واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: سراب رشد بدون تورم و خروج از ركود
عجيب است! نقدينگي به هزار و 87 ميليارد تومان رسيده و در طول عمر دولت يازدهم نقدينگي حداقل دو برابر است اما تورم رو به كاهش است؟!
نویسنده : مهران ابراهيميان
عجيب است كه بر اساس فلسفه پوليون مشاورهدهنده به دولت يازدهم نقدينگي افزايش يافته است اما همچنان وضع صنایع خراب است.
بر اساس نظر پوليون براي خروج از ركود بايد نقدينگي را افزايش داد تا رونق محقق شود و اين اقدام نيز معمولاً با كاهش نرخ سود بانكي محقق ميشود. با اين اوصاف پس يا بايد در اقتصاد با اين حجم نقدينگي، تورم و افزايش قيمتها رخ دهد يا تقاضا افزايش يابد يا هر دو. پس چرا هيچكدام از اينها محقق نشده و دولت تنها بر نرخ رشد اقتصادي آن هم در سال جاري تأكيد ميكند؟
پاسخ را ميتوان اين گونه توضيح داد: اگر دولت بيش از اندازه بر نرخ رشد اقتصادي آن هم در ماههاي پاياني تأكيد دارد به اين دليل است كه فروش نفت ما بيشتر شده، بنابراين افزايش فروش نفت به حدود دو برابر و افزايش صادرات ميعانات گازي و ساير محصولات گازي مانند پتروشيمي ميتواند اين رشد را براي يكسال مثبت نشان دهد.
اين اقدام شبهدستاورد يا سرابگونه كه اين روزها روي آن مانورهاي زيادي ميشود، همان روندي است كه از 45 سال پيش قابل رصد است، يعني با دنبال كردن دورههاي مختلف كه قيمت نفت فراز و فرود دارد ميتوان به راحتي رابطهاي مستقيم ميان نرخ سود و نرخ رشد را ترسيم كرد، البته دليل بارندگيهاي به موقع نيز نقش بسيار كمي داشته اما نگاهي به آمارهاي گمرك در شش ماهه اخير نشان ميدهد همچنان واردات رو به كاهش است و از آنجا كه تركيب واردات رسمي را بيشتر كالاهاي واسطهاي تشكيل ميدهند، بنابراين نميتوان اميد به خروج از ركود در بخشهاي ديگري مانند صنعت را متصور شد (منهاي صنعت خودرو كه لابد برندهاي غربي براي مردم جذاب است.)
اثبات ركود ادامهدار را از طريق آمار ديگري نيز ميتوان استنباط كرد.
در حالي كه توليد ناخالص ملي ايران در سال بر اساس اعلام صندوق جهاني در سال 2011 حدود 482 ميليارد دلار اعلام شده همين صندوق اين آمار را براي سال 2016 حدود 386 ميليارد دلار برآورد كرده است. بنابراين با اندكي تسامح ميتوان دريافت اقتصاد ايران درسال جاري نسبت به سال 90 همچنان اندازه كوچكتري دارد و نرخ رشد نشانهاي خروج از ركود نيست. اكنون كه خروج از ركود با نرخ رشدهاي 4/4 درصد اعلامي در فصل بهار را سراب توصيف كرديم بايد به اين سؤال پاسخ دهيم، پس اگر از ركود خارج نشدهايم افزايش نقدينگي به رغم سياستهاي انبساطي چرا به تورم منجر نشده است؟
پاسخ اوليه را در حالتي كلي ميتوان به كاهش تقاضا منتسب كرد، يعني دولت و مردم پولي ندارند كه باعث تحريك تقاضا و در نتيجه تورم شود! اما اگر اين اتفاق افتاده پس نقدينگي دوبرابري كجا رفته و تكليف علم اقتصاد در ناكارآمدي نظريههايش چيست؟ آيا نظريههايي كه اثبات ميكند نرخ رشد نقدينگي با شتاب 30 درصد در يكسال گذشته تورم ايجاد ميكند، غلط است؟
به اعتقاد نگارنده خير! زيرا نقدينگي موجود تقاضاي خود را دارد و اين متقاضي پر زور حتي اجازه نداده در سه سال اخير مردم و دولت از آن استفاده يا سوءاستفاده كنند. اين متقاضي پرقدرت دقيقاً پاشنه آشيل فعلي اقتصاد ايران است و كسي نيست جز سيستم بانكي و صاحبان معوقههاي بزرگ كه با داراييها سمي و با وجود كاهش نرخ تورم اجازه كاهش نرخ سود تسهيلات را نميدهد؛ همانهايي كه با ورود به بازي پونزي* هر آنچه نقدينگي را توليد ميكند در خود ميبلعد. از شركتهاي ورشكسته تا مستغلات باد كرده در بازار ركودي مسكن!
و در اين ميان نيز دولت و بانك مركزي جرئت اصلاح اين سيستم را ندارند. اين بازي پونزي ادامه مييابد تا يا دوباره درآمدهاي جديد نفي را براي ترميم خود به كار گيرد يا همه اقتصاد را به درون خود خواهد كشيد و فلج و خفه خواهد كرد.
* بازي پونزي: نقشه يا بازي پونزي نوعي كلاهبرداري در سرمايهگذاري توسط اشخاص حقيقي يا حقوقي است، به اين ترتيب كه سود سپردهگذاران قديمي با سپرده سپردهگذاران جديد پرداخت و معمولاً براي جذب سپردههاي بيشتر سودهاي بالاتر و غيرمتعارف پيشنهاد ميشود. داستان و ريشه اين نامگذاري از زندگي يك ايتاليايي به ظاهر خلاق به نام «پونزي» نشئت ميگيرد. وي كه هيچگونه دارايياي نداشت، مبلغ قابل توجهي را براي چند روز از يك مؤسسه مالي يا يك صراف حرفهاي استقراض كرد، اما بلافاصله با ارائه سند اين استقراض بزرگ به عنوان دليلي بر اعتبار مالي بالاي خود به صراف ديگري، مبلغ كلانتري با مدت بازپرداخت بيشتر از وي قرض كرد و طبيعتاً بلافاصله بدهي اول خود را پرداخت نمود. پونزي اين روش را تا پايان عمر خود ادامه داد و البته هيچ يك از مؤسسات مالي يا صرافان بابت وام دادن به وي، متضرر نشدند به جز آخرين مورد كه قطعاً مبلغ بسيار زيادي نيز به وي قرض داده بود!
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۰۷ مهر ۱۳۹۵ - ۲۰:۵۳
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 22]