واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: جارو یا "سازه" دست ساخته پر مشتری در خانواده های مازندرانی ساری-ایرنا- جارو یا "سازه" ازجمله صنایع دستی است که برغم وجود نوع صنعتی ان ، سالیان متمادی است در خانه های مردم مازندران به خوبی جا باز کرده است .
جارو یا "سازه" از گیاهی که در اصطلاح محلی "ارزن"گفته می شود ساخته یا بافته می شود و در برخی نقاط روستایی استان مازندران برای نیاز محلی کشت شده و پس از برداشت ، خشک شده و با دست بافته می شود. جارودستی که مازنی ها به آن "سازه" یا "شاجه" می گویند از دیرباز ابزاری برای نظافت و غبارروبی در منازل و اماکن متبرکه مازندران بوده است. در گذشته خانواده های مازندرانی سعی می کردند به اندازه مصرف سالانه قطعه ای از باغ خود را به کشت این گیاه اختصاص دهند و معمولا مردان خانواده می توانستند خودشان جارو بسازند و نیازهای خودشان را برطرف کنند و یا در روستاها افرادی بودند که با دریافت مبلغی اندک این کار را انجام می دادند. *کشت گیاه جارو در مازندران کاهش یافته است با گسترش باغ های مرکبات و شالیزار به مراتب کشت این گیاه کمتر شده و با امدن جارو برقی نیاز به جاروی دستی کاهش یافته و امروزه به نوعی می توان گفت که تنها منطقه ای که در استان به خرید و فروش و جاروبندی به شکل حرفه ای اقدام می کنند امیرکلای بابل است که شغل اصلی مردان خانواده محسوب می شود. اما آنچه که در بقیه روستاهای استان مازندران کشت و نیز به جاروبندی می پردازند به صورت جزئی و برای نیاز خانواده یا روستا است .هنرمندان صنایع دستی امیرکلا با ظرافت زیاد و هنرمندانه ساقه های جارو را در کنار هم می چینند و در قسمت سکان دسته از انواع سیم های ظریف استفاده کرده و در قسمت تاج آن از نخ های پلاستیکی در رنگ های شاد و متنوع که نشات گرفته از روحیه با نشاط مردم این منطقه است، استفاده می کنند. در دهه 60 و 70 برخی از افراد از بهنمیر و جویبار با دوچرخه در محلات بابل دور می زدند و با جار زدن این جمله که "ارزن سازه خریمی " از مردم ارزن مازاد (همان جاروی بافته نشده) را برای ساخت جارو خریداری می کردند.امروزه بسیاری از زنان امیرکلا نیز در خانه های خود برای امرار معاش ، با هزینه اندک برای جارو فروشان عمده جارو می بافند تا آنجا که اگر زنی وارد به این کار باشد می تواند روزانه حدود یکصد جارو را با سیم و نخ پلاستیکی ببندد و تحویل سفارش دهنده بدهد. مغازه های زیادی در خیابان طالقانی امیرکلای بابل با فروش جارو اداره می شوند که با حضور اندک در این شهر کوچک به راحتی نفوذ این صنعت دستی مشخص است که می توان گفت شغل اصلی مردم این منطقه جاروبندی است و امروزه حتی نوجوانان نیز به خصوص در تابستان برای گذران اوقات فراغت به این ضنعت روی آورده اند. اگر چه جاروی برقی این صنعت پیشرفته باعث شد که در همه خانواده ها و حتی روستاها ، جارودستی یا سازه برای رقیب خود جا باز کند ولی در سال های اخیر زنان خانواده به این نتیجه رسیدند که هیچی جای جاروی دستی را برای نظافت خوب نمی گیرد لذا باز هم به سمت خرید جاروهای دسته کوتاه و دسته بلند برای نظافت سقف های خانه در کنار همان جارو برقی برآمدند. "علی جهانیان" کارشناس هنرهای سنتی اداره میراث فرهنگی بابل در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: جاروبندی در امیرکلا قدمتی طولانی دارد و وجود این نوع جارو در شهر امیرکلا بقایای آن از دوره زندیه موجود است که در تکایا و امامزادگان برای تزئینات یافت شده است. وی بیان کرد: چون جارو وسیله ای است که قابلیت تخریب کامل دارد نمی توان قدمت دقیقی از آن مشخص کرد ولی امروزه جاروبندی در امیرکلا مازندران مطرح است و از سراسر استان برای خرید و فروش این کالا به این منطقه مراجعه می کنند ومعمولا از این نوع جارو به صورت سوغات به استان های دیگر برده می شود. جهانیان بیان کرد: کاشت گیاه جارو امروزه تنها در استان مازندران خلاصه نمی شود بلکه استان های دیگر نیز این گیاه را کشت می کنند. وی گفت: خیابان طالقانی امیرکلا مهد این صنعت دستی در استان مازندران است و در میدان آن یک نمادی از جاروبندی به همراه تندیسی نصب شده است. ***قیمت جارو دستی از 70 هزار ریال تا 150 هزار ریال: "محمد ولی نژآد" حدود 40 ساله و یکی از جاروبندان امیرکلا به خبرنگار ایرنا گفت: قیمت جاروهای تولیدی مان بستگی به کیفیت و نوع جارو از 70 هزار ریال تا 150 هزار ریال است و مرغوبترین نوع جارو در استان مازندران، جاروهایی است که در محمود آباد کشت می شود چرا که بسیار با کیفیت مناسب و شفاف است. در ادامه "حسین صادقی" 63 ساله یکی دیگر از جاروبندان این شهر گفت: جاروهایی که در استان مازندران کشت می شود تنها کفاف دو ماه کارمان را می کند و بقیه جاروها را از استان های دیگر به خصوص آذربایجان شرقی و غربی، زنجان و قزوین وارد می کنیم و بعد از دسته بندی و تزیین به فروش می رسانیم. "اکبر فتحی" دیگر جارو ساز امیرکلایی نیز در این باره گفت: بیشتر فروش جاروهای ما نه تنها در مازندران است و حتی به استان گیلان هم ارسال می شود. وی اظهارداشت: پدر من که حدود 90 سال سن دارد گفته که این هنر از دوران کودکی اش هم در این خطه وجود داشته است و ما در نزد پدر خود مشغول به جاروبندی بوده ایم. آن چیزی که بسیار نکته مثبت تلقی می شود نه تنها بسیاری از خانواده های مازندرانی و امیرکلایی از این صنعت دستی ارتزاق می کنند بلکه حضور جوانان در کنار پدران برای تولید این محصول است که نشان می دهد صنایع دستی مورد نیاز مردم همچنان مشتری خواهد داشت و این یک فرصت استثنایی است. گزارش-زینب حبیب پور گودرزی 7328/1899
30/03/1395
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 28]