واضح آرشیو وب فارسی:بلدیه فردا: بی برنامگی در ضوابط توسعه شهری از جمله ضوابط مربوط به بلند مرتبه سازی در شهر تهران در دهه های اخیر مهم ترین مشکلی است که شهرسازی امروز پایتخت و به تبع آن شهرهای بزرگ و در مرحله بعدی سایر شهرها را درگیر خود کرده است. کلان شهری همچون تهران که در دهه های اخیر رو به توسعه بوده است و امکان پیش بینی برای ضوابط مربوط و نیازهای موجود در حوزه شهرسازی آن هم وجود داشته است، بیشتر از بی برنامگی رنج می برد تا از اتفاقاتی که براساس نیازهای روزمره و تشخیص مدیران شهری انجام شده است. در بسیاری موارد پس از انجام این اقدامات در طول زمان این تشخیص به وجود آمده که این فعالیت ها، اقداماتی بی ضابطه بوده است. ضمن اینکه در هر زمانی مدیران شهری و سایر مسوولان احساس کرده اند مطابق با نیازهای روزمره باید اقداماتی انجام شود، به سرعت برای صدور مجوز این فعالیت ها برای آنها قانون و ضوابط وضع شده است، بدون اینکه آثار احتمالی مثبت و منفی آنها در مراجع ذی صلاح بررسی شود. در واقع بعید به نظر می رسد که در ضوابط مربوط به بلند مرتبه سازی هیچ گاه از مهندسان شهرساز چه در قالب حقیقی و چه حقوقی نظرخواهی شده باشد. این در حالی است که اغلب همکاری ها و نظرخواهی ها از متخصصان شهرسازی در رابطه با ضوابط شهرسازی که بلند مرتبه سازی تنها یکی از وجوه آن محسوب می شود، در قالب عقد قرارداد با یک شرکت مهندس مشاور انجام شده است و در واقع یک فراخوان عمومی برای بررسی نظرها و اطلاع از آرای کارشناسی جامعه شهرسازان صورت نگرفته است. در واقع اینکه برنامه ریزی جامعی برای تدوین ضوابط بلند مرتبه سازی وجود داشته باشد که در آن از نظرات کارشناسی جامعه مهندسان شهرسازی استفاده شود تاکنون تجربه نشده است. این موضوع در طول دهه های گذشته مورد غفلت واقع شده و بخش بسیار بزرگی از خسران و پشیمانی هایی که در نتیجه بی برنامگی در نظام شهرسازی در شهر با آن مواجهیم هم ناشی از همین عامل است. نکته جالب اینکه تاکنون پاسخ و اقدام مناسبی هم در این زمینه نه از سوی نهادهای عمومی ودولتی و نه از سوی نهادهای مرتبط با موضوع شهری در بخش خصوصی در این باره ارائه نشده است. در واقع هیچ کس از سوی نهادهای عمومی و دولتی و همچنین نهادهای بخش خصوصی به صورت جدی به این دغدغه پاسخ نداده است که در فرآیند توسعه عمودی و افقی شهرها ممکن است بی برنامگی ها و بی ضابطگی های موجود منجر به آسیب و بروز بیماری در آن قسمت از شهر و سایر بخش های مرتبط با آن شود. در نتیجه می بینیم که در طول زمان عملا باغات و همچنین ارتفاعات شمال شهر تهران را از دست داده ایم چون هیچ کس در زمان بروز پدیده ساخت و سازهای گسترده عمودی در این مناطق به صورت جدی عارضه های این ساخت و سازها برای مناطق ذکر شده را مورد بررسی قرار نداده و توجه نکرده که آن چیزی که در حال ساخت است فعالیتی بی ضابطه وبدون مطالعه کارشناسی است. هم اکنون به خصوص در محدوده های شمال پایتخت با ساختمان ها و معابر کم عرضی مواجه هستیم که مشکلات عدیده ترافیکی و تراکمی را برای این مناطق ایجاد کرده است در حالی که هم اکنون نه قادر به تعریض این معابر هستیم و نه می توان این ساخت وسازها را تخریب یا از ارتفاع آن کم کرد. این در حالی است که از آنجا که معمولا شهر تهران الگویی برای سایر شهرهای کشور محسوب می شود، بی برنامگی از پایتخت به سایر شهرها هم سرایت می کند و در صورتی که این برنامگی ها در نظام شهرسازی شهر تهران گسترش یابد سایر شهرها هم به تبعیت از پایتخت، با این بی ضابطگی شهری همراه خواهند شد. از سوی دیگر علاوه بر آثار منفی بی برنامگی و عدم وجود ضوابط مشخص برای بلند مرتبه سازی، حتی آثار مثبت بلندمرتبه سازی ها و احداث ساختمان های بلندمرتبه در مکان های مناسب هم زیر سوال خواهد رفت. به این معنا که در کنار بی ضابطگی های موجود و مشخص نبودن رویکردها برای صدور مجوز ساختمان های بلند مرتبه عملا می بینیم در برخی مکان های نامناسب برج های بلند مرتبه احداث شده است این در حالی است که حساسیت های مقطعی و بدون ضابطه در برخی زمان ها هم می تواند از سوی دیگر منجر به عدم احداث ساختمان های بلند مرتبه و مورد نیاز در مکان های مناسب شود. متاسفانه طی دهه های اخیر نه تنها در عرصه بلند مرتبه سازی های شهری بلکه در سایر زمینه ها از جمله نگهداری، حفظ و احیای فضاهای عمومی شهری مطالعه و اندیشه جدی صورت نگرفته است و بیشتر اقدامات انجام شده طی سال های اخیر در این زمینه ها بیشتر نمایشی بوده و خود را در قالب سمینارها و همایش های اغلب بی حاصل و غیرعملی نشان داده است. این در حالی است که واقعیت ها حاکی از آن است که علاوه بر نبود ضوابط مشخص برای بلند مرتبه سازی (هر چند هم اکنون مسوولان وزارت راه وشهرسازی اعلام کرده اند در حال تدوین ضوابط بلندمرتبه سازی هستند) در آینده نه چندان دور جایی برای نگهداری و ایجاد فضاهای عمومی به واسطه ساخت و سازهای گسترده نخواهد بود. سوال مهمی که در این زمینه به ذهن می رسد آن است که هر چند هم اکنون به نظر می رسد بلند مرتبه سازی و تدوین ضوابط برای آن امروز به یکی از دغدغه های مدیران شهری تبدیل شده اما چرا باید زمان را از دست می دادیم؟ چرا با وجود تعداد زیادی از افراد و نهادهای مسوول در مدیریت شهری تفکری دور اندیش و برنامه ریزی جامعی در این زمینه در اختیار ما قرار ندارد و موضوعی با این درجه از اهمیت نه در نهادهای عمومی و نه در نهادهای خصوصی مورد توجه جدی قرار نگرفته است؟ به طور قطع اطلاع از خرد جمعی و استفاده از نظرات کارشناسان و شهرسازان و همچنین جامعه شناسان در کنار توجه به نظرات بهره برداران طرح های شهری دو اقدام مهمی است که نه تنها در تدوین ضوابط بلند مرتبه سازی بلکه در سایر موضوعات شهری باید مورد توجه قرار بگیرد.
پنجشنبه ، ۱۳خرداد۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: بلدیه فردا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 44]