واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: موسیقی گیلان به روایت حامد پورشعبان رشت- ایرنا- گیلان این نگارستان ایران، سرزمینی سرشار از گهرهای فراوان طبیعی و دستاوردهای فرهنگی، هنری و ادبی ساکنان آن است.
به گزارش ایرنا، موسیقی به عنوان یکی از نمودهای روح مردمان این دیار کهن از دیرباز به اشکال مختلف در آیین ها و مناسبت های گوناگون خلق و جریان می یافته است.حوزه هنری گیلان با همکاری اندیشمندان و پژوهشگران برای شناخت، گردآوری و انتقال میراث فرهنگی مردمان این سرزمین سربلند سبز به نسل جوان و نسل فردای این بهشتی بوم و بر، گام های استواری برداشته است.کتاب موسیقی گیلان نوشته حامد پورشعبان موسیقیدان و کارشناس حوزه هنری از جمله این تلاش ها برای ثبت و ضبط موسیقی این منطقه به منظور جلوگیری از فراموشی و نابودی این هنر است .موسیقی که به باور نگارنده، زمانی با زندگی روزمره مردم گیلان به ویژه در روستاها آمیخته بود، به دلیل تغییر مناسبات زندگی روستایی و شهری اکنون کاربرد آن رو به کاهش است.کتاب موسیقی گیلان شامل تاریخچه موسیقی این منطقه، تا جایی که مستندات موجود گزارش داده اند و همینطور، شناسایی و معرفی موسیقی آوازی و سازی ، ترانه های بومی و نیز سازشناسی است.نگارنده در بخش نخست کتاب با مروری بر موسیقی منطقه، از عصر صفوی، قاجار و معاصر به تاریخچه موسیقی گیلان پرداخته است.در بخش دوم کتاب، ابتدا جدولی از مقام های آوازی، سازی، قطعات ضربی و عناوین ترانه ها آمده، سپس به شرح هریک پرداخته شده است. در بخش ترانه، انواع ترانه با توجه به موقعیت اجرایی شان آوانویسی و شرح و نمونه های هر موقعیت نیز ارائه شده است. در بخش چهارم، کلیه سازهای رایج و مورد استفاده در مناطق مختلف، با توضیحات و عکس نام برده شده و برخی از سازها برای اولین بار معرفی شده اند.به نوشته وی ترنم موسیقی در آیین های مختلف شادمانی، ترانه های محلی که روستاییان گیلان در مقام ها و ریزمقام ها ی مختلف به هنگام اشتغال زراعت یا فراغت از کارهای روزانه می خواندند و ساز و نقاره ای که هنگام برگزاری مراسم کشتی و برخی مراسم دیگر نواخته می شد، نیز از دیگر امکانات موسیقیایی این منطقه بوده است. نوای نی شبانان و تصنیف های نشاط انگیز دهقانان نیز بر وجود روح موسیقی مردم این منطقه دلالت دارد.به باور نگارنده، موسیقی بومی گیلان در زندگی مردم کاملا زنده و پویا جریان داشت و در مراسم، آیین ها و موقعیت های مختلف جاری و ساری بود .پورشعبان بر اساس تحقیقاتش نتیجه گرفته است که وضعیت موسیقی دوره های مختلف نشان می دهد که کیفیت موسیقی رسمی یا دستگاهی، بسته به علاقه مندی یا عدم علاقه مندی حاکمان زمان ممکن بود ارتقا یابد یا افول کند اما موسیقی بومی اساسا هرگز به هیچ حاکمیت و یا نهاد و ارگانی وابسته نبوده، بلکه با زندگی روزمره مردم حتی در دور افتاده ترین روستاها آمیختگی داشت.از ویژگی های مهم کتاب مذکور این است که در آن، علاوه بر اطلاعات نگارنده، از محتویات همه کتاب ها و مقالات مرتبط با موسیقی این منطقه که پیش از این نوشته شده نیز استفاده شده است. کتاب تاریخ موسیقی گیلان، اطلاعات خوبی در مورد موسیقی این دیار به علاقه مندان ارائه می دهد و میتواند منبع خوبی برای پژوهشگران در این حوزه باشد.حامد پورشعبان در سال 1347 در لاهیجان به دنیا آمد، وی پس از گذراندن چهارترم در رشته موسیقی، از دانشگاه انصراف داد و هم اکنون دانشجوی مقطع دکترا در رشته زبان و ادبیات فارسی ست .از سال 1365 پی گیری موسیقی را به طور جدی آغاز کرد و ساز سنتور و ردیف نوازی را نزد اساتید مختلف از جمله بهناز ذاکری، مسعود شناسا و پرویز مشکاتیان آموخته است.وی همچنین به مدت یک سال نزد علی اکثر ثقفی خرّم به فراگیری ردیف آوازی پرداخت .پورشعبان از سال 1384 ضمن تدریس موسیقی، به پژوهش در موسیقی بومی و ادبیات عامیانه روی آورد . دیگر آثار منتشر شده ی او عبارتند از هزار کنایه در خاموشی این حرف ( مجموعه شعر) خلاقیت موسیقی (مبانی پایه ای موسیقی)و تصحیح و برگردان ترانه های گیلکی (گردآوری دکتر منوچهر ستوده). او هم اکنون آلبوم صوتی "سرنای گیلان" را که مجموعه ای ست از سرنانوازی نوازندگان بومی گیلان، در دست انتشار دارد.خبرنگار: گیتی بابایی **انتشار : نصراله ابراهیمی 6030/6070
09/10/1395
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 92]