واضح آرشیو وب فارسی:فارس: عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهدبرداشت ۱۲۰ میلیارد متر مکعب آب از منابع فسیلی/ وزارت نیرو سالانه مجوز ۱۲۰۰ کیلومتر کفشکنی چاه میدهد
عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد گفت: در ۳۵ سال اخیر غیر از استحصال آبهای نیمه فسیلی فقط ۱۲۰ میلیارد متر مکعب آب از منابع فسیلی استخراج کردیم.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، امین علیزاده استاد برجسته آبیاری دانشگاه فردوسی مشهد امروز در جلسه هماندیشی بررسی علل و راهکارهای مشکلات کمی و کیفی آب با ارائه مقالهای با موضوع تحلیلی بر علل و ریشههای بروز بحران آب به بررسی این موضوع پرداخت. وی اظهارداشت: در کشور ما آب فقط H2O نیست، بلکه یک فلسفه، سیاست، فرهنگ، دین، مذهب، اخلاق و خرد است. علیزاده ادامه داد: اگر قرار باشد به اقدام و عمل در اقتصاد مقاومتی بیاندیشیم، اولی از همه مسائل موضوع آب است و آب باید کاری و اصلی فعالیتهای اقتصادی و توسعه باشد. عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد گفت: ریشه و وضعیت کنونی آب به سالهای قبل از انقلاب بر میگردد که روندی اجرا شد و هنوز انجام میشود؛ قبل از انقلاب اسلامی نظام به دنبال دروازه تمدن بزرگ بود و با توجه به سیستم ارباب و رعیتی چنین پیشرفت نیاز به تحول داشت و چون بستر ما صنعتی نبود، این توسعه باید از محل کشاورزی انجام میشد و آن هم کشاورزی سنتی، بنابراین تنها گزینه آبهای زیرزمینی مد نظر قرار گرفته شد. علیزاده افزود: با فناوری حفر چاه هجمه شدیدی به دشتهای جنوب شرق، جنوب، شمالشرق و ایران مرکزی انجام شد و بزرگترین اشتباه هم این بود که آبهای زیرزمینی در این دشتها تجمع یافتهاند. علیزاده اظهارداشت: گروداران آب 2 دسته هستند، اول اینکه منابع آنها در گرو وجود آب بود و دوم آنهایی که منافع آب در گرو آنها بود. عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد تاکید کرد: نگاه غیر خردمندانه به آب، درآمدهای نامناسب نفتی، لحاظ نکردن دانش بومی در برنامهها، عدم توجه به بافت سنتی کشاورزی و نگاه غلط به توسعه در بروز مشکل آب موثر بوده است. عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد افزود: با ورود فناوری حفر چاه و توسعه سدسازی، توسعه کشاورزی افقی شد، اما عرصه جدید از خیانت به محیط زیست که با عرصه ما همخوان نبود، وارد کشور ما شد. عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد یادآور شد: مادر طبیعت زیبا و مهربان است، اما اگر به آن خیانت شود، بسیار خشن و سخت خواهد بود. وی به مشکلات کمآبی و بررسی آن در چند فاز اشاره کرد و گفت: افزایش استحصال آب و دستاندازی به حریم قناتها با فرض اینکه آب کالای رایگان است، مشکلاتی را برای ما ایجاد کرد و با همین نگاه سطح اراضی کشاورزی افزایش یافت. علیزاده افزود: الگوی غذایی مردم متحول شد و تغییر یافت و گیاهانی در الگوی کشت قرار گرفتند که مصرف بالای آب داشتند و بهرهوری مناسبی نداشتند؛ صنایعی در کشور رشد کردند که منابع آب مصرفی زیادی داشتند، نظیر کارخانجات چیپس، پفک و نوشابه. عدهای هم دنبال این عرصه درآمدزا راه افتادند، فراموش نمیکنیم، چغندرکاریهای خراسان و گرگان که در اختیار امرای ارتش قرار گرفت. عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد گفت: با کاهش منابع آب، مدیریت تقاضا شکل گرفت، روشهای بهینه تخصیص آب مطرح شد و کنترل ساعت کاری چاهها مورد بررسی و تاکید قرار گرفت، اما در نتیجه چندان موفق نبودیم. وی بیان کرد: در وضعیت کنونی باید نخبگان کشاورزی از توهم خارج شوند، دنبال راه حل بومی باشند؛ انتقال آب از خارج همان خیانت به مادر طبیعت خواهد بود. عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد تاکید کرد: تصمیم به اهش مصرف آب و تعادلبخشی در عمل نوعی جراحی است که نباید از آن ترسید؛ در 35 سال گذشته غیر از استحصال آبهای نیمه فصولی 120 میلیارد متر مکعب آب از منابع فسیلی استخراج شد که از این رقم 80 میلیارد متر مکعب در 5 سال اخیر بود. وی اعلام کرد: وزارت نیرو سالانه مجوز 1200 کیلومتر کفشکنی صادر میکند، تا چاههای عمیق، عمیقتر شوند. وی افزود: امروز باید 8 تا 9 میلیون هکتار اراضی کشاورزی را آبیاری کنیم، لازم است روزانه 3 هزار کیلوکالری انرژی تولید شود، تا به دست مردم برسد، اما به دلایل الگوهای ناهماهنگی غذایی، 92 درصد مصرف مردم گیاهی و 8 درصد حیوانی است. علیزاده افزود: در دنیا 70 درصد مصرف مردم گیاهی و 30 درصد حیوانی است، اما در ایران متفاوت است. وی گفت: با 9 میلیون هکتار اراضی کشاورزی قطعاً باید همه آبهای موجود به کشاورزی اختصاص یابد که 112 میلیارد متر مکعب آب میخواهد، اما ما در شرایط فعلی حدود 90 میلیارد متر مکعب آب در اختیار داریم که طبق استاندارد باید فقط 40 درصد آن مصرف شود. وی به کشت زعفران و پسته در مناطقی نظیر خراسان اشاره کرد و گفت: زراعت زعفران قبلاً فامیلی بود، اما امروز صدها هزار هکتار اراضی کشاورزی زیر کشت زعفرانی میرود که آب زیادی میخواهد و سالانه 400 میلیون دلار از صادرات آن نصیب ما میشود، در حالی که 1200 میلیون دلار آب میطلبد. وی گفت: با این شرایط لازم است تا 5 سال آینده 110 میلیون متر مکعب آب به کشاورزی اختصاص دهیم در حالی که تا چند سال آینده نمیتوانیم، بیش از 30 درصد غذای مردم را تامین کنیم. عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به اینکه ایران کشوری کشاورزی نیست و باید صنعتی شود، گفت: باید سهم خشکسالی، تغییر اقلیم، عوامل مهندسی و عوامل سیاسی در کمبود آب مشخص شود. علیزاده در پایان یادآور شد: مدتها بود خبر بد نشنیده بودیم، اما سالهاست که خبر بد میشنویم و باز میخندیم. انتهای پیام/ب
95/02/22 :: 12:10
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 46]