واضح آرشیو وب فارسی:فارس: فارس گزارش میدهداحیای زایندهرود نیازمند صرفهجویی همگانی/ بازدهی پایین آبیاری و بیشترین سهم هدر رفت آب
بر اساس آمار سازمان جهانی کشاورزی بازدهی آبیاری در ایران 32 درصد برآورد شده که این عدد برای لیبی 60، هند 54، مصر 53، سوریه 45 و پاکستان 44 درصد است.
به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، معضل کمآبی و خشکسالی در دشتهای کشور به خصوص در فلات مرکزی ایران و دشتهای استان اصفهان در سالهای اخیر به موضوعی بحرانی تبدیل شده و با خشک شدن شاهرگ اصلی حیات استان اصفهان یعنی زایندهرود، کشاورزی این استان در معرض خطر نابودی کامل قرار گرفته است. با این حال، احیای زایندهرود به دلیل درگیر بودن حیات 5 استان کشور، دیگر موضوعی محلی و منطقهای نیست و از دید کارشناسان، یکی از مهمترین چالشهای کشور محسوب شده و عدم توجه به آن، در آینده مشکلات زیادی همچون افت شدید درآمدها، فقر، مهاجرت، بیکاری، عدم امنیت غذایی و ناآرامیهای اجتماعی را به بار خواهد آورد. **کاهش بارندگی و تشدید تبخیر بر اساس آمارهای موجود، بحران آب دیگر به مرکز کشور محدود نشده و حتی به دشتهای حاصل خیز نیز سرایت کرده است. درحالیکه بارش متوسط بلندمدت (40 ساله) کشور 248 میلیمتر به ازای هر سال بود، در 10 سال اخیر این عدد به 200 میلیمتر تقلیل یافته است، در مقابل آن افزایش 1.5 درجهای هوا نیز تبخیر را به میزان 150 میلیمتر در هر سال افزایش داده است که این دو عامل به طور فزاینده، تراز آبی کشور را منفی کرده و تشدید مصرفگرایی بخشهای مختلف و بیتوجهی به این بحران، موجب کاهش شدید سرانه ذخایر آب کشور از 7 هزار میلیمتر به هزار و 100 میلیمتر شده است. ایران در بهترین حالت، یکچهارم بارش متوسط جهانی، بارندگی دارد و قدرت تبخیر نیز در این کشور 2 هزار و 400 میلیمتر در سال و تقریباً 3 برابر متوسط جهانی است. این اعداد به تنهایی نقش حیاتی مدیریت مصرف آب در کشور را نشان میدهد و به طور قطع این اصلاحات در مناطق بحرانیتری نظیر حوزه زایندهرود باید با جدیت بیشتری دنبال شود. **لزوم احیای مدیریت یکپارچه آبی با وجود اینکه از ابتدای شروع کار دولت یازدهم، وزارت نیرو احیای مدیریت یکپارچه حوزههای آبی را وعده داد اما با گذشت سه سال از تدوین برنامه 9 مادهای مدیریت آب زایندهرود، برداشتهای غیرمجاز استان بالادستی، موجب اخلال در توزیع آب بین 5 استان میشود. حمیدرضا فولادگر در این رابطه در گفتوگو با خبرنگار فارس اظهار کرد: چندی پیش سه تن از معاونان وزرای نیرو، جهاد کشاورزی و کشور، برخلاف همه قوانین و مصوبات، در جلسه شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی در استان چهارمحال و بختیاری، اجازه اجرای طرحهای ممنوعه استان را در قالب اتمام طرحهای نیمه تمام را دادهاند که در همین رابطه با کمک سایر نمایندگان استان نامهای اعتراضی تنظیم و تخلف صورت گرفته به دولت اعلام شد. **تهدید زیستمحیطی و خطرات بیتوجهی به آن عدم رعایت سهمیه مشخصشده استانها در برداشتهای مصوب موجب شده سهمیه زیستمحیطی تالاب گاوخونی نیز به فراموشی سپرده شود و 170 میلیون مترمکعب آبی که سالانه به این تالاب واریز میشد و از خیزش ریز گردهای این دشت در شرق اصفهان جلوگیری میکرد، همگی در بالادست صرف سایر فعالیتها شود. این در حالی است که فعالان زیستمحیطی اصفهان، تداوم خشکی تالاب گاوخونی را فاجعهای ملی قلمداد میکنند که ریز گردهای آلوده آن سلامت بیش از 5 میلیون نفر در استانهای مرکزی کشور را تهدید خواهد کرد. بر همین اساس، عیسی کلانتری نیز در همایش احیای آب زایندهرود، محیطزیست را اولویت احیای این حوزه دانست و گفت: در تخصیص آب زایندهرود در درجه اول باید 170 میلیون مترمکعب برای تالاب گاوخونی کنار گذاشته شود و مازاد آن برای سایر مصارف در نظر گرفته شود، زیرا اثرات بلندمدت تخریب محیطزیست بسیار شدیدتر از منافع اختصاص آب به مصارفی همچون کشاورزی و صنعت است. **اولویت در کاهش برداشت بخشهای پرمصرف در حالی نوک پیکان انتقادات در مسأله کمآبی به سمت صنایع و بخش شرب معطوف شده که طبق آمارهای منتشر وزارت نیرو، سهم صنعت از مصرف آب معادل 2 درصد، شرب 6 درصد و کشاورزی 92 درصد است. در آمارهای متوسط جهانی البته این ترکیب متفاوت است و سهم صنعت 18، شرب 12 و کشاورزی 70 درصد اعلام شده است. مقایسه این دو آمار بهخوبی نشان میدهد فناوری ضعیف و سنتی در بخش کشاورزی چگونه باعث افزایش هدر رفت منابع آبی و بروز بحران شده و حتی صنعتی که این گونه مورد هجمه تبلیغاتی قرار گرفته، سهمی کمتر از دو بخش دیگر در اختیار دارد. در حوزه زایندهرود البته این آمار تا حدی تعدیل شده و به گفته مشاور معاون اول رئیسجمهور در حوزه آب، میزان مصرف آب کشاورزی این حوزه بالغبر 50 درصد کل آب است. در کنار آن بازدهی پایین آبیاری موجب هدر رفت منابع آبی در این بخش شده است. بر اساس آمار سازمان جهانی کشاورزی (فائو) بازدهی آبیاری در ایران 32 درصد برآورد شده که این عدد برای لیبی 60، هند 54، مصر 53، سوریه 45 و پاکستان 44 درصد است. در این حالت بهترین راهکار برای ایجاد توازن میانبخشی در مصرف آب، افزایش بازدهی آبیاری کشاورزی ایران به حداقل 40درصد در افق 1404 است تا در این صورت سهم کشاورزی از 92 به 87 درصد تقلیل یابد و کسری آب لازم برای احیای منابع زیرزمینی است. به گفته کلانتری، احیای زایندهرود نیاز به عزم همگانی داشته و همه بخشها اعم از بخشهای مصرفکننده و ناظر باید در این امر پیشقدم شوند. با این حال، با توجه به سهم بخشهای مختلف از مصرف، به نظر میرسد بهبود وضعیت آبیاری و ارتقای فناوری کشت و برداشت در کشاورزی سهلالوصولترین راهکار موجود برای احیای زایندهرود باشد. انتهای پیام/63062/صا40
95/04/27 :: 11:30
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 109]