واضح آرشیو وب فارسی:گیل نگاه:
گیل نگاه:برنج و برنجكاری از دیرباز یكی از شغلهای آبا و اجدادی گیلانیان بوده است. این شغل با وجود همه مشقتهایی كه برای كشاورزان به همراه میآورد اما متكی به احتمالاتی همچون شرایط جوی و كم آبیها است. امسال نسبت به سالهای قبل، بارندگیهای مناسبی در فصل كاشت برنج كه محصولی وابسته به آب است، رخ داد.با گذشتن از روزهای بهاری و در تابستان كه فصل برداشت این محصول استراتژیك و مهم ۳۰۰ هزار كشاورز گیلانی است، بارندگیها ادامه یافت و در بسیاری از مزارع گیلان، خوشههای برنج دچار افتادگی یا خوابیدگی شدند. حال با نزدیك شدن به پایان فصل برداشت، اغلب كشاورزان در مناطق شرقی گیلان كه هرسال زودتر از سایر مناطق به كاشت و نشاء برنج میپردازند، ترجیح میدهند بهصورت سنتی و دستی خوشهها را درو كنند و به ورود كمباینها بهعنوان فناوریای كه برداشت برنج را راحتتر و سریعتر انجام میدهد، مقاومت نشان میدهند.
كمباینها و افزایش ضایعات برنج«محمود رضازاده» كشاورزی است كه از میزان ضایعاتی كه كمباین روی برنج میگذارد ابراز نارضایتی میكند. این كشاورز ۵۳ ساله در حال برداشت دستی مزرعه خود كه در اطراف رودسر قرار دارد، بیان میكند: كمباین با اینكه سرعت برداشت برنج را بسیار افزایش و سختی كار كشاورز را كاهش میدهد اما باعث خرد كردن برنج و افزایش ضایعات محصول كشاورزمیشود.وی میافزاید: سال گذشته من و اقوامم استفاده از کمباین را تجربه كردیم اما امسال بیشتر اقوام ترجیح دادند بهطور دستی و سنتی درو را انجام دهند زیرا برای برنجكار كه به زحمت محصول خود را برداشت میكند، دانه دانه برنج ارزشمند است و تأمین هزینههای زندگی خانوادهاش را باید از همین دانهها به دست آورد.كشاورز دیگری كه در حال برداشت خوشههای رسیده زردرنگ برنج در اطراف املش است، میگوید: بارندگیهای اخیر سبب خوابیدگی خوشهها شده است و استفاده از کمباین باعث كاهش كیفیت برنج میشود.«رحمان پورشفیع» میافزاید: استفاده از کمباین برای درو سبب میشود كه گل و لای در میان خوشه برود و هنگام تبدیل به دانه باعث تیرگی دانههای برنج میشود و این اتفاق سبب میشود قیمت برنج نزد مشتریان پایین بیاید.این كشاورز ادامه میدهد: با اینكه هوا بسیار گرم است و برای دروی سنتی و دستی زحمات زیادی بر كشاورزان تحمیل میشود اما به این دلیل كه زندگی كشاورز به این محصول و فروش آن وابسته است كشاورزان ترجیح میدهند زحمت دروی سنتی و دستی را به جان بخرند و برای حفظ كیفیت دانههای برنج از كمباین استفاده نكنند.وی میگوید: سالهای گذشته تعداد كمباینها بسیار كم بود و مردم با صرف هزینه و به انگیزه سرعت كار، كمباینها را جایگزین دروی دستی و سنتی كردند. امسال تعدادی كمباین از مازندران به گیلان آورده شده است و در نتیجه برای كشاورزان كمباین كافی وجود دارد اما به دلیل خوابیدگی خوشهها، اغلب كشاورزانی كه میشناسم ترجیح میدهند كه دستی برنج را به صورت دستی درو كنند.۲ هزار كمباین در مزارع گیلانرئیس اداره مكانیزاسیون جهاد كشاورزی گیلان گرایش كشاورزان غرب گیلان به استفاده از كمباین را بیشتر از سالهای گذشته برمیشمرد و درباره كاهش استقبال كشاورزان شرق گیلان به استفاده از كمباین در مزارع برنج میگوید: مزارع شرق گیلان همواره زودتر از مناطق غرب گیلان آغاز به نشاء میكنند، به همین دلیل زودتر به بار مینشینند. به دلیل بارندگیهای اخیری كه اتفاق افتاد و خوابیدگی كه بر مزارع تحمیل شد، ورود كمباین به مزارع سخت شده است و كشاورزان ترجیح میدهند بهصورت سنتی و دستی درو كنند.«حیدر كامیاب» میافزاید: با چنین خوابیدگی كه در اغلب مزارع مناطق شرقی گیلان به وجود آمده است، استفاده از كمباین سبب بالا رفتن ضایعات برنج میشود. گذشته از امسال، رویكرد كشاورزان به استفاده از كمباین در سالهای اخیر در استان بیشتر شده است، بهطوری كه از ۲۳۸ هزار هكتار اراضی شالیكاری استان، در سال گذشته ۱۰۰ هزار هكتار برداشت مكانیزه صورت گرفته است كه این مقدار امسال به ۱۲۰ هزار هكتار رسیده و دلیل آن گرایش مزارع غرب استان به استفاده از كمباین است.وی بر این عقیده است كه استفاده از كمباین مزایایی همچون تسریع برداشت و كاهش زحمت و سختی كشاورزان را به ارمغان میآورد و این كار برای حفظ و توسعه كشاورزی برنج گیلان ضروری است.بنا بر گفتههای این مسئول، چشماندازی كه سازمان جهاد كشاورزی گیلان برای برداشت مكانیزه مزارع در آینده نزدیك استان دارد، برداشت از ۱۸۰ هزار هكتار اراضی شالیكاری استان است.وی میافزاید: در مابقی مزارع گیلان، شیب بالا و وضعیت و هندسه مزارع بهگونه ای است كه امكان ورود كمباینها وجود ندارد. بهترین وضعیتی كه میتوان در مزارع گیلان برای برداشت مكانیزه در نظر داشت همین رقم ۱۸۰ هزار هكتار است.كمباینهای وارداتیدر حال حاضر ۲ هزار كمباین در استان فعال هستند. كامیاب از ورود كمباین از استانهایی چون شیراز اصفهان و مازندران به داخل استان خبر میدهد و میگوید: ورود كمباینها از استانهای دیگر سبب رقابتی شدن و كنترل و توازن قیمت اجاره آنها برای كشاورزان میشود و میتوان از آن بهعنوان یك فرصت نام برد كه تعادل قیمتها و هزینهها را در فصل برداشت برای كشاورزان به ارمغان میآورد.به گزارش هركمباین قابلیت برداشت محصول ۵۰ هكتار شالیكاری در فصل درو را دارد. با حسابی سرانگشتی میتوان دریافت كه برای رسیدن به برداشت مكانیزه در ۱۸۰ هزار هكتار از اراضی شالیكاری گیلان به ۳ هزار و ۶۰۰ كمباین نیاز است. عددی كه نسبت به تعداد كمباینهای موجود در استان، فاصله ای قابل توجه دارد. با اینهمه به نظر میرسد تا زمانی كه كشاورزی گیلان بر پایه روشهای سنتی و تجربی از ابتدای كاشت تا برداشت پیش رود و متكی به تغییرات جوی باشد، برداشت مكانیزه و كمباینها جایگاهی مطمئن در بین كشاورزان گیلان ندارند.
۳۱ مرداد ۱۳۹۵
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: گیل نگاه]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 28]