واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: همزمان با تک رقمی شدن نرخ تورم از ماه گذشته، حالا مرد شماره یک بانک مرکزی از تلاش برای تک رقمی کردن نرخ سود بانکی خبر داده تا مقصد بعدی دولت در سیاست های اقتصادی به ویژه در حوزه پولی روشن شود. تک رقمی کردن نرخ سود بانکی البته آسان نخواهد بود، اما انتظار از دولت و بانک مرکزی این است که به وعده خود مبنی بر تک نرخی کردن نرخ ارز زودتر عمل کنند و زمینه رانت ارزی را از بین ببرند. به گزارش تابناک اقتصادی، کاهش نرخ تورم به کمتر از 10 درصد بدون تردید یک دستاورد بزرگ اقتصادی برای دولت و بانک مرکزی محسوب می شود، اما بیم آن می رود که با کاهش رشد اقتصادی، کندتر شدن چرخه فعالیت بنگاه های صنعتی، کشاورزی و خدماتی کشور، نرخ بیکاری افزایش و سطح اشتغال موجود در معرض خطر قرار گیرد. چه اینکه با گذشت نزدیک به 3 سال از فعالیت دولت یازدهم، هنوز برنامه منسجم و قابل اجرا برای تحرک بخشی جدی به اقتصاد دیده نمی شود. به نظر می رسد دولت تدبیر و امید فرماندهی اقتصادی را به بانک مرکزی داده و جهت گیری سیاست های اقتصادی متناسب با نسخه های کارشناسی در بانک مرکزی مورد بازنگری قرار گرفته و حالا که سیاست گذاران و تصمیم سازان بانک مرکزی، سودای تک رقمی کردن نرخ سود بانکی را دنبال می کنند، باید دید آیا رسیدن به این مقصد، مورد انتظار جامعه، فعالان اقتصادی و نیاز اقتصاد ایران هست یا نه؟ واقعیت این است که با وجود کاهش نرخ سود سپرده های بانکی از 18 درصد به 15 درصد در خصوص سپرده های علی الحساب یکساله، نه اراده ای برای کاهش نرخ سود تسهیلات به 18 درصد دیده نمی شود و نه سازوکاری برای نظارت بر رفتار بانکها پیش بینی شده است. در واقع بانک مرکزی در حالی از تک رقمی شدن نرخ تورم دفاع می کند که نرخ سود سپرده های یکساله مردم نزد بانک ها 15 درصد شده و نرخ سود واقعی تسهیلات بانکی دستکم بین 20 تا 25 درصد در نوسان است. با این حال، ولی الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی می گوید: هدف نهايي ما كاهش نرخ سود بانكي تا مرز نرخ تورم است. او در تازه ترین اظهارنظر در گفتگو با خانه ملت با تأكيد براينكه نرخ سود سپردههاي بانكي و همچنين نرخ سود تسهيلات هر دو كاهش خواهند يافت، می افزاید: هماكنون نرخ سود سپردهها 15درصد و تسهيلات 18درصد است؛ درحاليكه گزارش ميشود برخي بانكها از اين نرخها تخلف يكي دو درصدي دارند كه البته بانك مركزي دراين رابطه سكوت نكرده و با بررسيهاي خود پيگير موضوع تا حصول نتيجه خواهد بود. وام روی کاغذ ارزان شد در حالی که بانک مرکزی می گوید در برابر تخفات بانکها در اعطای تسهیلات با نرخ گران و یا حبس بخشی از وام پرداختی نزد خود خواهد ایستاد که برخی فعالان اقتصادی آشکارا از رفتار بانکها انتقاد دارند. از جمله اینکه 3 عضو هیات نمایندگان اتاق تهران در اظهارنظری بر این نکته تاکید دارد که وام روی کاغذ ارزان شده و در عمل قیمت تمام شده تسهیلات پرداختی بانکها نسبت به قبل از کاهش نرخ سود سپرده ها به 15 درصد کم نشده است. مهدي كيميايي اسدي، از فعالان اقتصادی بعضي بانكها نرخ سود تسهيلاتشان را كاهش دادهاند، اما از طريق قوانيني كه در پرداخت تسهيلات گذاشتهاند، اين كاهش را به نوعي براي خود جبران كردهاند. وی می افزاید: به این ترتیب انگار که دوباره نرخ سود تسهیلات همان 22 درصد است نه 18 درصد. به این ترتیب هم درست است که نرخ سود تسهیلات روی کاغذ 4 درصد کم شده است، اما سختگیری بانک ها هم بیشتر شده و آنها تعامل لازم را با بخش خصوصی ندارند و راغب نیستند که منابع را با نرخ پایین به تولید کننده بدهند. آنها می گویند سپرده ها را با نرخ بالا گرفته اند و سود بالا به سپرده گذار می دهند، به همین دلیل هم الان توجیه ندارد که با بهره پایین تر تسهیلات را بپردازند. محمد نجفی عرب، رییس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق تهران هم اعلام کرد: کاهش نرخ سود تسهیلات به طور واقعی اتفاق نیافتاده است. به گفته او، بانک ها در حال حاضر، 20 درصد کل وام گرفته شده را در حسابی در سپرده کوتاه مدت بلوکه می کنند و تا زمان تسویه وام هم نمی دهند. او ادامه داد: البته در گذشته هم مقداری از وام را بلوکه می کردند، اما در گذشته، 10 درصد بود که حالا به 20 درصد رسیده است. اگر تولیدکننده ای بخواهد به طور مثال دو میلیارد وام بگیرد، باید 20 درصدش را در بانک سپرده کند. به این ترتیب در واقع نرخ تسهیلات کاهش پیدا نکرده است و 18 درصد نشده است. مسعود شنتیانی، از دیگر اعضای اتاق تهران هم اظهار می دارد: بهانه اصلی که بانک ها در سال های گذشته نرخ سود سپرده بانکی را به 20 درصد و نرخ سود تسهیلات را حتی به بالای 30 درصد رساندند تنها نرخ تورم بود و حالا که تورم چند ماهی است به گفته بانک مرکزی به زیر 10 درصد رسیده است شاهدیم که هنوز نرخ سود سپرده بانکی و تسهیلات متناسب با این کاهش تورم پایین نیامده است و در واقع بانک ها از تعهدات خود عدول کرده اند.» خطر بازگشت به دوران رانت پولی وعده کاهش دادن نرخ سود تسهیلات بانکی به مرز تک رقمی شدن در حالی که چالش اصلی بنگاه های اقتصادی دشواری دسترسی به منابع مالی و کمبود نقدینگی است، هرچند در کلام وعده شیرینی است، اما تلخی ماجرا شکل گیری رانت گسترده پولی در نتیجه محدودیت منابع بانک ها و افزایش حجم تقاضا برای گرفتن تسهیلات با نرخ سود پایین است. اصطلاحی که گیرندگان حرفه ای وام بانکی از آن به عنوان فصل وام گیری یاد می کنند. آیا بانک مرکزی اطمینان دارد که کاهش نرخ تورم به سطح مطلوبی از پایداری و استحکام رسیده که مقصد بعدی خود را کاهش نرخ سود بانکی هدفگذاری کرده است؟
۰۲ مرداد ۱۳۹۵ - ۱۲:۵۰
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تابناک]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 182]