محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1832114678
چند راه‌کار اجرایی برای ارتقاء نقش تربیتی مدارس
واضح آرشیو وب فارسی:الف: چند راه‌کار اجرایی برای ارتقاء نقش تربیتی مدارس
احمدرضا هدایتی، 13 آذر 95
تاریخ انتشار : شنبه ۱۳ آذر ۱۳۹۵ ساعت ۱۲:۲۷
در نظام آموزش و پرورش کشور چه در دانشگاه‌ها و چه در مدارس، نه تنها هنوز موضوع تربیت و پرورش از جایگاه بایسته و شایسته خود برخوردار نیست، بلکه شیوه و فرآیند آموزش نیز با مشکلات فراوان مواجه است، چرا که به علل مختلف عمدتاً غیرموجه، تمام تلاش متربیان صرفاً بر حفظ (نه یادگیری) دروس و اخذ نمره و کوشش بسیاری از اساتید و مربیان نیز بر رفع تکلیف در انجام وظیفه تدریس متمرکز است. در واقع بررسی نتایج تحصیلی دانشجویان و دانش‌آموزان در سنوات گذشته حکایت از آن دارد که به‌رغم اقدامات صورت گرفته برای بهبود نظام آموزشی، در اکثر موارد همچنان پرورش روحی، اخلاقی و معنوی و حتی یادگیری و درک مطالب در دانشگاه‌ها مدارس و سایر مراکز آموزشی، محلی از اِعراب ندارد و به همین دلیل هدف‌های تعیین شده برای انسان‌سازی یا کادرسازی تراز انقلاب هنوز به شکل کامل محقق نشده است. اگرچه در برخی از متون درسی، بعضی از واژه‌های اسلامی گنجانده شده و برخی از تکنیک‌های یادگیری لحاظ شده است، اما بیشتر کتب از نظر محتوایی با نیازهای علمی روز و همچنین اصول و ارزش‌های اسلامی فاصله زیادی دارند، با توجه به تغییرات مکرر و الگوبرداری از مدل‌های غربی و شرقی، در پاره‌ای از موارد به‌قدری کار تدوین متون ناشیانه انجام می‌شود که در کتب درسی نه دیگر مفهوم درستی از محتوا و ارزش‌های اسلامی یافت می‌شود و نه از شاخصه‌های ایرانی و نه حتی از یافته‌های علمی و فنی اروپایی و غربی خبری هست. با آنکه از فرصت‌ها و ظرفیت‌های متعدد و متنوعی برای آموزش و به‌خصوص پرورش آینده‌سازان کشور برخورداریم، اما معمولاً از حداقل آنها بهره می‌بریم. به‌نظر می‌رسد انحراف از آنجا شروع می‌شود که کارشناسان ما به علت عدم شناخت کافی از مبانی اسلامی، به جای بهره بردن از مشارکت توأمان متخصصین حوزه و دانشگاه برای طراحی یک الگوی کاملاً ایرانی اسلامی، همواره تلاش می‌کنند تا به اصطلاح با بومی‌سازی مدل‌های موجود، طرحی نو دراندازند و این مفهوم بدان معناست که ما هنوز مفهوم کار تیمی را درک نکرده و به خودباوری لازم برای الگوسازی نیز دست نیافته‌ایم. صرف‌نظر از اقدامات راهبردی و بنیادینی که باید در جهت بهینه‌سازی محتوای نظام آموزشی و متون درسی صورت بپذیرد، اقدامات اجرایی مختلف و در عین حال اثرگذاری برای تربیت و پرورش نسل جوان و نوجوان نیز وجود دارد که با کمترین هزینه قابل اجراست و این در حالی است که معمولاً انجام همین اقدامات کوچک و کم هزینه نیز مورد غفلت واقع می‌شوند. پیشنهادات ذیل تنها بخشی از اقداماتی است که می‌تواند در این جهت و برای کمک به رفع این نقیصه و ارتقاء کیفی تعلیم و تربیت و به‌ویژه پرورش دانش‌آموزان مؤثر واقع شود. اگرچه ممکن است خیلی از موارد جزئی تلقی شوند و یا به اَشکال مختلف در برنامه‌های فعلی مدارس پیش‌بینی یا قبلاً به نوعی اجرا شده باشند، اما قطعاً احیاء و اجرای مشارکتی این موارد با همراهی و همکاری اولیاء محترم، دانش‌آموزان و به‌خصوص اساتید و معلمین محترم، نقش مؤثری در ایجاد انگیزه و تعالی اخلاقی و رشد فکری و علمی دانش‌آموزان خواهد داشت و انشاالله قرب الهی و رضایت بیش از پیش اولیاء و مربیان و نیز عامه مردم را در پی خواهد داشت و به الگویی برتر در نظام آموزشی کشور تبدیل خواهد شد. مشارکت دانش‌آموزان در مدیریت امور مدرسه: مشارکت فراگیر دانش‌آموزان و اولیاء محترم در برخی از امور مدیریتی مدرسه از طریق تشکیل شورای عالی دانش‌آموزی مدرسه و برگزاری جلسات مشترک و منظم با دستور کار مشخص و با حضور و هدایت مدیر و مربیان مدارس و منتخب اولیاء و حضور فعال اعضای شورای دانش‌آموزای و سازماندهی تیم‌های مختلف عملیاتی برای پیگیری و اجرایی نمودن مصوبات این شورا، تمرین عملی خوبی است برای تربیت مدیرانی که قرار است سکان اداره آینده کشور را بر عهده بگیرند. این تیم‌ها می‌توانند با استفاده از عناوین پرطمطراق و جذاب برای دانش‌آموزان، در زمینه موضوعاتی مانند؛ تیم برنامه‌های علمی، آموزشی و پژوهشی، تیم برنامه‌ریزی مناسبت‌ها، تیم برنامه‌ریزی برای زیباسازی محیط مدرسه، تیم ارزیابی فعالیت‌های مدرسه، تیم ارزیابی عملکرد مربیان (به شکل هدایت شده از سوی دانش‌آموزان و اولیاء) و امثال آن در جهت ترویج کار تیمی و گروهی تشکیل شود. انتخاب تیم‌ها می‌تواند با کمک اولیاء و مربیان محترم، بر اساس معیارهای هدفمند و از قبل تعیین شده و یا از طریق برگزاری انتخابات در مدرسه توسط تیم‌های مطمئن دانش‌آموزی (از مقاطع مختلف) برای جمع‌آوری، شمارش آراء و استخراج نتایج انجام شود تا هم دانش‌آموزان با فرآیند رأی‌گیری آشنا شوند و هم قابلیت مسئولیت‌پذیری و هم ویژگی‌های شخصیتی آنها در جهت کدرسازی ارتقاء یابد. برخی از مصادیق و نمونه تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی دانش‌آموزی عبارتند از: برنامه‌ریزی برای رأی‌گیری در مورد تعیین رنگ و نوع لباس فرم مدرسه از طریق: نمایش چند مدل لباس مناسب کارشناسی شده (حتی‌المقدور شیک و با رنگ شاد) با کدگذاری مشخص برای مقطع تحصیلی مختلف (در اواخر سال تحصیلی) و جمع‌آوری نظر دانش‌آموزان برای انتخاب رنگ و مدل موردنظر و تعیین رنگ و مدل حائز اکثریت به عنوان مدل برگزیده سال تحصیلی بعد. برنامه‌ریزی برای تعیین نوع و حتی مدل رنگ‌آمیزی و تزئین کلاس‌ها، راهروها، حیاط و سالن مدرسه با اتکاء به نظر افراد کارشناس (جامعه‌شناس و روانشناس) و خلاقیت و اخذ نظر دانش‌آموزان. برنامه‌ریزی در مورد برنامه مناسبت‌های ملی و مذهبی در مدرسه با مشارکت دانش‌اموزان و اولیاء. تیم جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل نظرات، پیشنهادات و انتقادات دانش‌آموزان و اولیاء.واگذاری مسئولیت اجرای برخی از کارها به دانش‌آموزان علاوه بر مشارکت دانش‌آموزان در فرآیند تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری مدرسه، این امکان وجود دارد که برای آشنا ساختن آنها با امور اجرایی و عملیاتی، اداره برخی از این امور مدرسه در موضوعات مختلف مانند آنچه در ذیل مورد اشاره قرار گرفته نیز به دانش‌آموزان منتخب و واجد شرایط واگذار شود. نظافت محیط مدرسه و حتی سرویس‌های بهداشتی به شکل نوبه‌ای برای همه دانش‌آموزان و یا به شکل تنبیهی برای دانش‌آموزان بی‌انضباط و تعیین سرتیم از بین دانش‌آموزان ممتاز. تشکیل تیم‌های تدریس تقویتی و تجدیدی دروس، با کمک دانش‌آموزان ممتاز برای کمک به دانش‌آموزان ضعیفتر در محیط مدرسه یا در منازل و یا در مساجد محله. تشکیل تیم تعمیر و نگهداری تجهیزات و تأسیسات با کمک اولیاء و همراهی دانش‌آموزان. تشکیل تیم‌های مشارکت اجتماعی مانند؛ حفاظت از محیط زیست، هشداردهنده اجرای قوانین ترافیکی، حراست از اموال عمومی، امر به معروف و نهی از منکر دانش‌آموزی، صرفه‌جویی، راهکاریابی و ... . تشکیل انواع تیم‌های هنری مانند؛ سرود و تئاتر، فیلم‌سازی 1 تا 5 دقیقه‌ای با دوربین یا موبایل و تبلت، طراحی بازی رایانه‌ای، تهیه کلیپ، تهیه پاورپوینت آموزشی و کمک‌آموزشی. تشکیل شورای ورزش مدرسه و ایجاد تیم‌های آمادگی جسمانی و اجرای برنامه‌های آموزشی در زمینه ورزش در موضوعاتی مانند؛ فوتبال، والیبال، طناب‌کشی، شطرنج و ... . تشکیل تیم‌های تحقیق و پژوهش علمی و اجتماعی، ایده‌یابی خلاقانه و ... . واگذاری مسئولیت اداره نمازخانه، کتابخانه، کارگاه و آزمایشگاه به دانش‌آموزان واجد شرایط. تیم گردآوری، دسته‌بندی، بررسی و ارزیابی پیشنهادات و انتقادات در امور مختلف مدرسه ومحیطزندگی. ج- برگزاری و گسترش مسابقات هدفمند: برگزاری مسابقات هدفمند یکی از ابزارهای سهل‌الوصولی است که می‌تواند علاوه بر جنبه تفریحی، به شکل هوشمندانه‌تری برای کسب اهداف آموزشی و تربیتی نیز مورد استفاده قرار گیرد. مسابقات مذهبی مانند؛ قرآن، اذان، احکام، مداحی و حدیث برای نهادینه‌سازی مفاهیم اسلامی. برگزاری انواع مسابقات ورزشی جمعی و انفرادی برای ایجاد آمادگی جسمانی و تمرین کار تیمی. برگزاری مسابقات هدفمند تستی در زمینه‌های مختلف برای کمک به ارتقاء سطح علمی. برگزاری مسابقات تفریحی و نشاط آفرین و روحیه‌بخش در جهت بارورسازی نیروی درونی دانش‌آموزان. مسابقه نوشتن زندگینامه و خاطره در جهت تمرین مستندسازی فعالیت‌های اجتماعی و به‌ویژه علمی. مسابقات داستان‌نویسی، شعر، خطاطی و نقاشی برای کمک به ارتقاء دانش عرصه هنری کشور. مسابقه طراحی وبلاگ و طراحی بازی‌ها و برنامه‌های رایانه‌ای برای کمک به استفاده بهینه از فن‌آوری. مسابقه طراحی ابزار کاربردی و مکانیزه‌سازی فعالیت‌ها در جهت شکوفایی استعدادها و خلاقیت‌ها. برگزاری مسابقه انشاء‌نویسی و تشکیل تیم ارزیابی محتوای انشاء، با مشارکت دانش‌آموزان و هدایت مربیان در موضوعاتی مانند؛ آثار دینداری و اجرای احکام الهی، دین‌شناسی، ضرورت قانونمداری قانونگرایی، فرهنگ شهرنشینی و آپارتمان‌نشینی، حفاظت از محیط‌زیست، حراست از اموال عمومی، مسئولیت‌پذیری و پاسخگویی، احترام به بزرگترها و حقوق والدین، نقش امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر در سلامت جامعه، فواید کار تیمی، خودباوری و الگوسازی، اهداف و ابزار و روش‌های تهاجم فرهنگی دشمن، شناخت نخبگان و دانشمندان ایرانی و اسلامی و دستاوردهای آنها برای کمک به رشد علمی و فکری و فرهنگی دانش‌آموزان. نخبه‌یابی، نخبه‌گزینی و نخبه‌پروری: بی‌شک موضوع تربیت و پرورش نباید به گروه خاصی از دانش‌آموزان محدود شود، اما طبیعتاً کادرسازی تراز انقلاب فقط در مورد افراد مستعد و واجدشرایط ممکن خواهد بود، استعدادهایی که باید شناسایی و کشف شده و با انجام اقدتمات مشابهی که در این مقاله به آنها پرداخته شد، زمینه برای رشد بهینه آنها با انجام اقدامات ذیل فراهم گردد. ایده‌یابی و ایده‌پردازی خلاقانه برای کشف استعدادها شناسایی و ترغیب استعدادها برای هدف‌گذاری منطقی نخبه یابی، نخبه‌گزینی و نخبه پروری و الگوسازی ترغیب دانش‌آموزان به تعیین، تدوین و ارائه اهداف آینده برگزاری همایش‌های علمی سه ماهه برای گزارش‌دهی و ارائه عمومی کارهای علمی و پژوهشی متناسب با محیط مدرسه و شخصیت دانش‌آموزان توسط افراد برگزیده استفاده بهینه از ابزار تشویق و تقدیر: در اسلام آیات، احادیث و روایات مختلفی در مور شکرگذاری و تشویق و تقدیر از کار خوب دیگران، به‌ویژه در مورد کودکان، نوجوانان و جوانان وحتی بزرگسالان وجود دارد و بی‌شک استفاده بهینه از ابزار تشویق و تنبیه در نظام آموزشی می‌تواند، نقش فوق‌العاده‌ای در ایجاد انگیزه نه تنها در دانش‌آموزان، بلکه در مورد مربیان و حتی اولیاء در جهت ایفای درست و کامل نقش و وظیفه خود در محیط مدرسه و خانواده داشته باشد. بنابراین تشویق و تقدیر می‌تواند علاوه بر مصادیق موجود، موارد ذیل را نیز شامل شود: ترغیب اولیا برای حمایت و تقدیر مادی و یه‌خصوص معنوی از مربیان پرتلاش و دلسوز در مدارس. رتبه‌بندی معلمین با مشارکت دانش‌آموزان و اولیاء آنها برای ایجاد انگیزه بیشتر با تأثیر در حقوق آنها. تقدیر مدرسه از خانواده دانش‌آموزان ممتاز و منضبط در حد یک لوح تقدیر یا برگزاری یک مراسم ساده تهیه جوایز ویژه و برانگیزاننده مانند؛ کامپیوتر، دوربین و دوچرخه برای ایجاد انگیزه و تشویق دانش‌آموزان، برای یادگیری بیشتر و بهتر با مشارکت اولیاء بر اساس معدل، اخلاق، فعالیت‌های اجتماعی، فرهنگی و علمی و ... (امتیاز دهی به دانش‌آموزان بر اساس میزان مشارکت، کیفیت نتایج و حاصل کار). همانگونه که اشاره شد، در بسیاری از موارد تشویق و قدردانی می‌تواند در حد اهداء لوح تقدیر، نصب پارچه‌نوشته و امثال آن باشد. (در حال حاضر بسیاری از ما در حدی اسراف‌گونه برای مراسم ترحیم، زیارت و حتی عزل و نصب دیگران پارچه‌نوشته نصب می‌کنیم، در حالی‌که حاضر نیستیم برای تشویق فرزندانمان از این ابزار استفاده بهینه داشته باشیم)ر- سایر فعالیت‌ها: قطعاً اقدامات تربیتی و پرورشی فقط محدود به این روش‌ها نیست و باید از همه توانمندی‌ها و ظرفیت‌ها، هرچند به‌ظاهر کوچک و جزئی نیز برای دستیابی به این هدف بهره برد. برخی از اقدامات جانبی قابل اجرا در این زمینه عبارتند از: تشکیل تیم مشاوره و پاسخ به سؤالات و ابهامات علمی و اجتماعی با کمک اولیاء و مربیان دعوت از مسئولین برای معرفی مشاغل، گفتمان دوستانه و تبادل نظر و پاسخگویی به سؤالات نصب عکس شهدا، شخصیت‌ها و نخبگان فارغ‌التحصیل مدرسه در سالن یا راهروهای مدرسه الزام شوراهای دانش‌آموزی به تهیه برنامه سالنه با مشارکت و همراهی سایر دانش‌آموزان و اولیاء الزام دانش آموزان به تهیه برنامه روزانه ترجیحاً به شکل رایانه‌ای و بررسی و امتیاز دهی بر اساس معیارهای مناسب با کمک اولیاء و یا دانش‌آموزان. اگر قرار باشد، در مدارس ما افرادی متخصص و در عین‌حال مؤمن و متوکل پرورش پیدا کنند، باید از تمام ظرفیت‌های موجود و قابل دسترس، حتی حضور آنها در مساجد محله نیز به عنوان معیاری برای امتیازدهی به دانش‌آموزان استفاده شود. اخذ گواهی مشاوره و سخنرانی و ... برای افراد واجد شرایط از آموزش و پرورش فراخوان فارغ‌التحصیلان 10 سال قبل مدرسه، از طریق اینترنت و ... در یک روز خاص در هر سالباید این موضوع نیز برای اولیاء محترم تشریح و تفهیم شود که رشد یا ضعف اخلاقی و درسی و تشویق یا احیاناً تنبیه هر دانش‌آموز، آثار وضعی مستقیم بر سایر دانش‌آموزان هم دارد و متناسب با موضوع می‌تواند به شکل مثبت یا منفی در شکل گیری شخصیت دیگران هم نقش داشته باشد، بنابراین باید جمعی بیندیشیم و به یاد داشته باشیم که تأثیر پشتیبانی و حمایت مادی و معنوی از مدرسه برای کمک همزمان به ارتقاء سطح علمی، اخلاقی و فرهنگی فراگیر و همزمان دانش‌آموزان، بیش از تأثیر کار انفرادی بر روی فرزند خود ماست. مربیان محترم نیز باید توجه داشته باشند که تلاش برای تربیت و پرورش درست و اصولی دانش‌آموزان و ترغیب آنها به کسب علم و دانش و یا مواردی مانند؛ رعایت حقوق والدین و احترام به بزرگترها، به‌طور غیرمستقیم تأثیر وضعی بر کل کشور داشته و احترام مربیان محترم در جامعه و در بین دانش‌آموزان را نیز در پی خواهد داشت و زیان بی‌توجهی به این نکته‌ی مهم، بیش از هر کسی در محیط مدرسه و حتی در خارج از مدرسه و در محیط اجتماعی متوجه فرهنگیان عزیز و به تبع آن نسل آینده کشور یعنی فرزندان همه ما خواهد بود.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: الف]
[مشاهده در: www.alef.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 157]
-
اجتماع و خانواده
پربازدیدترینها