تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1836928252
سواد رسانه ای و کنترل دهکده جهانی - عالیه شکربیگی**
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: سواد رسانه ای و کنترل دهکده جهانی - عالیه شکربیگی** انسان معاصر چه بخواهد و چه نخواهد اسیر رسانه هاست و این رسانه ها هستند که با توجه به گستردگی، فراگیری و قدرتی که در جذب و انحصار مخاطب دارند، ذهن، شخصیت، عقیده و تفکر مخاطب را شکل و جهت می بخشند.
بر اساس نظر دانشمندانی چون گوستاو لوبون، اتو لربینگر، مانوئل کاستلز، دیوید رایزمن، نیل پستمن و نوام چامسکی، رسانه ها در نظام سلطه حاضر با استفاده از روش های اقناع، تبلیغ و دست کاری اخبار از بهترین شیوه های تخدیر توده ها و هدایت آن ها در مسیر گردانندگان جامعه و صاحبان اصلی قدرت استفاده می کنند. گوستاو لوبون معتقد است آن چه تکرار می شود سرانجام در ژرف ترین زوایای ناخودآگاه انسان، یعنی در جایی که پایه و عمل کردار وی شکل می گیرد، فرو می رود، چنان که پس از مدتی حتی اگر عامل رفتار فراموش شود، رفتار باقی می ماند.مهدی زاده می گوید: خبر به عنوان هسته سیاسی فعالیت رسانه ای اهمیت خاصی دارد. خبر تحت تاثیر تقسیم قدرت بین طبقات سیاسی ـ اجتماعی و رقابت های ایدئولوژیک یا به صورت عامل وابسته عمل می کند و با سوگیری، از زاویه خاصی پخش می شود و برای نمایش قدرت دیگران مورد استفاده قرار می گیرد. خبر یکی از جدی ترین پیام های رسانه ای، بازسازی واقعیت بر اساس خواست آفریننده ی آن است. خبر نه یک پدیده ی طبیعی بلکه موضوع ایدئولوژی و گفتمانی است که نه تنها واقعیت اجتماعی را بی طرفانه منعکس نمی کند، بلکه در ساخت اجتماعی واقعیت هم مداخله می کند. تصویری که رسانه از جهان واقعیت به ما نشان می دهد، اغلب گزینشی و دست کاری شده است و نماینده ی واقعیت اصلی نیست. تشخیص واقعیت با توجه به نحوه ی انعکاس آن در رسانه، در مفهوم سواد رسانه ای نهفته است.پس این پنج سؤال مطرح می گردد:- چه کسی این پیام ها را به وجود آورده است؟-چه تکنیکی برای جلب توجه به کار برده است؟-چه ارزش و دیدگاهی را عرضه یا حذف کرده است؟-چرا این پیام فرستاده شده است؟-چگونه ممکن است افراد دیگر این پیام را متفاوت از او درک کنند؟هر چه قدر سطح سواد (به معنای عام و نه صرفاً مفهوم آکادمیک آن) و به تبع آن آگاهی یک جامعه بالا باشد، قدرت تشخیص و سطح سلیقه ی افراد نیز بالا خواهد بود.هدف سواد رسانه ای این است که در مقابل تعابیر پیام ها به ما قدرت کنترل بیش تری می بخشد. واقعیت این است که همه ی پیام های رسانه ای، تعابیر و تفاسیر مختلف هستند و منصرف از این که ما آگاهی لازم را کسب کنیم یا نه، فرآیند تأثیر رسانه ها ادامه دارد. به همین صورت به لحاظ افزایش روز افزون تکنولوژی های ارتباطی نوین و تهدیدهای ناشی از آن، در اغلب کشورهای پیشرفته ی دنیا برای افزایش سطح سواد رسانه ای شهروندان خود - چه از طریق آموزش در مدارس یا روش های دیگر - تمهیداتی اندیشیده شده است.در کشور ما نیز که به لحاظ ایدئولوژی اسلامی دارای ساختاری متفاوت با ساختار سایر کشورهای دنیا است، ضرورت بالا بردن آگاهی مردم در رابطه با رسانه ها و افزایش سواد رسانه ای آن ها به جهت کنترل بیش تر بر تأثیرات ناشی از آن، به خصوص در مواجهه با رسانه های غرب احساس می گردد. لذا صدا و سیما به عنوان رسانه ی ملی و دانشگاه عمومی می تواند در امر آموزش و ارتقای سطح سواد رسانه ای مردم به عنوان تأثیرگذارترین رسانه ی کشور این رسالت خطیر را به عهده داشته باشد. چنانچه در دیباچه ی قانون اساسی می خوانیم «وسایل ارتباط جمعی (سازمان صدا و سیما) باید در جهت روند تکامل انقلاب اسلامی در خدمت اشاعه ی فرهنگ اسلامی قرار گیرند و در این زمینه از برخورد سالم اندیشه های متفاوت بهره جویند و از اشاعه ی خصلت های تخریبی و ضد اسلامی پرهیز کنند.» در ضمن «بالا بردن سطح آگاهی های عمومی در همه ی زمینه ها با استفاده ی صحیح از مطبوعات و رسانه های گروهی و وسایل دیگر (اصل سوم)» به رسانه ها، به ویژه صدا و سیما، جایگاهی چون جایگاه آموزش و پرورش می دهد و آن را در مقام معلم جامعه قرار می دهد. ضمن آن که بر اساس سند راهبردی سازمان [مرسوم به افق رسانه] این مهم در استراتژی های شماره ی 1، 4، 5، 6، 11 لحاظ شده است.زمانی که ما بتوانیم کنترل بیشتری نسبت به رسانه ها و تعابیر آن ها را داشته باشیم، می توانیم به تأثیرات مثبت ناشی از آن قوت ببخشیم و از تأثیرات منفی آن بکاهیم. سواد رسانه ای پاسخی ضروری و واقع نگر نسبت به محیط پیچیده و دائماً در حال تغییر و تحول اطراف ماست. با وجودی که سواد رسانه ای پرسش های انتقادی را در خصوص تأثیرات رسانه ها مطرح می سازد، اما باید گفت که این فرآیند یک جنبش ضد رسانه ای نیست، بلکه هدف اصلی آن این است که از طریق مهارت هایش به همه ی افراد کمک کند تا در خصوص انواع رسانه ها، حالتی کارآمد، دقیق و باسواد پیدا کنند؛ به طوری که بتوانند کنترل تعبیر آن چه را که می خوانند، می شنوند و می بینند در دست گیرند، نه این که بگذارند که تعابیر، کنترل آن ها را در اختیار گیرند.مسئله ی مهم دیگر، که محور اصلی این بحث است، آن است که بدانیم خبرسازان رسانه ی ملی صدا و سیما تا چه اندازه بر ویژگی ها، مهارت ها و همچنین درک، آگاهی و دانش و سلیقه ی مخاطبان خود واقف هستند. آیا برنامه سازی های آن ها متناسب با واقعیت موجود مخاطبان صورت می گیرد یا این که رسالت خطیر اطلاع رسانی را فارغ از شناخت مخاطبان و بضاعت آن ها انجام دهند. در صورت ارائه ی اخبار و اطلاعات، بدون توجه به میزان فهم و درک عمومی مخاطبان، گریزانی، سردرگمی، بی تعلقی و در نهایت گسستگی ارتباط آن ها با رسانه ی ملی، دور از انتظار نخواهد بود.در خوش بینانه ترین حالت، یعنی اگر این موضوع در سطح بسیار کمی از مخاطبان رواج داشته باشد، باز هم صدمات جبران ناپذیری وارد می سازد. پس اقتضا دارد تا عوامل خبری رسانه ی صدا و سیما، اعم از مدیران و سردبیران خبر نسبت به سطح سواد رسانه ای مردم، شناخت واقع بینانه و روشنی داشته باشند تا در دنیای پررقابت رسانه ای امروز ضمن حمایت از حقوق کلیه ی مخاطبان خود، نیازهای بدیهی و مسلّم آن ها را تأمین نمایند.و در این جا بحث را با تعریفی از سواد رسانه ای و ابعاد چهارگانه آن دنبال می کنیم.«جیمز پاتر» سواد رسانه ای را چنین تعریف می کند: «سواد رسانه ای مجموعه ای از چشم اندازهاست که ما به طور فعالانه برای قرار گرفتن در معرض رسانه ها از آن بهره برداری می کنیم تا معنای پیام هایی را که با آن ها مواجه می شویم تفسیر کنیم.» او همچنین برای سواد رسانه ای چهار بُعد ادراکی، اخلاقی، زیبایی شناختی و احساسی در نظر می گیرد. - بُعد ادراکی: مجموعه ای از شناخت ساده ی نشانه ها تا درک پیچیده ترین پیام ها و کشف علل و نحوه ی ارائه ی خاص آن ها به وسیله ی یک رسانه را در بر می گیرد.- بُعد اخلاقی: شامل اطلاعاتی درباره ی ارزش هاست. این نوع اطلاعات بنیادی برای قضاوت درباره ی درست و غلط برای ما فراهم می کند؛- بُعد زیبایی شناختی: حاوی اطلاعاتی درباره ی روش تولید پیام است؛- بُعد احساسی: حاوی اطلاعاتی درباره ی احساسات است، برای مثال احساساتی چون عشق، نفرت، خشم، شادی و ناامیدی. ** نگاهی به اهمیت سواد رسانه ای هم زمان با ورود به قرن 21، سیستم های اطلاعاتی و ارتباطی به طور فزاینده ای دچار پیچیدگی و همه جانبه گرایی شده اند. این پیچیدگی ها موجب شده است تا پیام های تولیدشده توسط رسانه ها، مخاطبان خود را در گوشه و کنار جهان دچار نوعی سردرگمی و تردید در انتخاب پیام ها کنند. دلایل اصلی برای آموزش سواد رسانه ای، کسب مهارت در مدیریت اطلاعات، شناخت تأثیرات ممکن در استفاده از رسانه ها و افزایش پتانسیل جهت برقراری گفتمان دموکراتیک است.لذا سواد رسانه ای مهارت و تکنیکی است که برای استفاده از تکنولوژی های نوین اطلاعاتی و ارتباطی و به منظور تشخیص پیام های این دوران ضرورت یافته است.ضمن آن که ضرورت آموزش سواد رسانه ای شهروندان را از بُعد برقراری ارتباطی متفکرانه و آگاهانه با رسانه، بیش از پیش مطرح می سازد تعریف چند اصطلاح مهم برای تعریف سواد رسانه ایبرای سواد رسانه ای تعاریف زیادی ارائه شده است اما پیش از آن که سواد رسانه ای را تعریف کنیم باید چند اصطلاح مهم را توصیف کنیم که اجــزای بنیـادی تعریف سواد رسانه ای را تشکیل می دهند.تعریف سواد رسانه ایسواد رسانه ای مجموعه ای از چشم اندازهاست که ما به طور فعالانه برای قرار گرفتن در معــرض رسانه از آن ها بهــره بــرداری می کنیم تا معنای پیام هــایی را که با آن ها مواجــه می شویم تفسیر کنیم.ما چشم اندازهای خود را با استفاده از ساختار دانش خود می سازیم. برای ساختن ساختارهای دانش، به ابزار و مواد اولیه نیاز داریم. این ابزار مهارت های ماست. ماده ی اولیه، اطلاعات به دست آمده از رسانه ها و دنیای واقعی است. استفاده ی فعالانه به معنی این است که ما از پیام ها آگاهیم و به طور خودآگاهانه با آن ها تعامل داریم .سواد رسانه ای یک مفهوم قدیمی است که اولین بار مارشال مک لوهان در سال 1965 به کار برد. او معتقد بود زمانی که دهکده ی جهانی فرا رسد باید انسان ها به سواد جدیدی به نام سواد رسانه ای دست یابند . دکتر معتمد نژاد سواد رسانه ای را یک نوع درک متکی بر مهارت می داند که می توان بر اساس آن انواع رسانه ها را از یکدیگر تمیز داد، انواع تولیدات رسانه ای را از یکدیگر تفکیک و شناسایی کرد، محصول نهایی یک رسانه را تشخیص داد و به درک این نکته رسید که، آیا محتوا رابطه ای با عدالت اجتماعی دارد یا خیر.شکرخواه می نویسد: سواد رسانه ای قدرت درک نحوه ی کارکرد رسانه ها و معنی سازی در آن ها است. سواد رسانه ای را می توان دسترسی، تجزیه و تحلیل و تولید ارتباط در شکل های مختلف رسانه ای و مصرف انتقادی محتوا دانست. سه جنبه ی سواد رسانه ای عبارتند از:الف. ارتقای آگاهی نسبت به رژیم مصرف رسانه ای و یا به عبارت بهتر تعیین میزان و نحوه ی مصرف غذایی رسانه ای از منابع رسانه ای گوناگون؛ب. آموزش مهارت های مطالعه یا تماشای انتقادی؛ج. تجزیه و تحلیل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی رسانه ها که در نگاه اول قابل مشاهده نیست .محسنیان راد در این مورد می گوید سواد رسانه ای، سوادی است که در شرایط انبوه شدن پیام ها در سپهر ارتباطی، مخاطب فرا می گیرد که چگونه به آسانی پیام های مورد نیاز خود را پیدا کند؛ به عبارتی توانایی تشخیص پیام هاست که مخاطب بداند رسانه های مورد نظر، کدام پیام را با هدف خبررسانی منتشر می کنند یا قصد پروپاگاندا (تبلیغات سیاسی) دارند .از دید جین تالیم «سواد رسانه ای» عبارت است از توانایی بررسی، تجزیه و تحلیل پیام هایی که به طور روزانه در معرض آن قرار می گیریم یعنی توانایی و مهارت تفکر نقادانه بر روی تمام رسانه ها. سواد رسانه ای سؤالاتی را در مورد یک برنامه و این که چه چیزهای مهمی در آن وجود دارد مطرح می سازد و مشخص می کند که چه عواملی شامل انگیزه ها، سرمایه، ارزش ها و صاحبان آن در تولید یک برنامه دخیل هستند، سواد رسانه ای ما را در مورد نحوه ی تأثیرگذاری برنامه ها آگاه می کنند.الیزابت تومن برای سواد رسانه ای سه مرحله را مشخص می نماید.- اولین مرحله خیلی ساده و بدیهی است: این که اهمیت رژیم رسانه ای را متوجه شویم و قدرت انتخاب داشته باشیم و همچنین قادر باشیم اوقاتی را که صرف رسانه ها، از جمله تلویزیون، ویدئو و بازی های الکترونیکی می کنیم کاهش دهیم. - دومین مرحله و این است که داشتن دید انتقادی را فرا می گیریم و به می آموزیم که چگونه تجــزیه و تحلیــل کنیــم. در این مرحله چارچوب ها را می شناسیم و به ساختـار آن ها پـی می بریم.- سومین مرحله موضوعاتی فراتر از چارچوب ها را جست وجو می کند. برنامه هایی را که ما می بینیم چه کسی تولید می کند؟ به چه منظوری است؟ چه کسی منتفع می شود؟ چه کسی زیان می بیند و این که چه کسی تصمیم گیری می کند؟ در این مرحله تجزیه و تحلیل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی مشخص می شود که چگونه هر فردی در اجتماع تجربه های رسانه ای خودش را تفسیر می کند و همچنین نشان می دهد کـه به چـه صـــورت رســانــه های گــروهی الگوی مصــرف جهــانی را شکــل می دهند. مائورین بارون از بخش چند رسانه ای و عضو هیئت مدیره ی آموزشکده ی زبان انگلیسی مونترال در تعریف سنتی از سواد رسانه ای، به ویژه رسانه های چاپی رمزگشایی و فهمیدن آن چیزهایی است که چاپ می شوند. اما در دنیای تکامل یافته ی امروز، دیگر رسانه های چاپی بخش عمده ی رسانه ها نیستند و در حال حاضر رسانه های الکترونیک نقش عمده ای را به عهده گرفته اند. امروز سواد رسانه ای به معنای آن است که افراد باید قادر به انجام دادن فعالیت های رمزگشایی، درک، ارزیابی و نوشتن پیام ها اعم از رسانه های چاپی و غیر چاپی، ارزیابی، و آفرینش متن، تصویر و صدا و یا ترکیبی از این عناصر. از دید نل اندرسون سواد رسانه ای خصوصیتی است که در آن افراد تغییرات چشمگیری پیدا می کنند. به گفته ی ریک شفرد سواد رسانه ای نوعی آگاهی و دانش نقادانه در رسانه های جهانی است و بررسی تکنیکی، تکنولوژیکی و ترکیب های سازمانی را در تولیدهای رسانه ای در برمی گیرد. به طوری که شخص بتواند به صورت نقادانه ای تجزیه و تحلیل کند، پیام های رسانه ای را بشناسد و نقش مخاطب را در ساختن و معناسازی پیام به خوبی ایفا کند .والی بوون می گوید سواد رسانه ای به معنای آن است که سطح شهروندان را ارتقا دهیم و نقش غیر فعال آن ها را - نسبت به رسانه ها - به یک نقش فعال نقادانه و درگیر تغییر دهیم و توانایی آن ها را در چالش با دیدگاه ها و چارچوب های سنتی نسبت به مسائل شخصی، فرهنگ تجاری رسانه ای و پیدا کردن راه های جدیدی برای سخن گفتن و اظهار نظر افزایش دهیم.سیناترا در مورد سواد دیداری می گوید سواد دیداری مهارتی است که به وسیله ی آن معنای پیام هایی که قبلاً بر اثر تجارب کسب شده است، بازسازی می شود.باکینگهام نیز می گوید کسانی که دارای سواد رسانه ای هستند، قادرند به آسانی اشتباهات را شناسایی کنند و معانی طنز و هجویات را بفهمند و همچنین نسبت به تفسیرهایی که از رسانه ها ارائه می شود، دید شکاک داشته باشند. آن ها همچنین فهم عمیقی نسبت به ژانرهای تلویزیونی دارند.سین میزوسوکی از کارشناسان برجسته ی ژاپن، سواد رسانه ای را توانمندی های چندگانه توصیف می کند و به کمک آن، مردم اطلاعات را از طریق رسانه ها دریافت و به طور انتقادی تفسیــر می کنند و افکـار و عقایـد و توانمنــدی خویش را برای طراحی ذهنی رسانه ها را، باز تولیــد می نماید .ویژگی های اصلی سواد رسانه ایسواد رسانه ای یک پیوستار است، نه یک مقولهسواد رسانه ای مانند جعبه ای نیست که یا باید در آن گنجید یا نگنجید. برای مثال ما یا فارغ التحصیل دبیرستان هستیم یا نیستیم، یک شهروند ایرانی هستیم یا نیستیم. در مقابل سواد رسانه ای یک پیوستار تلقی می شود. مانند دماسنج که دارای درجه های مختلف است.همه ی ما در پیوستار جایی را اشغال می کنیم. هیچ نقطه ای بر این پیوستار وجود ندارد که به اتکای آن بتوان گفت کسی اصلاً سواد رسانه ای ندارد و هیچ نقطه ای نیز در بالاترین سطح این پیوستار نیست که مؤید سواد رسانه ای کامل کسی باشد. همیشه جا برای پیشرفت هست. روی این پیوستار جایگاه افراد بر اساس تعداد کل چشم اندازهایشان در ارتباط با رسانه تعیین می شود. کسانی که در سطوح پایین سواد رسانه ای قرار دارند؛ چشم انداز ضعیف و محدودی به رسانه ها دارند، ساختار دانش آن ها کوچک تر، سطحی تر و بی نظم تر است و چشم اندازهای کافی برای استفاده در تفسیر معنای پیام رسانه ای فراهم نمی کند. به علاوه این افراد بر طبق عادت به استفاده از مهارت های خود - که رشد نیافته باقی مانده اند - تمایل ندارند و بنابراین استفاده ی موفقیت آمیز از آن ها دشوارتر است .سواد رسانه ای چند بُعدی است: سواد رسانه ای از چهار حیطه ی شناختی (ادراکی)، حسی، اخلاقی و زیبایی شناختی تشکیل شده است.سواد رسانه ای مستلزم آن است که اطلاعات به دست آوریم. البته نه فقط در بعد شناختی، دانش خود را بنا نهیم؛ بلکه اطلاعات دارای ابعاد احساسی، زیبایی شناختی و اخلاقی را نیز مورد توجه قرار دهیم.هر یک از این چهار بعد در حوزه های درک متفاوتی متمرکزند. حوزه ی شناختی به اطلاعات واقع بنیاد دلالت دارد. تاریخ ها، اسامی، تعاریف و امثال آن اطلاعات شناختی قلمداد می شوند. این ها اطلاعاتی هستند که در مغز جای دارند. شمول شناختی یا ادراکی، حیطه ای است که به فرآیندهای ذهنی و فکری مربوط می شود. شایستگی های ادراکی، مجموعه ای از شناخت ساده ی نشانه ها تا درک پیچیده ترین پیام ها و کشف علل نحوه ی ارائه ی خاص آن ها به وسیله ی یک رسانه را در برمی گیرد. این همان بعد عقلانی است که به ایجاد مضمونی غنی در فرآیند ساختن معنا منتهی می شود. به تعبیر دیگر این بعد را می توان ناظر بر این تعریف از ارتباطات به شمار آورد. ارتباطات عبارتند از: فراگرد تفهیم و تفاهم و تسهیم معنی مشروط بر مشابهت معنی بین فرستنده و گیرنده ی پیام. - حوزه ی احساسی حاوی اطلاعاتی درباره ی احساسات است. احساساتی چون عشق، نفرت، خشم، شادی و ناامیدی. اطلاعات احساسی اطلاعاتی هستند که در قلب مستقرند. بعضی از افراد وقتی در معرض رسانه ها هستند، چندان نمی توانند احساسات را تجربه کنند، در حالی که بعضی دیگر نسبت به اشاراتی که احساسات مختلف را در آن ها ایجاد می کنند، حساسند. مخاطب از طریق یکی از حواس پنج گانه در معرض پیام های رسانه ای قرار می گیرند. اما این موضوع تداعی کننده ی نظریات مک لوهان است که می گوید «هر رسانه در امتداد یکی از این حواس پنج گانه است.» مطالب حسی یا احساس برانگیز در تبلیغات سیاسی و تجاری در شرایط مختلف از طرف سیاستمداران و سرمایه داران مورد استفاده ی جدی قرار می گیرد. از این رو سواد رسانه ای تلاشی در کشف ابعاد حسی نهفته در پیام های رسانه ای به حساب می آید.- حوزه ی زیبایی شناختی حاوی اطلاعاتی درباره ی روش تولید پیام است. این اطلاعات، بنیانی برای قضاوت درباره ی نویسندگان، فیلم برداران، بازیگران، آهنگ سازان، کارگردانان و دیگر هنرمندان فراهم می کند. علاوه بر این، قضاوت درباره ی سایر محصولات حرفه ای خلاقانه، مانند تدوین، نورپردازی، طراحی صحنه، طراحی لباس، ضبط صدا، صفحه بندی و غیره یاری مان می دهد. برای بعضی از متخصصان این مهارت در نقد بسیار حائز اهمیت است. اطلاعات زیبایی شناختی اطلاعاتی است که در چشم ها و گوش ها قرار دارند. بعضی از ما گوش خوبی برای شنیدن گفت وگوها داریم. بعضی از ما چشمان خوبی برای دیدن نــورپــردازی، تـرکیب فیلم برداری یا حرکت داریم. هر چه اطلاعاتمان در حوزه ی زیبایی شناسی بیش تر باشد، بهتر می توانیم میان بازیگر بزرگ و بازیگر بسیــار خـوب، بین ترانـه ای بزرگ که جاودانه خواهد شد و ترانه ی محبوبی که دوران کوتاهی مطرح خواهد ماند؛ بین فیلم خوب یک کارگردان و بهترین اثرش و اثر هنری و آثار تصنعی تمایز قائل شویم.- حوزه ی اخلاقی شامل اطلاعاتی درباره ی ارزش هاست. اطلاعات اخلاقی اطلاعاتی هستند که در ضمیر و روح انسان مستقر هستند. این نوع اطلاعات بنیادی برای قضاوت درباره ی به درست و غلط برایمان فراهم می کند. هر چه اطلاعات اخلاقی دقیق تر و پالوده تر باشد، ارزش های نهفته در پیام های رسانه ای را با عمق بیش تر درک می کنیم و قضاوت هایمان درباره ی آن ارزش ها دقیق تر و منطقی تر خواهد شد. برای درک کامل مضامین اخلاقی، شخص باید سواد رسانه ای بسیار بالایی داشته باشد. ساختارهای قدرتمند دانش حاوی اطلاعاتی از هر چهار حوزه ی مذکور است. اگر یک نوع از اطلاعات موجود نباشد، ساختار دانش ضعیف است. وقتی از ساختارهای دانــش قدرتمندی برخوردار باشیم که شامل اطلاعاتی از هر چهار حــوزه ی فـوق است، می توانیم نقاط تمرکز نارسایی را از خود به پیام های رسانه ای منتقل کنیم. حال اگر ساختارهای دانش ضعیف باشد، احتمال تشخیص نارسایی های پیام کم تر است، زیرا این نارسایی ها بر وجود مخاطب غلبه می یابند .اهداف سواد رسانه ایهدف سواد رسانه ای، دادن قدرت کنترل برنامه های رسانه به افراد است. تک تک افراد به خودی خود تأثیر زیادی بر تغییر روش رسانه های جمعی در ساخت پیام هایشان ندارند. تک تک افراد هرگز نمی توانند بر آن چه به علوم عرضه می شود کنترل زیادی داشته باشند، اما می توانند اعمال کنترل به روش برنامه ریزی ذهن خود را بیاموزند. بنابراین هدف رسانه ای این است که به مردم نشان دهد چگونه کنترل را از رسانه ها به خود معطوف کنند. اولین گام در تغییر کنترل رسانه ها به شخص این است که دریابند چگونه رسانه ها آن ها را برنامه ریزی می کنند. برنامه سازی رسانه ای دائماً در قالب یک چرخه ی دو مرحله ای تکرار شونده انجام می گیرد. یکی از مراحل این چرخه «محدود کردن انتخاب ها» و مرحله ی دوم «تحکیم تجربه» است.الف. محدود کردن انتخاب هارسانه ها طوری برای ما برنامه ریزی می کنند که باور کنیم انتخاب های زیادی پیش رو داریم. اما می دانیم که گستره ی این انتخاب ها بسیار محدود است. با آن که ظاهراً تفاوت هایی میان انتخاب های پیام ها وجود دارد، این تفاوت ها در مقایسه با شباهت ها بی اهمیت است. رسانه ها چنان برنامه ریزی می کنند که فکر می کنیم حق انتخاب داریم، حال آن که در واقع دایره ی انتخابمان به شدت محدود است.اگر در گستره ی بالقوه ی علایق مخاطبان، تعادلی در انتخاب وجود داشت، این محدودسـازی انتخاب کم خطـرتـر می شد. اما دست اندرکاران حرفه ی رسانـه، ایـن محدودیت هـا را می سازند تا به اهداف اقتصادی خود دست یابند؛ یعنی آن ها تنها خدماتی را فراهم می کنند که بیش تر درآمـد را ایجـاد می کنـد و در عین حال هزینه هایشان را تا حد ممکن پاییـن نگه می دارد .ب. تحکیم تجربهتجارب گذشته با رسانه برنامه ریزی می شود. تا وقتی که تجارب مذکور رضایت بخش و عاری از احساسات منفی، شکست یا نفرت باشند، قرارگیری در معرض رسانه ها تقویت می شود. آدمی دائم به همان نوع پیام ها رجوع می کند که مطمئن است باز هم تجارب رضایت بخشی مشابه تجارب گذشته اش خواهد داشت. به راحتی می شود به وضعیت غیرارادی لغزید و به اطمینان رسید که انتخاب های از پیش تعیین شده، انتخاب هایی قابل قبـول هستند. با گذشت زمان عادت ها قـوی تر و آزمودن چیزهای تازه دشـوارتر می شود .در پایان باید گفت، داشتن سواد رسانه ای ایجاب می کند که به جستجو طیف وسیعی از منابع بر بیاییم و ساختار اطلاعاتی نیرومندتری بسازیم تا زمینه ای را در اختیار ما بگذارند که جریان معمولی و عرفی برنامه های خبری در اختیار ما نمی گذارد.....................................................................................................................** جامعه شناس و دبیر کارگروه خانواده سالم معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری
31/03/1395
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 16]
-
اجتماع و خانواده
پربازدیدترینها