واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: نمایش مجموعه اشیای فرهنگی-تاریخی استردادی از ایتالیا در موزه ملی ایران
مشکل خروج غیرقانونی اشیا تاریخی- فرهنگی از کشورهای مختلف از جمله دغدغههای مهم یونسکو و کشورهای عضو آن بوده و هست. یونسکو بمنظور فراهم آمدن شرایط بازگشت چنین اشیایی به کشورهای مبدا و پیشگیری از فروش چنین اشیایی کنوانسیونهایی را اجرایی کرده است.
یکی از این کنوانسیونها "یونیدروا" (UNIDROIT ) است. طبق این پیمان که در سال 1995 در رم به امضا رسید، خریداران اشیا فرهنگی ملزم هستند که در خصوص قانونی بودن انتقال اشیا و خرید و فروش آن اطمینان حاصل کنند. هدف از این پیمان پر کردن خلائ هایی بود که در کنوانسیون 1970 یونسکو در خصوص ممنوعیت و جلوگیری از خروج، واردات و انتقال مالکیت اشیا فرهنگی وجود داشت. براساس کنوانسیون «یونیدروا» در صورتی که در دادگاه اثبات شود که آثار به صورت غیرقانونی از کشور مبداء خارج شده و مالک از قاچاق بودن آنها مطلع نبوده و آثار را با هدف سودجویی یا انگیزههای منفی خریداری نکرده، هزینههایی که دارندهی آثار به صورت جانبی پرداخت کرده از سوی کشور مبدا بازپرداخت می شود و در ادامه آثار مورد نظر به کشور مبدا برگردانده میشود. طبق گفته دکتر جبرییل نوکنده، مدیر موزه ملی ایران، در خرداد ماه 1387 مجموعه بزرگی از آثار تاریخی مشکوک قاچاق توسط پلیس در یک فروشگاه عتیقهفروشی در شهر «مونتزا» توقیف شدند. در تحقیقات پلیس مشخص شد آثار مذکور توسط فردی ایتالیایی پاكستانيالاصل در بانكوك (تايلند) خريداري و به كشور ايتاليا منتقل شده است. با توجه به اینکه این آثار مكشوفه باستانشناسي با مبدأ خارجي فاقد مدارك و اسناد نشان دهنده صادرات قانوني آنها از كشورهاي مبدأ بودند، لذا موضوع از طرف پلیس و دادگاه ایتالیا پیگیری شد. اصالت بسیاری از اشیا مذکور طی بررسی توسط کارشناسان موزهی هنر شرقشناسی رم تایید شد. در این بررسیها مشخص شد آثار مورد نظر متعلق به کشورهای ایران، افغانستان، عراق و چین هستند و در نهایت براساس این کنوانسیون با تفکیک آنها، قرار شد آثار هر منطقه به کشورهای مبدا برگردانده شوند. کارشناسان اداره کل موزه ها و اموال منقول فرهنگی- تاریخی سازمان ميراث فرهنگي، صنایع دستی و گردشگری پس از آگاهي از اين موضوع از طريق وزارت امور خارجه، نظر كارشناسي خود را به طرف ایتالیایی اعلام و در نهایت دادگاه كشور ايتاليا رأي صادره در خصوص تعلق بخشی از آثار توقیفی به نفع کشورمان را تأييد کرد. طبق گفته دکتر نوکنده مجموعه در آبان ماه 95 در سفارت جمهوری اسلامی ایران در شهر رم تحویل نماینده موزه ملی ایران شد و از طریق مرز هوایی در تاریخ 16 آبان ماه وارد کشور و نهایتا موزه ملی ایران شد. تعدادی از آثار از سوی بخش حفاظت و مرمت موزه ملی ایران مرمت و استحکام بخشی شد. مقرر است از تاریخ 14 دی ماه تا 23 بهمن ماه در موزه ملی ایران به نمایش درآید. تعدادی از آثار استردادی مربوط به هزاره سوم و هزاره اول پیش از میلاد است و شمار بیشتر آنها متعلق به دوره میانه اسلامی (ایلخانی و تیموری) است. این مجموعه شامل 30 قلم شی شامل ظروف سفالی بی لعاب و لعابدار، مهر استامپی، پیکرک، النگو و انگشتری است. تعداد کمی از اشیا این مجموعه (6 عدد) معاصر هستند. دکتر نوکنده افزود با توجه به اینکه این استرداد و انتقال بی سابقه، برای اولین بار پس از لازم الاجرا شدن کنوانسیون 1995 یونیدروا درخصوص استرداد اموال فرهنگی و تاریخی در حوزه حقوق داخلی دول عضو صورت گرفته، دارای اهمیت و اعتبار ویژه حقوقی است که رویه قضایی جدیدی را در زمینه استرداد اموال فرهنگی مسروقه یا غیر قانونی درسطح بین المللی به دنبال داشته است و عملا موضوع استرداد اموال فرهنگی برای نخستین بار از حوزه صرف حقوق بینالملل به حوزه حقوق خصوصی کشورها وارد گردید. این اقدام بعنوان نقطه عطف و الگویی در موضوع استرداد اموال تاریخی و میراث فرهنگی کشورمان و سایر دول عضو کنوانسیون مزبور تلقی می شود.
منبع : جوان آنلاين
تاریخ انتشار: ۱۲ دی ۱۳۹۵ - ۱۵:۴۱
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 51]