محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1832896467
منطقه آزاد، اما «رها»
واضح آرشیو وب فارسی:برترین ها: فرشته بهروزي نيک در روزنامه وقایع اتفاقیه نوشت: چهره نيمه‌کاره شهر همه چيز را مي‌گويد؛ فرودگاهي که قرار بود در سال 94 افتتاح شود، مي‌گويند سال آينده تکميل مي‌شود. ساختمان‌هاي تجاري و مسکوني در حال احداث، کوهي از خاک هستند و نمايشان هنوز نازک‌کاري نشده است، اگرچه بسياري‌شان معماري زيبايي دارند.
شهر کوچه‌هايي دارد که آسفالت نيستند. انگار ساختوساز در اين منطقه به زماني بيش از حد معمول نياز دارد. کمبود واحدهاي تجاري به راحتي به چشم مي‌آيد. تعداد پاساژها انگشت‌شمار است. همه تکيه در‌آمدي شهر روي بازارچه مرزي است، اما اجناس اين بازارچه تا چند برابر قيمت مراکز استان و شهرهاي ديگر فروخته مي‌شود. ساکنان شهر مي‌گويند: «بسياري از ساکنان همين منطقه هم توان مالي خريد از اين بازارچه مرزي را ندارند؛ اجناس به‌ویژه مارک‌هاي معروف بيش از اندازه گران هستند.»
تعداد اندکي خودروهاي لوکس و پلاک‌نشده در شهر تردد دارند که حواس هر بيننده‌اي را به خود جلب مي‌کنند. بسياري بر اين باورند، تعداد انگشت‌شمار خودروهاي لوکس منطقه، حکايت از کم‌جان‌شدن اقتصاد در منطقه آزاد تجاري و صنعتي ماکو دارد. رفت‌و‌آمد خودروهاي گرانقيمت وارداتي، يکي از اصلي‌ترين مشخصه‌هاي ثروتمند‌بودن يک منطقه آزاد تجاري است اما در ماکو اوضاع فرق دارد. اين مشکلات دليل خوبي براي طرح اين سؤال است؛ چرا بعد از گذشت سه سال و با وجود آنکه به گفته مديرعامل منطقه آزاد تجاري و صنعتي ماکو، بودجه ساخت اين منطقه در دولت يازدهم 36 برابر شد، هنوز صداي پاي رونق اقتصادي و توسعه صنعتي در شهر شنيده نمي‌شود؟
12 ساعت تا اروپا
سه سال از تبديل‌شدن ماکو به منطقه آزاد تجاري و صنعتي مي‌گذرد. ماکو، در شمال آذربايجان غربي و در شکاف ميان دو کوه «قه يه» و «سبد داغي» محصور شده و رودخانه زنگمار، اين شهر را دو نيم کرده است. ماکو آخرين شهر در مرز ايران با ترکيه است و 12 ساعت با بخش اروپايي ترکيه فاصله دارد. حدود 50 درصد از تجارت زميني ايران از اينجا انجام مي‌شود اما با‌وجود پتانسیل‌هاي بالقوه تجاري، اقتصادي و صنعتي اين منطقه، هنوز از اين ظرفيت‌هاي عظيم، سودي عايد بهبود معيشت مردم نشده است.
ماکو همچنان نيازمند سرمايه‌گذاري براي کامل‌شدن است. کل بودجه منطقه آزاد تجاري و صنعتي ماکو تا سال 91 رقمي حدود 50 ميليارد ريال بود. در سال 95 اين رقم به هزار و 800 ميليارد ريال افزايش يافت و مديران منطقه، همچنان درخواست تأمين بودجه و سرمايه‌گذاري براي ساخت و بهره‌برداري از پروژه‌هاي متعدد عمراني در ماکو را دارند. اول مهر امسال بود که اکبر ترکان، دبير شوراي‌عالي مناطق آزاد و ويژه اقتصادي کشور، به همراه مسعود پزشکيان، نایب‌رئيس مجلس، با يک پرواز اختصاصي وارد منطقه آزاد ماکو شدند تا کلنگ چند پروژه اقتصادي و گردشگري از جمله دو هتل پنج‌ستاره را به زمين بزنند.
جمع زيادي از مديران استاني و اقتصادي منطقه، در فرودگاه نيمه‌کاره که هنوز اجازه پرواز مستقيم به آن داده نمي‌شود، به استقبال آمدند. جلوي پايشان گوسفند سر بريدند و در طول مسير، بنرهايي با عکس اکبر ترکان، بر ديوارهاي شهر خودنمايي مي‌کرد. هيجان مردم منطقه براي حضور مسئولان و شروع پروژه‌هاي اقتصادي بالا‌ست. با اين همه، تأمين هزينه‌هاي زندگي و اشتغال، مهم‌ترين دغدغه بسياري از ساکنان منطقه آزاد تجاري و صنعتي ماکو است.
«هيچ»؛ اما عجله نکنيد
حسين فروزان، مديرعامل منطقه آزاد ماکو، در واکنش به اين پرسش که چه کارهايي براي ايجاد شغل و توسعه اقتصاد محلي اين منطقه آزاد انجام شده است، مي‌گويد: «هيچ» و بلافاصله مي‌افزايد: اين پرسش سختي است و بايد در فرصتي مناسب با در اختيار داشتن زماني کافي به آن پاسخ داده شود. مي‌گويد از معاون اقتصادي‌ام بپرسيد تا جواب‌هاي تخصصي‌تر و دقيق‌تري بگيريد. همين سؤال را از ابراهيم جليلي، معاون اقتصادي و سرمايه‌گذاري سازمان منطقه آزاد ماکو می‌پرسیم، پاسخ مي‌دهد: «نگران نباشيد؛ مشکل اشتغال در اين منطقه آزاد، زودتر از آنچه فکر مي‌کنيد، حل خواهد شد. فقط نبايد عجله کرد و باید اجازه داد سرمايه‌گذاري‌ها مسير خود را طي کند.»
آن طور که معاون اقتصادي و سرمايه‌گذاري منطقه آزاد ماکو شرح مي‌دهد: «مجوزهاي سرمايه‌گذاري‌ای که از سوي سازمان منطقه آزاد ماکو در سال‌هاي 94 و 95 صادر شده است در صورتي که به بهره‌برداري برسد، براي پنج هزار نفر شغل ايجاد خواهد کرد.» به گفته او: «تعداد زيادي از پروژه‌هاي گردشگري، اقتصادي و گمرکي و شهرهاي لجستيکي که در اين منطقه کليد خورده، در آينده نزديک براي مردم آن اشتغالزايي خواهد کرد.» جليلي به دو هتلي که قرار است در اين منطقه احداث شود، اشاره ميکند: «در کنار پروژه‌هاي سرمايه‌گذاري براي معيشت مردم، تعداد زيادي پروژه خدماتي از جمله حمل‌ونقل هم در دست احداث است که باز هم منجر به اشتغالزايي خواهد شد.»
سرمايه‌داراني که کارگري مي‌کنند
مسئولان مي‌گويند براي منطقه آزاد ماکو، در سال‌هاي اخير بيش از دو ميليارد دلار درخواست سرمايه‌گذاري خارجي داده شده است که در صورت به‌ثمررسيدن، آينده‌اي روشن را براي اقتصاد در منطقه آزاد ماکو رقم خواهد زد اما تعداد زيادي از ساکنان شهر دچار بيم‌واميد شده‌اند؛ از بي‌شغلي‌شان ناراحت و براي آينده معيشتشان نگران هستند، درعين‌حال، وعده‌هاي مسئولان درباره به‌سرانجام‌رسيدن بسياري از پروژه‌هاي عمراني، اقتصادي و گردشگري در اين منطقه تا حدودي آنها را به بهبود وضعيت معيشتشان در آينده دلگرم کرده است. فعلا آينده برايشان در هاله‌اي از ابهام است. «تبديل‌شدن ماکو به منطقه آزاد، چاله‌هاي اقتصادي زيادي را براي معيشت مردم منطقه به وجود آورد.»
اين نظر تعدادي از ساکنان اين منطقه در ارزيابي آثار منطقه آزاد تجاري‌شدن ماکو بر زندگي‌شان است. وقتي درباره وضعيت شغلي و درآمدشان حرف مي‌زنند، بهتر مي‌شود نگراني‌شان را درک کرد. ابوالفضل 63 سال دارد و چند سال پيش، روي يک زمين کوچک، کشاورزي مي‌کرد اما حالا کارگري ميکند و براي کار هرچند ماه يک‌بار تا اروميه هم مي‌رود. فارسي را متوجه مي‌شود اما به‌سختي مي‌تواند صحبت کند. آيلار، دختر او که تقريبا 20 ساله است به کمکش مي‌آيد و هرجا فارسي حرف‌زدن برايش سخت مي‌شود، او ترکي مي‌گويد و آيلار براي من ترجمه ميکند: «از زماني که قرار شد عده‌اي در ماکو سرمايه‌گذاري و ساختوساز کنند، شرايط کار و زندگي براي عده‌اي از مردم سخت شد، قبلش هم سخت بود اما اوضاع بعد از آن خيلي تغيير کرد.» مي‌گويد: «چند سالي است همه چيز در اين منطقه تغيير کرده، به‌ویژه شغل مردم؛ کشاورزي در اين منطقه به‌صورت ديم است اما پيش از اين کشاورزي و دامپروري کارهايي بود که بسياري از مردم، زندگي‌شان را از آنها تأمين مي‌کردند.
حالا خيلي از زمين‌ها براي ساختوساز تغيير کاربري داده شده است.» آن‌طورکه ابوالفضل توضيح مي‌دهد، حالا مردم اين منطقه نه کشاورز هستند و نه دامپرور، اکثرا کارگري مي‌کنند اما زمين‌هاي گرانقيمتي دارند. زمين‌هايي که بهيکباره چند 10 برابر قيمت پيدا کرده است؛ البته خريداري هم براي آنها نيست. مي‌گويند با توجه به قيمت زمين، همه پولدار هستيم اما براي ديگران کارگري مي‌کنيم. ابوالفضل اشاره کوچکي هم به اين موضوع ميکند: «وقتي در مناطق مرزي شغل درست و حسابي نباشد، نبايد خيلي از کولبرها و افرادي که بعضي کالاها پنهاني وارد مي‌کنند، گلايه کرد.» اکبر ترکان، مديرعامل منطقه، مديران و سرمايه‌گذاران منطقه آزاد، کلنگ‌زني ساخت هتل پنج‌ستاره را انجام مي‌دادند و تعدادي از جوانان مراسم را تماشا و پچ‌پچ مي‌کردند. دو نفرشان در يکي از پاساژها کار مي‌کنند، سه نفر ديگر هم دانشجو هستند و در دانشگاه آزاد اروميه درس مي‌خوانند. آنها در پاسخ به اينکه آينده اين منطقه را با توجه سرمايه‌گذاري‌ها و کليدخوردن پروژه‌هاي متعدد عمراني چطور مي‌بينند؟ مي‌گويند: «ان‌شاءالله همه چيز خوب پيش مي‌رود. قرار شده تا چهار، پنج سال آينده وضعيت اين منطقه از اين رو به آن رو شود.»
سوداگري مستغلات
قديميترها اما چندان به اين سرمايه‌گذاري‌ها خوشبين نيستند به‌ویژه آنها که اطلاعاتي از قيمت ملک در مقايسه با سال‌هاي قبل از منطقه آزادشدن ماکو دارند. ستار، يکي از مشاوران املاک منطقه که حدودا 50 ساله است، مي‌گويد: «قيمت ملک در ماکو بهيکباره نجومي شد؛ خود من 6 سال پيش، يک زمين 120 متري را 70 ميليون تومان فروختم. حالا همان زمين، رقمي در حدود 350 تا 400 ميليون تومان است.» او توضيح مي‌دهد: «قيمت املاک درحالي در اين منطقه نجومي شده که بسياري از مردم شهر توان خريد آن را ندارند. مالکان منطقه هم چشم انتظار مردم ديگر شهرها براي خريد هستند.»
او به تغيير کاربري بسياري از زمين‌هاي کشاورزي براي ساخت مجتمع‌هاي تجاري هم اشاره ميکند: «همين اتفاق باعث سوداگري املاک در ماکو شده است؛ اين روند فعلا چشم‌انداز مبهمي را پيش چشم توسعه اقتصادي شهر قرار داده است. هنوز نمي‌توان پيش‌بيني کرد که آينده ماکو چه مي‌شود.» هيچ‌کدام از ساکنان منطقه نمي‌توانند پيش‌بيني درستي از آینده معيشتي‌شان داشته باشند، فقط اميدوار براي به‌ثمررسيدن پروژه‌‌هايي هستند که قرار است در اين منطقه سرمايه‌گذاري و بهره‌برداري شود.
کاهش تردد ترانزيتي
تردد کاميون‌هاي ترانزيتي از مرز بازرگان به ترکيه و بالعکس، کاهش يافته است و معضل ديگري براي اقتصاد ساکنان ماکو به‌شمار مي‌رود. مرز بازرگان در چند سال گذشته با مشکلات متعددي دست‌وپنجه نرم کرده است. دو سال پيش، ستاد مديريت حمل‌ونقل و سوخت کشور از افزايش قيمت سوخت تحويلي به کاميون‌هاي ايراني و غير‌ايراني که حامل کالاهاي صادراتي بودند، خبر داد. او گفته بود ترکيه هم در واکنش به اين افزايش قيمت اقدام به دريافت عوارض به ميزان 50 يورو از اين کاميون‌ها به ازاي هر صد کيلومتر کرد. اين اتفاق موجب شد تردد کاميون‌هاي ترانزيتي در سال 93 از مرز بازرگان روزانه از 800 به 150 کاميون کاهش پيدا کند.
حالا هم تحولات سياسي در ترکيه تردد کاميون‌هاي ترانزيتي را کاهش داده است. اواخر تير، خبر بسته‌شدن مرز بازرگان به‌دليل تحولات سياسي ترکيه روي تارنماي رسانه‌ها رفت. به‌نظر مي‌رسيد اين موارد در کنار ديگر مشکلات تجاري اين شهر مرزي، هنوز گلايه‌مندي راننده‌هاي ترانزيتي را به‌دنبال دارد. يکي از اين راننده‌ها مي‌گويد: اوضاع به بدي سال 93 نيست اما چندان رونقي هم در تردد کاميون‌هاي ترانزيتي ايجاد نشده است. او مي‌گويد: «مشکل فقط بحران ترکيه نيست، برخي قوانين داخلي هم به اين کاهش ترددها دامن زده است.» نگاهي گذرا به دروازه گمرک بازرگان خبر از بي‌رونقي تردد کاميون‌هاي ترانزيتي مي‌داد. سال گذشته رؤساي‌جمهوری ايران و ترکيه براي ريلي‌شدن مسير ترانزيتي مرز بازرگان توافق کردند.
رسانه‌هاي مرکز، توجهي به ما ندارند
رونق اقتصادي در منطقه آزاد تجاري و صنعتي ماکو هم دغدغه مردم است و هم روزنامه‌نگاران محلي اين منطقه. روزنامه‌نگارهاي جوان اين شهر مرزي در کنار قديميترها تلاش مي‌کنند هر روز و هر هفته گزارش‌هاي جامع تحليلي و تحقيقي درباره آسيب‌شناسي وضعيت اقتصادي ماکو منتشر کنند. مي‌گويند: «ماکو ظرفيت‌هاي بزرگ اقتصادي دارد که نبايد ناديده گرفته شود؛ این شهر مي‌تواند به ثروتمندترين منطقه آزاد تبديل شود.» در مسير تعدادي از روزنامه‌نگارهاي اهل ماکو و اروميه از رسانه‌هاي مرکز گلايه‌هاي جدي مي‌کردند و معتقد بودند: رسانه‌هاي مرکز توجهي به مسائل حاشيه‌اي ندارند و کمتر مشکلات مناطق مرزي و حاشيه ايران را بازگو مي‌کنند.
۱۴ مهر ۱۳۹۵ - ۰۹:۰۰
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: برترین ها]
[مشاهده در: www.bartarinha.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 25]
-
اقتصادی
پربازدیدترینها