واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: حاشيهنشيني سينماي انقلاب در جشنواره فجر انقلاب!
برگزاري جشنواره سي و پنجم فيلم فجر کمتر از يک ماه ديگر رسماً آغاز ميشود؛ جشنوارهاي که همچنان عنوان فجر را يدک ميکشد اما سهم آثاري که با مفاهيم اساسي انقلاب اسلامي انطباق دارند در آن بسيار اندک است.
نویسنده : جواد محرمي
طي سالهاي متمادي مدافعان سينماي انقلاب بيشتر به دنبال توليد اثر در ژانر دفاع مقدس هستند و انتظار اين است که فيلمهاي انقلابي بيشتر در قالب اين ژانر ساخته و ارائه شود و در واقع دفاع مقدس به برند اصلي سينماي انقلاب تبديل شده است. تاريخ انقلاب اسلامي هم در رده دوم آثار انقلاب قلمداد ميشود. همواره سينماي انقلاب از توليد آثار اجتماعي متناسب با فضاي روز محروم بوده است. در واقع برند دفاع مقدس باعث شده توليد فيلم در حوزههاي اجتماعي همواره در حاشيه قرار گيرد و ما کمتر شاهد آثار اجتماعي باشيم که مبتني بر گفتمان انقلاب اسلامي به مضامين انقلابي ميپردازند.
غفلت از موضوعات روز
به عنوان مثال ساخت اثر درباره موضوعات به روزي چون اقتصاد مقاومتي، سبک زندگي ايراني- اسلامي شامل ازدواج، خانواده، عشق زوجين به يکديگر، احترام به والدين، اميد به زندگي، اشتغالآفريني، فعاليت جوانان در بازار کار، ظرفيتهاي مغفول مانده اقتصادي، فرزندآوري، کسب روزي حلال، مسائل اخلاقي، رابطه سنت و مدرنيته و مسائلي از اين دست که مبتلابه جامعه شهري امروز است تقريباً در آثار سينمايي حوزه انقلاب اسلامي ديده نميشود.
امسال تقريباً هشت فيلم سينمايي با موضوع انقلاب، دفاع و مقاومت فرم حضور در جشنواره فيلم فجر را پرکردند که از ميان آنها يک فيلم به موضوع انقلاب از بعد تاريخي توجه دارد. البته گفته ميشود پروانه ساختهاي بيشتري با موضوعات انقلابي در سال 95 اختصاص يافته است، اما تنها هشت فيلم در اين حوزه آماده و به دبيرخانه جشنواره فيلم فجر ارائه شده است.
از اين بين فيلمهاي سينمايي «ويلاييها»، «ماه گرفتگي»، «صداي مرا ميشنويد»، «چهل مرواريد» و «چراغهاي ناتمام» به صورت مستقيم به فضاي دفاع مقدس ميپردازد. اين نشان ميدهد که متوليان و مديران نهادهاي انقلابي به روز نيستند و نسبت به مباحث و مسائل به روزي که انقلاب اسلامي با آن دست و پنجه نرم ميکند و رهبر معظم انقلاب نيز بر آنها تأکيد ميکنند، اشرافي ندارند.
از ميان اين فيلمها فيلم سينمايي «نيمکت» درباره پس زمينه جنگ و تأثيرات اجتماعي آن است. تنها فيلمي که به روز است فيلم سينمايي «سرگشته» است که درباره داعش و مقاومت شهداي مدافع حرم ساخته شده است و فيلم سينمايي «ماجراي نيمروز» که با موضوع تاريخ انقلاب توليد شده است. در اين ميان فيلمهاي «ويلاييها»، «درياچه ماهي»، «چهل مرواريد» و «چراغهاي ناتمام» اولين ساختههاي بلند سينمايي کارگردانان آنها محسوب ميشوند.
فيلمهايي كه ضدهدفگذاري مديران عمل ميکنند
نتيجه اينکه متوليان نهادهاي انقلابي از موضوعات روز مبتلابه انقلاب اسلامي عقب ميمانند و سينماي انقلاب را محدود به دوره هشت ساله دفاع مقدس ميکنند. اين باعث شده بخش عمدهاي از توانمنديهاي سينماي ايران در يک ژانر و موضوع حبس شود. تازه اگر فرض کنيم آثاري که در اينباره ساخته شده از دو مؤلفه لازم يعني انطباق با مفاهيم مورد نظر انقلاب در جنگ و نيز کيفيت مناسب برخوردار باشند باز هم ميتوان گفت در تقسيمبندي موضوعي براي اختصاص بودجه به سينماي انقلاب شاهد نوعي بيقوارگي مفرط هستيم.
مسئله ديگر اين است که هر ساله شاهد آثاري هستيم که يا در بيان مفاهيم به طرزي سينمايي و عامهپسند دچار لکنت هستند يا اساساً برخلاف مفهوم مقاومت در دفاع مقدس ساخته ميشوند و به شکلي مستقيم يا غيرمستقيم دفاع را مورد تخطئه و برخي مواقع مضحکه قرار ميدهند؛ فيلمهايي که بودجههاي خود را از نهادهاي انقلابي دريافت کردهاند. آثاري چون «اتوبوس شب» و «پنجاه قدم آخر» از کيومرث پور احمد از اين دستهاند.
تنها حاتميکيا به روز است
اگر نام فيلمسازي چون ابراهيم حاتميکيا را قلم بگيريم ديگر کمتر فيلمساز انقلابي را ميتوان يافت که به روز کار ميکند و از قافله زمان عقب نميماند. تنها فيلم قابل اعتنا درباره مقاومت هستهاي را حاتميکيا ساخته است؛ فيلمسازي که همواره کوشيده از ابتداي کار فيلمسازي از زمان عقب نماند و موضوعات انقلابي را به موازات مسائل روز دنبال کند. جالب است که حاتميکيا در فيلم «باديگارد» که امسال در سينماهاي کشور اکران شد، علاوه بر موضوع شهداي هستهاي به مسئله مذاکرات هستهاي و به طور غيرمستقيم به موضوع برجام يکسال پيش از اينکه از سوي امريکا زيرپا گذاشته شود، پرداخته است.
نگاهي به فيلمهاي ارزشي امسال
در ليست فيلمهاي ارائه شده امسال به جشنواره فيلم فجر فيلم سينمايي «ويلاييها» ساخته منيره قيدي داستان زني را روايت ميکند که در بحبوحه روزهاي دفاع مقدس ميان ماندن در کنار همسرش و انتقال دخترانش به محل امن بايد تصميم بگيرد و او ميان ماندن و رفتن، ماندن را بر ميگزيند. اين فيلم با حضور بازيگراني چون طناز طباطبايي، پريناز ايزديار، آناهيتا افشار، علي شادمان، ثريا قاسمي و صابر ابر جلوي دوربين رفت.
فيلم «درياچه ماهي» به کارگرداني مريم دوستي نگاهي به وقايع پس از جنگ دارد و داستان چند خانواده را روايت ميکند که در نقطه مشترکي به يکديگر ميرسند و در اين ميان عشق گمشدهاي پيدا ميشود. اين فيلم تجليلي از شهداي جاويدالاثر است که نقشهاي اصلي آن برعهده لاله و ستاره اسکندري، علي دهکردي و نادر فلاح است. فيلم سينمايي «صداي مرا ميشنويد» ساخته کرامت پورشهسواري است. داستان فيلم درباره يک خانواده شهيد است که در انتظار فرزندشان به سر ميبرند و اتفاقاتي روي ميدهد که اين بلاتکليفيها آنها را بسيار اذيت ميکند.فيلم سينمايي «چهل مرواريد» ساخته هادي حاتممند و علي سليماني است. اين فيلم با موضوع دفاع مقدس آماده شده و به شهداي غواص مفقودالاثر دفاع مقدس ميپردازد.
فيلم «چراغهاي ناتمام» از ديگر فيلمهاي حوزه دفاع مقدس است. اين فيلم را مصطفي سلطاني ساخته كه درباره نويسندهاي ارزشي است که سراغ سوژههاي دم دستي و درآمدزا نميرود. او تصميم دارد همچنان در حوزه کارهاي ارزشي قدم بردارد و در نهايت سفارشي در حوزه دفاع مقدس به او ميشود. فيلم «نيمکت» ساخته فلورا سام داستاني اجتماعي دارد. امين زندگاني در اين فيلم نقش يک جانباز را ايفا ميکند که بخشي از خاطراتش در اين فيلم مرور ميشود.
فيلم سينمايي «سرگشته» از يک سو به حوزه دفاع مقدس ارتباط دارد و از سوي ديگر به رزمندگان مدافع حرم امروز ربط دارد. اين فيلم داستان روحاني را روايت ميکند که در سوريه به اسارت نيروهاي داعش درميآيد. او در اين اسارت خاطرات خود را در سالهاي دفاع مقدس مرور ميکند. «ماجراي نيمروز» تنها فيلم جشنواره فيلم فجر است که به تاريخ انقلاب توجه دارد. اين فيلم داستان نفوذ منافقين در ميان نيروهاي انقلابي و ترور شخصيتها در دهه 60 است.
«ماه گرفتگي» نيز فيلمي است به کارگرداني مسعود اطيابي که ماجراي فتنه سال 88 را دستمايه قرار داده است.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۱۵ دی ۱۳۹۵ - ۲۲:۲۷
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 110]