورهای خودش ایمان داشت. برای نمونه او دیگر سیاستهای کوپنی را به صلاح نمی‌دید یا سیاستهای تثبیت نرخ ارز را به نفع منافع ملی کشور نمی‌دانست. او همچنین درون‌گرایی را دیگر به صلاح نمی‌دید؛ چراکه معتقد بود ما در یک جامعه جهانی زندگی می‌کنیم، نمی‌توان دور کشور را خط‌کشی کرد و اگر می‌خواهیم به توسعه دست پیدا کنیم، باید یک تعامل بین‌المللی وجود داشته باشد. او این مسائل را باور داشت و تا آن زمان کمتر فردی از مدیران کشور در این راستا فکر می‌کرد. خط مشی او به‌راستی متفاوت بود. این‌چنین بود که ناچار شد شجاعت بسیاری برای اهدافش به خرج دهد.**منظور از شجاعت، پیش‌گرفتن مسیر اقتصاد آزاد است؟منظور این است که او با واقعیت‌های اقتصادی زمان خودش مواجه و متوجه شد ایران منابع لازم برای بازسازی و البته توسعه کشور را ندارد و باید آنها را از خارج تأمین کند؛ به همین دلیل هم از وزیر وقت اقتصاد- مرحوم نوربخش- خواست برای قدم‌گذاشتن در مسیر توسعه به‌دنبال تأمین منابع از خارج از ایران برود. نه برای هزینه‌های جاری؛ بلکه برای هزینه‌های زیربنایی، سرمایه‌گذاری و صنعتی. مرحوم نوربخش هم در آن مدت کوتاه بیش از ٣٠ میلیارد دلار منابع خارجی تأمین و وارد کشور کرد. با آن منابع همه تأسیسات زیربنایی کشور از بخش انرژی گرفته تا صنعت و کشاورزی و حمل‌ونقل ساخته و بازسازی شد. از سوی دیگر آقای هاشمی اعتقاد نداشت که با تثبیت نرخ دلار بر یک عدد مشخص می‌تواند نیاز کشور را برآورده کند؛ به همین دلیل سیاستهای آزادسازی نرخ ارز را دنبال کرد. با شناوربودن نرخ ارز و تمرکز بر تعیین قیمت از سوی عرضه و تقاضا سیاست‌هایش را دنبال کرد.**شما در سخنان پیشین خودتان اشاره کردید که چون آقای هاشمی مفهوم انقلاب را درک کرده بود، تصمیم گرفت سیاستهای متفاوتی به‌کار ببندد. نکته من این است که ابتدای انقلاب حداقل جنس شعارهایی که داده می‌شد، به مواضع سوسیال‌ها نزدیکی بیشتری داشت؛ این شعارها چگونه می‌تواند با سیاستهای آقای هاشمی‌رفسنجانی که به‌عنوان لیبرال‌ترین دولت سال‌های پس از انقلاب شناخته می‌شود، پیوند داشته باشد؟خود آقای هاشمی به‌تنهایی سیاستهای چپ‌گونه سوسیال‌ها را قبول نداشت... .اما شما به پیوند سیاستهای آقای هاشمی و درک و دریافت ایشان از انقلاب اشاره کردید؛ سخن من این است که بین آن شعارها و سیاستهای دولت سازندگی تفاوت‌ها بسیار است.ببینید؛ دیدگاه‌های آقای هاشمی با سوسیالیست‌ها، کمونیست‌ها و توده‌ای‌های انقلابی تفاوت بسیاری داشت... .**نه سخن من هم درباره آنها نیست... .اگر شما به دوران جنگ اشاره می‌کنید، واقعیت این است که در آن زمان باید کشور اداره می‌شد؛ اولویت یک کشور هم جنگ تحمیلی بود؛ یعنی دولت وقت باید هم جنگ را اداره می‌کرد و هم نیازهای مردم را برطرف. هزینه‌های جنگ هم آن‌قدر بالا بود که نمی‌شد با سیاستهای لیبرالیستی کشور را اداره کرد؛ به‌ویژه آنکه آمریکا و جامعه بین‌المللی هم ایران را تحریم کرده بودند. بخش بزرگی از منابع ایران در غرب کشور از بین رفته بود؛ یعنی تولید و ثروت کشور آن‌قدر بالا نبود که بشود با اتخاذ سیاستهای لیبرالیستی کشور را اداره کرد.اشاره من به‌شکل دقیق‌تر محدودیت منابع در دوران جنگ است. پس با این محدودیت‌ها و توسعه‌یافته‌نبودن کشور نمی‌شد هم نیازهای جنگ را تأمین کرد و هم نیازهایی که سیاستهای لیبرالی دارد. آن دوران سیاستهای خاص خودش را می‌طلبید. تنها منابع ارزی ایران هم از فروش نفت یا نهایت صادرات فرش و پسته بود. جمع صادرات غیرنفتی ما هم در سال به بیش از دو تا سه میلیارد دلار نمی‌رسید. کشوری که قرار است با شش تا هفت میلیارد دلار در سال اداره شود که٥٠ درصد همین رقم هم در سال خرج جنگ می‌شود، چاره‌ای جز درپیش‌گرفتن سیاستهای کوپنی ندارد. پس از جنگ آقای هاشمی با دیدی متفاوت به میدان آمد؛ سیاستهای جدید را جایگزین سیاستهای قبلی کرد.در واقع سیاستهای تعدیل ساختاری اصولا در کشورهایی که تازه از جنگ رها شده‌اند، دیده می‌شود. می‌خواهم به‌طور مشخص از شما بپرسم سیاست‌هایی که پس از جنگ و در دوران آقای هاشمی اتخاذ شده بود، خود به‌تنهایی یک برنامه توسعه‌ای به حساب می‌آمد یا نه؟ اشاره مشخصم به سیاستهای تعدیل ساختاری است.در واقع بخشی از برنامه بود؛ برای نمونه به قیمت ارز اشاره می‌کنم. قرار نبود قیمت دلار در برنامه اول تثبیت شود. در برنامه توسعه‌ای ایران به‌ویژه برنامه دوم در نظر گرفته شده بود که نرخ ارز قیمت واقعی خودش را پیدا کند اما ناگهان با محدودیت منابع ارزی کشور قیمت ارز تا حدود ٧٠٠ تومان بالا رفت و مسائل خاصی هم به‌وجود آورد. آقای هاشمی اعتقاد داشت که ارز هم یک کالا است و عرضه و تقاضا باید نرخ ارز را تعیین تکلیف کند. براین اساس ما نباید زندگی خودمان را با نرخ دلار تطبیق دهیم. نرخ ارز باید هرچه هست، سر جای خودش باشد و ایران سیاست‌هایی را که در برنامه توسعه طراحی کرده، پیش ببرد. نرخ ارز یک روز ارزان است و روز دیگر گران و بانک مرکزی باید همه تلاشش را بکند تا اوضاع کنترل شود. آن برنامه کمی با دیدگاه مقام معظم رهبری در تناقض بود.**اجازه دهید در همین بخش از شما سؤال دیگری بپرسم. اکنون مدت‌هاست که از آن روزها فاصله گرفته‌ایم. شما کماکان معتقدید فضای جامعه آن روزهای ایران آمادگی پذیرش آن سیاست‌ها را داشت یا نه؟من فکر می‌کنم اگر آن سیاست‌ها به‌درستی انجام می‌شد، به ثمر می‌رسید، ولی سازمان برنامه کوتاهی کرد.**پس شما مشکل را از چشم سازمان برنامه می‌بینید؟آنها قول‌هایی دادند که قرار بود هم‌زمان با برنامه رخ دهد که سازمان برنامه و بودجه وقت از آنها طفره رفت. زمانی که طفره رفتند، بین دیدگاه‌های آقای هاشمی و مقام معظم رهبری اختلاف‌نظر افتاد. بخشی از این موضوع به سازمان برنامه و بودجه وقت بازمی‌گشت که به تعهداتش درباره سیاستهای یکسان‌سازی نرخ ارز وفا نکرد. احتمال می‌دهم آنها بخش بیشتری از منابع بودجه‌ها را صرف توسعه کشور کردند؛ درحالی‌که نسبت به مسائل اجتماعی کشور بی‌تفاوت بودند. آنجا نقطه ضعفی در برنامه دوم توسعه دیده می‌شود که منجر به عقب‌نشینی دولت از مواضع خودش می‌شود.**چه نقطه ضعفی؟کار به جایی رسید که اختلاف مقام معظم رهبری و آقای هاشمی درباره نرخ ارز بالا گرفت؛ این هم به این دلیل بود که فشار اجتماعی بر مردم زیاد شد؛ قیمت کالاها افزایش چشمگیر داشت؛ نرخ تورم به بالای ٤٥ درصد رسید و... ؛ البته بعدتر با تغییراتی که در دولت اعمال شد، این وضع سامان گرفت.**اما آقای کلانتری در مجموع روشن است که آن سیاست‌ها در عمل ناکام ماند و دولت ناگزیر عقب نشست... .سیاست‌ها، سیاست‌هایی بود که سازمان برنامه در اجرای آن کوتاهی کرد. در واقع من معتقدم سیاست‌ها مشکلی نداشت؛ بلکه مشکل در اجرای آن سیاست‌ها بود. برای اینکه بنا بود به موازات تعدیل نرخ ارز، بسته‌های حمایتی هم اجرائی شود که هرگز این اتفاق رخ نداد. برای نمونه کوپن مرغ حذف شد و قیمت آن به‌شدت بالا رفت. درحالی‌که قرار بود در موضوع گوشت و مرغ، اقشار نیازمند تحت فشار قرار نگیرند اما این اتفاق رخ نداد. آن مقطع سازمان برنامه حاضر نبود با سیاستهای برنامه دوم توسعه همسو شود. در نتیجه دولت ناچار شد از سیاستهای خودش عقب‌گرد کند. اینها در اجرا با مشکل مواجه شد.**شما به تفاوت سیاست‌گذار و تفاوت در اجرا اشاره می‌کنید؛ پرسش من این است که آن زمان تا چه حد بین نگرش مردان اقتصادی کابینه هم‌راستایی وجود داشت؟ببینید زمانی که بین سازمان برنامه و دولت اختلاف نظر پیدا شد، یعنی نگرش همه یکسان نبود. بین سازمان برنامه و دولت و وزارت اقتصاد و بانک مرکزی اختلاف دیدگاه وجود داشت. بعدها اینها با حضور آقای محمدخان به عنوان وزیر اقتصاد و دارایی، بازگشت آقای نوربخش و انتصاب رئیس جدید سازمان برنامه اصلاح شد. ناهماهنگی‌هایی درون ستاد اقتصادی دولت وجود داشت که سال ١٣٧٤ اصلاح شد.**کمی از بحث دولت آقای هاشمی فاصله بگیریم؛ به نظر شما کدام دولت، پس از دولت سازندگی بیشترین تأثیر را از سیاستهای آقای هاشمی گرفت؟من فکر می‌کنم یکی از موفق‌ترین دولت‌ها در بخش اقتصادی، دولت آقای خاتمی بود. آنها تقریبا همان سیاستهای دوره سازندگی را با درایت و انسجام بیشتری ادامه دادند. من دولت آقای خاتمی را موفق‌ترین دولت سال‌های پس از انقلاب می‌بینم.**این موضوع با توجه به آمارها درست است اما پرسش دقیق من این است که کدام دولت بیشترین تأثیر را گرفت؟ از این منظر این پرسش را مطرح می‌کنم که بسیاری از کارشناسان معتقدند که دولت آقای احمدی‌نژاد بیشترین نزدیکی را به آقای هاشمی از منظر اقتصادی داشت.به هیچ عنوان آقای احمدی‌نژاد هیچ قرابتی با آقای هاشمی نداشت. دولت آقای خاتمی زمانی سر کار آمد که زیربناها ساخته شده بود. آقای هاشمی وارث ویرانه‌های جنگ بود و توسعه‌نیافتگی ایران. ارثیه‌ای که در جنگ همه زیربناهایش را از دست داده بود. او توانست با وام‌های خارجی، درآمدهای نفتی و درایت این ویرانه‌ها را از نو بنا کرد.دولت آقای خاتمی مشکلات دولت آقای هاشمی را نداشت. در حقیقت میوه دولت سازندگی را چیدند و خودشان هم با درایت و عقلانیت دولت را اداره کردند. آقای احمدی‌نژاد اما اقتصاد کشور را به‌هم ریخت. او مثل فتحعلی‌شاه قاجار کشور را اداره می‌کرد. سازمان برنامه را منحل کرد؛ خزانه را مانند کیسه‌ای کرد که می‌تواند هرلحظه از آن برداشت کند؛ در نهایت معلوم نشد با آن همه درآمد نفتی چه کرد و... . آقای احمدی‌نژاد اقتصاد کشور را به سوی ویرانی برد؛ اما آقای خاتمی در راستای سیاستهای آقای هاشمی حرکت کرد؛ با این تفاوت که زیربناها ویرانه نبود. دولت اصلاحات استفاده درستی از منابع کشور کرد.منبع: روزنامه شرق، 1395.10.21 **گروه اطلاع رسانی**9165**2002**انتشار دهنده: فاطمه قنادقرصی
21/10/1395
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 8]
-
گوناگون
پربازدیدترینها