واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: خشکسالی، گرانی زمین و سنتی بودن معضلات اصلی کشاورزی
قصه پر غصه کشاورزی در ایران مملو از مشکلاتی است که به نظر نمیرسد به این زودیها باتوجه به سیاست فعلی رفع شود، این در حالی است که بخش عظیمی از نیروی اشتغال مردم به نوعی با کشاورزی درگیر هستند.
نویسنده : جواد عسگر

قصه پر غصه کشاورزی در ایران مملو از مشکلاتی است که به نظر نمیرسد به این زودیها باتوجه به سیاست فعلی رفع شود، این در حالی است که بخش عظیمی از نیروی اشتغال مردم به نوعی با کشاورزی درگیر هستند. برطبق آمار رسمی نزدیک به 18 درصد اشتغال به طور مستقیم بردوش بخش کشاورزی است و از سوی دیگر سهم کشاورزی در تولید ثروت ملی و تولید ناخالص داخلی به طور مستقیم به حدود11.7 درصد و بطور غیر مستقیم تا 17 درصد می رسد. سیل و خشکسالی و آب و هوای بد از یک سو و مدیریت غلط و استفاده نکردن از تکنولوژی در راستای مدرنسازی، باتوجه به نبود زمان در احیای دوباره زمینهای کشاورزی ضربات جبران ناپذیری بر این بخش زده است، هر نقصانی در بخش کشاورزی میتواند بخش بزرگی از اقتصاد ایران را دچار مشکل میکند. نگاهی به اوضاع کشاورزی نشان میدهد که پس از مهاجرت عظیم روستاییان به شهرها در دهههای اخیر و توسعه شهرنشینی اکثر زمینهای کشاورزی در روستاها از بین رفته و در مناطق گرم مرکزی بسیاری از زمینهای مرغوب به علت نبود متولی تبدیل به بیابان شده است. از سوی دیگر بالارفتن قیمت زمین خصوصا در دهه اخیر باعث شده است که استفاده از زمین برای کشاورزی مقرون به صرفه نباشد و بسیاری از کشاورزان یا قبلا زمینهای خود را به زمینهای صنعتی و مسکونی تبدیل کردهاند و یا به هر نحوی اکنون در صدد هستند کاربریهای زمینهای خود را تغییر دهند. به عنوان مثال با نگاهی به شهرهای شمالی متوجه میشویم هر روز مساحتی از اراضی سرسبز و یا شالیزارها از بین میرود و جای خود را به دهکدههای مسکونی میدهند، این نوع تغییر کاربریها در شمال کشور سالیان دراز است که آغاز شده و اکنون دستدرازیها به منابع طبیعی و جنگلها رسیده است. بخش عظیمی از هزینهها در بخش کشاورزی مربوط به زمین و آب است و درجایی که قیمت زمین هر روز افزایش پیدا میکند، سرمایهگذاری با عایدی کم در بخش کشاورزی مقرون به صرفه نیست و به همین خاطر سرمایهگذاران جدیدالورود به این بخش اقتصادی رویخوش نشان نمیدهند، بنابراین قسمت اعظمی از کشاورزی درایران به صورت سنتی با بازدهی اندکی است. سال 1375 مزرعه یکصد هکتاری با یک حلقه چاه آب به قیمت ١٢میلیونتومان ارزشگذاری شد، سال 87 قیمت آن زمین نزدیک به 800 میلیون تومان رسید و اکنون بیش از 3 میلیارد قیمت دارد. حال این تازه سرمایهگذاری اولیه نیست و برای راهاندازی یک کشاورزی به دیگر وسایل از جمله تراکتور، تانکهای سمپاشی و موتور آب، انبار و وسایل دیگری نیاز دارید و باید این هزینه ها را نیز برسرمایهگذاری اولیه خود اضافه کنید. باید گفت مدیریتهای غلط اقتصادی در سالهای گذشته باعث شده است که کشاورزی در ایران رفته رفته از بین برود. اما مشکلات بخش کشاورزی صرفا مواد اولیه و پرهزینه نیست حال با تمام مشکلات اگر محصولی تولید شود برای فروش آن نیز دغدغههای فراوان دارند. واسطهها و دلال ها هر روز به نوعی در بازار جولان میدهند و دولتها هم به چندتذکر بسنده میکنند و فقط هرگاه ببینند دلالهای سودجو در حال سوءاستفاده کردن هستند و سریعا روبه واردات میآورند که این خود با ضربه دیگری بر تولیدکننده است. بررسیها نشان میدهد که قیمت محل تولید و مصرف تفاوت چشمگیری دارد. نبود سیستم جامع برای توزیع محصولات کشاورزی و وجود واسطه گریها باعث شده است که گاهی تفاوت قیمتها تا چندبرابر باشد. قیمت گذاری محصولات کشاورزی در ایران به صورتی همانند صدسال گذشته است. امروز وضعیت خشکسالی در کشوری ما به حد هشداردهنده ای رسیده است و عدم رسیدگی به همین محدود زمینهای کشاورزی، باعث از بین رفتن آنها خواهد شد و میتواند خسارات جبرانناپذیری را بر اقتصاد و اجتماع ایران وارد کند. به نظر میرسد تنها راه نجات بخش کشاورزی مدرن کردن سیستم های کشاورزی ایران باشد. یکی از روشهای صنعتی تولیدات گلخانهای است که متاسفانه در ایران توفیقی نداشته است. بالابودن سرمایهگذاری اولیه که حداقل سه سال بازگشت سرمایه طول میکشد از یک سو و از عدم حمایت صحیح بانکی از بخش تولیدات گلخانهای و عدم برنامهریزی سازمانی برای بازاریابی و فروش بخش تولیدات گلخانهای در کنار متغییر بودن هزینههای نگهداری گلخانه باعث شده است که بسیاری از سرمایهگذاران رغبتی نشان ندهند.
منبع : جوان آنلاين
تاریخ انتشار: ۰۲ مهر ۱۳۹۵ - ۱۵:۵۸
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 63]